Giáo án Hóa học 9 - Bài 50: Glucozơ

OZễ
Những kiến thức học sinh đã biết có liên quan : kieỏn thửực veà dẫn xuất 
caực kyừ naờng thửùc haứnh hoựa hoùc
I MUẽC TIEÂU: 
1. Kieỏn thửực:
-HS naộm ủửụùc coõng thửực phaõn tửỷ, tớnh chaỏt vaọt lyự, tớnh chaỏt hoựa hoùc vaứ ửựng duùng cuỷa glucozụ.
2. Kú naờng:
-Vieỏt ủửụùc sụ ủoà phaỷn ửựng traựng baùc, phaỷn ửựng leõn men cuỷa glucozụ 
IICHUẩN Bị
1Đồ dùng dạy học: 
1.GV: Sửu taàm tranh aỷnh cuỷa 1 soỏ traựi caõy (ủoọng vaọt vaứ con ngửụứi) chửựa nhieàu glucozụ. 
Hoựa chaỏt
Duùng cuù
-Glucozụ ; H2O
-OÁng nghieọm vaứ giaự oỏng nghieọm .
-Dd AgNO3 ; dd NH3. 
-Keùp goó, ủeứn coàn, coỏc thuyỷ tinh.
2.HS: ẹoùc baứi 51 : Glucozụ 
2)Phương phỏp: Trực quan + Đàm thoại + thtrỡnh 
IIIAẽT ẹOÄNG DAẽY – HOẽC
*Giụựi thieọu: 
-Gluxit laứ teõn goùi chung cuỷa moọt nhoựm caực hụùp chaỏt hửừu cụ thieõn nhieõn, coự CT chung laứ: Cn(H2O)m .
-Gluxit tieõu bieồu vaứ quan troùng nhaỏt laứ glucozụ. Vaọy glucozụ coự tớnh chaỏt vaứ ửựng duùng gỡ ?
-Coõng thửực phaõn tửỷ : C6H12O6. Phaõn tửỷ khoỏi : 180.
Noọi dung
Hoaùt ủoọng cuỷa giaựo vieõn
Hoaùt ủoọng cuỷa hoùc sinh
I. Traùng thaựi tửù nhieõn.
Glucozụ coự nhieàu trong quaỷ chớn, trong cụ theồ ngửụứi vaứ ủoọng vaọt.
-Yeõu caàu HS quan saựt 1 soỏ tranh veừ moọt soỏ loaứi caõy (coự quaỷ chớn) chửựa nhieàu glucozụ; àTrong tửù nhieõn, glucozụ thửụứng coự nhieàu ụỷ ủaõu ? 
-Glucozụ coự nhieàu trong quaỷ chớn ủaởc bieọt laứ quaỷ nho. Ngoaứi ra trong maựu - cụ theồ ủoọng vaọt (keồ caỷ con ngửụứi) cuừng coự nhieàu glucozụ.
-Qua nhửừng kieỏn thửực em vửứa hoùc, em coự theồ ruựt ra keỏt luaọn gỡ veà traùng thaựi tửù nhieõn cuỷa glucozụ ?
-Quan saựt hỡnh veừ à ghi nhụự ủửụùc: glucozụ coự nhieàu trong quaỷ chớn. 
-Nghe vaứ ghi nhụự.
Keỏt luaọn: 
Glucozụ coự nhieàu trong quaỷ chớn, trong cụ theồ ngửụứi vaứ ủoọng vaọt.
-Hửụựng daón caực nhoựm laứm thớ nghieọm theo caực bửụực:
+Cho vaứo oỏng nghieọm 1: moọt ớt glucozụ à Haừy quan saựt traùng thaựi vaứ maứu saộc cuỷa glucozụ ?
+Cho vaứo oỏng nghieọm 1 moọt ớt nửụực, laộc nheù. à Haừy nhaọn xeựt veà khaỷ naờng hoứa tan cuỷa glucozụ trong nửụực ?
-Glucozụ coự nhieàu trong quaỷ chớn à Vaọy theo em glucozụ coự vũ gỡ ?
? Vaọy glucozụ coự nhửừng tớnh chaỏt vaọt lyự quan troùng naứo ?
-Hoaùt ủoọng nhoựm (2’)
Laứm thớ nghieọm à neõu hieọn tửụùng:
+Glucozụ laứ chaỏt raộn, keỏt tinh, maứu traộng.
+Glucozụ deó tan trong nửụực.
-Glucozụ coự vũ ngoùt – thửụứng ủửụùc goùi laứ ủửụứng glucozụ.
