Giáo án Lịch sử 7 - Tiết 24-52

 quõn ta mai phục ở Cần Trạm –Phố Cỏt tiờu diệt 3 vạn tờn ,Lương Minh bị giết .Số quõn địch cũn lại phải co cụm giữa cỏnh đồng ở Xương Giang vad cũng bị nghĩa quõn Lam Sơn bao võy bắt sống
- GV: Cho hs đọc đoạn in nghiờng sgk 
(?) Cỏch đỏnh vào đội quõn Mộc Thạch như thế nào?
(Dựng chiến lợi phẩm thu được của Liễu Thăng cho Mộc Thạch thấy khụng đỏnh đó rỳt chạy )
GV : Cho hs trỡnh bày lại diễn biến qua lược đồ .
- GV : Khi hai đạo quõn viện binh bị tiờu diệt Vương thụng vội vó xin hoà chấp nhận mở hội thề Dụng Quan vào thỏng 12.1427 và rỳt quõn về nước Đến thỏng 1.1428 quõn Minh rỳt khỏi nước ta 
- GV : Sau khi đất nước giải phúng Nguyễn Trói Viết Bỡnh Ngụ Đại Cỏo tuyờn bố với toàn dõn đỏnh đuổi quõn Minh của nghĩa quõn Lam Sơn và đú được coi như bản tuyờn ngụn độc lập của nước Đại Việt ở TK XV 
(?) Tại sao cuộc khởi nghĩa Lam Sơn thắng lợi ?
( Do nhõn dõn đồng lũng đỏnh giặc .Sự chỉ huy tài giỏi của bộ tham mưu .Cú đường lối chiến lược , chiến thuật đỳng đắn )
(?)Khởi nghĩa Lam Sơn thắng lợi cú ý nghĩa như thế nào ?
(Kết thỳc 20 năm đụ hộ của nhà Minh , mở ra một thời kỡ phỏt triển mới cho đất nước) 
I . Khởi nghĩa Lam Sơn toàn thắng ( Cuối năm 1426 – Cuối năm 1427 )
1)Trận Tốt Động –Chỳc Động cuối năm 1427:
a/Hoàn cảnh :Thỏng 10.1426 Vương Thụng cựng 5 vạn quõn tiến đến Đụng Quan 
-Ta đặt phục binh ở Tốt Động –Chỳc Động 
b/Diễn biến :Thỏng 11.1426 quõn Minh tiến về Cao Bộ bị lọt vào trận địa,quõn ta từ mọi phớa xụng vào địch 
c/Kết quả :5 vạn quõn địch bị chết , Vương Thụng bị thương chạy về Đụng Quan 
d:ý nghĩa Làm thay đổi tương quan lực lượng làm thất bại õm mưu của địch 
2)Trận Chi Lăng–Xương Giang (thỏng 10.1427)
a/Chuẩn bị:15 vạn viện binh từ Trung Quốc kộo vào nước ta 
-Ta tập trung lực lượng tiờu diệt quõn Liễu Thăng trước 
b/Diễn biến :Ngày 8.10.1427 Liễu Thăng dẫn quõn vào nước ta đó bị phục kớch và bị giết ở ải Chi Lăng .
-Lương Minh lờn thay dẫn quõn xuống Xương Giang bị phục kớch ở Cần Trạm –Phố Cỏt 
-Biết được tin Liễu Thăng tử trận Mộc Thạch vội vó rỳt quõn về nước 
c/Kết quả :Hàng vạn quõn giặc bị giết , một số tướng giặc tử trận . Vương Thụng xin hoà mở hội thề Đụng Quan rỳt quõn về nước .
3)Nguyờn nhõn thắng lợi và ý nghĩa lịch sử :
*Nguyờn nhõn :
+Khỏi nghĩa đó được nhõn dõn ta khắp nơi ủng hộ 
+Sự lónh đạo tài tỡnh của bộ chỉ huy đứng đầu là Lờ Lợi , Nguyễn Trói 
+Cú đường lối chiến lược đỳng đắn 
*ý nghĩa :
+Kết thỳc 20 năm đụ hộ của nhà Minh 
+Mở ra một thời kỡ phỏt triển mới cho đất nước
 Hoạt động 2 : Củng cố 
1 . Trỡnh bày diễn biến của trận Chi Lăng –Xương Giang ?
