Giáo án Lịch sử lớp 8 - Bài 3: Chủ nghĩa tư bản được xác lập trên phạm vi toàn thế giới (tiết 1)

m tra bài cũ
? Hãy trình bày những sự kiện chủ yếu qua các giai đoạn để chứng tỏ sự đi lên của cách mạng TS Pháp? Nêu ý nghĩa của cuộc cách mạng Pháp giai đoạn này?
3. Bài mới: Hoạt động 1- Giới thiệu bài	
	Cách mạng tư sản đã nổ ra ở nhiều nước Âu – Mĩ đánh đổ PK, g/c TS lên cầm quyền cần phát triển sản xuất nên đã sáng chế và sử dụng máy móc. CMCN đã giải quyết vấn đề đó, để hiểu rõ hơn về vấn đề này bài học hôm nay chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu.
HĐ của thầy
HĐ của trò
Nội dung cần đạt
I. Cách mạng công nghiệp
? Vì sao khi bước sang thế kỉ XVIII yêu cầu cải tiến, phát minh máy móc lại được đặt ra cấp thiết?
.G: Máy móc đã được sử dụng trong sản xuất thời trung đại song còn thô sơ( như cần trục nhỏ,Máy bơm hút nước ở mỏ, ống bể dùng sức nén không khí, động cơ chạy bằng sức gió)Máy móc lúc đó mới thay thế phần nào lao động chân tay, cần phải cải tiến và phát minh nhiều máy móc để đẩy nhanh sản xuất, sản phẩm ngày càng nhiều và phức tạp hơn
- Máy móc thời trung đại còn thô sơ, chỉ thay thế được một phần nhỏ của lao động chân tay, sang thế kỉ XVIII, CNTB phát triển, nền sản xuất được đẩy mạnh đặt ra yêu cầu phải cải tiến, phát minh nhiều máy móc để đẩy nhanh sản xuất.
1/ Cách mạng công nghiệp ở Anh
?Vì sao CM công nghiệp lại diễn ra đầu tiên ở nước Anh ?
- Nước Anh đã hoàn thành cuộc CMTS, CNTB phát triển ở Anh.
- Cách mạng tư sản Anh thành công đưa nước này tiến lên chủ nghĩa tư bản 
? Vậy cuộc cách mạng CN 
ở Anh diễn ra như thế nào?
G: Ét- Mơn-các- rai một linh mục ở nông thôn chế tạo máy dệt đầu tiên( năng suất tăng gấp 40 lần của thợ dệt trước đó)
- Giêm- Oát một kỹ sư đã phát minh ra máy hơi nước
HS theo dõi SGK trả lời
-DiÔn biÕn.
+ 1764 Giªm ha gri v¬ s¸ng chÕ m¸y kÐo sîi .
+ 1784 Giªm O¸t ph¸t minh m¸y ch¹y b»ng h¬i n­íc.
+ 1769 Ac-crai- t¬ ph¸t minh ra m¸y kÐo sîi ch¹y b»ng søc n­íc. 
+1785 Et m¬n -c¸c- rai chÕ t¹o ra m¸y dÖt ®Çu tiªn ë Anh
? Quan sát hình 12 – 13 em háy cho biết việc kéo sợi đã thay đổi như thế nào?
- Hình 12 rất nhiều phụ nữ kéo sợi để cung cấp cho chủ bao mua
- Hình 13 là máy kéo sợi Gien-ni so với chiếc xa cổ truyền - từ chỗ một người kéo với một cọc sợi đã tăng lên 16 sợi làm cho năng suất tăng lên rất nhiều( lúc đầu tăng 8 lần, sau tiếp tục tăng hơn nữa)
? Theo em điều gì xảy ra trong ngành dệt của nước Anh khi máy kéo sợi gien- ni được sử dụng rộng rãi?
HS suy nghĩ trả lời
- Không chỉ giải quyết được nạn “đói” sợi trước đây mà còn dẫn đến tình trạng thừa sợi. Đòi hỏi phải cải tiến máy dệt
- Nhiều người đang lao động thủ công sẽ không có việc làm.
? V× sao m¸y mãc ®­îc sö dông nhiÒu trong giao th«ng vËn t¶i?
 GV HD HS Quan s¸t H15
xe löa X ti phen X¬n
G: Đây là buổi lễ khánh thành đường sắt đầu tiên ở Anh vào năm 1825. Nhân dân suất đêm không ngủ, tụ tập dọc con đường sắt được xây dựng lần đầu tiên trên thế giới. Đến giờ quy định, xe lửa chuyển bánh đầu, máy kéo theo 33 toa do Giooc- giơ Xti-phen-xơn lái. Ông là thợ cơ khí, tự học thành kỹ sư chế tạo đầu máy xe lửa hoàn hảo nhất. Quần chúng đi trước rồi đến một người cầm cờ cưỡi ngựa, theo sau là đoàn kỵ sĩ. Khi đến con đường dốc, Xti phen Xơn ra hiệu tránh đường, rồi tăng tốc độ lên 24 km/h. đoàn tàu lao về phía trước, bỏ xa các kỵ sĩ ở phía sau. Trong đám quần chúng đông đúc, nhiều người kêu to tỏ vẻ vui mừng, song cũng hãi hùng và kinh ngạc.
