Giáo án Lịch sử 6 Năm học 2013 - 2014

i nhau như thế nào ? (quan hệ gần gũi, anh em từ lâu đời).
? Trong giai đoạn đầu cuộc kháng chiến chống xâm lược Tần, nhân dân Tây Âu và Lạc Việt đã gặp những khó khăn gì ?
? Để tiếp tục chiến đấu, họ đã làm gì?
? Thục Phán là người như thế nào ? (tuấn kiệt- tài giỏi, thủ lĩnh của người Lạc Việt).
? Cách đánh của người Tây Âu và người Lạc Việt như thế nào ?
? Nhận xét cách đánh của người Tây Âu và Lạc Việt. (Thông minh, sáng tạo đầy mưu trí).
? Thế và lực của giặc trước và sau khi đánh như thế nào ?
(Trước: hung hăng, Sau: hoang mang, hoảng sợ ).
? Kết quả cuộc kháng chiến ?
? Tại sao giặc lại thất bại ?
HS: - Nhân dân đoàn kết, tinh thần anh dũng, cách đánh sáng tạo.
- Quân Tần mất hết ý chí.
GV: Cuộc chiến đấu 6 năm cuối cùng giành thắng lợi. Vậy tình hình nước Văn Lang có gì thay đối sau kháng chiến chống quân Tần kết thúc ? 
Hoạt động 2 (10’)
*. Mục tiêu: Các em nắm được sự ra đời nước Âu Lạc
*. Ph­¬ng ph¸p: Vấn đáp, nêu vấn đề, thảo luận, thuyết trình.
+ HS theo dâi sgk.
? N­íc ¢u L¹c ra ®êi trong hoµn c¶nh nµo.
Hoµn c¶nh: Vua Hïng thø 18 chØ lo ¨n uèng vui ch¬i; Lôt léi x¶y ra th­êng xuyªn, nh©n d©n gÆp nhiÒu khã kh¨n; Qu©n TÇn kÐo vµo xl V¨n Lang….Thôc ph¸n tµi giái, m­u l­îc l·nh ®¹o n.d©n ®¸nh b¹i qu©n tÇn…chÝnh v× thÕ:
+ Hs thảo luận nhóm( 5’)
 ? Em biết gì về tên nước Âu Lạc.Tại sao An Dương Vương đóng đô ở Phong Khê?
(Âu Lạc lµ sù kÕt hîp hai thµnh tè ¢u(T©y ¢u), L¹c (L¹c ViÑt) mµ thµnh.
Phong Khª đây là vùng đất đông dân, kinh tế phát triển lại nằm ở trung tâm đất nước, có sông Hoµng ch¶y qua, l¹i gÇn s Hång, nối với các vùng Nam, Bắc.
Hoạt động 3: (13’)
*. Mục tiêu: Các em nắm được những thay đổi của đất nước ta thời Âu Lạc.
*. Ph­¬ng ph¸p: Vấn đáp, nêu vấn đề, thảo luận, thuyết trình.
HS: Đọc mục 3- SGK
? Từ khi nước Văn Lang thành lập đến trước khi nước Âu Lạc ra đời trải qua bao nhiêu thế kỷ ? Chỉ ra những thay đổi đó ?
HS: Quan sát H 39, 40- SGK 42 với H 31, 33 bài 11.
? Nhận xét về SX nông nhiệp và thủ công nghiệp
GV: - H 39, 40 tiến bộ hơn, kỹ thuật cao hơn -Đồng.
- TCN: Các ngành đều phát triển hơn trước: cuốc sắt, rìu sắt được sản xuất ngày càng nhiều.
? Nguyên nhân nào dẫn đến sự thay đổi đó ?
Hs thảo luận nhóm - cử đại diện trình bày
? Khi sản phẩm XH tăng, của cải dư thừa nhiều, XH xuất hiện hiện tượng gì ?
