Giáo án Lịch sử 7 - Tiết 1, Bài 1: Sự hình thành và phát triển của xã hội phong kiến ở châu Âu (Thời Sơ - Trung kỳ trung đại) - Võ Thị Hoa

Tuaàn: 1	Ngaøy soaïn: 22/ 8/ 2012
Tieát : 1	Ngaøy daïy: 28/ 8/ 2012
Bài 1 : SỰ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN
CỦA XÃ HỘI PHONG KIẾN Ở CHÂU ÂU
(Thời sơ – trung kỳ trung đại )
I/ MỤC TIÊU BÀI HỌC.
 1/ Kiến thức : Giúp học sinh hiểu được :
Quá trình hình thành xã hội phong kiến ở Châu Âu, cơ cấu xã hội gồm có 2 giai cấp cơ bản là : lãnh chúa và nông nô.
Khái niệm lãnh địa phong kiến và đặc trưng của nền kinh tế lãnh địa.
Thành thị trung đại xuất hiện trong hoàn cảnh nào ? nền kinh tế thành thị trung đại có gì khác so với nền kinh tế lãnh địa ?
 2/ Tư tưởng.
Thông qua những sự kiệc cụ thể, bồi dưỡng nhận thức cho học sinh về sự phát triển hợp quy luật của xã hội loài người từ xã hội chiếm hữu nô lệ sang xã hội phong kiến.
 3/ Kỹ năng .
Biết sử dụng bản đồ Châu Âu để xác định vị trí của các quốc gia phong kiến.
Vận dụng phương pháp so sánh, đối chiếu để thấy rõ sự chuyển biến từ xã hội chiếm hữu nô lệ sang xã hội phong kiến.
II/ CHUẨN BỊ:
1/ Giáo viên:
Bản đồ Châu Âu thời phong kiến.
Sưu tầm một số tranh ảnh mô tả họat động của thành thị trung đại.
2/ Học sinh:
Sách giáo khoa, vở bài học.
III/ TIẾN TRÌNH DẠY VÀ HỌC.
1/Kiểm tra bài cũ: Giới thiệu khái quát chương trình lịch sử 7
 2/Giới thiệu bài : Như chúng ta đã biết, xã hội loài người trải qua 5 giai đoạn phát triển. Trong chương trình lịch sử 6 các em đã tìm hiểu được 2 giai đoạn ( công xã nguyên thủy và CHNL ). Sang chương trình lịch sử 7 và các lớp học khác chúng ta sẽ tìm hiểu những giai đọan cò lại. Vậy xã hội phong kiến châu Âu đã hình thành như thế nào ? => bài hôm nay sẽ rõ.
3/ Bài mới.
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung bài học.
Hoạt động 1: Tìm hiểu sự hình thành xã hội phong kiến ở Châu Âu.
GV giới thiệu : Khi đế quốc Rôma còn cường thịnh , người Giéc man sống lệ thuộc và chịu sự thống trị của chủ nô Rôma.
? Khi đế quốc Rôma bị suy yếu, người Giéc man đã làm gì ?
HS thảo luận nhóm 3’: Khi tràn vào lãnh thổ của đế quốc Rôma, người Giéc man đã làm gì ? Nó có tác động như thế nào đến sự hình thành xã hội phong kiến ở Châu Âu ?
? Lãnh chúa và nông nô được hình thành từ những tầng lớp nào của xã hội cổ đại ?
 + Nô lệ được giải phóng, nông dân bị mất đất, không có ruộng phụ thuộc vào lãnh chúa => nông nô.
 + Các thủ lĩnh quân sự người Giéc man được ban cấp ruộng đất => lãnh chúa, bóc lột nông nô => quan hệ sản xuất phong kiến hình thành ở Châu Âu.
GV: sử dụng bản đồ để chỉ các vương quốc, những nước có chế độ phong kiến ra đời sớm( Anh, Pháp, TBN, Ý).
Hoạt động 2: Tìm hiểu về Lãnh địa phong kiến
GV: cho học sinh quan sát hình 1 – Sgk trang 4.
? Em hãy miêu tả lãnh địa phong kiến ? 
HS: trả lời theo chữ in nghiêng Sgk trang 4..
GV nhấn mạnh: mỗi lãnh chúa có một vùng đất riêng bao gồm đất trồng trọt, trồng cỏ, rừng núi, ao hồ=> là một đơn vị độc lập.
? Lãnh địa phong kiến là gì ?