2 . Nguyờn nhõn thắng lợi , ý nghĩa lịch sử của khởi nghĩa Lam Sơn 
Hoạt động 3 : Hướng dẫn HS về nhà 
 1 . Ghi chép nghe giảng trên lớp .
 2 . Trả lời câu hỏi cuối bài SGK .
 3 . Làm bài tập : 
Thời gian
Sự kiện lịch sử
1418
1421
1423
1424-1426
1426-1427
 4 . Đọc chuẩn bị bài 20 “Nước Đại Việt thời Lê Sơ” ; Phần I – Tình hình chính trị , quân sự , pháp luật .
Tiết 40 Tuần 20
Soạn : / / 2010.
Giảng : / / 2010.
Bài 20 : Nước Đại Việt thời Lê Sơ ( 1428 – 1527 )
A .Mục tiờu bài học :
- Làm cho học sinh thấy được bộ mỏy chớnh quyền thời Lờ sơ , chớnh sỏch đối với quõn đội thời Lờ , những điểm chớnh của bộ luật Hồng Đức . So sỏnh với thời Trần để chứng minh dưới thời Lờ sơ nhà nước tập quyền tương đối hoàn chỉnh , quõn đội hựng mạnh , cú luật phỏp để đảm bảo kỉ cương , trật tự xó hội .
- Rèn kĩ năng phỏt triển khả năng đỏnh giỏ tỡnh hỡnh phỏt triển chính trị quõn sự,phỏp luật ở một thời kỡ lịch sử 
- Giỏo dục cho hs niềm tự hào về thời thịnh trị , quõn sự của đất nước , cú ý thức bảo vệ tổ quốc .
B. Chuẩn bị :
* Giáo viên : SGK, phương pháp giảng dạy, tư liệu tham khảo: bảng phụ 
* Học sinh: SGK , đồ dùng học tập .
C . Tiến trình bài giảng :
1 . Tổ chức : 7A :
2 . Kiểm tra bài cũ :
* Trỡnh bày diễn biến giai đoạn 1424 -1426 của khởi nghĩa Lam Sơn ?
3 . Bài mới :
Hoạt động 1 :
- GV : Sau khi đất nước được hoàn toàn giải phúng , Lờ Lợi lờn ngụi hoàng đế (Xưng là Lờ Thỏi Tổ) khụi phục lại quốc hiệu Đại Việt , xõy dựng bộ mỏy chớnh quyền 
(?) Bộ mỏy chớnh quyền thời Lờ sơ được thể hiện như thế nào ? 
(Đứng đầu triều đỡnh là vua , giỳp việc cú cỏc quan đại thần ,ở triều đỡnh cú 6 bộ , giỳp việc 6 bộ cú 6 tự , 6 khoa giỏm sỏt)
- GV : Yờu cầu học sinh nhắc lại tờn 6 bộ (Bỡnh –Hỡnh –Cụng –Lễ –Lại –Bộ )giải thớch chức năng của cỏc cơ quan chuyờn mụn dựa vào phần in nghiờng sgk cỏc cơ quan chuyờn mụn gồm :Hàn lõm viện , Quốc sử viện , Ngự sử đài 
(?) Bộ mỏy chớnh quyền ở địa phương được chia như thế nào ? Dưới đạo là gỡ ?
(Thời Thỏi tổ chia làm 5 đạo ,thời Lờ Thỏnh Tụng chia 13 đạo Thừa Tuyờn )
(?) Thời Lờ Thỏnh Tụng việc trụng coi , quản lớ 13 đạo cú điều gỡ mới ? (Đứng đầu mỗi đạo cú 3 ti phụ trỏch 3 mặt hoạt động khỏc nhau ở mỗi Thừa Tuyờn (Đụ ti , Hiến ti , Thừa ti)
- Gv: Yờu cầu hs núi rừ cụng việc của mỗi ti phụ trỏch . 
