Giáo án Lịch sử 7 - Tiết 33, Bài 18: Cuộc kháng chiến của nhà Hồ và phong trào khởi nghĩa chống quân Minh đầu thế kỉ XV - Nguyễn Văn Nguyên

Tuần: 17
Ngày soạn: 11 / 12 / 2010
Tiết: 33
Ngày dạy: 16 / 12 / 2010
Chương IV
Bài 18
đại việt thời lê sơ
(Thế kỉ XV - đầu thế kỉ XVI)
cuộc kháng chiến của nhà hồ và phong trào khởi nghĩa chống quân minh đầu thế kỉ xv
a- mục tiêu bài học:
1- Kiến thức:
- Giúp học sinh nắm được những nét chính về cuộc xâm lược của nhà Minh và sự thất bại nhanh chóng của nhà Hồ mà nguyên nhân thất bại là do đường lối sai lầm, không dựa vào nhân dân.
- Thấy được cuộc sống đô hộ, tàn bạo của nhà Minh và các cuộc khởi nghĩa chống quân Minh đầu TK XV
2- Kĩ năng:
- Rèn luyện kỹ năng sử dụng bản đồ.
3- Tư tưởng, tình cảm, thái độ:
- Nâng cao lòng căm thù quân xâm lược tàn bạo, niềm tự hào về truyền thống yêu nước đấu tranh bất khuất của dân tộc.
3- Tư tưởng, tình cảm, thái độ:
- Nâng cao lòng căm thù quân xâm lược tàn bạo, niềm tự hào về truyền thống yêu nước đấu tranh bất khuất của dân tộc.
b- Thiết bị, đồ dùng và tài liệu dạy học:
- Tập bản đồ, tranh ảnh, bài tập Lịch sử 7.
- Tư liệu Lịch sử 7, tài liệu chuẩn kiến thức..
 c- Tiến trình tổ chức dạy và học:
1. ổn định và tổ chức:
2. Kiểm tra bài cũ:
 	? Nêu quá trình thành lập của nhà Hồ.
	? Những biện pháp cải cách của Hồ Quý Ly? ý nghĩa, tác dụng của những cải cách ấy?
3.Giới thiệu bài mới:
Cuối năm 1406 lấy cớ nhà Hồ cướp ngôi nhà Trần, nhà minh kéo quân vào nước ta, nhưng thực chất là để cướp nước ta. Chúng đã huy động hàng chục vạn quân tràn vào xâm lược đại Việt. Nhân dân Đại Việt đã chiến đấu như thế nào?
1. Cuộc xâm lược của quân Minh và sự thất bại của nhà Hồ.
Hoạt động dạy
Hoạt động học
Ghi bảng
? Nêu nguyên nhân quân Minh xâm lược nước ta?
? Có phải quân Minh kéo vào xâm lược nước ta là do nhà Hồ cướp ngôi nhà Trần không? Vì sao?
? Diễn biến chính?
? Tại sao kháng chiến của nhà Hồ bị thất bại nhanh chóng?
- T 11/1406 lấy cớ nhà Hồ cướp ngôi nhà Trần. Nhà Minh đã huy động 1 lực lượng lớn gồm 20 vạn quân xâm lược nước ta.
- Không đó chỉ là cái cớ
- Diễn biến:
+ 11/1406 hơn 20 vạn quân, hàng chục vạn dân phu kéo vào Đại việt. Quân nhà Hồ rút về bờ bắc sông Hồng.
+ 22/1/1407 đánh tan quân nhà Hồ ở Đa Bang, nhà Hồ rút về Tây Đô (Thanh Hoá).
+ 4/1407 quân Minh tấn công Tây Đô.
+ 6/1407 cha con Hồ Quý Ly bị bắt. Cuộc kháng chiến thất bại.
- Chiến đấu đơn độc, không biết dựa vào dân, không được nhân dân ủng hộ.
- Nguyên nhân: Lấy cớ nhà Hồ cướp ngôi nhà Trần để xâm chiếm, đô hộ nước ta.
- Diễn biến:
+ 11/1406 hơn 20 vạn quân, hàng chục vạn dân phu kéo vào Đại việt. Quân nhà Hồ rút về bờ bắc sông Hồng.
+ 22/1/1407 đánh tan quân nhà Hồ ở Đa Bang, nhà Hồ rút về Tây Đô (Thanh Hoá).
+ 4/1407 quân Minh tấn công Tây Đô.
+ 6/1407 cha con Hồ Quý Ly bị bắt. Cuộc kháng chiến thất bại.
