Giáo án Hóa học lớp 8 - Nguyễn Thị Thanh Duyên - Tiết 18 - Bài 13: Phản ứng hóa học

PHAÛN ệÙNG HOÙA HOẽC
Tieỏt 18 Baứi 13
ND: 19/10/09 
I. MUẽC TIEÂU
1/Kiến thức
Biết được:
- Phản ứng hoá học là quá trình biến đổi chất này thành chất khác.
- Để xảy ra phản ứng hoá học, các chất phản ứng phải tiếp xúc với nhau, hoặc cần thêm nhiệt độ cao, áp suất cao hay chất xúc tác.
- Để nhận biết có phản ứng hoá học xảy ra, dựa vào một số dấu hiệu có chất mới tạo thành mà ta quan sát được như thay đổi màu sắc, tạo kết tủa, khí thoát ra
2/ Kĩ năng
- Quan sát thí nghiệm, hình vẽ hoặc hình ảnh cụ thể, rút ra được nhận xét về phản ứng hoá học, điều kiện và dấu hiệu để nhận biết có phản ứng hoá học xảy ra.
- Viết được phương trình hoá học bằng chữ để biểu diễn phản ứng hoá học.
- Xác định được chất phản ứng (chất tham gia, chất ban đầu) và sản phẩm (chất tạo thành).
	3. Thaựi ủoọ: HS coự hửựng thuự hoùc taọp boọ mụn qua caực TN, HS hiểu được nhờ cỏc phản ứng húa học mà cỏc ngành nghề tạo ra được nhiều sản phẩm phục vụ cho đời sống và sản xuất.
II. CHUAÅN Bề.
 * GV: ẹDDH :Tranh veừ H.25 ;hoựa chaỏt : Zn , HCl,
 oỏng nghieọm, keùp oỏng nghieọm, giaự oỏng nghieọm, oỏng nhoỷ gioùt , nhớp saột.
 * HS: OÂn laùi kieỏn thửực cuừ veà nguyeõn tửỷ.
 - Xem trửụực noọi dung baứi “Phaỷn ửựng hoựa hoùc”. Tỡm hieồu :
 + Phaỷn ửựng hoựa hoùc laứ gỡ ?
 + Trong phaỷn ửựng hoựa hoùc coự nhửừng chaỏt goùi laứ gỡ ? 
 + Trong quaự trỡnh phaỷn ửựng chaỏt naứo giaỷm daàn , chaỏt naứo taờng daàn ? 
 + Dieón bieỏn phaỷn ửựng xaỷy ra theỏ naứo ?
III- PHệễNG PHAÙP :
 Trửùc quan , thớ nghieọm , ủaứm thoaùi 
IV- TIEÁN TRèNH : tieỏt 18
	1. OÅn ủũnh toồ chửực: KDHS
	2. Kieồm tra baứi cuừ: goùi 2HS traỷ baứi.
Caõu hoỷi:
1) Nhửừng vieọc laứm naứo sau ủaõy laứ sửù bieỏn ủoồi vaọt lớ, bieỏn ủoồi hoựa hoùc?
Giuừa moọt ủinh saột thaứnh maùt saột. Ngaõm maùt saột trong oỏng nghieọm ủửùng axitclohiủric thỡ thu ủửụùc khớ hiủro vaứ dung dũch saột (II) clorua.
Cho moọt ớt boọt NaHCO3 vaứo nửụực, ủửụùc dung dũch NaHCO3 . Cho moọt ớt boọt NaHCO3 vaứo nửụực chanh thaỏy coự suỷi boùt.
 * Theỏ naứo laứ hieọn tửụùng vaọt lớ? Hieọn tửụùng hoựa hoùc?
 2) Xeựt caực hieọn tửụùng sau ủaõy vaứ chổ roừ ủaõu laứ hieọn tửụùng vaọt lớ ủaõu laứ hieọn tửụùng hoựa hoùc.(10ủ)
Lửu huyứnh chaựy taùo thaứnh khớ Sunfurụ.
Khi ủoỏt ủeứn coàn, coàn chaựy bieỏn ủoồi thaứnh khớ cacbonic vaứ hụi nửụực.
