Giáo án Hóa học lớp 9 - Giang Công Chiến THCS Thuận Phú- Đồng Phú –bình Phuớc - Chương 2: Kim Loại

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Tuần 12 tiết 24.
Bài 18: NHÔM (Al = 27)
I. Mục tiêu: 
HS biết đuợc:
+ Tính chất hóa học của nhôm:có tinh chất hóa học chung của kim lọai, không phản ứng với dd HNO3 đặc nguội, H2SO4 đặc nguội, tác dụng với dd kiềm
	+ Phuơng pháp sản xuất nhôm bằng pp điện phân oxit nhôm nóng chảy
	+ Viết các phản ứng minh họa
	+ tính phần trăm khối luợng của nhôm trong hỗn hợp, hợp chất.
II. Chuẩn bị: 
Dụng cụ: Giá ống nghiệm, ống nghiệm, kẹp ống nghiệm, đèn cồn, lọ nhỏ.
Hóa chất: đinh sắt, nhôm lá, bột, dd CuCl2, dd NaOH, dd AgNO3, dd HCl.
III. Tiến trình dạy – học: 
Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ.
GV: kiểm tra 1 HS:
+ HS1: Nêu các t/c hóa học chung của KL? Viết PTHH minh họa.
+: kiểm tra vở sọan, bài tập một số học sinh 
Yêu cầu HS nhận xét, bổ sung à Hoàn chỉnh và ghi điểm.
Họat động của giáo viên
Họat động của học sinh
- Yêu cầu HS quan sát lá nhôm và các dụng cụ làm bằng nhôm.
à Yêu cầu HS hãy nêu 1 số t/c vật lý của Al?
- Thông báo: khối lượng riêng, t0 nóng chảy của nhôm để HS nắm thêm.
- Quan sát vật mẫu, liên hệ thực tế, trả lời.
- Tóm tắt t/c vật lý của Al.
I. Tính chất vật lý:
Nhôm là Kl màu trắng bạc, có ánh kim, có tính dẻo, dẫn điện và dẫn nhiệt tốt, nhẹ (D=2,7g/cm3)
Hoạt động 3: Tính chất hóa học
Họat động của giáo viên
Họat động của học sinh
- Yêu cầu HS căn cứ vào t/c hóa học chung của KL và vị trí của Al trong dãy HĐHH của KL. Hãy dự đoán t/c hóa học của Al.
- Hướng dẫn HS làm TN:
 + Rắc bột nhôm trên ngọn lửa đèn cồn.
 + Yêu cầu HS quan sát và nêu hiện tượng.
- Thông báo: ở t0 thường Al phản ứng với oxi à Al2O3 mỏng, bền có tính bảo vệ.
- Al còn t/d với nhiều PK khác: Cl2, Sà muối.
à Yêu cầu HS nêu kết luận và viết PTHH.
- Hướng dẫn HS làm TN: cho 1 dây nhôm vào ống nghiệm đựng dd HCl
à Yêu cầu HS quan sát, nêu hiện tượng, kết luận và viết PTHH.
- Hướng dẫn HS làm TN: cho 1 dây nhôm vào ống nghiệm đựng dd CuCl2
à Yêu cầu HS quan sát, nêu hiện tượng, kết luận và viết PTHH.
- Hướng dẫn HS làm TN: cho 1 dây nhôm vào ống nghiệm đựng dd NaOH
à Yêu cầu HS quan sát, nêu hiện tượng, kết luận và viết PTHH.
- có nên dùng dụng cụ thau, chậu bằng nhôm đựng vôi hay không?
- Trả lời: Al có t/c hóa học chung của KL và lên bảng viết t/c hoá học của KL.
- Làm TN theo nhóm, nêu hiện tượng:
+ Al cháy với ngọn lửa sáng chói à Al2O3.
+ Viết PTHH.
- Lắng nghe.
- Lắng nghe và viết PTHH.
- Nêu kết luận.
- Làm TN theo nhóm và nêu hiện tượng:
+ Có sủi bọt khí, Al tan dần
+ Viết PTHH.
- Làm TN theo nhóm và nêu hiện tượng:
+ Có chất rắn màu nâu đỏ bám vào dây Al.
+ Viết PTHH.