- Nhu cầu vận chuyển nguyên vật liệu, hàng hoá, hành khách tăng.
HS quan sát hình 15
- Máy móc được sử dụng nhiều ở nhiều ngành khác nhất là trọng giao thông vận tải
? Vì sao giữa thế kỷ XIX, Anh đẩy mạnh sản xuất gang thép và than đá?
HS Trao đổi trả lời
- Máy móc đường sắt phát triển đòi hỏi công nghiệp nặng cũng phải phát triển
? Vậy kết quả của cuộc cách mạng công nghiệp ở Anh là gì?
- Từ 1760-> 1840 Anh từ sản xuất nhỏ thủ công sang sản xuất lớn bằng máy móc, từ một nước nông nghiệp-> thành nước công nghiệp phát triển nhất thế giới
- Kết quả: Anh thành nước công nghiệp phát triển nhất thế giới là “là công xưởng của thế giới”
- Yêu cầu HS đọc thông tin sgk.
Đọc thông tin sgk.
2/ Cách mạng công nghiệp ở Pháp, Đức.
? Khi tiến hành CMCN P,Đ gặp khó khăn và thuận lợi gì?
- KK: P: kinh tế lạc hậu; Đ: chưa thống nhất.
? Vì sao cách mạng công nghiệp ở Pháp, Đức lại diễn ra muộn?
- Pháp: CMTS nổ ra chậm hơn Anh.
- Đức: Đất nước chưa thống nhất nhưng chủ nghĩa TB đã phát triển.
? Cách mạng công nghiệp ở Pháp, Đức diễn ra muộn nhưng phát triển như thế nào? Lấy số liệu chứng minh điều đó?
- Do tiếp cận được những thành tựu khoa học kỹ thuật tiên tiến thế giới
- Pháp: Năm 1830 nước Pháp tiến hành cách mạng công nghiệp muộn nhưng KT phát triển nhanh chóng, đứng thứ hai(sau Anh).
- Đức: Những năm 40 của thế kỉ XIX nước Đức tiến hành cách mạng công nghiệp. Kinh tế phát triển nhanh với tốc độ và năng suất cao.
3/ Hệ quả của cuộc cách mạng công nghiệp
Yêu cầu HS quan sát H17-18
? Nêu nhận xét về sự biến đổi ở nước Anh sau khi hoàn thành cuộc cách mạng công nghiệp?
HS quan sát hình đưa ra ý kiến và trả lời
- Anh TK XVIII: 1 trung tâm SX thủ công, 4 thành phố/50.000 dân, chưa có đường sắt.
- Anh TKXIX: Nhiều vùng CN mới..., 14TP/ 50.000 dân, có đường sắt, hải cảng, khu CN.
? Cuộc cách mạng công nghiệp ở Anh đưa đến hậu quả gì? 
- về kinh tê,chính trị, xã hội?
HS suy nghĩ và trả lời
* Kinh tế:
- Làm thay đổi bộ mặt các nước tư bản
* Xã hội: Hình thành 2 giai cấp: Tư sản và vô sản
4/ Củng cố; GV khái quát nội dung bài học.
HS cần nắm vững nhũng bước phát triển của cách mạng công nghiệp ở Anh, Pháp Đức và hậu quả của nó
5/ Hướng dẫn HS học ở nhà:
- Về học nội dung bài, xem trước phần II
 ******************************************
Ngày soạn: 29/ 8/ 2011
Ngày giảng: 31/ 8/ 2011
TUẦN 3 - TIẾT 6
 CHỦ NGHĨA TƯ BẢN ĐƯỢC XÁC LẬP TRÊN PHẠM VI THẾ GIỚI
( Tiếp theo)
A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT.
1. Kiến thức: Giúp HS nắm được những cuộc cách mạng tư sản nổ ra ở khu vực Mỹ La Tinh, Châu Âu và sự bành trướng của các nước tư bản ở các nước Á- Phi.
2. Tư tưởng: 
- HS có ý thức tự chủ, bảo vệ Tổ quốc.
3. Kĩ năng:
- Rèn luyện kĩ năng quan sát và phân tích, so sánh,đối chiếu thông qua bản đồ.
B. CHUẨN BỊ.
 - G/v: Tranh ảnh, Bản đồ thế giới.
- H/s: SGK, SBT.
C. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC
1. Ổn định tổ chức lớp. 
2. Kiểm tra bài cũ:
	? Em hãy nêu vài nét về cuộc cách mạng công nghiệp ở Anh? Hệ quả của nó?
Bài mới: Hoạt động 1- Giới thiệu bài mới
CMTS đã diễn ra ở một số nước như Anh, Pháp, Đức... và cuộc cách mạng này còn diễn ra ở nhiều nước trên thế giới đặc biệt là ở các nước Mỹ La Tinh. Các nước đế quốc đã tăng cường xâm lược thuộc địa, quá trình đó diễn ra như thế nào bài học hôm nay chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu
HĐ của thầy
HĐ của trò
Nội dung cần đạt
Hoạt động 2
GV giới thiệu bản đồ khu vực Mỹ La Tinh.
II. Chủ nghĩa tư bản xác lập trên phạm vi thế giới
1/ Các cuộc cách mạng tư sản thế kỷ XIX
Ycầu HS quan sát vào lược đồ và lập bảng thống kê các quốc gia tư sản ở khu vực Mỹ la Tinh theo thứ tự niên đại thành lập?
HS thực hiện theo YC của GV
Lập bảng thống kê
Tên nước
Năm thành lập
Ha I Ti
1804
Ê -Cu –A- Đo
1809
Ac- Hen Ti- Na
1810
 ...................
......................
?Tại sao các nước trong khu vực Mỹ La Tinh lại đứng lên đấu tranh mạnh mẽ?
? Vậy cuộc cách mạng tư sản ở Mỹ La Tinh đã diễn ra như thế nào? 
- Phong trào dân tộc dân chủ và tháng lợi của cuộc CMTS ở châu âu đặc biệt là CM Pháp 1789 đã thúc đẩy cuộc đấu tranh giành độc lập lên cao ở các nước Mỹ La Tinh
- Thế kỷ XIX do sự phát triển mạnh mẽ của kinh tế tư bản chủ nghĩa, phong trào dân tộc dân chủ ở Mỹ La Tinh phát triển ngày càng cao
* Tại Mỹ La Tinh.
- Thế kỷ XIX Phong trào dân tộc dân chủ ở Mỹ La Tinh phát triển mạnh, lần lượt giành độc lập và thành lập các quốc gia mới
YC HS quan sát hình 20 SGK
* Tại Châu Âu
? Phong trào cách mạng tư sản diễn ra ở Châu Âu Như thế nào?
HDHS quan sát hình; 21,22,23 để thấy được Phong trào cách mạng diễn ra mạnh mẽ ở Châu Âu.
- 7/ 1830 phong trào cách mạng lại bùng nổ ở Pháp sau đó lan nhanh sang một số nước khác như Đức – Ita li a, Nga...
- HS quan sát hình 21-22-23.
- 7/ 1830 Phong trào cách mạng tư sản lại nổ ra ở Pháp rồi lan ra nhiều nước khác
- Tại Đức: Đất nước được thống nhất bằng các cuộc chiến tranh do quý tộc quân phiệt Phổ đứng đầu
- Ita Li A: Quần chúng nổi lên dưới sự lãnh đạo của nười anh hùng dân tộc Ga Ri bađi thống nhất thành vương quốc Ita li a
? Ở Nga cuộc cách mạng tư sản diễn ra dưới hình thức nào?
Hs theo dõi SGK trả lời
- Tại Nga: Nga Hoàng đã tiến hành cuộc cải cách nông nô mở đường cho CNTB phát triển
? Có thể nói các cuộc đấu tranh trên đều là CMTS được không?
HS trao đổi, thảo luận đưa ra ý kiến đúng.
- Được coi là CMTS vì nó đều mở đường cho CNTB phát triển
? Các cuộc CMTS trên đưa dến kết quả gì?
=> Các cuộc đấu tranh trên đều mở đường cho CNTB phát triển
2. Sự xâm lược của tư bản phương tây đối với các nước Á , Phi
?Vì sao CNTB phát triển càng thúc đẩy các nước TB phương tây đi xâm lược thuộc địa?
Hs theo đõi SGK trả lời
- Kinh tế TB phát triển làm tăng nhu cầu về thị trường
* Nguyên nhân: 
- Kinh tế TB phát triển làm tăng nhu cầu thị trường -> các nước TB tăng cường xâm lược thuộc địa
? Quá trình xâm lược đó diễn ra như thế nào?
- Hs đọc phần chữ in nhỏ SGK trả lời
- 1870 Anh đã gây ra cuộc chiến tranh thuốc phiện mở đường cho sự xâm lược của phương tây với TQ
*Diễn biến:
- 1870 Anh đã mở đầu xâm lược Trung Quốc mở đường cho các nước đế quốc xâu xé TQ.
- 1824 Anh xâm lược Miến Điện rồi Mã Lai
G. GV minh hoạ thêm về “cuộc chiến tranh thuốc phiện”.
-Từ cuối thế kỷ XVI các nhà buôn phương tây đã đua nhau tới buôn bán ở TQ.Do sợ ND sẽ cấu kết với TB nước ngoài nhà Thanh đã thi hành chính sách đóng cửa trong khi đó ngành CN dệt của Anh rất phát triển.Từ nửa thế kỷ XVII Anh thu và mua rẻ được nhiều thuốc phiện ở Ấn Độ để tiêu thụ Anh đã nhằm vào thị trường TQ.Chính phủ Anh 2 lần cử sứ giả đến điều đình vơíư TQ nhưng ko thành. Tuy nhiên thuyền buôn Anh ko ngừng chở thuốc phiện dến bán ở TQ làm cho nền kinh tế TQ sa sút. Đén năm 1838 nhà Thanh