Daõy toực trong boựng ủeứn ủieọn noựng ủoỷ vaứ saựng leõn khi coự doứng ủieọn chaùy qua.
Nhửùa ủửụứng (daàu haộc) ủửụùc ủun noựng, chaỷy loỷng ra.
Saột bũ gổ chuyeồn thaứnh chaỏt maứu ủoỷ.
* Theỏ naứo laứ hieọn tửụùng vaọt lớ? Hieọn tửụùng hoựa hoùc?
ẹaựp aựn:
1) a)Giuừa ủinh saột thaứnh maùc saột laứ hieọn tửụùng vaọt lyự (2ủ) Ngaõm maùc saột trong oỏng nghieọm ủửùng axit clohiủric, thu ủửụùc khớ hidro vaứ dung dũch saột (II) clorua laứ hieọn tửụùng hoựa hoùc (2ủ)
b) Cho moọt ớt boọt NaHCO3 vaứo nửụực ủửụùc dd NaHCO3 laứ hieọn tửụùng vaọt lớự(2ủ). Cho moọt ớt boọt NaHCO3 vaứo nửụực chanh thaỏy coự suỷi boùt laứ hieọn tửụùng hoựa hoùc (2ủ)
* Traỷ lụứi ủuựng ủũnh nghúa (2ủ)
 2)Hieọn tửụùng vaọt liự c, d (3ủ)
 Hieọn tửụùng hoựa hoùc a, b, e (5ủ)
* Traỷ lụứi ủuựng ủũnh nghúa (2ủ)
HS nhaọn xeựt GV ghi ủieồm.
 3. Giaỷng baứi mụựi :
 * Hoaùt ủoọng 1: Giụựi thieọu baứi 
Caực em ủaừ bieỏt, khi coự bieỏn ủoồi tửứ chaỏt naứy thaứnh chaỏt khaực; ta noựi ủoự laứ hieọn tửụùng hoựa hoùc sửù bieỏn ủoồi naứy dieón ra theo moọt quaự trỡnh. Quaự trỡnh naứy goùi laứ gỡ?
Hoaùt ủoọng cuỷa Giaựo vieõn vaứ Hoùc sinh 
Noọi dung baứi 
 * Hoaùt ủoọng 2 : Tỡm hieồu phaỷn ửựng hoựa hoùc laứ gỡ?
Yờu cầu HS nhớ lại thớ nghiệm ở tiết trước khi đốt hỗn hợp bột sắt và lưu huỳnh, đốt đường, xỏc định lại hiện tượng và cho biết chất ban đầu và chất mới tạo thành?
Chất ban đầu: bột sắt và lưu huỳnh, đường,.
Chất mới: sắt II sunfua, đường, than.
GV: quỏ trỡnh chất biến đổi từ chất này à chất khỏc gọi là phản ứng húa học.
+Vậy phaỷn ửựng hoựa hoùc laứ gỡ ?
+Trong quaự trỡnh phaỷn ửựng, lửụùng chaỏt naứo taờng, lửụùng chaỏt naứo giaỷm ?
(Trong quaự trỡnh phaỷn ửựng, lửụùng chaỏt phaỷn ửựng giaỷm daàn, lửụùng saỷn phaồm taờng daàn .)
Goùi HS neõu laùi hieọn tửụùng hoựa hoùc cuỷa BT 2/47 Gv ghi baỷng :
? Quaự trỡnh naứy coự maỏy phaàn ?( 2 phaàn )
GV : phaàn ủaàu S + O2 laứ chaỏt tham gia . daỏu ( + ) laứ taực duùng vụựi ( phaỷn ửựng vụựi ) . Daỏu 
( à ) taùo ra ( sinh ra ); Phaàn cuoỏi lửu huyứnh dioxit laứ saỷn phaồm .
