Giáo án Hóa học lớp 8 - Nguyễn Thị Thanh Duyên - Tiết 10: Bài Thực Hành 2 Sự Lan Tỏa Của Chất

 BÀI THỰC HÀNH 2
SỰ LAN TỎA CỦA CHẤT
Tiết : 10 
ND: 
I. MỤC TIÊU :
1. Kiến thức :HS biết được:
Mục đích và các bước tiến hành, kĩ thuật thực hiện một số thí nghiệm cụ thể:	
- Sự khuếch tán của các phân tử một chất khí vào trong khơng khí.
 - Sự khuếch tán của các phân tử thuốc tím hoặc etanol trong nước.
2. Kỹ năng :
 - Sử dụng dụng cụ hĩa chất tiến hành thành cơng, an tồn các thí nghiệm nêu ở trên.
- Quan sát, mơ tả hiện tượng, giải thích và rút ra nhận xét về sự chuyển động khuéch tán của một số phân tử chất lỏng, chất khí.
- Viết tường trình thí nghiệm.
3. Thái độ :
- Rèn luyện khả năng hợp tác làm việc trong một nhóm và tính cẩn thận, kiên trì, trung thực trong quá trình thí làm nghiệm. 
- Giáo dục ý thức tiết kiệm. nghiêm túc trong thực hành.
II. CHUẨN BỊ :
1. Giáo viên :tài liệu: SGK, chuẩn kiến thức kĩ năng, sách BT tham khảo hĩa 8.
- Dụng cụ: Ống nghiệm ; giá ống nghiệm ; đũa thủy tinh ; cốc thủy tinh ; nút cao su ; bông ; kẹp sắt ; thìa thủy tinh.
- Hóa chất: dd amoniac đặc (NH3) ; thuốc tím (KMnO4) ; giấy quỳ tím ; nước cất.
2. Học sinh : Kẽ sẵn phiếu thực hành 
III. PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC: Đàm thoại, thực hành TN theo nhĩm
IV. TIẾN TRÌNH :
1. Ổn định tổ chức : Kiểm diện học sinh.
2. Kiểm tra bài cũ : Kiểm tra sự chuẩn bị của HS, phiếu thực hành thí nghiệm.
3. Bài mới :
* Hoạt động 1: Giới thiệu bài thực hành.
- GV đưa ra một chiếc khăn có tẩm nước hoa và đi từ từ xuống cuối lớp, cố ý để HS nhận thấy mùi nước hoa. Khi đó GV sẽ nêu vấn đề: Vì sao nước hoa ở khăn này, có khoảng cách so với mũi các em mà em vẫn nhận thấy mùi nước hoa?
 Đó là sự lan tỏa của chất thơm vào không khí.
 Hoạt động của GV và HS
 Nội dung bài dạy
 Hoạt động 1:
GV cho HS (ngửi xa) chiếc khăn tay cĩ tẩm nước hoa. Đặt vấn đề vì sao nước hoa ở khăn tay cĩ khoảng cách xa so với mũi các em mà vẫn nhận thấy mùi nước hoa?
GV:đĩ là sự lan tỏa của các phân tử mùi thơm vào khơng khí
 Hoạt động 2:
 GV hướng dẫn HS dùng ống hút thủy tinh lấy dd amoniắc chấm vào giấy quỳ tím quan sát.
 HS lấy giấy quỳ tím tẩm nước để cẩn thận vào sát đáy ống nghiệm.
 GV hướng dẫn HS dùng kẹp sắt lấy bơng thấm nước dd amoniắc đặc. Dùng ghim đính chặt bơng gịn vào chiếc nút rồi đặt lên miệng ống nghiệm. Hướng dẫn HS quan sát
 HS thực hiện và nêu lên kết luận: màu quỳ tím chuyển thành màu xanh dần từ đầu này sang đầu kia do ammoniac lan tỏa trong khơng khí, tan trong nước làm xanh quỳ tím
GV: sự lan tỏa cũng chính l sự khuếch tán các phân tử chất khí vào trong khơng khí.
 Hoạt động 3: GV hướng dẫn HS hịa tan một ít thuốc tím vào cốc nước 1 và quan sát.
