Giáo án Lịch sử 6 - Tuần 14-34

 Cuộc kn bị thất bại. Bà Triệu hi sinh trên núi Tùng(Thanh Hóa)
- Ý nghĩa: Khẳng định ý chí bất khuất của dân tộc ta.
 4. Sơ kết bài học:
	GV sơ kết lại nội dung chính của bài, học sinh trả lời các câu hỏi.
- Những biến chuyển về xã hội và văn hóa nước ta các TK I – V ?
- Em có nhận xét gì về cuộc khỡi nghĩa của Bà Triệu ? Cuộc khỡi nghĩa đó có ý nghĩa gì ?
5. Hướng dẫn học tập. 
- Học các phần đã ghi .
- Xem trước bài 21 : Khởi Nghĩa Lí Bí . Nước Vạn Xuân
	+ Nhà Lương xiết chặt ách đô hộ như thế nào?
	+ Vì sao hào kiệt và nhân dân khắp nơi hưởng ứng cuộc khỡi nghĩa Lí Bí ?
Tuần 24 - Tiết 23 Ngày soạn:
 Ngày dạy: 
Bài 21: KHỞI NGHĨA LÍ BÍ . NƯỚC VẠN XUÂN
( 542 – 602 )
I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
1. Kiến thức : 
 - Chính sách thống trị tàn bạo của nhà Lương là nguyên nhân dẫn tới cuộc khởi nghĩa Lý Bí .
 - Nghĩa quân đã chiếm hầu hết các quận , huyện thuộc Giao Châu .
 - Việc Lý Bí xưng đế và lập nước Vạn Xuân có ý nghĩa to lớn đối với lịch sử dân tộc .
2. Kĩ năng : 
 - Biết xác định nguyên nhân của sự kiện lịch sử 
 - Tiếp tục rèn luyện kĩ năng sử dụng bản đồ lịch sử .
3.Tư tưởng : 
 Sau hơn 6000 năm bị phong kiến phưong Bắc thống trị , đồng hóa , cuộc khởi nghĩa Lý Bí và nước Vạn Xuân ra đời đã chứng tỏ sức sống mãnh liệt của dân tộc ta .
II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC:
 GV:- Lược đồ “Khởi nghĩa Lý Bí” 
Tư liệu tham khảo
 HS: Soạn bài, chuẩn bị tài liệu có liên quan.
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC.
1. Ổn định: 
2. Kiểm tra bài cũ.
 - Những biến chuyển về xã hội và văn hóa nước ta các TK I – VI ?
 - Em có nhận xét gì về cuộc khỡi nghĩa của Bà Triệu ? Cuộc khỡi nghĩa đó có ý nghĩa gì ?
3. Bài mới:
 GV giới thiệu bài: Sau khi đàn áp được cuộc khởi nghĩa của Bà Triệu, Nhà Lương ngày càng thiết trặt ách hơn nừa đối với đất nước và nhân dân ta. Dưới ách thống trị tàn bạo của nhà Lương nhân dân ta có cuộc sống cùng cực. Không chịu ách áp bức bóc lột đó nhân dân ta đã nổi dậy đấu tranh dưới ngon cờ khởi nghĩa của Lí Bí. Hôm nay chúng ta đi tìm hiểu bài để hiểu rõ hơn giai đoạn lịch sử này:
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ
NỘI DUNG KIẾN THỨC CẦN ĐẠT
 Hoạt động 1: Cá nhân:
Tìm hiểu nhà Lương siết chặt ách đô hộ như thế nào:
GV: Gọi HS đọc mục 1 trong SGK .
GV Sử dụng lược đồ : Chính quyền đô hộ chia nước ta thành Giao Châu , Ái Châu 
GV? Nhà Lương chia nhỏ nước ta nhằm mục đích gì ?
HS : Dễ bề cai trị .
 HS đọc phần chữ in nhỏ trong SGK 
GV ?Nhà Lương có thái độ như thế nào đối với nhân dân ta ?
HS : Phân biệt đối xử.
GV? Thứ sử Giao Châu đã làm gì ?
HS : Dựa SGK trả lời .
GV? Em có nhận xét gì về các thứ thuế mà nhà Lương đặt ra ?
HS : Tàn bạo , vô lí .
GV? Em có nhận xét gì về chính sách cai trị của nhà 
Lương đối với Giao Châu ?
 HS : Chính sách cai trị tàn bạo mất lòng dân chính là nguyên nhân dẫn tới các cuộc khởi nghĩa của nhân dân chống lại ách đô hộ của nhà Lương .
Hoạt động 2: Cá nhân – Cả lớp.
Tìm hiểu về Khởi nghĩa Lý Bí. Nước Vạn Xuân thành lập 
GV : Gọi HS đọc đoạn 1 mục 2 trong SGK .
GV?Em hãy giới thiệu đôi nét về Lý Bí ?
GV : Sử dụng lược đồ Khởi nghĩa Lý Bí tường thuật diễn biến cuộc khởi nghĩa . Khi tường thuật song đặt các câu hỏi sau :
GV? Lãnh đạo cuộc khởi nghĩa là ai ?
HS : Lý Bí 
GV? Phất cờ khởi nghĩa vào thời gian nào ?
HS : Mùa xuân năm 542 
GV? Nhà Lương nghe tin khởi nghĩa thì đã làm gì ? Nghĩa quân đã làm gì ?
GV? Quân Lương đã làm gì sau khi thất bại ? Và quân ta ?
 HS : Trả lời theo sự gợi ý của GV .
GV? Mùa xuân 544 Lý Bí lên ngôi hồng đế đặt tên nước là Vạn Xuân . Tên Vạn Xuân cho thấy mong ước gì của Lý Nam Đế ?
 HS : Suy nghĩ trả lời .
 GV : Sơ kết lại bài học .
1. Nhà Lương siết chặt ách đô hộ như thế nào?
- Chia nước ta thành: Giao châu, Ái châu, Đức Châu, Lợi châu , Minh châu, Hoàng Châu. 
- Chỉ có tôn thất họ Lương và một số dòng họ lớn mới giữ chức vụ quan trọng .
- Đặt ra hàng trăm thứ thuế. 
2. Khởi nghĩa Lý Bí. Nước Vạn Xuân thành lập 
- Lý Bí (Lý Bôn) quê Thái Bình. Do căm ghét bọn đô hộ nên mùa xuân năm 542 phất cờ khởi nghĩa .
- Tháng 4 – 542 , quân Lương kéo sang đàn áp khởi nghĩa .Nghĩa quân đã đánh bại quân Lương 
- Đầu năm 543 quân Lương tấn công lần 2, quân ta đánh bại địch ở Hợp Phố .
- Năm 544 Lý Bí lên ngôi hoàng đế đặt tên nước là Vạn Xuân . 
4. Sơ kết bài học.
Giáo viên sơ kết lại nội dung chính của bài học.
HS trả lời các câu hỏi: - Em hãy trình bày diễn biến cuộc khởi nghĩa Lý Bí ?
 - Gọi HS lên bảng chỉ lại diễn biến cuộc khởi nghĩa trên lược đồ 
 - Em có suy nghĩ gì về việc đặt tên nước là Vạn Xuân ?
5. Hướng dẫn học tập. 
 - Về nhà học thuộc lòng các phần đã ghi .
 - Xem trước bài 22 : Khởi Nghĩa Lý Bí Nước Vạn Xuân ( 542 – 602 ) (tiếp theo )
	+ Theo em thất bại của Lý Nam Đế có phải là sự sụp đổ của nước Vạn Xuân không ? Tại sao ?
	+ Triệu Quang Phục đánh bại quân lương như thế nào ?
	+ Em hãy nêu nguyên nhân thắng lợi của cuộc kháng chiến chống quân xâm lược do Triệu Quang Phục lãnh đạo .
	+ Nước Vạn Xuân độc lập đã kết thúc như thế nào ?
Tuần 25 - Tiết 24 Ngày soạn: 
 Ngày dạy: 
Bài 22: KHỞI NGHĨA LÝ BÍ NƯỚC VẠN XUÂN
( 542 – 602 ) ( tiếp theo )
I . MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: 
1. Kiến thức : Giúp HS biết được.
 - Khi cuộc khởi nghĩa Lý Bí bùng nổ , thế lực phong kiến Trung Quốc (triều đại nhà Lương và sau đó là nhà Tùy ) đã huy động lực lượng lớn sang xâm lược nước ta hòng lập lại chế độ đô hộ như cũ .
 - Cuộc kháng chiến của nhân dân ta chống quân Lương trải qua hai thời kì : thời kì do Lý Bí lãnh đạo và thời kì do Triệu Quang Phục lãnh đạo . Đây là cuộc chến đấu không cân sức , Lý Bí phải rút lui dần và trao quyền cho Triệu Quang Phục . Triệu Quang Phục đã cho xây dựng căn cứ Dạ Trạch và sử dụng cách đánh du kích , đánh đuổi quân xâm lược , giành lại chủ quyền cho đất nước .
 - Đến thời kì hậu Lý Nam Đế, nhà Tùy huy động một lực lượng lớn sang xâm lược . Cuộc kháng chiến của nhà Lý thất bại – nước Vạn Xuân lại rơi vào ách đô hộ của phong kiến phương Bắc .
2 . Kĩ năng : 
 Tiếp tục rèn luyện kĩ năng phân tích và đọc bản đồ lịch sử .
3. Tư tưởng : 
 - Học tập tinh thần chiến đấu chống ngoại xâm , bảo vệ tổ quốc của ông cha ta .
 - Giáo dục ý chí kiên cường , bất khuất của dân tộc .
II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC:
 GV: - Lược đồ “Khởi nghĩa Lý Bí” .
 - Tranh ảnh minh họa .
 HS: Soạn bài, chuẩn bị đồ dùng trong tiết học.
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC.
1. Ổn định: 
2. Kiểm tra bài cũ.
 - Nhà Lương siết chặc ách đô hộ như thế nào ?
 - Trình bày diễn biến cuộc khởi nghĩa Lý Bí ?
 - Em có suy nghĩ gì về việc đặt tên nước là Vạn Xuân ?
3. Dạy học bài mới.	
 GV giới thiệu bài: Sau khi đánh bại quân xâm lược Lí Bí đã thi hành nhiều chính sách xây dựng và bảo vệ đất nước đưa nước ta phát triển. Thế nhưng nhà Lương vẫn không từ bỏ âm mưu xâm lược nước ta, chung tiếp tục cho quân sang xâm lược. Nhân dân ta tiếp tục đứng lên kháng chiến bảo vệ nền tự chủ....Đến năm 630 đất nước ta lại rơi vào ách đô hộ của nhà Tuỳ, kết thúc sự tồn tai của nhà nước Van Xuân độc lập.
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ
NỘI DUNG KIẾN THỨC CẦN ĐẠT
Hoạt động 1: Cá nhân.
GV Sử dụng lược đồ “Khởi nghĩa Lý Bí”để lược thuật cuộc tấn công của nhà Lương theo SGK . Kết hợp chỉ trên bản đồ đường tiến quân của nhà Lương .
GV : Tường thuật những nét chính của cuộc kháng chiến 
Quân ta do Lý Nam Đế chỉ huy kéo lên vùng Lục Đầu đón đánh địch nhưng vì lực luợng yếu hơn, không cản được địch , vua phải lui binh về giữ thành ở cửa sông Tô Lịch (Hà Nội).Tại đây nhiều cuộc chiến đấu ác liệt đã diễn ra. Quân địch kéo đến ngày càng đông, thành bị vơ . Lý Bí thua to, phải rú quan về Gia Ninh, rồi rút tiếp về Tân 
Xương. Tại đây nhờ sự ủng hộ tích cực của nhân dân các 
dân tộc, nên chỉ một thời gian ngắn , Lý Bí khôi phục được lực lượng, nâng quân số lên đến vài vạn người. Năm 546, Lý Bí đem quân ra đóng ở hồ Điển Triệt .
