Giáo án Lịch sử 7 Tiết 20 - Bài 12:đời sống kinh tế, văn hoá I. đời sống kinh tế

Ngày soạn:31/10/2011
Ngày dạy:3/11/2011
 Tiết 20 - Bài 12 :Đời sống kinh tế, văn hoá
 I. Đời sống kinh tế
Mục tiêu bài học
Kiến thức
Dưới thời Lý, đất nước được ổn định lâu dài, nông nghiệp, thủ công nghiệp đã có chuyển biến và đạt được một số thành tựu nhất định.
Việc buôn bán với nước ngoài được phát triển.
Tư tưởng
Khâm phục ý thức vươn lên trong công cuộc xây dựng đất nước độc lập của dân tộc ta vào thời Lý.
Kĩ năng
Quan sát và phân tích các nét đặc sắc của một công trình nghệ thuật.
phương pháp giảng dạy
Trình bày, so sánh, quan sát, miêu tả, phân tích, tổ chức các hoạt động học tập cho HS
Thiết bị đồ dùng dạy học 
Giáo viên : Hướng dẫn thực hiện chuẩn kiến thức, kĩ năng ; SGK, SGV, vở BT
 Soạn bài : Đời sống kinh tế, văn hoá bằng GAĐT
	Các tranh ảnh mô tả các hoạt động kinh tế thời Lý.
 Tư liệu về kinh tế văn hóa thời Lý.
Học sinh : SGK, vở BT
 Đọc kĩ bài và làm bài tập ở nhà	
	Các tranh ảnh mô tả các hoạt động kinh tế thời Lý.
IV. Tiến trình tổ chức dạy học
Kiểm tra miệng
Câu1: Khoanh tròn vào đáp án mà em cho là đúng nhất?
 “ Ngồi yên đợi giặc không bằng đem quân đánh trước để chặn thế mạnh của giặc”.Đó là câu nói của ai?
A. Trần quốc Tuấn	B. Trần Thủ độ	C. Lý Thường Kiệt	D. Lý Công Uẩn
 Câu 2:Ghi các sự kiện lích sử vào cột B tương ứng với thời gian cho sẵn ở cột A sau đây?
Thời gian
 Sự kiện lịch sử
10/ 1075
Cuối năm 1076
Cuối xuân năm 1077
Giới thiệu bài mới
Sau cuộc khỏng chiến chống Tống thành cụng nhà Lý bắt đầu đi vào xõy dựng đất nước
Mặc dự cỏc em cũng đó đó học ở cỏc tiết trước nhưng cụ vẫn khỏi quỏt lại 1 chỳt về kiến thức cũ dể cỏc em nhớ lại: Nhà Lý, cũn được gọi là nhà Hậu Lý (để phõn biệt với nhà Tiền Lý của Lý Nam Đế) là một triều đại phong kiến trong lịch sử Việt Nam, bắt đầu khi vua Thỏi Tổ Lý Cụng Uẩn lờn ngụi thỏng 10 õm lịch năm 1009, sau khi giành được quyền lực từ tay nhà Tiền Lờ và chấm dứt vào năm 1225 – tổng cộng là 216 năm. 
3. Dạy học bài mới
Hoạt động của thầy và trò
Chuẩn kĩ năng cần đạt
Chuẩn kiến thức cần đạt
*Hoạt động 1: Cá nhân 
Hướng dẫn hs tìm hiểu phần: Sự chuyển biến của nền nông nghiệp:
Em nào cũn nhớ ở Ở thời điểm này cú 1 sự kiện đỏng nhớ nhất mà hiện nay cả nước ta vừa long trọng tổ chức kỉ niệm 1000 năm, đú là sự kiện gỡ?
-Thời nhà Lý cú 1 sự kiện nổi bật là: vào năm 1010, Lý Cụng Uẩn dời đụ từ Hoa Lư, một nơi xa đồng bằng Bắc Bộ, thưa dõn, hiểm trở ra Đại La, rồi đặt tờn mới là Thăng Long theo hỡnh tượng con rồng bay, một hỡnh tượng đặc thự của thời này. Quốc hiệu Đại Việt cũng được đặt ở thời kỳ này.