 HS: Dùng thìa thủy tinh bỏ một ít mảnh vụn tinh thể thuốc tím vào cốc nước 1 và khuấy đều cho tan hết rồi quan sát
 GV hướng dẫn HS cho thuốc tím từ từ rơi từng mảnh vụn vào cốc nước 2, để lặng yên rồi quan sát.
 HS thực hiện theo GV
 HS so sánh màu của nước ở chỗ cĩ thuốc tím. Nhận xét rồi rút ra kết luận:
Cốc 1: Sau khi khuấy tan hết, tồn bộ dung dịch nhuốm màu tím.
Cốc 2:những chổ thuốc tím rơi xuống tạo thành các vết màu tím, sau đĩ các vết màu tím sẽ loang dần ra xung quanh.
GV: Đĩ là sự khuếch tán các phân tử thuốc tím trong nước.
Hãy nhận xét sự lan tỏa của các phân tử chất khí và chất rắn trong khơng khí và nước?
HS:- các phân tử chất khí lan tỏa mọi hướng trong khơng khí.
- Các phân tử chất rắn lan tỏa theo hướng đi xuống phía dưới.
HS thu dọn, vệ sinh và ghi tường trình.
TN 1: Sự lan tỏa của amoniắc
 - Quỳ tím đổi màu xanh.
 Kết luận: 
 Các phân tử khí amoniắc đã lan tỏa trong khơng khí
TN2: Sự lan tỏa của kali permaganat (thuốc tím) trong nước
 Thuốc tím tan cĩ màu tím
Kết luận: Các phân tử thuốc tím đã lan tỏa trong nước.
STT
 TÊN TNTH
 CÁCH TIẾN HÀNH
 HIỆN TƯỢNG
 GIẢI THÍCH
- HS báo cáo tường trình thí nghiệm, các nhĩm khác nhận xét bổ sung.
4. Củng cố và luyện tập :
- Em hãy tìm ví dụ các phân tử chất khuếch tán trong khơng khí?
- GV kết luận tuyên dương nhĩm hồn thành tốt, phê điểm.
5.Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà
- Viết tường trình đã bổ sung hồn chỉnh vào tập.
- Chuẩn bị : “Luyện tập”
- Ơn lại các khái niệm cơ bản:
 	s Chất ,chất tinh khiết, hỗn hợp.
	s Đơn chất, hợp chất – phân tử
	s Nguyên tử, nguyên tố hố học.
V. RÚT KINH NGHIỆM 
- Nội dung: 	
 - Phương pháp : 	
- Phương tiện: 	
- Hình thức tổ chức : 	
Hoạt động của giáo viên và học sinh
Nội dung bài học
* Hoạt động 2 : Giới thiệu mục tiêu bài
- GV nêu mục tiêu của bài :
- GV nêu các hoạt động trong bài để các em hình dung những việc các em cần phải làm: Hiểu và giải thích:
 + Sự lan toả của amoniac.
 + Sự lan toả của kali pemanganat.
 + Sự lan toả của Iot.
- GV giới thiệu một số hoá chất: dung dịch amoniac, thuốc tím, giấy quỳ, iot.
- GV yêu cầu học sinh thí nghiệm phải trật tự, cẩn thận làm đúng theo trình tự sắp xếp dụng cụ hoá chất gọn gàng TN xong rửa dụng cụ, vệ sinh nơi thực hành.
* Hoạt động 3 : Giới thiệu nội dung bài thực hành.
  HS nêu nội dung từng thí nghiệm GV hướng để HS tập trung vào việc làm
* Hoạt động 4 : Hướng dẫn HS thực hành thí nghiệm.
  Từng nhóm nhận dụng cụ và hóa chất thí nghiệm 
- GV hướng dẫn mẫu từng thí nghiệm 
Ÿ Thí nghiệm 1: Sự lan toả amoniac.
 Giấy quỳ tẩm nước đặt vào đáy ống nghiệm và một miếng bông tẩm dung dịch amoniac ở miệng ống nghiệm .
 + Đậy nút ống nghiệm
 + Quan sát giấy quỳ.
 + Quan sát nhận xét, kết luận.
