Giáo án Lịch sử 7 - Tiết 53, Bài 25: Phong trào Tây Sơn - Nguyễn Văn Nguyên

Tuần: 27
Ngày soạn: 06 / 03 / 2011
Tiết: 53
Ngày dạy: 10 / 03 / 2011
Bài 25
Phong trào tây sơn
III- tây sơn lật đổ chính quyền họ Trịnh
a- mục tiêu bài học:
1- Kiến thức:
Mốc niên đại gắn liền với hoạt động của nghĩa quân Tây Sơn đánh đổ chính quyền vua Lê, chúa Trịnh.
2- Kĩ năng:
Trình bày diễn biến trận đánh trên lược đồ.
3- Tư tưởng, tình cảm, thái độ:
Tự hào về truyền thống đấu tranh anh dũng của dân tộc, những chiến công vĩ đại của quân Tây Sơn.
b- Thiết bị, đồ dùng và tài liệu dạy học:
- Lược đồ Tây Sơn khởi nghĩa chống các thế lực phong kiến và chống quân xâm lược nước ngoài.
- Hướng dẫn sử dụng kênh hình trong SGK Lịch sử THCS.
- Tập bản đồ, tranh ảnh, bài tập Lịch sử 7.
- Tư liệu Lịch sử 7, tài liệu chuẩn kiến thức
c- Tiến trình tổ chức dạy và học:
* ổn định và tổ chức:
* Kiểm tra bài cũ:
 ? Tường thuật lại diễn biến chiến thắng Rạch Gầm – Xoài Mút và nêu ý nghĩa của sự kiện đó?
* Giới thiệu bài mới:
Sự mục nát, suy yếu của chính quyền phong kiến là nguyên nhân dẫn tới những cuộc đấu tranh của nhân dân. Sau khi nhà Nguyễn bị tiêu diệt ở phía Nam, Nguyễn Huệ quyết tâm đem quân tiêu diệt vua Lê- chúa Trịnh, tiến tới thống nhất đất nước.
1- Hạ thành Phú Xuân- tiến ra Bắc Hà diệt họ Trịnh.
Hoạt động dạy
Hoạt động học
Ghi bảng
? Sau khi nghĩa quân Tây Sơn đánh tan quân Xiêm thì tình hình Đàng Ngoài như thế nào?
? Trước tình hình đó Nguyễn Huệ đã làm gì? Kết qủa?
- GV: Thuỷ quân TS lợi dụng nước thuỷ triều lên cao về đêm cho thuyền chiến tiến sát vào thành, đại bác ở các thuyền bắn phá kịch liệt lên thành, bộ binh xông lên giáp chiến với quân Trịnh và đã nhanh chóng hạ thành Phú Xuân, giải phóng toàn bộ Đàng Trong.
? Sau khi hạ thành Phú Xuân và giải phóng toàn bộ Đàng Trong Nguyễn Huệ đã có hành động gì tiếp theo?
? Vì sao Nguyễn Huệ lại nêu danh nghĩa “phù Lê diệt Trịnh”?
? Tại sao nghĩa quân nhanh chóng tiêu diệt được họ Trịnh?
? Việc lật đổ được chính quyền họ Trịnh ở Đàng Ngoài có ý nghĩa như thế nào?
- Quân Trịnh đang đóng ở Phú xuân kiêu căng, sách nhiễu dân chúng.
- Tháng 6 năm 1786 Nguyễn Huệ cho quân đánh ra Phú Xuân.
- Nghĩa quân tiến thẳng ra Đàng Ngoài-nêu danh nghĩa “phù Lê diệt Trịnh”.
- Nhằm tập hợp dân chúng hưởng ứng ủng hộ mình, vì nhiều người còn tưởng nhớ nhà Lê.
- Nhân dân căm ghét họ Trịnh, ủng hộ TS, thế quân TS đang mạnh.
- ý nghĩa: tạo điều kiện để thống nhất đất nước, đáp ứng nguyện vọng của nhân dân.