KL: Nước Âu Lạc ra đời là bước tiép nối của nước Văn Lang, chưa được xem là một thời kì lịch sử mới trong Lsử nước ta. Tổ chức XH không mới nhưng có những thay đổi trong SX và quan hệ XH.
1. Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Tần diễn ra như thế nào?
* Nguyên nhân:
- Đời vua Hùng thứ 18 đất nước mất ổn định.
- Nhà Tần mở rộng lãnh thổ.
* Diễn biến: 
- Năm 218 TCN quân Tần tiến đánh xuống mạn Bắc Văn Lang- nơi người Lạc Việt – người Tây Âu sinh sống. 
- Sau 4 năm chinh chiến, quân Tần kéo xuống đánh vùng Bắc Văn Lang.
- Thủ lĩnh người Tây Âu bị giết nhưng người Tây Âu và người Lạc Việt vẫn tiếp tục kháng chiến, họ kéo vào rừng sâu.
- Họ bầu Thục Phán làm thủ lĩnh chỉ huy cuộc kháng chiến.
- Ban ngày thì im hơi lặng tiếng, đến đêm thì bất thần sông ra đánh địch, làm cho quân địch tiến không được thoát không xong.
* Kết quả: Người Việt đánh tan quân Tần.
2. Nước Âu Lạc ra đời.
- Sau cuộc kháng chiến chống Tần thắng lợi. Năm 207 TCN, Thục Phán buộc Vua Hùng phải nhường ngôi.
 - Hai vùng đất của người Tây Âu và Lạc Việt hợp nhất với nhau thành nước Âu Lạc.
- Thục Phán tù x­ng là An Dương Vương. ; Đóng đô ở Phong Khê.(nay là Cổ Loa, 
Đông Anh, Hà Nội)
3. Đất nước thời Âu Lạc có gì thay đổi.
- Thời gian: Hơn 4 thế kỷ
- Kinh tế: Nông nghiệp, đặc biệt thủ công nghiệp phát triển hơn trước.
- Kỹ thuật cao hơn.
- Nguyên nhân: Kinh nghiệm sản xuất nhiều năm; nhu cầu xây dựng dinh thự; quân đội hùng mạnh; nhu cầu chống giặc ngoại xâm => Đó là tinh thần vươn lên và thành quả của cuộc kháng chiến chống ngoại xâm, bảo về tổ quốc.
- XH có sự phân biệt giàu nghèo => Mâu thuẫn gia cấp xuất hiện .
V. TỔNG KẾT VÀ HƯỚNG DẪN HỌC TẬP 
1. Tổng kết (3’) 
- Đất nước Âu Lạc có gì thay đổi?
2. Hướng dẫn về nhà: (1’)
 - Học thuộc bài cũ, chuẩn bị bài tiếp: Nước Âu Lạc (tiếp).
- Trả lời câu hỏi:
+ Mô tả thành Cổ Loa.
+ Nêu nguyên nhân thất bại của An Dương Vương trong cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Triệu Đà.
- Sưu tầm tư liệu, tranh ảnh về thành Cổ Loa.
 Ninh B×nh, ngµy 30 th¸ng 11 n¨m 2013
 Gi¸m hiÖu ký duyÖt
 ......................................................................
 ......................................................................
Ngày lập kế hoạch: 05-12-2013
Ngày thực hiện: 09 - 12 - 2013
Tiết 16 Bài 15
NƯỚC ÂU LẠC(TT)
I. Mục tiêu bài học:
1. Kiến thức: HS thấy được giá trị thành Cổ Loa.
- Thành Cổ Loa là trung tâm chính trị, kinh tế, quân sự của nước Âu Lạc.
- Thành Cổ Loa là công trình quân sự độc đáo, thể hiện được tài năng quân sự của ông cha ta.
- Do mất cảnh giác nhà nước Âu Lạc rơi vào tay Triệu Đà.