? Dụng cụ và hoá chất dùng cho thí nghiệm 1 là gì ? (Cốc, ống nghiệm, bông thấm nước, nút cao su giấy quỳ , NH3)
– HS thực hànhm ghi tường trình vào bảng
Ÿ Thí nghiệm 2: Sự lan toả kali pemanganat (thuốc tím ) tan trong nước.
 + Lấy 1 cốc nước, cho 2-3 giọt thuốc tím vào tờ giấy gấp đôi rồi cho rơi từng mảnh từ từ vào nước.
 + Để cốc nước lặng yên, quan sát.
? Dụng cụ và hoá chất dùng cho thí nghiệm 2 là gì ?( ống nghiệm, cốc nước, thuốc tím )
– HS thực hành, ghi tường trình vào bảng.
Ÿ Thí nghiệm 3: Sự lan toả của Iot
 + Cho 1 lượng nhỏ iot vào đáy ống nghiệm. Nút chặt ống nghiệm giữ băng giấy không rơi và sát thành ống nghiệm nhưng không chạm vào các tinh thể iot (chú ý giữ ống nghiệm đứng)
 + Đun nóng nhẹ ống nghiệm
 + Quan sát giấy tẩm tinh bột.
? Dụng cụ và hoá chất dùng cho thí nghiệm 3 là gì ?(đèn cồn, ống nghiệm, nút cao su, iot, giấy tẩm tinh bột)
? Điểm chú ý trong thí nghiệm này là gì? (giữ chặt băng giấy và giữ ống nghiệm đứng)
  Học sinh thực hành
  Sau mỗi thí nghiệm đại diện một vài nhóm báo cáo - các nhóm khác bổ sung, nhất trí.
- GV theo dõi uốn nắn từng thao tác từng thí nghiệm cho học sinh, nhắc nhở HS chưa chú ý.
* Hoạt động 5 : HS thu dọn vệ sinh viết tường trình.
- GV treo bảng phụ mẫu tường trình thí nghiệm.
 1. Yêu cầu
- Biết được một số loại phân tử có thể khuyếch tán ( lan toả trong chất khí, trong nước)
- Làm quen việc nhận biết một chất bằng quỳ tím.
 2. Nội dung thí nghiệm:
- Thí nghiệm 1: Sự lan toả của amoniac.
 Quan sát sự đổi màu của giấy quỳ.
- Thí nghiệm 2: Sự lan toả của kali pemanganat.
 Giải thích phân tử thuốc tím chuyển động.
- Thí nghiệm 3: Sự lan toả của Iot
 Quan sát sự đổi màu của của tinh bột.
 3. Thực hành thí nghiệm.
 4. Tường trình thí nghiệm.
Bảng tường trình thí nghiệm
TT
Mục đích thí nghiệm
Hiện tượng quan sát được
Kết quả thí nghiệm ( Giải thích )
1
2
3
Sự lan toả của amoniac
 Sự lan toả của kali pemanganat
 Sự thăng hoa của iot
 Giấy quỳ tím chuyển sang màu xanh
 kali pemanganat lan tỏa dần trong nước 
 Giấy tẩm hồ tinh bột chuyển sang màu xanh
 Khí amoniac đã khuyếch tán từ miếng bông ở miệng ống nghiệm sang đáy ống nghiệm
 Iôt thăng hoa chuyển từ thể rắn sang thể hơi. Phân tử iôt đi lên gặp giấy tẩm tinh bột chuyển sang màu xanh.
4. Củng cố và luyện tập :
- HS báo cáo tường trình thí nghiệm, các nhóm khác nhận xét bổ sung.
- GV kết luận tuyên dương nhóm hoàn thành tốt, phê điểm.
5.Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà
- Viết tường trình đã bổ sung hoàn chỉnh vào tập.
- Chuẩn bị : “Luyện tập”
- Ôn lại các khái niệm cơ bản:
 	s Chất ,chất tinh khiết, hỗn hợp.
	s Đơn chất, hợp chất – phân tử
	s Nguyên tử, nguyên tố hoá học.
V. RÚT KINH NGHIỆM 
- Nội dung: 	 
 - Phương pháp : 	
- Phương tiện: 	 
- Hình thức tổ chức :