- Tháng 6 năm 1786 Nguyễn Huệ cho quân đánh ra Phú Xuân và được sự giúp đỡ của Nguyễn Hữu Chỉnh nghĩa quân đã nhanh chóng hạ thành Phú Xuân, giải phóng toàn bộ Đàng Trong.
- Giữa năm 1786, Nguyễn Huệ tiến quân ra Thăng Long lật đổ chính quyền họ Trịnh. Chúa Trịnh bị dân bắt đem nộp cho Tây Sơn.
- Chính quyền họ Trịnh xụp đổ.
- Nguyễn Huệ vào thành, giao chính quyền cho vua Lê rồi trở về Nam.
- ý nghĩa: tạo điều kiện để thống nhất đất nước, đáp ứng nguyện vọng của nhân dân.
2- Nguyễn Hữu Chỉnh mưu phản – Nguyễn Huệ thu phục Bắc Hà.
Hoạt động dạy
Hoạt động học
Ghi bảng
? Tình hình Bắc Hà như thế nào sau khi Nguyễn Huệ rút quân về nam?
- GV dùng lược đồ chỉ 3 vùng chiếm giữ của 3 anh em Tây Sơn.
+ Nguyễn Nhạc (TW hoàng đế) Quy Nhơn.
+ Nguyễn Huệ (Bắc Bình Vương) Phú Xuân.
+ Nguyễn Lữ (Đông Định Vương) Gia Định.
? Trước tình hình đó Nguyễn Huệ đã có biện pháp gì?
+ GV nhấn mạnh việc Nguyễn Huệ thu phục Bắc Hà lần thứ hai.
? Vì sao Nguyễn Huệ thu phục được Bắc Hà?
? Việc lật đổ các tập đoàn phong kiến họ Lê, họ Trịnh có ý nghĩa gì?
- Tình hình Bắc Hà sau năm 1786:
+ Con cháu họ Trịnh nổi loạn.
+ Lê Chiêu Thống bạc nhược.
+ Nguyễn Hữu Chỉnh lộng quyền chống Tây Sơn.
- Nguyễn Huệ cử Vũ Văn Nhậm ra Bắc diệt Nguyễn Hữu Chỉnh, sau đó Vũ Văn Nhậm kiêu căng, có mưu đồ riêng.
- Được nhân dân, nhiều sĩ phu nổi tiếng giúp đỡ, lực lượng TS hùng mạnh, chính quyền PK Lê - Trịnh quá thối nát.
- Tạo điều kiện cho việc thống nhất lãnh thổ.
- Tình hình Bắc Hà sau năm 1786:
+ Con cháu họ Trịnh nổi loạn.
+ Lê Chiêu Thống bạc nhược không dẹp loạn nên mời Nguyễn Hữu Chỉnh ra giúp và đánh tan tàn dư họ Trịnh.
+ Nguyễn Hữu Chỉnh lộng quyền chống Tây Sơn.
- Nguyễn Huệ cử Vũ Văn Nhậm ra Bắc diệt Nguyễn Hữu Chỉnh, sau đó Vũ Văn Nhậm kiêu căng, có mưu đồ riêng.
- Năm 1788 Nguyễn Huệ ra Bắc lần thứ hai, tiêu diệt Vũ Văn Nhậm thu phục Bắc Hà.
- ý nghĩa: tạo điều kiện cho việc thống nhất đất nước.
* Củng cố bài học:
? Em hãy điểm lại hoạt động của Nguyễn Huệ ở bắc Hà từ năm 1786 đến năm 1788?
? Nghĩa quân Tây Sơn đã lật đổ các tập đoàn phong kiến Nguyễn – Lê - Trịnh như thế nào? Yếu tố nào giúp nghĩa quân Tây Sơn lật đổ được các chính quyền phong kiến đó?
* Hướng dẫn về nhà:
- Học bài nắm chắc các hoạt động của nghĩa quân Tây Sơn đánh đổ chính quyền vua Lê, chúa Trịnh.
- Đọc và chuẩn bị bài 25 phần “IV- Tây Sơn đánh tan quân Thanh” tìm hiểu nội dung bài theo các câu hỏi cuối mục, cuối bài.