2. Kỹ năng: Rèn kỹ năng trình bày 1 vấn đề lịch sử theo bản đồ. Kỹ năng nhận xét, đánh giá, rút kinh nghiệm lịch sử.
3.Thái độ: Giáo dục HS biết trân trọng những thành quả mà ông cha ta đã xây dựng, giáo dục HS tinh thần cảnh giác đối với kẻ thù trong mọi tình huống, phải kiên quyết giữ gìn độc lập…
II. Nội dung
 1. Thành Cổ Loa và lực lượng quốc phòng.
 2. Nhà nước Âu Lạc sụp đổ.
III. Chuẩn bị:
1. GV: Tham khảo kiến thức soạn bài, phóng to sơ đồ thành Cổ Loa.
2. HS : Đọc trước bài, quan sát kênh hình trong SGK
IV. Tổ chức các hoạt động học tập
1. Ổn định tổ chức: (1’) 
2. Kiểm tra bài cũ: (5’) 
Trình bày nguyên nhân, diễn biến, kết quả của cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Tần ?
Nhận xét, cho điểm:…………………………………………………………………………………..
3. Tiến trình bài học
Sau khi lên ngôi thành lập nước Âu Lạc, Nhà nước đã có những thay đổi về kinh tế, chính trị, quân sự như thế nào ? Nhà nước Âu Lạc sụp đổ ra sao ? Chúng ta tìm hiểu bài hôm nay.
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung bài học
Hoạt động 1: (17’)
*. Mục tiêu: Các em có những kiến thức cơ bản về thành Cổ Loa và lực lượng quốc phòng.
*. Ph­¬ng ph¸p: Vấn đáp, nêu vấn đề, trực quan, thuyết trình.
HS: Đọc mục 4.
? Sau khi lên ngôi, An Dương Vương làm gì ?
? Vì sao gọi là Loa thành. (Có hình xoáy trôn ốc).
GV: Cổ Loa có tên gọi là Chạ Chủ và Khả Lũ (theo An Nam chí lược của Lê Chắc chép thế kỷ XIV). Đến thế kỷ XV mới xuất hiện tên Loa thành và Cổ Loa.
GV: Hướng dẫn HS quan sát thành Cổ Loa trên hình đã phóng to.
? Mô tả thành Cổ Loa theo sơ đồ ?
GV: mô tả cụ thể 3 vòng trên sơ đồ.
- Vòng thành nội: Hình chữ nhật, chu vi 1650m, cao 5m, mặt thành rộng 6->12m, chỉ có 1 cửa mở về hướng Nam phía TB giữa 2 vòng trong và ngoài có gò Đông Bắn, Đồng Chuông, Đồng Giáo,
- Vòng thành trung: Là 1 vòng thành khép kín, có chu vi khoảng 6500m cách thành nội không đều và không có hình dáng cân xứng, phía Nam và Đông gần nhau, phía Bắc và Tây cách xa nhau.Thành có 5 cửa……..
- Thành ngoại: Là 1 vòng khép kín, không có hình dáng rõ rệt chu vi khoảng 8m, cao 8m, chân thành rộng khoảng 12 -> 20m, thành ngoại có thêm 3 cửa Bắc, Đông, và Tây Nam...
=>Các thành đều có hào bao quanh……
? Nơi ở và làm việc của An Dương Vương và các lạc hầu, lạc tướng ở vòng thành nào ?
(Trong nội thành).
? Em có nhận xét gì về việc xây dựng công trình thành Cổ Loa vào thế kỷ III ->II TCN ở Âu Lạc ?
HS: Đây là công trình lao động quy mô nhất của Âu Lạc, cách đây hơn 2000 năm, thể hiện tài, sáng tạo, kỹ thuật xây thành của nhân dân ta…)
GV: Sáng kiến khi xây thành, đó là cài xen các mảnh gốm vỡ vào tường đất...
? Tại sao nói Cổ Loa là một quân thành.
HS: Lực lượng quân đội lớn, bộ binh, thuỷ binh được trang bị vũ khí băng đồng, giáo, rìu, …nỏ.
? Căn cứ vào đâu ta kết luận Cổ Loa là một thành quân sự ?
HS: Phía Nam thành – cầu Vực, phát hiện mũi tên đồng, đầm Cả là nơi tập trung thuyền chiến, vừa luyện tập vừa sẵn sàng chiến đấu.
? Em hãy nêu điểm giống nhau và khác nhau của nhà nước Văn Lang- Âu Lạc ?
HS : 
- Giống: Tổ chức nhà nước.
- Khác: + Kinh đô- Văn Lang: trung du (B.Hạc- Vĩnh Phú).
 + Âu Lạc: đồng bằng (Cổ Loa -Đông Anh- Hà Nội)
=> Âu Lạc có thành Cổ Loa, vừa là kinh đô vừa là trung tâm chính trị, kinh tế, là công trình quân sự bảo vệ an ninh quốc gia => uy quyền của An Dương Vương cao hơn vua Hùng.
KL: Thành Cổ Loa là công trình đồ sộ, vững chắc, vừa là kinh đô, vừa công trình bảo vệ quốc gia, hiện nay vẫn còn dấu tích (đọc câu ca dao). Cổ Loa là biểu tượng của nền văn minh Việt Cổ rất đáng tự hào.
Hoạt động 2: (18’)
*. Mục tiêu: Các em có hiểu biết được nhà nước Âu Lạc sụp đổ như thế nào..
*. Ph­¬ng ph¸p: Vấn đáp, nêu vấn đề, thảo luận, thuyết trình.
HS: Đọc mục 5
GV: Nhà Triệu thành lập đặt tên nước là Nam Việt, song chúng vẫn mang nặng tư tưởng bành chướng và quyết tâm xâm lược Âu Lạc.
? Triệu Đà đem quân xâm nước Âu Lạc vào thời điểm nào ?
GV: Trình bày trận đánh trên lược đồ: Quân của Triệu Đà kéo vào nước ta theo đường sông Thương, tiến xuống vùng Tiên Du (Tiên Sơn- Bắc Ninh) và vùng núi Vũ Ninh (Quế Võ- Bắc Ninh), quân dân Âu Lạc từ Cổ Loa kéo lên chặn đánh giặc ở Tiên Du, Vũ Ninh. Tại đây quân ta với “nỏ thần” (nỏ của tướng Cao Lỗ chế tạo), đã chặn đánh giặc rất ác liệt, quân của Triệu Đà không thể tiến sâu đành giảng hoà rút lui.
=>Nhưng với ý đồ xâm lược Âu Lạc,Triệu Đà ngấm ngầm tập hợp thêm lực lượng…bí mật tiến hành kế li gián, dò xét phá vỡ lực lượng của An Dương Vương.
GV: Sau khi tìm kế li gián, Triệu Đà đem quân vào Âu Lạc, An Dương Vương chủ quan “ Ko sợ nỏ thần của ta à”…An Dương Vương ko giữ nổi thành bỏ chạy về phía Nam đến Diễn Châu- Nghệ An & chết ở đây (179 TCN). Từ đó Âu Lạc rơi vào tay Triệu Đà.
? Các em đã học truyện “ Mị Châu-Trọng thuỷ”, câu chuyện đó nói lên điều gì ?
HS: Mất cảnh giác nên An Dương Vương đã để Âu Lạc rơi vào tay Triệu Đà năm 179 TCN.
? Theo em sự thất bại của An Dương Vương để lại cho đời sau bài học gì?
GV: Như vậy An Dương Vương vừa có công vừa có tội (công dựng nước, tội mất cảnh giác để nước ta rơi vào tay Triệu Đà, mở đầu hơn 1000 năm Bắc thuộc.
 KL: Với cuộc khán