Giáo án Hóa học 9 - Tiết 43, Bài 34: Khái niệm về hợp chất hữu cơ và hóa học hữu cơ - Trần Thị Ngọc Hiếu

Tuần 23 Ngày soạn: 25/01/2013
Tiết 43 Ngày dạy: 28/01/2013
Chương 4: HIDROCACBON-NHIÊN LIỆU
Bài 34: KHÁI NIỆM VỀ HỢP CHẤT HỮU CƠ
VÀ HOÁ HỌC HỮU CƠ
I. MỤC TIÊU: Sau bài này HS phải:
1. Kiến thức: Biết được:
- Khái niệm về hợp chất hữu cơ và hóa học hữu cơ .
- Phân loại hợp chất hữu cơ .
2. Kĩ năng: 
- Phân biệt được chất vô cơ hay hữu cơ theo CTPT, phân loại chất hữu cơ theo hai loại : hiđrocacbon và dẫn xuất của hiđrocachon.
- Quan sát thí nghiệm, rút ra kết luận
- Tính % các nguyên tố trong một hợp chất hữu cơ
- Lập được công thức phân tử hợp chất hữu cơ dựa vào thành phần % các nguyên tố.
3. Thái độ: 
- Tích cực học tập bộ môn.
4. Trọng tâm: 
- Khái niệm hợp chất hữu cơ.
- Phân loại hợp chất hữu cơ.
II. CHUẨN BỊ:
1. Đồ dùng dạy học: 
a. GV: 
- Bông(tóc), ống nghiệm, quẹt diêm, nước vôi trong.
- Một số mẫu hợp chất hữu cơ thường gặp.
b. HS: 
- Xem trước bài mới.
2. Phương pháp: 
- Thảo luận nhóm – đàm thoại - trực quan. 
 II. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
1. Ổn định lớp(1’): 9A1/ 9A2/ 9A3/ 
2. Bài mới: 
a. Giới thiệu bài mới(1’): Từ thời cổ đại, con người đã biết sử dụng và chế biến các hợp chất hữu cơ có trong thiên nhiên để phục vụ cho cuộc sống của mình. Vậy hợp chất hữu cơ là gì? Hoá học hữu cơ là gì? Cách phân loại ra sao?
b. Các hoạt động chính:
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Ghi bảng
Hoạt động 1: Tìm hiểu khái niệm về hợp chất hữu cơ (25’)
1) Hợp chất hữu cơ có ở đâu ? 
- GV: Giới thiệu các mẫu vật hoặc hình vẽ, tranh ảnh có chứa các hợp chất hữu cơ
- GV: Vậy HCHC có ở đâu?
- GV: Nhận xét và kết luận
2) Hợp chất hữu cơ là gì ? 
- GV: Tiến hành thí nghiệm dốt cháy bông, úp ống nghiệm trên ngọn lửa, khi ống nghiệm mờ đi, xoay lại rót nước vôi vào và lắc đều.
- GV: Gọi HS nhận xét hiện tượng ¦ Giải thích tại sao nước vôi bị vẩn đục ?
- GV: Tương tự, khi đốt cháy các hợp chất hữu cơ khác như: cồn, nến ¦ CO2.
- GV: Vậy trong thành phần hợp chất hữu cơ có chứa nguyên tố nào? HS rút ra định nghĩa về hợp chất hữu cơ là gì?
- GV: Gọi HS đọc kết luận: 
3)Phân loại hợp chất hữu cơ :
- GV thuyết trình: Dựa vào thành phần phân tử các hợp chất hữu cơ được phân làm 2 loại chính là: Hidrocacbon và dẫn xuất của hidrocacbon
- GV: Yêu cầu HS đọc SGK và cho biết đặc điểm của từng loại? Cho VD với mỗi loại?
- HS: Quan sát hình vẽ, mẫu vật........
- HS: Trả lời : Hợp chất hữu cơ có ở xung quanh chúng ta , trong hầu hết các loại lương thực, thực phẩm ( gạo ,thịt, cá, rau, quả,... ) trong các loại đồ dùng và ngay trong cơ thể chúng ta .
- HS: Nhận xét
- HS: Quan sát thí nghiệm 
- HS:	Nêu hiện tượng và nhận xét. Khi hợp chất hữu cơ cháy tạo ra khí CO2. 
- HS: Lắng nghe.
- HS: Chứa nguyên tố C. 
- HS: Rút ra định nghĩa 
-HS: Nghe giảng
- HS: Đọc SGK
+ Hidrocacbon: phân tử chỉ có 2 nguyên tố là H2 và O2
VD: CH4, C2H4, C3H7
+ Dẫn xuất của hidrocacbon: ngoài cacbon và hidro ra còn có các nguyên tố khác như oxi, clo, nitơ
VD: C2H6O, CH3Cl
I./ Khái niệm về hợp chất hữu cơ
1) Hợp chất hữu cơ có ở đâu ? 
Hợp chất hữu cơ có ở xung quanh chúng ta , trong hầu hết các loại lương thực, thực phẩm ( gạo ,thịt, cá, rau, quả,... ) trong các loại đồ dùng và ngay trong cơ thể chúng ta .
2) Hợp chất hữu cơ là gì? 
Hợp chất hữu cơ là hợp chất của cacbon ( trừ CO, CO2, H2CO3, muối cacbonat kim loại .. )
3)Các hợp chất hữu cơ được phân loại như thế nào?
- Hidrocacbon: phân tử chỉ có 2 nguyên tố là H và O
VD: CH4, C2H4, C3H7
- Dẫn xuất của hidrocacbon: ngoài cacbon và hidro ra còn có các nguyên tố khác như oxi, clo, nitơ
VD: C2H6O, CH3Cl
Hoạt động 2: Tìm hiểu khái niệm về hoá học hữu cơ (3’)
- GV: Cho HS đọc SGK
- GV: Hoá học hữu cơ là gì?
- GV: Hoá học hữu cơ có vai trò quan trọng như thế nào đối với đời sống, xã hội?
- HS: Đọc SGK
- HS: Hoá học hữu cơ là ngành hoá học chuyên nghiên cứu về các hợp chất hữu cơ và những chuyển đổi của chúng
- HS: Trả lời. 
II. Khái niệm về hoá học hữu cơ:
- Hoá học hữu cơ là ngành hoá học chuyên nghiên cứu về các hợp chất hữu cơ và những chuyển đổi của chúng
3. Cũng cố - Dặn dò về nhà (15’)
a. Cũng cố (12’): GV cho HS thảo luận nhóm làm phiếu học tập: 
Phiếu học tập:
Câu 1:	Hãy sắp xếp các chất: K2CO3, CH3COOH, Ca(HCO3)2, C6H6, C2H5Cl, C3H8, CaCO3, C4H10, C2H6O, NaNO3, KHCO3 vào các cột thích hợp trong bảng sau:
Hợp chất hữu cơ
Hợp chất vô cơ
Hiđrocacbon
Dẫn xuất của hiđrocacbon
- Giáo viên hướng dẫn HS làm bài tập 
+ Bài tập: Axitaxetic có công thức C2H4O2. Hãy tính thành phần phần trăm khối lượng của các nguyên tố trong axitaxetic. 
Hướng dẫn giải
Bài giải
- Tính khối lượng mol của C2H4O2.
- Áp dụng công thức :
- Khối lượng mol của C2H4O2 là: 
- Thành phần phần trăm của các nguyên tố có trong hợp chất là:
b. Dặn dò về nhà (3’): 
- Dặn các em làm bài tập về nhà:1,2,3,4,5/ 108 
- Chuẩn bị bài “Cấu tạo phân tử hợp chất hữu cơ” 
4. RÚT KINH NGHIỆM: :
---------------ca&bd---------------