GV? Em nào hãy cho biết vài nét về hồ Điển Triệt ?
HS : Dựa vào SGK trả lời . ( đoạn chữ in nhỏ ) 
GV : Trình bày tiếp đoạn cuối mục 3 trong SGK
GV? Theo em sự thất bại của Lý Nam Đế có phải là sự sụp đổ của nước Vạn Xuân không ? Tại sao ?
HS : Dựa vào mục 4 trong SGK trả lời .
Hoạt động 2: Cá nhân – Cả lớp.
GV? Em hãy cho biết vài nét về Triệu Quang Phục .
HS : Dựa vào SGK trả lời . 
GV?Theo em vì sao Triệu Quang Phục lại chọn Dạ Trạch làm căn cứ ?
HS : Ông là người vùng Chu Diên rất thông thạo thủy thổ vùng này , ông thấy được nhiều ưu điểm của vùng Dạ Trạch .
GV : Gọi HS đọc đoạn chữ in nghiêng trong mục 4 SGK .
GV? Hãy mô tả những nét chính của cuộc khởi nghĩa ?
HS : Dựa vào SGK trả lời . 
GV : Bổ sung thêm .
GV? Em hãy nêu nguyên nhân thắng lợi của cuộc kháng chiến chống quân Lương xâm lược do Triệu Quang Phục lãnh đạo ?
HS : Được nhân dân ủng hộ, biết tận dụng ưu thế của Dạ Trạch, quân Lương chán nản , luôn bị động trong chiến đấu .
Hoạt động 3: Nhóm.
 GV : Gọi HS đọc đoạn đầu mục 5 trong SGK .
HS Thảo luân: Vì sao nhà Tùy lại yêu cầu Lý Phật Tử sang chầu ? Vì sao Lý Phật Tử không sang ?
HS : Nhà Tùy muốn ông sang chầu để bắt ông và lặp lại chế độ cai trị như trước . Lý Phật Tử không chịu khuất phục nên đã thoái thác không đi và tích cực chuẩn bị lực lượng đề phòng .
GV?Nước Vạn Xuân đã rơi vào tay nhà Tùy như thế nào ?
GV : Sơ kết bài 
3 .Chống quân Lương xâm lược .
- 5/ 545 Quân Lương do Dương Phiêu và Trần Bá Tiên tấn công nước ta ta theo hai đường thủy và bộ .
- Ở cửa sông Tô Lịch nhiều cuộc chiến đấu diễn ra ác liệt nhưng Lý Bí phải rút quân .
- Năm 546 Lý Bí đem quân ra đóng ở hồ Điển Triệt .Năm 548 Lý Nam Đế mất.
4 . Triệu Quang Phục đánh bại quân Lương như thế nào ?
- Triêu Quang Phục chọn Dạ Trạch làm căn cứ kháng chiến .
- Quân Lương tăng cường bao vây Dạ Trạch .
- Nghĩa quân anh dũng chống trả . Cuộc kháng chiến kết thúc thắng lợi .
5 . Nước Vạn Xuân độc lập đã kết thúc như thế nào ?
- Sau khi đánh bại quân Lương, Triệu Quang Phục lên ngôi vua (Triệu Việt Vương)
- 20 năm sau, Lý Phật Tử cướp ngôi. Năm 603 , 10 vạn quân Tùy tấn công Vạn Xuân, Lý Phật Tử bị bắt giải về trung Quốc .
4.Sơ kết bài học:
 GV sơ kết lại nội dung bài học và học sinh trả lời các câu hỏ