GV cho hs xem hỡnh ảnh và giới thiệu đền đụ và tượng Lý Thỏi Tổ( GV: bõy giờ chỳng ta sẽ đi tỡm hiểu cụ thể hơn về đời sống kinh tế của thời lý) 
 GV ghi =>
- Gọi hs đọc mục 1( sgk)
? Dựa vào mục 1 đó học cho biết: ngành kinh tế chủ yếu 
và quan trọng nhất của nhõn dõn ta thời Lý là gỡ?
nụng nghiệp
? Do nụng nghiệp là ngành kinh tế chủ yếu và quan trọng nhất nờn ruộng đất trong cả nước sẽ thuộc quyền sở hữu của ai?
- thuộc quyền sở hữu tối cao của nhà vua
? Mặc dự ruộng đất thuộc quyền sở hữu của nhà vua nhưng theo em thực tế, nhà Lý đó cú cỏch phõn chia ruộng đất ntn? Gv chốt: => 
?Khi chia ruộng đất cho nụng dõn canh tỏc, nhà lý đó cú cỏch quản lớ ruộng đất như thế nào? 
 - Ruộng đất cụng chia về cỏc làng, xó
Nhõn dõn cỏc làng xó chia nhau ruộng đất cụng để:
 + cày cấy tự nuụi sống
 + Nộp thuế cho nhà vua và làm cỏc nghĩa vụ cho nhà nước.
? ngoài ra nhà lý cũn sử dụng ruộng đất để làm gỡ?
nhà lý cũn lấy 1 số đất cụng để:
Làm nơi thờ phụng, tế lễ
Phong cấp cho con, chỏu, những người cú cụng.
Làm đền, chựa.
? vỡ nụng nghiệp là ngành kinh tế quan trọng nhất thời bấy giờ, nờn nhà lý cú quan tõm đến sản xuất nụng nghiệp khụng?
- cú 
- Gv chốt: =>
?Nhà lý đó làm gỡ để khuyến khớch phỏt triển nụng nghiệp?
tổ chức lễ cày tịch điền
hs đọc phần in nghiờng( sgk t44)
? nhắc lại kiến thức cũ, em hiểu gỡ về lễ cày tịch điền?
tịch điền: ruộng của nhà nước
lễ cày tịch điền: hàng năm vào mựa xuõn cỏc vua thường về địa phương tự mỡnh cày mấy đường để khuyến khớch nhõn dõn sản xuất.
GV: cho xem 2 h/a cày lễ cày tịch điền – hs đọc thụng tin
hs đọc tiếp phần in nghiờng thứ 2( sgk t45)
?Ngoài ra nhà lý cũn làm gỡ để khuyến khớch phỏt triển nụng nghiệp?
-khuyến khớch khai khẩn đất hoang 
-tiến hành đào kờnh mương, khai ngũi.
-Cho đắp đờ phũng ngập lụt
hs đọc tiếp phần in nghiờng thứ 3( sgk t45)
? Vua cũn ban hành luật gỡ? Để nhằm mục đớch gỡ?
cấm giết hại trõu bũ để bảo vệ sức kộo 
? Những chớnh sỏch khuyến khớch để phỏt triển nụng nghiệp trờn của nhà lý là những chớnh sỏch ntn?
là những chớnh sỏch tiến bộ
cú tỏc dụng đối với sản xuất, nhất là trong buổi đầu dựng nước này.
?kết quả mà nhà lý đạt được trong sản xuất nụng nghiệp là gỡ?
- nhiều năm mựa màng bội thu 
GV chuyển: nhờ sự cố gắng cả 2 phớa: nhõn dõn và giai cấp thống trị, mựa màng được đảm bảo hơn, do đú thu hoạch được đều dặn hơn, điều đú cũng là cơ sở thuận lợi cho với thủ cụng nghiệp và thương nghiệp cũng phỏt triển =>
Hoạt động II: 
Gv: Lời dẫn
Gọi hs đọc mục 2( sgk)
? Thời Lý cú những nghề thủ cụng nghiệp nào?