- Làm TN theo nhóm và nêu hiện tượng:
+ Có khí thoát ra, Al tan dần
+ Viết PTHH
II. Tính chất hóa học:
1) Nhôm có những tính chất hóa học của kim loại:
a/ Nhôm t/d với PK:
- Với oxi: à Nhôm oxít: 4Al + 3O2 2Al2O3
- Với PK khác ( Cl2, S, C) à Muối: 2Al + 3Cl2 2AlCl3
b/ Nhôm t/d với dd axít: 2Al + 6HCl 2AlCl3 + 3H2
c/ Nhôm t/d với dd muối: 2Al + 3CuCl2 2AlCl3 + 3Cu
2) Nhôm có t/c hóa học nào khác?
Nhôm t/d với dd kiềm: 2Al +2NaOH +2H2O 2NaAlO2 + 3H2
 Natrialuminat
Lưu ý: Nhôm không phản ứng với dd HNO3 đặc nguội, H2SO4 đặc nguội
Hoạt động 4: Ứng dụng
Họat động của giáo viên
Họat động của học sinh
-hãy kể những đồ dùng gia đình làm từ nhôm?
 Yêu cầu HS đọc sgk phần ứng dụng của Al.
- Gọi HS nêu ứng dụng của Al trong đời sống và sản xuất.
 - Chậu, nồi , ấm nuớc, vành xe đạp, móc phơi quần áo..
- Đọc sgk.
- Nêu các ứng dụng
III. Ứng dụng:
Nhôm và hợp kim của nhôm có nhiều ứng dụng trong công nghiệp và trong đời sống
Hoạt động 5: Sản xuất nhôm
Họat động của giáo viên
Họat động của học sinh
- Sử dụng tranh vẽ H2.11 để trình bày cách sản xuất Al
- Nguyên liệu để sản xuất Al?
- Phương pháp sản xuất Al?
- Xem hình ,đọc sgk và theo dõi.
- Trả lời:
+ Quặng bô xít.
+ Điện phân hỗn hợp nhôm oxít và criolit.
IV. Sản xuất nhôm:
Điện phân nóng chảy hỗn hợp Al2O3 và criolit:
2Al2O3	 4Al + 3O2
Hoạt động 6: Luyện tập, củng cố.
Làm bài tập: 3,4,5/58sgk
- gọi HS làm bài 5 trên bảng 
Bài tập về nhà: 2,6/58/sgk.
Học bài và sọan bài : Sắt.
IV. Rút kinh nghiệm sau tiết dạy:
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Tuần 13 tiết 25
Bài 19: SẮT (Fe = 56)
I. Mục tiêu: 
HS biết đợuc:
+ Tính chất hóa học của sắt :có tinh chất hóa học chung của kim lọai, không phản ứng với dd HNO3 đặc nguội, H2SO4 đặc nguội, là kim lọai có nhiều hóa trị
	+ Viết các phản ứng minh họa, dự đóan tính chất hóa học của sắt
	+ tính phần trăm khối luợng của nhôm trong hỗn hợp, hợp chất
	+ phân biệt nhôm và sắt bằng pp hóa học
II. Chuẩn bị: 
Dụng cụ: bình thuỷ tinh rộng miệng, đèn cồn, kẹp gỗ.
Hóa chất: dây sắt, bình đựng khí clo.dd HCl, dd CuCl2, bình khí O2 
III. Tiến trình dạy – học: 
Hoạt động 1: Kiểm tra 15 phút
Câu 1: Có 10 gam hỗn hợp bột Cu và Fe .Hãy giới thiệu phương pháp xác định thành phần phần trăm theo khôi lượng của mỗi kim loại tronh hỗn hợp theo:
Phương pháp hóa học ( viết phương trình)
Phương pháp vật lý
Câu 2: Viết các phản ứng theo dãy chuyển hóa sau;
Al	AlCl3	Al(OH)3	 Al2O3	Al2(SO4)3	 AlCl3
 Đáp án: 
Câu 1
5 điểm 
Phương pháp hóa học:
cho hỗn hợp tác dụng với dd axit (HCl) lọc chất rắn không tan đem cân đuợng bao nhiêu đó là khối luợng của Cu, 
 khối luợng Fe = 10 – mCu 
Phương pháp vất lý:
 Dùng nam châm hút sắt ra sau đó cân từng lọai riêng biệt
3 điểm 
2 điểm
Câu 2
 5 điểm 
Viết và cân bằng đúng mỗi phuơng trình 
1 điểm
Hoạt động 2: Tính chất vật lý
Họat động của giáo viên
Họat động của học sinh
- Yêu cầu HS liên hệ thực tế và tự nêu t/c vật lý của sắt.