-Goùi HS xaực ủũnh chaỏt tham gia vaứ saỷn phaồm cuỷa phaỷn ửựng treõn
Chuự yự : daỏu laứ daõu phaõn huỷy , nhieọt phaõn ; DaÁu ( + ) phớa sau laứ : vaứ
HS ủoùc phaỷn ửựng 
 Vớ duù:Goùi HS xaực ủũnh chaỏt tham gia vaứ saỷn phaồm cuỷa phaỷn ửựng :
 parafin+ khớ oxi đ nửụực + khớ cacbonủioxit
chaỏt phaỷn ửựng: parafin, khớ oxi
chaỏt taùo thaứnh (saỷn phaồm): nửụực, cacbonủioxit 
* Hoaùt ủoọng 3 : Dieón bieỏn cuỷa phaỷn ửựng hoựa hoùc.
 HS:Thaỷo luaọn nhoựm (dửùa vaứo hỡnh 2.5):3/
 +Trửụực phaỷn ửựng nhửừng nguyeõn tửỷ naứo lieõn keỏt vụựi nhau?(hiủro lieõn keỏt vụựi hiủro, oxi lieõn keỏt vụựi` oxi )
+ Trong phaỷn ửựng caực nguyeõn tửỷ nhử theỏ naứo?So saựnh soỏ NT trửụực vaứ sau phaỷn ửựng ?
 +Sau phaỷn ửựng coự caực phaõn tửỷ naứo ?nhửừng nguyeõn tửỷ naứo lieõn keỏt vụựi nhau? (Hiủro lieõn keỏt vụựi oxi)
 +So saựnh soỏ nguyeõn tửỷ moói loaùi cuỷa chaỏt tham gia vaứ saỷn phaồm ? Lieõn keỏt NT caực chaỏt tham gia vaứ saỷn phaồm thay ủoồi nhử theỏ naứo ?
+Em coự nhaọn xeựt gỡ veà phaỷn ửựng hoỏ hoùc? 
Caực nhoựm baựo caựo keỏt quaỷ , nhaọn xeựt 
Goùi HS ghi laùi phaỷn ửựng treõn .
ễÛ phaỷn ửựng treõn chaỏt naứo ủoồi thaứnh chaỏt naứo ? Vỡ sao ? ( Vỡ phaõn tửỷ thay ủoồi laứm cho chaỏt thay ủoồi ) 
 Caực nguyeõn tửỷ theỏ naứo ?
 HS: Laứm baứi taọp 4
 Traỷ lụứi : Thửự tửù ủieàn nhử sau: raộn, hụi, phaõn tửỷ, phaõn tửỷ
- GV: boồ sung vaứ keỏt luaọn
* Hoaùt ủoọng 4: Tỡm hieồu vaứ nhaọn bieỏt khi naứo phaỷn ửựng hoựa hoùc xaỷy ra .
Cho HS quan saựt loù Zn vaứ loù HCl hoỷi: ẹeồ rieõng 2 loù theỏ naứy coự hieọn tửụùng gỡ khoõng ? 
GV thửùc hieọn TN : cho vieõn Zn vaứo oỏng nghieọm , nhoỷ dd HCl vaứo . HS quan saựt , nhaọn xeựt ( Coự boùt khớ bay leõn , vieõn Zn nhoỷ daàn ) – Cho HS sụứ tay vaứo oỏng nghieọm 
? Trong oỏng nghieọm ủaừ xaỷy ra chuyeọn gỡ ? vỡ sao ? ( ủaừ xaỷy ra PUHH vỡ caực chaỏt ủaừ tieỏp xuực vụựi nhau ) 
- Vaọy khi naứo phaỷn ửựng hoaự hoùc xaỷy ra .?
- Goùi HS vieỏt PT chửừ cuỷa PU :
Keừm+ axit clohidric à keừm clorua + hidro
* Caực chaỏt daùng boọt beà maởt tieỏp xuực lụựn , phaỷn ửựng xaỷy ra nhanh hụn . 
? Neỏu ủeồ than hoaởc lửu huyứnh ngoaứi khoõng khớ , caực chaỏt coự tửù boực chaựy khoõng ? 
( khoõng ) 
- GV thửùc hieọn TN ủoỏt S . HS quan saựt nhaọn xeựt , keỏt luaọn .