-chăn tằm ươm tơ, dệt lụa, , làm đồ gốm, xõy dựng đền đài cung điện nhà cửa....
-làm đồ trang sức, làm giấy, đỳc đồng, rốn sắt......
GV cho hs quan sỏt 1 số hỡnh ảnh ( mỏy chiếu): đõy là 1 số hỡnh ảnh minh họa về 1 số cỏc nghề thủ cụng nghiệp.... cỏc nghề thủ cụng nghiệp này đến nay vẫn tồn tại và được nhà nước khuyến khớch phỏt triển.
GV: trong đại việt sử kớ toàn thư cũng ghi chộp lại về việc nhà lý đó khuyến khớch phỏt triển nghề dệt lụa
gọi hs đọc tiếp phần in nghiờng thứ 4( sgk t45)
?Qua việc làm trờn của vua lý, em nghĩ gỡ về hàng tơ lụa đại việt?
-tơ lụa đại việt lỳc đấy tốt, bền và cũng đẹp khụng thua gỡ hàng tơ lụa gấm vúc của trung quốc.
?Vỡ sao nhà lý lại khụng dựng gấm vúc của nhà tống?
- vua Lý khụng dựng gấm vúc của nhà Tống vừa để cho nhõn dõn thấy tơ lụa đại việt tốt và đẹp khụng thua gỡ hàng tơ lụa gấm vúc của trung quốc.
- Vừa khuyến khớch nghề dệt phỏt triển, quan lại và nhõn dõn nờn dựng hàng của Đại Viờt.
GV: cho hs quan sỏt 3 hỡnh ảnh về bỏt và đĩa men ngọc, chuụng quy điền, thỏp bảo thiờn...thời lý( mỏy chiếu):
?Em thấy tay nghề người thợ thủ cụng thời lý ntn?
đẹp, tinh xảo, thể hiện tay nghề người thợ thủ cụng rất cao.
?Qua phõn tich một số cỏc ngành nghề thủ cụng thời lý, em nhận thấy thủ cụng nghiệp thời lý như thế nào? 
Gv chốt : điều kiện đoc lập, hoà bỡnh, ý thức dõn tộc giỳp cho thủ cụng nghiệp phat triển 
?cỏc nghề thủ cụng cổ truyền trong nhõn dõn phỏt triển sẽ tạo điều kiện cho ngành nào phỏt triển? 
- buụn bỏn, trao đổi hàng hoỏ ( GV chốt buụn bỏn, trao đổi hàng hoỏ gọi là Thương nghiệp) 
gọi hs đọc tiếp phần in nghiờng thứ 5( sgk t46)
?Dựa vào thụng tin trong sgk cho biết: ở thời kỡ này, nơi cú vị trớ tự nhiờn thuận lợi để thuyền bố qua lại, buụn bỏn sầm uất, tấp nập nhất là nơi nào?
Võn Đồn
?Dựa vào phần in nghiờng giới thiệu cho cụ biết Võn Đồn hiện nay thuộc tỉnh nào?
GV giới thiệu hỡnh ảnh Võn Đồn – GV mới giới thiệu thụng tin (mỏy chiếu) – học sinh đọc thụng tin
? Việc thuyền buụn nhiều nước vào trao đổi với đại việt đó phản ỏnh tỡnh hỡnh nước ta thời đú như thế nào?
Gv chốt ==>
? ngoài Võn Đồn là trung tõm buụn bỏn, trao đổi hang húa thỡ ở Thời Lý cũn cú Nơi nào là trung tõm của thủ cụng nghiệp và thương nghiệp?