- Gọi HS đọc t/c vật lý trong sgk.
- Chốt lại t/c vật lý theo sgk.
- Nêu t/c vật lý của sắt.
- Đọc sgk.
- Lắng nghe và ghi bài.
Sắt là KL màu trắng xám, có ánh kim, có tính dẻo, dẫn điện và dẫn nhiệt tốt, nặng (D =7,86cm3)
Hoạt động 3: Tính chất hóa học
Họat động của giáo viên
Họat động của học sinh
- Giới thiệu: sắt có những t/c hóa học của KL.
à Yêu cầu HS nhắc lại t/c hóa học của KL.
- Yêu cầu HS nêu tính chất hóa học của sắt.
- - Làm TN: cho dây sắt hình lò xo đã được nung đỏ vào bình đựng khí oxi
- Làm TN: cho dây sắt hình lò xo đã được nung đỏ vào bình đựng khí clo.
à Yêu cầu HS quan sát nêu hiện tượng và viết PTHH.
- Thông báo: ở nhiệt độ cao sắt phản ứng với nhiều phi kim như: S, Br
- Gọi HS nêu t/c của sắt t/d với PK khác và viết PTHH.
Lưu ý: Sắt không t/d với HNO3 đặc nguội.
- Gọi HS nêu t/c chất hóa học của sắt với dd muối và viết PTHH.
à Yêu cầu HS nêu kết luận chung về t/c hóa học của sắt.
Lưu ý: Sắt có 2 hóa trị: II và III.
- Nhắc lại t/c hóa học của KL: t/d với PK, t/d với dd axít, t/d với dd muối.
- Dựa vào t/c hóa học của KL à nêu t/c hóa học của sắt.
- Sắt t/d với oxi à oxít sắt từ. Viết PTHH.
- Quan sát TN, nêu hiện tượng:
+ Sắt cháy sáng chói à khói màu nâu đỏ 
+ Viết PTHH.
- Lắng nghe và ghi nhớ.
- Sắt t/d với axít
- Viết PTHH.
- Lắng nghe và ghi nhớ
- Sắt t/d với dd muối
- Viết PTHH.
- Nêu kết luận
II. Tính chất hóa học:
1) Tác dụng với phi kim:
- Với oxi: 3Fe + 2O2 Fe3O4
- Với PK khác(Cl2, S,Br2): 2Fe + 3Cl2 2FeCl3 
2) T/d với dd axít:
Fe + 2HCl FeCl2 + H2
3) T/d với dd muối:
Fe + CuSO4 FeSO4 + Cu
Lưu ý:Sắt không phản ứng với dd HNO3 đặc nguội, H2SO4 đặc nguội, là kim lọai có nhiều hóa trị
Hoạt động 4: Luyện tập, củng cố.
Hướng dẫn HS giải bài tập: viết PTHH thực hiện chuyển hóa theo sơ đồ sau:
FeCl2 à Fe(NO3)2 à Fe
	Fe
	FeCl3 à Fe(OH)3 à Fe2O3 à Fe
HS làm bài tập vào vở:
Hs làm bài tập 3/ sgk
Bài tập về nhà: 2,4,5/60/sgk.
Học bài và sọan bài : Hợp kim sắt: gang, thép.
IV. Rút kinh nghiệm sau tiết dạy:
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Tuần 13 tiết 26
Bài 20: HỢP KIM SẮT: GANG, THÉP
I. Mục tiêu: 
- HS biết được:
+ Thành phần chính của gang và thép
+ Sơ lược về phuơng pháp sản xuất gang và thép
+ Quan sát sơ đồ, hình ảnh rút ra kết luận về phương pháp sản xuất gang và thép
.II. Chuẩn bị: 
Dụng cụ: một số vật mẫu gang và thép.
Sơ đồ lò cao và lò luyện thép.
III. Tiến trình dạy – học: 
Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ.
GV: kiểm tra 3 HS:
+ HS1: Nêu t/c hóa học của sắt? Viết PTHH minh họa.
+ HS2: giải BT 4 trang 60/ sgk.
	+ HS3: làm bài tập 5a trang 60 sgk 
Yêu cầu HS nhận xét, bổ sung à Hoàn chỉnh và ghi điểm.
Hoạt động 2: Hợp kim của sắt.
Họat động của giáo viên
Họat động của học sinh
- Yêu cầu HS đọc thông tin sgk.
- Cho HS quan sát 1 số mẫu vật gang, thép.
- Yêu cầu HS thảo luận nhóm các nộ