Giáo án Hóa học Lớp 9 - Tiết 23: Dãy hoạt động hóa học của kim loại - Năm học 2011-2012

Tuần 12	NS:09/11/11
Tiết 23	
DÃY HOẠT ĐỘNG HÓA HỌC CỦA KIM LOẠI
I. MỤC TIÊU:
1.Kiến thức:
- Học sinh biết được dãy hoạt động hóa học của kim loại K, Na, Mg, Al, Zn, Fe, Pb, (H) Cu, Ag, Au
- Ý nghĩa của dãy hoạt động hóa học của kim loại.
2.Kỹ năng:
- Quan sát hiện tượng thí nghiệm cụ thể, rút ra được dãy hđhh của kim loại
- Tính thành phần phần trăm về khối lượng của hỗn hợp hai kim loại
- Vận dụng được ý nghĩa của dãy hoạt động của kim loại để dự đoán kết quả phản ứng của kim loại cụ thể với dd axit, dd muối và với nước.
II. CHUẨN BỊ:
Bảng phụ , bảng nhóm, bút dạ.
- Dụng cụ : giá ống nghiệm, ống nghiệm, đèn cồn, cốc thủy tinh, kẹp gỗ.
- Hóa chất: Na, đinh sắt, dây đồng, dây bạc, dd CuSO4, dd FeSO4, dd AgNO3, dd HCl, H2O, phenolftalein 
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:
A.Kiểm tra bài cũ: 
1. Hãy nêu tính chất hóa họa của kim loại?
2. Làm bài tập số 3
B. Bài mới:
Hoạt động 1: Dãy hoạt động hóa học của kim loại được xây dựng như thế nào:
GV treo bảng phụ: hướng dẫn các bước tiến hành thí nghiệm:
Thí nghiệm
Cách tiến hành
Thí nghiệm 1
- Cho một mẩu Na vào cốc nước cất có thêm vài giọt phenolftlein
- Cho chiếc đinh sắt vào cốc 2 cũng đựng nước cất có thêm vài giọt phenolftlein
Thí nghiệm 2
- Cho một chiếc đinh sắt vào ống nghiệm 1 đựng 2ml ddCuSO4 
- Cho một mẩu dây đồng vào ống nghiệm 2 đựng 2ml ddFeSO4 
Thí nghiệm 3
- Cho một mẩu dây đồng vào ống nghiệm 1 đựng 2ml ddAgNO3 
- Cho một mẩu dây bạc vào ống nghiệm 2 đựng 2ml ddCuSO4 
Thí nghiệm 4
- Cho một chiếc đinh sắt vào ống nghiệm 1 đựng 2ml dd HCl 
- Cho một lá đồng vào ống nghiệm 2 đựng 2ml dd HCl 
GV: Yêu cầu các nhóm làm thí nghiệm theo hướng dẫn. Và hoàn thành vào phiếu học tập
STT
Hiện tượng
Nhận xét
PTHH
Kết luận
TN1
TN2
TN3
TN4
Đại diện các nhóm báo cáo kết quả của từng thí nghiệm
Các nhóm khác báo cáo . GV chuẩn kiến thức:
STT
Hiện tượng
Nhận xét
PTHH
Kết luận
TN1
- ở cốc 1: Na chạy nhanh trên mặt nước, có khí thoát ra,dd có màu đỏ
- Cốc 2: không có hiện tượng gì.
Na phản ứng với H2O sinh ra dd bazơ nên làm cho phenol đổi sang màu đỏ
2Na + 2H2O
2NaOH+ H2
Na hoạt động mạnh hơn sắt . Xếp Na đứng trước sắt
TN2
- ống nghiệm1: Có chất rắn màu đỏ bám ngoài đinh sắt
- ống nghiệm 2: Không có hiện tượng gì.
- ở ống nghiệm 1:Sắt đẩy được đồng ra khỏi dd muối
- ở ống nghiệm 2:Đồng không đẩy được sắt ra khỏi dd muối
Fe+CuSO4
FeSO4 + Cu
Fe hoạt động mạnh hơn Cu . Xếp Fe đứng trước Cu
TN3
- ống nghiệm1: Có chất rắn màu xám bám ngoài dây đồng 
- ống nghiệm 2: Không có hiện tượng gì.
- ở ống nghiệm 1:Đồng đẩy được bạc ra khỏi dd muối
- ở ống nghiệm 2:Bạc không đẩy được đồng ra khỏi dd muối 
Cu + 2AgNO3 
Cu(NO3)2+ 2Ag
Cu hoạt động mạnh hơn Ag . Xếp Cu đứng trước Ag
TN4
- ống nghiệm1: có nhiều bọt khí thoát ra
- ống nghiệm 2: Không có hiện tượng gì.
- ở ống nghiệm 1: Sắt đẩy được H2 ra khỏi dd axit
- ở ống nghiệm 2:Đồng không đẩy được H2 ra khỏi dd axit
Fe + 2HCl
FeCl2+ H2
Fe hoạt động mạnh hơn H2 .
H2 hoạt động hh mạnh hơn Cu Xếp Fe đứng trước H2 , đứng trước Cu
Từ những TN trên em có nhận xét gì?
GV: Thông báo bằng nhiều thí nghiệm khác nhau, người ta sắp xếp các kim loại thành dãy theo chiều giảm dần mức độ hoạt động hóa học 
Rút ra nhận xét
Nghe và nghi bài
Dãy hoạt động hóa học của một số kim loại: 
K, Na, Mg, Al, Zn, Fe, Pb, (H) Cu, Ag, Au
Hoạt động 2: Dãy hoạt động hóa học của kim loại có ý nghĩa như thế nào:
GV:Y/CHS đọc tt sgk
? Dãy HĐHH của kim loại cho ta biết được những gì?
GV nhận xét và chốt kiến thức
Đọc tt trả lời câu hỏi
Hs trình bày, hs khác bổ sung
ý nghĩa của dãy hoạt động hóa học của một số kim loại:
- Mức độ hoạt động của kim loại giảm dần từ trái qua phải
- Kim loại đứng trước Mg phản ứng với nước ở điều kiện nhiệt độ thường tạo thành kiềm và giải phóng H2
- Kim loại đứng trước H2 phản ứng với một số dd axit giải phóng H2
- Kim loại đứng trước ( trừ Na, K,) đẩy được kim loại đứng sau ra khỏi dd muối.
IV. CỦNG CỐ - LUYỆN TẬP: 
Hướng dẫn hs làm bài tập 1,4, 5 sgk
V/ DẶN DÒ:
1. BTVN : 1,2,3,4,5