 ? Neỏu phaỷn ửựng coự moọt chaỏt tham gia thỡ caàn ủieàu kieọn naứo ? ( coự nhieọt ủoọ )
Quaự trỡnh naỏu rửụùu coự phaỷi laứ phaỷn ửựng hoựa hoùc khoõng ? 
? Muoỏn gaùo leõn men thaứnh rửụùu ta caàn laứm gỡ ? (uỷ men ) 
GV : Men laứ chaỏt xuực taực giuựp phaỷn ửựng xaỷy ra nhanh hụn 
 *GV: Lieõn heọ :Saột ủeồ trong khoõng khớ deồ bũ gổ- ủeồ traựnh khoõng khớ tieỏp xuực vụựi saột : coự theồ boõi daàu, mụỷ hoaởc phuỷ leõn moọt lụựp sụn caực ủoà duứng baống saột.
 I. ẹềNH NGHểA .
 Quaự trỡnh bieỏn ủoồi tửứ chaỏt naứy thaứnh chaỏt khaực goùi laứ phaỷn ửựng hoựa hoùc .
 Teõn chaỏt phaỷn ửựng đ teõn caực saỷn phaồm
VD : lửu huyứnh + oxi à lửu huyứnh dioxit 
 Chaỏt tham gia à chaỏt saỷn phaồm
VD:ẹaựvoõiVoỏisoỏng + khớ cacbondioxit
 Chaỏt TG à chaỏt SP
II. DIEÃN BIEÁN CUÛA PHAÛN ệÙNG HOÙA HOẽC.
 Trong phaỷn ửựng hoựa hoùc chổ coự lieõn keỏt giửừa caực nguyeõn tửỷ thay ủoồi laứm cho phaõn tửỷ naứy bieỏn ủoồi thaứnh phaõn tửỷ khaực .
VD : Hidro + oxi à nửụực 
 III. KHI NAỉO PHAÛN ệÙNG HOÙA HOẽC XAÛY RA?
 Phaỷn ửựng xaỷy ra ủửụùc khi caực chaỏt tham gia tieỏp xuực vụựi nhau.
-Caàn ủun noựng ủeỏn nhieọt ủoọ thớch hụùp thỡ phaỷn ửựng xaỷy ra. 
 Coự trửụứng hụùp caàn chaỏt xuực taực. Thỡ phaỷn ửựng xaỷy ra nhanh hụn.
	4. Cuỷng coỏ vaứ luyeọn taọp :
 * Phieỏu hoùc taọp 
 Ghi laùi phửụng trỡnh chửừ cuỷa phaỷn ửựng hoựa trong caực hieọn tửụùng moõ taỷ sau: 
ẹoỏt lửu huyứnh ngoaứi khoõng khớ, lửu huyứnh hoựa hụùp vụựi khớ oxi taùo ra khi sunfurụ coự muứi haộc.
ễÛ nhieọt ủoọ cao nửụực bũ phaõn huỷy sinh ra khớ hiủro vaứ khớ oxi 
Khi nung ủaự voõi, ủaự voõi bũ phaõn huỷy sinh ra voõi soỏng vaứ khớ cacbonic. 
Voõi toõi taực duùng vụựi khớ cacbonic taùo ra ủaự voõi vaứ nửụực.
Cho HS thaỷo luaọn nhoựm 2 baứn 2/ 
Caực nhoựm baựo caựo , nhaọn xeựt , sửỷa sai . 
5. Hửụựng daón HS tửù hoùc ụỷ nhaứ 
 -Hoùc baứi laứm baứi taọp 1, 2 , 4 , 5/50, 51 SGK 
 - HS khaự laứm theõm BT 13.3, 13.4 ; 13.6 /SBT
 - ẹoùc phaàn ủoùc theõm ủeồ tỡm hieồu theõm veà PUHH
 - ẹoùc kú tỡm hieồu “ Laứm theỏ naứo nhaọn bieỏt coự phaỷn ửựng hoựa hoùc xaỷy ra?”
 V. RUÙT KINH NGHIEÄM.
Noọi dung:	
Phửụng phaựp:	
Phửụng tieọn: