Giáo án Lịch sử 7 - Bài 26: Quang Trung xây dựng đất nước - Năm học 2009-2010

TUẦN 29 NGÀY SOẠN: 22-3-2010
TIẾT 55
BÀI 26 (1 tiết)
I.MỤC TIÊU 
1/ Kiến thức
Học sinh (HS) biết và hiểu được.
- Phục hồi kinh tế, xây dựng văn hóa dân tộc.
- Chính sách quốc phòng, ngoại giao.
2/ Kỹ năng 
- Phân tích tranh ảnh lịch sử.
3/ Thái độ 
Bồi dưỡng cho HS.
- Ý thức ủng hộ cái mới.
II.CHUẨN BỊ 
1/ Chuẩn bị của giáo viên 
- Chiếu khuyến nơng của Quang Trung. 
2/ Chuẩn bị của học sinh
- Xem bài mới và nghiên cứu tự trả lời các câu hỏi có trong sách giáo khoa. 
- Tăng cường sưu tầm đọc thêm tài liệu tham khảo có liên quan tới nội dung của bài học.
III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
1/ Ổn định tình hình lớp (Thời gian 1 phút)
- Kiểm tra sĩ số lớp? (Vắng có lí do, vắng không có lí do?)
2/ Kiểm tra bài cũ (Thời gian 5 phút)
Câu hỏi kiểm tra bài cũ
 Nguyên nhân thắng lợi của phong trào Tây Sơn?
Dự kiến phương án trả lời của học sinh
+ Ý chí đấu tranh chống áp bức bĩc lột và tinh thần yêu nước cao cả của nhân dân ta.
+ Sự lãnh đạo tài, sáng suốt của Quang Trung và bộ chỉ huy Tây Sơn.
3/ Giảng bài mới
Giới thiệu bài mới (Thời gian 1 phút)
 Phục hồi kinh tế, xây dựng văn hóa dân tộc, chính sách quốc phòng, ngoại giao ở thời Quang Trung? Đây là nội dung chính tiết học hôm nay lớp chúng ta cần nghiên cứu?. 
Tiến trình bài dạy (Thời gian 34 phút)
Thời gian
HOẠT ĐỘNG
CỦA GIÁO VIÊN
HOẠT ĐỘNG
CỦA HỌC SINH
NỘI DUNG
15P
Tóm tắt mục chính của bài 26, gồm phần I và II, học trong 1 tiết. 
1. PHỤC HỒI KINH TẾ, XÂY DỰNG VĂN HÓA DÂN TỘC.
HOẠT ĐỘNG 1. PHỤC HỒI KINH TẾ, XÂY DỰNG VĂN HÓA DÂN TỘC?
- Thảo luận nhóm, thời gian 5 phút.
Câu hỏi: Quang Trung có những chính sách gì để khôi phục, phát triển kinh tế?
- GV hướng dẫn HS trả lời: Các em xem SGK phần kênh chữ của mục 1, trang 131 đến trang 132.
- Chia nhóm.
- GV chỉ định một em trong nhóm lên bảng trình bày.
- GV mời HS nhóm khác nhận xét.
- GV bổ sung, nhận xét và chuẩn xác câu hỏi.
Câu hỏi: Tại sao “mở cửa ải, thông chợ búa” thì công thương nghiệp phát triển?
- GV hướng dẫn HS trả lời: Các em liên hệ kiến thức vừa học, suy nghĩ, đứng tại chổ trả lời.
- GV mời HS trong lớp nhận xét, bổ sung.
- GV bổ sung, nhận xét và chuẩn xác câu hỏi.
Câu hỏi: Quang Trung có những chính sách gì để ổn định xã hội và phát triển văn hóa dân tộc?
- GV hướng dẫn HS trả lời: Các em xem SGK phần kênh chữ của phần III, mục 2, trang 126 đến trang 127.
- Chia nhóm.
- GV chỉ định một em trong nhóm lên bảng trình bày.
- GV mời HS nhóm khác nhận xét.
- GV bổ sung, nhận xét và chuẩn xác câu hỏi.
Câu hỏi: Chiếu lập học nói lên hoài bão gì của Quang Trung?
- GV hướng dẫn HS trả lời: Các em liên hệ kiến thức vừa học, suy nghĩ, đứng tại chổ trả lời.
- GV mời HS trong lớp nhận xét, bổ sung.
- GV bổ sung, nhận xét và chuẩn xác câu hỏi.
Trả lời
- HS tiến hành thảo luận nhóm, thống nhất câu trả lời, ghi trên bảng phụ, theo sự hướng dẫn của GV.
- HS các nhóm lần lượt trình bày.
- HS nhóm khác góp ý, bổ sung câu hỏi nhóm bạn.
Trả lời
- HS liên hệ kiến thức vừa học, suy nghĩ đứng tại chỗ trả lời.
- HS trong lớp nhận xét, bổ sung.
Trả lời
- HS tiến hành thảo luận nhóm, thống nhất câu trả lời, ghi trên bảng phụ, theo sự hướng dẫn của GV.
- HS các nhóm lần lượt trình bày.
- HS nhóm khác góp ý, bổ sung câu hỏi nhóm bạn.
Trả lời
- HS liên hệ kiến thức vừa học, suy nghĩ đứng tại chỗ trả lời.
- HS trong lớp nhận xét, bổ sung.
a- Kinh tế:
- Ban hành Chiếu Khuyến nơng để giải quyết tình trạng ruộng đất bị bỏ hoang và nạn lưu vong.
- Bỏ hoặc giảm nhẹ nhiều thứ thuế.
- Yêu cầu nhà Thanh “mở cửa ải, thơng chợ búa”
b- Văn hĩa.
- Ban hành Chiếu lập học.
- Dùng chữ Nơm làm chữ viết chính thức của nhà nước.
- Cho Nguyễn Thiếp lập Viện sùng chính, để dịch sách chữ Hán ra chữ Nơm.
15P
HOẠT ĐỘNG 2. CHÍNH SÁCH QUỐC PHÒNG, NGOẠI GIAO?
2. CHÍNH SÁCH QUỐC PHÒNG, NGOẠI GIAO.
- Thảo luận nhóm, thời gian 5 phút.
Câu hỏi: Quang Trung đã thực hiện chính sách gì để củng cố quốc phòng?
- GV hướng dẫn HS trả lời: Các em xem SGK phần kênh chữ của phần III, mục 2, trang 126 đến trang 127.
- Chia nhóm.
- GV chỉ định một em trong nhóm lên bảng trình bày.
- GV mời HS nhóm khác nhận xét.
- GV bổ sung, nhận xét và chuẩn xác câu hỏi.
Câu hỏi: Tại sao đánh thắng quân xâm lược Thanh rồi, đất nước hòa bình không còn chiến tranh, mà QuangTrung vẫn chú ý xây dựng một quân đội mạnh?
 - GV hướng dẫn HS trả lời: Các em liên hệ kiến thức vừa học, suy nghĩ, đứng tại chổ trả lời.
- GV mời HS trong lớp nhận xét, bổ sung.
- GV bổ sung, nhận xét và chuẩn xác câu hỏi.
Câu hỏi: Quang Trung đã thực hiện chính sách gì để mở rộng ngoại giao?
- GV hướng dẫn HS trả lời: Các em xem SGK phần kênh chữ của phần III, mục 2, trang 126 đến trang 127.
- Chia nhóm.
- GV chỉ định một em trong nhóm lên bảng trình bày.
- GV mời HS nhóm khác nhận xét.
- GV bổ sung, nhận xét và chuẩn xác câu hỏi.
- GV bổ sung câu chuyện về quan hệ ngoại giao với nhà Thanh.
Câu hỏi: Đường lối ngoại giao của Quang Trung có ý nghĩa gì?
- GV hướng dẫn HS trả lời: Các em liên hệ kiến thức vừa học, suy nghĩ, đứng tại chổ trả lời.
- GV mời HS trong lớp nhận xét, bổ sung.
- GV bổ sung, nhận xét và chuẩn xác câu hỏi.
Trả lời
- HS tiến hành thảo luận nhóm, thống nhất câu trả lời, ghi trên bảng phụ, theo sự hướng dẫn của GV.
- HS các nhóm lần lượt trình bày.
- HS nhóm khác góp ý, bổ sung câu hỏi nhóm bạn.
Trả lời
- HS liên hệ kiến thức vừa học, suy nghĩ đứng tại chỗ trả lời.
- HS trong lớp nhận xét, bổ sung.