- Nguyên nhân thất bại: Chiến đấu đơn độc, không biết dựa vào dân, không được nhân dân ủng hộ.
2. Chính sách cai trị của nhà Minh
Hoạt động dạy
Hoạt động học
Ghi bảng
? Sau khi đánh bại nhà Hồ nhà Minh đã có những chính sách cai trị như thế nào?
Giáo viên giảng
? Em hãy nhận xét về những chính sách cai trị của nhà Minh đối với nhân dân ta?
- Thành lập chính quyền thống trị trên khắp nước ta. Xóa bỏ quốc hiệu của ta, đổi thành quận Giao Chỉ sát nhập nước ta vào Trung Quốc.
- Thi hành chính sách đồng hoá
- Bóc lột nhân dân tàn bạo
(HS đọc phần in nghiêng)
Trả lời :
- Chính sách cai trị hết sức tàn bạo, dã man
“Độc ác thay, trúc Nam Sơ không ghi hết tội.
Dơ bẩn thay, nước Đông Hải không rửa hết mùi”
 (Bình ngô đại cáo)
- Chính trị: Thiết lập chính quyền thống trị trên khắp cả nước. Xóa bỏ quốc hiệu của ta, đổi thành quận Giao Chỉ sát nhập nước ta vào Trung Quốc.
- Văn hoá: Thi hành chính sách đồng hoá, ngu dân.
- Kinh tế: Bóc lột tàn bạo, đặt ra hàng trăm thứ thuế, bắt phụ nữ, tre em mang về TQ.
 Chính sách thâm độc, tàn bạo, dã man.
3. Những cuộc khởi nghĩa của quý tộc Trần
Hoạt động dạy
Hoạt động học
Ghi bảng
? Thái độ của nhân dân ta trước ách đô hộ của nhà Minh?
GV: Trong các cuộc khởi nghĩa chống quân Minh đô hộ có 2 cuộc khởi nghĩa tiêu biểu.
+ Trần Ngỗi (1407-1409)
+ Trần Quý Khoáng (1409-1414)
? Nêu diễn biến của cuộc khởi nghĩa Trần Ngỗi?
? Tại sao khởi nghĩa Trần Ngỗi lại thất bại?
? Trình bày diễn biến của cuộc khởi nghĩa của Trần Quý Kháng?
? Nguyên nhân thất bại của cuộc khởi nghĩa?
- Nhân dân ở nhiều nơi nổi dạy khởi nghĩa.
(HS đọc phần in nghiêng)
+ Diễn biến:
-T10/1407 khởi nghĩa bùng nổ.
- Đầu 1408 Trần Ngỗi kéo quân vào Nghệ An (được ND hưởng ứng)
- T12.1408 nghĩa quân đánh tan 4 vạn quân Minh ở Bô Cô (Nam định)
- Do Trần Ngỗi nghe lời gièm pha đã giết 2 tướng Đặng Tất và Nguyễn Cảnh Chân khởi nghĩa tan rã.
- HS trình bày theo SGK.
Thảo luận
- Thiếu sự liên kết giữa các nghĩa quân.
- Nội bộ mất đoàn kết
* Khởi nghĩa Trần Ngỗi (1407-1409)
- Tháng 10/1407 khởi nghĩa bùng nổ
- Đầu 1408 Trần Ngỗi kéo quân vào Nghệ An. 
- Tháng 12/1408 nghĩa quân đánh tan 4 vạn quân Minh ở Bô Cô (Nam định)
- Do Trần Ngỗi nghe lời gièm pha đã giết 2 tướng Đặng Tất và Nguyễn Cảnh Chân khởi nghĩa tan rã.
* Khởi nghĩa Trần Quý Khoáng (1409-1414)
- 1409 Trần Quý Khoáng lên ngôi vua, hiệu là Trùng Quang đế.
- Cuộc khởi nghĩa phát triển nhanh chóng ở các vùng Thanh Hoá đến Hoá Châu.
- 1413 cuộc KN thất bại.
4. Củng cố bài học:
? Âm mưu xâm lược và những chính sách cai trị của nhà Minh? Nhận xét.
5. Hướng dẫn về nhà:
- Học bài nắm chắc nguyên nhân và âm mưu xâm lược của nhà Minh, các chính sách cai trị của nhà Minh, những cuộc khởi nghĩa tiêu biểu của quý tộc nhà Trần.
- Ôn tập các bài đã học trong chương III, chuẩn bị cho tiết sau làm bài tập lịch sử.