àNhaọn xeựt:
Glucozụ laứ chaỏt raộn keỏt tinh, khoõng maứu, vũ ngoùt, deó tan trong nửụực.
II. Tớnh chaỏt vaọt lyự .
Glucozụ laứ chaỏt raộn keỏt tinh, khoõng maứu, vũ ngoùt, deó tan trong nửụực.
-ẹaởt vaỏn ủeà: glucozụ coự nhửừng tớnh chaỏt hoựa hoùc nhử theỏ naứo ? à Giụựi thieọu phaỷn ửựng 
*ẹeồ tỡm hieồu tớnh chaỏt hoựa hoùc cuỷa glucozụ, chuựng ta cuứng nghieõn cửựu thớ nghieọm sau:
-Giụựi thieọu duùng cuù vaứ hoựa chaỏt.
-Tieỏn haứnh laứm thớ nghieọm theo caực bửụực:
+Cho vaứi gioùt dung dũch NH3 vaứo oỏng nghieọm 2 ; nhoỷ theõm vaứi gioùt dung dũch AgNO3 à laộc nheù.
+Theõm tieỏp dung dũch glucozụ vaứo oỏng nghieọm 2 à ủun noựng nheù treõn ngoùn lửỷa ủeứn coàn.
à Yeõu caàu HS quan saựt vaứ nhaọn xeựt ?
-Theo em chaỏt maứu xaựm baùc baựm treõn thaứnh oỏng nghieọm laứ chaỏt gỡ ? 
-Ngoaứi kim loaùi Ag, sau phaỷn ửựng coứn sinh theõm chaỏt mụựi ụỷ daùng dung dũch laứ axit gluconic coự coõng thửực laứ C6H12O7 .
Vaọy saỷn phaồm taùo thaứnh sau phaỷn ửựng laứ nhửừng chaỏt naứo ? 
Giaỷi thớch: khi cho dung dũch AgNO3 vaứo oỏng nghieọm ủửùng dung dũch NH3 taùo ra moọt phửực chaỏt raỏt phửực taùp vỡ vaọy ủeồ ủụn giaỷn trong phaỷn ửựng ngửụứi ta vieỏt dửụựi daùng Ag2O vụựi xuực taực laứ NH3, t0.
à Yeõu caàu HS vieỏt phửụng trỡnh phaỷn ửựng ?
 -Trong phaỷn ửựng naứy C6H12O6 bũ oxi hoựa thaứnh C6H12O7. Phaỷn ửựng treõn ủửụùc duứng ủeồ traựng neõn coứn goùi laứ phaỷn ửựng traựng gửụng vaứ ủaõy laứ phaỷn ửựng duứng ủeồ nhaọn bieỏt glucozụ vụựi nhieàu loaùi hụùp chaỏt hửừu cụ khaực.
-Ngửụứi ta thửụứng saỷn xuaỏt rửụùu etylic baống maỏy caựch ?
-Vaọy theo em ngửụứi ta coự theồ ủieàu cheỏ rửụùu etylic tửứ glucozụ ủửụùc khoõng ? Neỏu coự phaỷn ửựng xaỷy ra thỡ phaỷi coự ủieàu kieọn gỡ ?
àNeõn phaỷn ửựng treõn coứn goùi laứ phaỷn ửựng leõn men rửụùu.
àYeõu caàu HS vieỏt PTHH cuỷa phaỷn ửựng treõn à nhaọn xeựt ?
*Lửu yự: caực quaự trỡnh treõn ủeàu dieón ra dửụứi sửù taực duùng cuỷa caực enzim khaực nhau coự trong men rửụùu.
-HS quan saựt thớ nghieọm bieồu dieón cuỷa GV vaứ neõu hieọn tửụùng:
Khi ủun noựng oỏng nghieọm 2 à dung dũch trong oỏng nghieọm chuyeồn thaứnh maứu ủen vaứ coự chaỏt maứu xaựm baùc baựm vaứo beõn ngoaứi. ẹieàu naứy chửựng toỷ coự phaỷn ửựng hoựa hoùc xaỷy ra.
-Chaỏt maứu xaựm baùc baựm treõn thaứnh oỏng nghieọm laứ kim loaùi Ag.
-Saỷn phaồm laứ: Ag vaứ C6H12O7
NH3, t0
PTHH:
C6H12O6(dd) + Ag2O(dd) à C6H12O7 (dd) + 2Ag (r)
-Rửụùu etylic thửụứng ủửụùc saỷn xuaỏt theo 2 caựch chớnh:
+Tửứ tinh boọt hoaởc ủửụứng.
+Tửứ etilen.
-Ngửụứi ta coự theồ ủieàu cheỏ rửụùu etylic tửứ glucozụ nhửng caàn phaỷi coự men rửụùu.
Men rửụùu
300 - 320
PTHH:
C6H12O6 à 2C2H5OH + 2CO2 
-Yeõu caàu HS quan saựt hỡnh veừ SGK/ 152 à neõu nhửừng ửựng duùng cuỷa glucozụ maứ em bieỏt ?
-Trong ủụứi soỏng cuỷa con ngửụứi vaứ ủoọng vaọt glucozụ laứ chaỏt dinh dửụừng raỏt quan troùng.
-ệÙng duùng cuỷa glucozụ:
+Pha huyeỏt thanh.
+Saỷn xuaỏt vitamin C.
+Traựng ruoọt phớch, traựng gửụng.
Baứi taọp: Haừy trỡnh baứy phửụng phaựp hoựa hoùc ủeồ phaõn bieọt: glucozụ ; axit axetic vaứ rửụùu etylic.
Hửụựng daón: ủeồ phaõn bieọt ủửụùc 3 chaỏt treõn ta phaỷi dửùa vaứo nhửừng tớnh chaỏt hoựa hoùc ủaởc trửng cuỷa tửứng chaỏt. Vaọy ủoự laứ nhửừng tớnh chaỏt gỡ ?
à Yeõu caàu HS thaỷo luaọn nhoựm ủeồ hoaứn thaứnh baứi taọp treõn.
D.HệễÙNG DAÃN HS HOẽC TAÄP ễÛ NHAỉ (5’)
-Yeõu caàu HS ủoùc baứi taọp 4 SGK/ 152 vaứ toựm taột
Hửụựng daón:
+Haừy xaực ủũnh daùng baứi toaựn cuỷa baứi taọp treõn ?
+Vieỏt coõng thửực tớnh hieọu suaỏt cuỷa phaỷn ửựng ?
+Soỏ mol glucozụ tớnh ủửụùc theo PTHH laứ soỏ mol thửùc teỏ thu ủửụùc hay soỏ mol lớ thuyeỏt ?
(HS phaỷi hieồu ủửụùc ủoự laứ soỏ mol thửùc teỏ thu ủửụùc vỡ soỏ mol ủoự tỡm ủửụùc dửùa vaứo lửụùng khớ CO2 ủeà baứi ủaừ cho)
+Vaọy lửụùng glucozụ caàn tớnh chớnh laứ lửụùng lớ thuyeỏt . à Dửùa vaứo coõng thửực tớnh hieọu suaỏt haừy tỡm coõng thửực tớnh lửụùng lớ thuyeỏt cuỷa glucozụ ?
-Laứm baứi taọp 2,3,4 SGK/152.
-Xem baứi 51 SGK/ 153, 154
E.RUÙT KINH NGHIEÄM SAU TIEÁT DAẽY:
 Ngày 12/4/2010
Ngày dạy :15/42010
Tuần 32
 Bài 51. Sacarozơ 
Những kiến thức học sinh đã biết có liên quan : kieỏn thửực veà dẫn xuất 
caực kyừ naờng thửùc haứnh hoựa hoùc Phản ứng thuỷ phõn . 
Mục tiờu: 
Kthức: nờu được CTPT, đặc điểm cấu tạo và tớnh chất của saccarozơ; 1 số ứng dụng của saccarozơ. 
Kỹ năng: rốn kỹ năng: 
Viết PTPƯ của saccarozơ. 
Nhận biết rượu etylic, glucozơ và saccarozơ bằng phương phỏp húa học. 
Chuẩn bị: 
1Đồ dùng dạy học: 
Tr vẽ p. to ứng dụng của đường saccarozơ. 
Dụng cụ: 1 giỏ ố.ng, 8 ố.ng, 2 ống nhỏ giọt.1 cốc nước, 1 đốn cồn, 1 giỏ sắt, 1 kẹp sắt, 1 chổi rửa. 
Húa chất: saccarozơ, dd AgNO3, dd NH3, dd H2SO4, dd NaOH. 
2)Phương phỏp: Trực quan + Đàm thoại + thtrỡnh 
Tiến trỡnh dạy học: 
KTBC: Nờu những t.c. hhọc của glucozơ ? Viết PTHH minh họa ? 
Mở bài: saccarozơ là loại đường được sử dụng phổ biến trong đời sống, đường saccarozơ cú những tớnh chất và ứng dụng như thế nào ? 