- Gv: Cho hs quan sát lược đồ hành chớnh nước Đại Việt thời Lờ sơ và tờn 13 đạo Thừa Tuyờn 
(?) So sỏnh tổ chức nhà nước thời Lờ với thời Trần nhiều người cho rằng tổ chức nhà nước Lờ sơ tập quyền hơn ?
 (?) Tập quyền là sự thống nhất tập trung quyền hành vào triều đỡnh trung ương .Điều này được thể hiện như thế nào trong chớnh sỏch thời Lờ ? 
 (Vua nắm mọi quyền hành , Lờ Thỏnh Tụng bài bố một số chức vụ cao cấp : tể tướng , đại tổng quản , ...Vua trực tiếp làm tổng chỉ huy quõn đội , quyền lực của nhà vua ngày càng được củng cố . )
(?) Nhỡn vào lược đồ em thấy nước Đại Việt thời Lờ Sơ cú gỡ khỏc thời Trần Hồ ? 
(?) Nhà Lờ Sơ tổ chức quõn đội như thế nào ?
(Tiếp tục chế độ ngụ binh ư nụng . Quõn đội cú hai bộ phận chớnh là quõn triều đỡnh và quõn ở địa phương .)
(?) Tại sao núi trong hoàn cảnh đú chế độ ngụ binh ư nụng là tối ưu nhất ? 
(Vỡ thường xuyờn cú giặc ngoại xõm 
 Vừa kết hợp sản xuất với quốc phũng .)
(?) Nhà Lờ Sơ quan tõm phỏt triển quõn đội như thế nào ?
( Quõn lớnh luyện tập vừ nghệ , bố trớ quõn đội vựng biờn giới )
- Gv: Cho hs đọc phần in nghiờng SGK .
(?) Em cú nhận xột gỡ về chủ trương của nhà nước Lờ Sơ đối với lónh thổ đất nước quan đoạn trớch trờn .
( Quyết tõm củng cố quõn đội , bảo vệ đất nước thi hành chớnh sỏch vừa cương vừa nhu với kẻ thự , đề cao trỏch nhiệm , bảo vệ tổ quốc , đối với mỗi người dõn , trừng trị thớch đỏng kẻ bỏn nước .)
(?) Vỡ sao thời Lờ Sơ nhà nước lại quan tõm đến phật ? Em hóy liờn hệ với nhà Trần . 
( Giữ kỷ cương trật tự xó hội , buộc nhõn dõn với chế độ phong kiến , để triều đỡnh quản lớ chặt chẽ hơn )
- GV : Lờ Thỏnh Tụng hoàn thành bộ luật "Quốc triều hỡnh luật " (Luật Hồng Đức ) đõy là một bộ luật lớn nhất , cú giỏ trị lớn nhất của thời phong kiến nước ta .
(? ) Nội dung chớnh của quốc triều hỡnh luật ?
(?) Luật Hồng Đức cú điểm gỡ tiến bộ ?
( HS dựa SGK trả lời – GV nhận xét bổ sung )
 Tình I . Tình hình chính trị , quân sự , pháp pháp luật .
1)Tổ chức bộ mỏy chớnh quyền : 
-Sau khi đỏnh đuổi được quõn Minh Lờ Lợi lờn ngụi hoàng đế xõy dựng bộ mỏy chớnh quyền mới . 
-Đứng đầu trong triều đỡnh là vua , bói bỏ một số chức vụ cao . Vua nắm mọi quyền hành kể cả quõn đội giỳp việc cho vua cú quan đại thần , ở triều đỡnh cú 6 bộ và một số cơ quan khỏc .
-ở địa phương thời Lờ Lợi cú 5 đạo đến thời Lờ Thỏnh Tụng cú 13 đạo thừa tuyờn bờn dưới là phủ , chõu , huyện xó . 
* Đõy là nhà nước tập quyền hoàn chỉnh : 
-Sơ đồ tổ chức nhà nước :
 Vua
Quan đại thần
 Sỏu bộ
 13 đạo thừa tuyờn
 Phủ
 Chõu
 Huyện
 Xó
2)Tổ chức quõn đội : 
-Thực hiện chớnh sỏch ngụ binh ư nụng 
-Quõn đội cú hai bộ phận :
 +Quõn triều đỡnh 
 +Quõn địa phương 
-Quõn đội được luyện tập vừ nghệ thường xuyờn .
