Giáo án Lịch sử 9 - Tiết 5, Bài 5: Các Đông Nam Á - Dương Thị Oanh

Tuần 5 NS: 22 /9/2012
Tiết 5 NG: 24 /9/2012
Bài 5: CÁC NƯỚC ĐÔNG NAM Á
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC:
1. Kiến thức: 
- Biết được tình hình chung của các nước Đông Nam Á trước và sau năm 1945.
- Hiểu được hoàn cảnh ra đời của tổ chức ASEAN và biết được mục tiêu hoạt động của tổ chức này.
- Trình bày được quá trình phát triển của tổ chức ASEAN từ khi thành lập đến nay.
2. Tư tưởng: Giáo dục HS:
- Tự hào về những thành tựu mà nhân dân ta và nhân dân các nước Đông Nam Á đạt được.
- Để phát huy những thành quả đó, các nước Đông Nam Á cần củng cố, tăng cường sự hợp tác, hữu nghị và đoàn kết giữa các nước trong khu vực.
3. Kỹ năng: Rèn cho HS biết phân tích, tổng hợp các sự kiện và sử dụng bản đồ.
II. CHUẨN BỊ: 
 1. GV: Bản đồ thế giới và Đông Nam Á. Một số tranh ảnh về các nước Đông Nam Á.
 2. HS: Tài liệu về các nước Đông Nam Á và ASEAN.
III. TIẾN TRÌNH DẠY – HỌC:
1. Kiểm tra bài cũ:
Câu 1: Nước CHND Trung Hoa ra đời có ý nghĩa lịch sử gì với Trung Quốc và thế giới?
Câu 2: Nêu nội dung và thành tựu công cuộc cải cách mở cửa ở Trung Quốc từ 1978 đến nay?
2. Giới thiệu bài: 
 Từ sau 1945, phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc của Đông Nam Á phát triển mạnh – đây được coi như nơi khởi đầu của phong trào giải phóng dân tộc. Sau khi giành độc lập, các nước Đông Nam Á đã xây dựng đất nước – phát triển kinh tế văn hoá đạt những thành tựu to lớn. Vậy, tình hình Đông Nam Á trước và sau năm 1945 như thế nào? Tổ chức ASEAN ra đời, hoạt động và phát triển ra sao? Chúng ta cùng tìm hiểu bài học.
3. Bài mới:
Hoạt động của GV – HS
Nội dung kiến thức cần đạt
Hoạt động 1: Tìm hiểu nét nổi bật của Đông Nam Á.
*GV treo bản đồ thế giới và Đông Nam Á giới thiệu chung và gọi HS xác định vị trí các nước Đông Nam Á, sau đó yêu cầu HS dựa vào thông tin mục I/20 cho biết:
H: Trước 1945, Đông Nam Á là khu vực như thế nào?
HS: Hầu hết là thuộc địa của tư bản phương Tây.
H: Đông Nam Á sau chiến tranh TG II có gì nổi bật?
HS: Giành chính quyền và lật đổ ách thống trị thực dân.
H: Kể tên các nước giành độc lập trong thời gian này?
HS trả lời theo đoạn in nghiêng SGK /21.
=>GV chuẩn xác, gọi HS xác định các nước giành độc lập và liên hệ ở Việt Nam sau cách mạng tháng Tám
H: Tình hình khu vực này sau khi giành độc lập?
HS: Các nước kháng chiến chống đế quốc xâm lược.
=>GV treo lược đồ các nước Đông Nam Á yêu cầu HS xác định vị trí các nước đã giành độc lập và liên hệ Việt Nam 9 năm chống Pháp 
*HS trao đổi bàn (2’): Từ giữa những năm 50 - TK XX, đường lối đối ngoại của các nước ĐNA có gì thay đổi?
=>HS trả lời và bổ sung, GV chuẩn kiến thức và liên hệ thời kì đế quốc Mỹ xâm lược Việt Nam trong 21 năm để thấy sự thất bại nặng nề của Mỹ và chủ nghĩa đế quốc.
Hoạt động 2: Tìm hiểu sự ra đời của tổ chức ASEAN.
*GV yêu cầu HS dựa vào thông tin mục II /23 đàm thoại:
H: Tổ chức ASEAN ra đời trong hoàn cảnh nào?
HS: Liên minh khu vực để cùng phát triển và hạn chế ảnh hưởng của các nước bên ngoài, nhất là chiến tranh.
=>GV khẳng định: Hợp tác để tránh sự phụ thuộc.
H: Thời gian và địa điểm thành lập tổ chức ASEAN?
HS trả lời.