Nội dung
 Hđ của gv 
Hđ của hs 
Cụng thức phõn tử: C12H22O11 
Phõn tử khối: 342 
I. Trạng thỏi thiờn nhiờn: glucozơ cú trong nhiều loài thực vật: mớa, củ cải đường, thốt nốt, 
II. Tớnh chất vật lý: Chất rắn màu màu trắng, vị ngọt, tan nhiều trong nước. 
III. Tớnh chất húa học: 
 1. Saccarozơ cú phản ứng trỏng gương khụng ? 
Saccarozơ khụng cú phản ứng trỏng gương. 
 2. Saccarozơ cú phản ứng thủy phõn khụng ? 
C12H22O11 + H2O 
 C6H12O6 + C6H12O6 
 Glucozơ Fructozơ 
IV. Ứng dụng: saccarozơ: 
 Nguyờn liệu cho cụng nghiệp thực phẩm. 
Thức ăn cho người. 
Nguyờn liệu pha chế thuốc. 
Hd hs viết ctpt, tớnh ptk. 
Trong thiờn nhiờn, đường saccarozơ cú ở đõu? 
Làm thế nào để sản xuất đường từ cỏc nguyờn liệu trờn ? 
Cho hs qsỏt đường saccarozơ trong ố.ng, Hóy nờu trạng thỏi, màu sắc của đường saccarozơ ? 
Làm thớ nghiệm thử tớnh tan trong nước; Y/c h/s đại diện phỏt biểu. 
Tiến hành thớ nghiệm: 
 + Cho đường saccarozơ tdụng với dd AgNO3 trong NH3, đun nhẹ. Qsỏt hiện tượng xem cú x.ra pứ trỏng gương. 
 + Cho dd saccarozơ vào ố.ng, nhỏ ớt giọt dd H2SO4, đun nhẹ trong 2 – 3’ ; thờm dd NaOH (vừa làm vừa hdẫn hs cỏch qsỏt , g.thớch). 
 + Cho dd thu được vào ố.ng, chứa dd AgNO3 trong NH3. 
Y/c h/s th.luận nhúm Hóy nhận xột h.tượng x.ra ? và giải thớch ? 
Bs h.chỉnh nội dung: h.tượng trỏng gương là do: cú glucozơ tạo thành. 
Treo tranh ứng dụng của saccarozơ: Saccarozơ cú những ứng dụng gỡ ? 
Bs h.chỉnh nội dung. 
Viết CTPT, tớnh PTK. 
Đại diện phỏt biểu: cỏc loại thực vật chứa saccarozơ, cỏch chế biến thảnh đường. 
Đại diện nhận mẩu đường, qsỏt , phỏt biểu. 
Nhỏ nước vào qsỏt h. tượng . 
Qsỏt thớ nghiệm, đdiện pbiểu, nhúm khỏc bs. 
Qsỏt tiếp thớ nghiệm 2 ; nghe gv giải thớch tỏc dụng của axit H2SO4, NaOH, th.luận nhúm đdiện pbiểu, nhúm khỏc bs. 
Nghe gv thtrỡnh . 
Qsỏt ; đdiện pbiểu, nhúm khỏc bs. 
Tổng kết: nờu t.c. hhọc của đường saccarozơ ? 
Củng cố: hướng dẫn hs làm bài tập 1- 6 sgk, trang 155. 
 Bài 5: mC12H22O11 = 1 .13 / 100 = 0,13 (tấn) 
 mC12H22O11 khi H pứ là 80% là: 0,13 . 80 / 100 = 0,104 (tấn) = 104 (kg) 
Bài 6 : Gọi CTHH của gluxit trờn là CxHyOz ; PTHH của pứ chỏy là : 
 4CxHyOz + (2x + y – 2z )O2 4xCO2 + 2yH2O 
 1 mol --------------------------------- > x mol ------ > mol 
12x + y + 16z (g) ------------------- > 44x (g) ----- > 18 (g) 
Theo đề bài : = => = => = = 
Theo dữ kiện đề bài ta thấy cụng thức phự hợp là : C12H22O11 
Hoặc : CnH2mOm + nO2 nCO2 + mH2O 
 1 mol . n (mol) . m (mol) 
 44n (g) 18m (g)
= => = => = ; CT phự hợp: C12H22O11 
Dặn dũ: tỡm hiểu mục “Đọc thờm” để biết qtrỡnh sx đường từ mớa. 
Rỳt kinh ngh