GV: Như một nước nhỏ, một pháo đài bất khả xâm phạm => quyền lực của nhà vua rất yếu .
? Cuộc sống trong lãnh địa như thế nào ? 
HS: Khác biệt nhau rõ rệt .
 + Lãnh chúa : giàu sang, đầy đủ, xa hoa.
 + Nông nô :Sống phụ thuộc, khổ cực và đói nghèo.
? Em hãy nêu tổ chức và hoạt chính của lãnh địa ?
? Đặc trưng cơ bản của lãnh địa? 
HS: Quan sát tranh “Lâu đài và thành quách của lãnh chúa” ở SGK , miêu tả lãnh địa, cuộc sống trong lãnh địa.
GV: nhận xét, bổ sung, chuyển ý -> mục 3
Hoạt động 3: Tìm hiểu sự xuất hiện của các thành thị trung đại.
HS: đọc phần chữ nhỏ Sgk trang 4, 5 .
? Nguyên nhân nào dẫn đến sự xuất hiện thành thị thời trung đại ?
HS: Quan sát hình 2 – Sgk trang 5.
? Em có nhận xét gì về hội chợ ở Đức và tổ chức thành thị ở đây ?
? Những ai sống trong thành thị ? họ làm những nghề gì ?
? Nền kinh tế trong thành thị có điểm gì khác so với nền kinh tế lãnh địa ?
HS: nền kinh tế hàng hoá, mọi người trao đổi , mua bán với nhau .
? Sự ra đời của thành thị trung đại có vai trò như thế nào trong xã hội phong kiến ở Châu Âu ?
1. Sự hình thành xã hội phong kiến ở Châu Âu.
- Cuối thế kỷ V, người Giécman tràn vào lãnh thổ Rôma.
 + Họ thành lập nhiều vương quốc mới.
 + Chiếm ruộng đất của chủ nô Rôma chia cho các tướng lĩnh, qúy tộc và phong tước vị 
=> Xã hội xuất hiện 2 giai cấp mới : Lãnh chúa và Nông nô.
 Hình thành xã hội phong kiến ở Châu Âu.
2. Lãnh địa phong kiến.
*Khái niệm : là khu đất rộng, trở thành vùng đất riêng của lãnh chúa – như một vương quốc thu nhỏ.
* Tổ chức và hoạt động: (SGK) 
*Đặc trưng cơ bản:: Là một đơn vị kinh tế riêng biệt, đóng kín ( tự cung, tự cấp ), nông nô bị phụ thuộc vào lãnh chúa .
3. Sự xuất hiện của thành thị trung đại.
* Nguyên nhân : Cuối thế kỷ XI, sản xuất phát triển nhanh, xuất hiện nhu cầu trao đổi, buôn bán => thành thị trung đại ra đời.
*Hoạt động ở thành thị: Cư dân chủ yếu là thợ thủ công và thương nhân ( thị dân ), họ lập các thương hội, phường hội để cùng nhau sản xuất và buôn bán.
* Vai trò: Là yếu tố cơ bản thúc đẩy sản xuất phát triển , làm cho xã hội phong kiến phát triển.
4/ Củng cố
 * Bài tập
 1.Khi tràn vào lãnh thổ của đế quốc Rôma, người Giécman đã làm gì ?
 a. Tiêu diệt các vương quốc cổ trên đất Rôma.
 b. Thành lập nhiều vương quốc mới.
 c. Chiếm ruộng đất rồi chia cho các tướng lĩnh, qúy tộc.
 d. Phong tước vị cao thấp cho các tướng lĩnh và quý tộc.
 2. Những tầng lớp mới xuất hiện trong xã hội phong kiến Tây Âu là:
 a.Qúy tộc người Giécman, nông dân công xã.
 b.Lãnh chúa, nông nô.
 c.Thủ lĩnh quân sự, quan lại người Giécman.
 d.Thủ lĩnh quân sự, nô lệ.
 3. Sắp xếp các sự kiện dưới đây cho hợp lí về nguyên nhân xuất hiện thành thị trung đại?
 a. Một số thợ thủ công mang bán sản phẩm và lập xưởng sản xuất.
 b. Thị trấn xuất hiện.
 c. Cuối thế kỷ XI, sản phẩm thủ công ngày càng nhiều.
 d. Thành thị xuất hiện.
5/ Hướng dẫn học tập:
Học bài theo các câu hỏi 1, 2, 3 Sgk trang 5.
Nghiên cứu bài mới, xem trước lược đồ hình 5.
IV. RUÙT KINH NGHIEÄM
...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................