Trả lời
- HS tiến hành thảo luận nhóm, thống nhất câu trả lời, ghi trên bảng phụ, theo sự hướng dẫn của GV.
- HS các nhóm lần lượt trình bày.
- HS nhóm khác góp ý, bổ sung câu hỏi nhóm bạn.
Trả lời
- HS liên hệ kiến thức vừa học, suy nghĩ đứng tại chỗ trả lời.
- HS trong lớp nhận xét, bổ sung.
a- Quốc phòng: 
- Thi hành chính sách quân dịch, cứ ba suất đinh lấy một suất lính.
- Xây dựng quân đội mạnh.
+ Binh chủng: Bộ binh, kị binh và tượng binh.
+ Phương tiện: Thuyền chiến cĩ nhiều loại, loại lớn cĩ thể chở được voi chiến và chở từ 500 -600 lính.
+ Vũ khí: Có hàng chục loại đại bác
b- Ngoại giao:
- Thực hiện chủ trương mềm dẻo với nhà Thanh, nhưng kiên quyết bảo vệ vững chắc sự tồn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc.
5P
HOẠT ĐỘNG 3. CỦNG CỐ kiến thức, kĩ năng phương pháp cơ bản
Câu hỏi: Tóm tắt nét chính về sự nghiệp của vua Quang Trung?
- GV hướng dẫn HS trả lời: Các em liên hệ kiến thức vừa học, suy nghĩ, đứng tại chổ trả lời.
- GV mời HS trong lớp nhận xét, bổ sung.
- GV bổ sung, nhận xét và chuẩn xác câu hỏi.
Trả lời
- HS liên hệ kiến thức vừa học, suy nghĩ đứng tại chỗ trả lời.
- HS trong lớp nhận xét, bổ sung.
4/ Dặn dò học sinh chuẩn bị cho tiết học tiếp theo (Thời gian 3 phút)
Ra bài tập về nhà
- Làm bài tập câu số 1; 2; 3 và 4 trong quyển “Kiến thức cơ bản Lịch sử 7” – NXB Đại học Quốc gia Hà Nội.
Chuẩn bị bài mới
- Xem bài cũ trước ở nhà, tiết học hơm sau chúng ta làm bài tập lịch sử, phần chương V.
IV.RÚT KINH NGHIỆM – BỔ SUNG
TRIỀU ĐẠI NHÀ TÂY SƠN
TT
TÊN VUA
THỜI GIAN 
TRỊ VÌ ĐẤT NƯỚC
1
Thái Đức Hoàng Đế (Nguyễn Nhạc) 
(1778-1793)
2
Quang Trung (Nguyễn Huệ) 
(1789-1792)
3
Cảnh Thịnh Hoàng Đế (Quang Toản) 
(1793-1802)
Triều đại nhà Tây Sơn, trải qua 3 đời vua, trị vì đất nước 24 năm
(Trích “Các triều đại Việt Nam” – NXB Thanh Niên – Năm 1995)
TÓM TẮT NÉT CHÍNH VỀ SỰ NGHIỆP CỦA VUA QUANG TRUNG
+ Mùa Xuân năm 1771, Nguyễn Huệ cùng anh và em lập căn cứ, dựng cờ khởi nghĩa chống chính quyền họ Nguyễn.
+ Năm 1774, Nguyễn Nhạc cử Nguyễn Huệ đem đại quân đánh úp Phú Yên, đây là chiến thắng đầu tiên của Nguyễn Huệ, lúc ơng mới 23 tuổi.
+ Tháng 1-1785, Nguyễn Huệ đánh bại 5 vạn quân Xiêm, tại Rạch Gầm-Xồi Mút.
+ Hè năm 1786, Nguyễn Huệ hạ thành Phú Xuân.
+ Cuối năm 1786, đến giữa năm 1788, Nguyễn Huệ hai lần tiến quân ra Bắc, thu phục Bắc Hà; lật đổ các tập đồn phong kiến Lê-Trịnh.
+ Năm 1788, Nguyễn Huệ lên ngơi hồng đế.
+ Năm 1789, Nguyễn Huệ-Quang Trung đại phá quân Thanh, đánh tan 29 vạn quân Thanh.
+ Năm 1789-1792, Quang Trung đã đề ra những chính sách để khơi phục, xây dựng đất nước.