 Kinh thành Thăng Long - trung tõm của thủ cụng nghiệp và thương nghiệp ( Thăng Long là thành thị duy nhất của nước ta hồi ấy, thăng long gồm 2 bộ phận:
khu vực trớnh trị: bao gồm kinh thành và cỏc cơ quan nhà nước.
Khu vực nhõn dõn: bao gồm cỏc phường thủ cụng của nhà nước và nhõn dõn.
GV bổ sung: ngoài ra ở vựng hải đảo và biờn giới lý – tống, chớnh quyền 2 bờn cũn lập nhiều khu chợ tập trung để nhõn dõn đến trao đổi.
Túm lại: Qua nội dung của bài học I. đời sống kinh tế cỏc em hiểu và thấy được Tỡnh hỡnh đại Việt thời Lý: ổn định, thống nhất, cú chớnh quyền vững chắc. Điều kiện độc lập, hũa bỡnh của đất nước và ý thức dõn tộc giỳp cho sự phỏt triển của thủ cụng nghiệp và thương nghiệp, điều đú cũng chứng tỏ rằng nhõn dõn ta cú đủ tài năng,sức lực xõy dựng 1 nền kinh tế tự chủ, phỏt triển.
- Kĩ năng phản ứng nhanh
- Trình bày dựa SGK
Hs trả lời
- Hoạt động cá nhân
-Làm việc với sgk
-suy nghĩ trả lời
- suy nghĩ trả lời
-Làm việc với sgk
- Kĩ năng phản ứng nhanh
-Kĩ năng sử dụng tư liệu
- Kĩ năng quan sát
- Kĩ năng phản ứng nhanh
-.kĩ năng tư duy nhanh
-Kĩ năng đánh giá kết quả
Rèn kĩ năng phản ứng nhanh
- Hs quan sát
Nghe
-Rèn kĩ năng phản ứng nhanh
Kĩ năng nhận xét
Kĩ năng quan sát
Nhận xét
Nhận xét, khái quát
Nghe
- Rèn kĩ năng phản ứng nhanh
- Làm việc với sgk
- Kĩ năng quan sát-> nhận xét
-Kĩ năng khái quát sự kiện
Kĩ năng tư duy
Nghe
1. Sự chuyển biến của nền nông nghiệp:
-Phần lớn ruộng đất chia cho nụng dõn canh tỏc
- Nhà lý cũn khuyến khớch phỏt triển nụng nghiệp.
+ khai khẩn đất hoang
+ đào kờnh, khai ngũi
+ đắp đờ
+ cấm giết hại trõu bũ
- Kết quả: 
nụng nghiệp phỏt triển, được mựa liờn tục
2.Thủ cụng nghiệp và thương nghiệp:
* Thủ cụng nghiệp:
+ Nhà lý cú cơ sở thủ cụng nghiệp của mỡnh.
+ phỏt triển, và được mở rộng
 * Về thương nghiệp:
- trao đổi buụn bỏn trong và ngoài nước được mở mang hơn trước.
4. Củng cố bài mới
Gv: Cho hs làm hai bài tập bằng máy chiếu: Bài 1,2
Bài3:Hãy nối các công việc ở cột B cho phù hợp với nền kinh tế ở cột A.
A. Ngành kinh tế
Nối
B. Công việc
1. Nông nghiệp
a, Chăn tằm, ươm tơ, dệt vải, làm đồ gốm
2. Thủ công nghiệp
b, Cày tịch điền
3. Thương nghiệp
c, Làm đồ trang sức bằng vàng bạc
d, trao đổi buôn bán trong nước và nước ngoài
Trả lời: 1-b 2- a,c 3- d
Bài 4. Vẽ sơ đồ tư duy tổng kết kiến thức
5. Giao bài tập về nhà
- Ôn tập lại toàn bộ kiến thức.	
- Làm bài tập trong vở bài tập
 - Chuẩn bị cho tiết: Đời sống kinh tế, văn hoá( phần II)
+ Xem kĩ : Những thay đổi về mặt xã hội
+ Giáo dục và văn hoá
+ Nhận xét kĩ về nghệ thuật thời Lý
-