3)Phỏp luật : 
-Lờ Thỏnh Tụng ban hành luật Hồng Đức 
(Quốc triều hỡnh luật )
-Nội dung : 
+ Bảo vệ quyền lợi của nhà vua hoàng tộc 
+ Bảo vệ quyền lợi của giai cấp thống trị .
+ Bảo vệ người phụ nữ .
+ Bảo vệ chớnh quyền dõn tộc .
+Khuyến khớch phỏt triển kinh tế , giữ gỡn truyền thống tốt đẹp của dõn tộc .
Hoạt động 2 : Củng cố 
1 . Vẽ sơ đồ tổ chức bộ mỏy chớnh quyền thời Lờ Sơ ?
2 . Nhận xột Nhận xột về vua lờ Thỏnh Tụng ?
Hoạt động 3 : Hướng dẫn HS về nhà 
 1 . Ghi chép nghe giảng trên lớp .
 2 . Trả lời câu hỏi cuối bài SGK .
 3 .Bài tập : Khi đỏnh giỏ về bộ luật Hồng Đức cú một số ý kiến khỏc nhau , hóy khoanh trũn vào chữ cỏi cõu em cho là đỳng nhất 
a/Bảo vệ quyền lợi cho nhõn dõn lao động 
b/Bảo vệ quyền lợi cho nhõn dõn lao động nhất là người phụ nữ 
c/Giỳp nhà vua quản lớ tốt xó hội 
e/Vừa bảo vệ quyền lợi của giai cấp phong kiến vừa phần nào thoả món yờu cầu của nhõn dõn.(Đỳng )
4 . Đọc chuẩn bị bài 20 “Nước Đại Việt thời Lê Sơ” ; Phần II – Tình hình KT – XH ”.
__________________________________________________________________
Tiết 41 Tuần 21
Soạn : / / 2010.
Giảng : / / 2010.
Bài 20 : Nước Đại Việt thời Lê Sơ ( 1428 – 1527 )
( Tiếp theo )
A. Mục tiờu bài học : 
- hs thấy được : sau khi nhanh chúng khụi phục sản xuất thời Lờ Sơ nền kinh tế phỏt triển về mọi mặt .Sự phõn hoỏ xó hội thành 2 giai cấp chớnh : Địa chủ phong kiến và nhõn dõn đời sống cỏc tầng lớp khỏc ổn định .
- Bồi dưỡng kỹ năng phõn tớch tỡnh hỡnh kinh tế , xó hội theo cỏc tiờu chớ cụ thể từ đú rỳt ra nhận xột chung .
- Giỏo dục ý chớ tự hào về thời kỳ thịnh trị của đất nước mỡnh .
B. Chuẩn bị :
* Giáo viên : SGK, phương pháp giảng dạy, tư liệu tham khảo: Sơ đồ để trống về giai cấp tầng lớp trong xó hội thời Lờ Sơ , tư liệu phản ỏnh sự phỏt triển kinh tế , xó hội thời Lờ Sơ 
* Học sinh: SGK , đồ dùng học tập .
C . Tiến trình bài giảng :
1 . Tổ chức : 7A :
2 . Kiểm tra bài cũ : 
* Vẽ sơ đồ tổ chức bộ mỏy chớnh quyền thời Lờ Sơ ? Cụng lao của vua Lờ Thỏnh Tụng trong việc bảo vệ chớnh quyền và bảo vệ tổ quốc
3 . Bài mới :
Hoạt động 1 :
(?) Để khụi phục và phỏt triển sản xuất nhà Lờ đó làm gỡ ?
( Vấn đề đầu tiờn là giải quyết ruộng đất cú nụng dõn )
(?) Tại sao ?
(Đất nước vừa trải qua nhiều năm chiến tranh bị nhà Minh đụ hộ , làng xúm điờu tàn , ruụng đồng bị bỏ hoang )
(?) Nhà Lờ giải quyết vấn đề ruộng đất bằng cỏch nào ?
( Cho 25 vạn lớnh về quờ làm ruộng . Kờu gọi