=>GV treo bản đồ Đông Nam Á yêu cầu HS xác định vị trí các nước đó trên bản đồ, sau đó GV giới thiệu 2 văn kiện quan trọng là Tuyên bố Băng Cốc và Hiệp ước Bali.
H: Mục tiêu hoạt động của tổ chức ASEAN?
HS rút ra và trả lời theo đoạn in nghiêng SGK /23.
=>GV chuẩn kiến thức và giảng: Cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước của nhân dân Việt Nam thắng lợi -=> 2/1976: các nước ASEAN kí hiệp ước thân thiện và hợp tác tại Bali (In- đô-nê- xi- a).
H: Nguyên tắc cơ bản trong quan hệ ASEAN là gì?
HS rút ra và trả lời theo thông tin đoạn in nghiêng /24.
=>GV bổ sung: Nhiều quan chức cấp cao thiết lập quan hệ ngoại giao và tiến hành những chuyến thăm nhau 
*GV chia nhóm (2 bàn / nhóm) hướng dẫn HS thảo luận (3’): Quan hệ giữa ba nước Đông Dương và ASEAN biểu hiện như thế nào và kết quả của sự hợp tác đó?
-Đại diện nhóm HS trả lời và bổ sung: Từ 1975 – 1978 cải thiện quan hệ, 1979 đối đầu, cuối những năm 80 chuyển từ “đối đầu” sang “đối thoại hợp tác” và cùng tồn tại để phát triển hoà bình (số liệu trích SGK /24).
=>GV giới thiệu trụ sở ASEAN tại Gia-các-ta (In-đô-nê-xi-a) và nhấn mạnh: Đó là những nước lớn nhất và đông dân cư nhất khu vực Đông Nam Á.
Hoạt động 3: Tìm hiểu sự phát triển của ASEAN.
*GV yêu cầu HS dựa vào thông tin mục III / 25 cho biết:
H: Sự phát triển của các nước ASEAN thể hiện ntn?
HS: Kể tên một số nước gia nhập theo đoạn in nghiêng/25.
=>GV chuẩn kiến thức.
H: Hoạt động chủ yếu của tổ chức ASEAN?
HS: Hợp tác kinh tế, xây dựng khu vực Đông Nam Á hoà bình - ổn định và phát triển phồn vinh.
H: Những hoạt động cụ thể của ASEAN ở thập kỉ 90?
HS: dựa vào đoạn in nghiêng /25 để trả lời.
*HS trao đổi bàn (2’): Tại sao nói lịch sử khu vực Đông Nam Á bước sang một chương mới?
HS: Lần đầu tiên trong lịch sử khu vực, 10 nước Đông Nam Á cùng đứng trong một tổ chức thống nhất 
=>GV giới thiệu cho HS ảnh “Hội nghị cấp cao ASEAN tại Hà Nội” và nhấn mạnh: Hội nghị thể hiện sự hợp tác, hữu nghị và giúp nhau cùng phát triển của ASEAN.
GV giải thích thêm: AFTA, ARF à có ảnh hưởng như thế nào đến nước ta.
I. Tình hình Đông Nam Á trước và sau 1945:
- Trước 1945: hầu hết là thuộc địa của đế quốc (trừ Thái Lan).
- Sau 1945: hầu hết các nước Đông Nam Á giành độc lập.
- Từ 1950, tình hình Đông Nam Á căng thẳng. 
II. Sự ra đời của tổ chức ASEAN
1. Hoàn cảnh:
Các nước Đông Nam Á có nhu cầu hợp tác phát triển và hạn chế ảnh hưởng của các cường quốc bên ngoài đối với khu vực. 
2. Sự thành lập:
- 8.8.1967, Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) được thành lập tại Băng Cốc (Thái Lan) với sự tham gia ban đầu của 5 nước.
3. Mục tiêu:
Phát triển kinh tế, văn hóa.
4. Nguyên tắc: 
- Tôn trọng chủ quyền.
- Giải quyết bằng hòa bình.
- Hợp tác và phát triển.
III. Từ “ASEAN 6” phát triển thành “ASEAN 10”
-1967, 5 nước (In-đô-nê-xi-a, Ma-lai-xi-a, Thái Lan, Phi-lip-pin, Xin-ga-po).
-1984, Bru-nây.
-1995, Việt Nam.
-1997, Lào và Mianma.
-1999, Campuchia.
=>Với 10 nước, ASEAN trở thành tổ chức khu vực có uy tín với hợp tác kinh tế và an ninh ...
4. Củng cố: GV khái quát nội dung cần ghi nhớ.
5. Hướng dẫn về nhà: 
- Học bài theo nội dung bài học.
- Làm bài tập 1 /25 SGK vào vở.
- Tìm hiểu về các nước châu Phi.
*Rút kinh nghiệm: