Giáo án Hóa học 12 - Ngô Hữu Lam
I- MỤC ĐÍCH YÊU CẦU:
1. Kiến thức :
- Ôn tập những nội dung cơ bản của thuyết CTHH
- Đồng phân, đặc điểm về cấu tạo, tính chất của mỗi loại hiđrocacbon là những phần liên quan đến lớp 12 để chuẩn bị tiếp thu kiến thức mới về các hợp chất hữu cơ có nhóm chức.
Trọng tâm
Ba luận điểm chính của thuyết CTHH
Các loại đồng phân: mạch cacbon; vị trí nối đôi, ba, nhóm thế và nhóm chức;
Đồng phân nhóm chức và đồng phân cis-trans của HC và dẫn xuất của chúng.
Đặc điểm CT, tính chất hóa học của ba loại CxHy: no, không no và thơm.
2. Kỹ năng : Giải một số bài tập áp dụng kiến thức.
II- PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC:
Đàm thoại, nêu vấn đề
III- CHUẨN BỊ CỦA THẦY VÀ TRÒ:
Chuẩn bị của GV : Sơ đồ liên quan giữa cấu tạo các loại HC và tính chất.
Chuẩn bị của trò: Ôn tập kiến thức Hóa hữu cơ 11.
IV- TIẾN TRÌNH TIẾT DẠY:
ø cho bieát qui luaät cuûa phaûn öùng thuyû phaân cuûa peptit trong moâi tröôøng axit, bazô hoaëc nhôø xuùc taùc enzim? HS: Khi ñun noùng vôùi dung dòch axit bazô hay nhôø xuùc taùc cuûa enzim peptit bò thuyû phaân thaønh hoãn hôïp caùc a - aminoaxit. Hs: Vieát phöông trình phaûn öùng thuyû phaân maïch peptit trong phaân töû protein coù chöùa 3 amino axit khaùc nhau? Gv: Giôùi thieäu phaûn öùng maøu cuûa peptit. Hoaït ñoäng 2 GV: Caùc em haõy nghieân cöùu SGK cho bieát ñònh nghóa veà protein vaø phaân loaïi. HS: Ñoïc SGK ñeå naém ñöôïc thoâng tin GV: Treo hình veõ phoùng to caáu truùc phaân töû protein cho HS quan saùt, so saùnh vôùi hình veõ trong SGK Hs: Nghieân cöùu SGK cho bieát caáu taïo phaân töû protein Hoaït ñoäng 3: GV: Caùc em haõy nghieân cöùu SGK vaø cho bieát nhöõng tính chaát ñaëc tröng cuûa protein? HS: Ñoïc SGK vaø suy nghó traû lôøi Hs : Xem phaûn öùng hoaù hoïc phaàn peptit Hs: Ñoïc sgk ñeå hieåu vai traø cuûa protein trong ñôøi soáng. Hoaït ñoäng 4: 1. Enzim: GV: Caùc em haõy nghieân cöùu SGK vaø cho bieát : - Ñònh nghóa veà enzim - Caùc ñaëc ñieåm cuûa enzim. HS: Nghieân cöùu SGK vaø traû lôøi. 2. Axit nucleic: GV: Caùc em haõy nghieân cöùu SGK vaø cho bieát ñaëc ñieåm chính cuûa axit nucleic H: Cho bieát söï khaùc nhau cuûa phaân töû AND vaø ARN khi nghieân cöùu SGK? I. PEPTIT 1. Khaùi nieäm: Peptit laø loaïi chaát chöùa töø 2 ñeán 50 goác a - ainoaxit lieân keát vôùi nhau bôûi caùc lieân keát peptit. Lieân keát peptit: –CO–NH– – NH – CH – CO – NH – CH – CO – . R1 R2 2. Tính chaát hoaù hoïc: a. Phaûn öùng thuyû phaân Khi ñun noùng dung dòch peptit vôùi axit hoaëc kieàm, peptit bò thuûy phaân thaønh hoãn hôïp caùc a- amino axit. b Phaûn öùng maøu biure. Peptit + NaOH + Cu(OH)2 à maøu tím II. PROTEIN 1.Khaùi nieäm Protein laø nhöõng polipeptit cao phaân töû coù phaân töû khoái töø vaøi chuïc ngaøn ñeán vaøi trieäu ñvC. Protein ñöôïc chia laøm 2 loaïi: protein ñôn giaûn vaø protein phöùc taïp. 2. Caáu taïo phaân töû : Phaân töû protein ñöôïc caáu taïo töø moät hay nhieàu chuoãi polipeptit keát hôïp vôùi nhau 3. Tính chaát a. Tính chaát vaät lí (sgk) b. Tính chaát hoaù hoïc Khi ñun noùng protein vôùi dung dòch axit, dung dòch bazô hoaëc nhôø xuùc taùc cuûa enzim, caùc lieân keát peptit trong phaân töû protein bò phaân caét daàn, taïo thaønh caù chuoãi polipetit vaø cuoái cuøng thaønh hoãn hôïp caùc a - amino axit. III. Khaùi nieäm veà enzim vaø axit nucleic: 1. Enzim: Enzim laø nhöõng chaát haàu heát coù baûn chaát protein, coù khaû naêng xuùc taùc cho caùc quaù trình hoaù hoïc, ñaëc bieät trong cô theå sinh vaät. Xuùc taùc enzim coù 2 ñaëc ñieåm : + Coù tính choïn loïc cao, moãi enzim chæ xuùc taùc cho moät söï chuyeån hoaù nhaát ñònh, + Toác ñoä phaûn öùng nhôø xuùc taùc enzim raát lôùn gaáp 109 – 1011 toác ñoä phaûn öùng nhôø xuùc taùc hoaù hoïc. 2. Axit nucleic: - Axit nucleic laø polieste cuûa axit phoâtphoric vaø pentozô ( monosaccarit coù 5 C)moãi pentozô laïi coù moät nhoùm theá laø moät bazô nitô. + Neáu pentozô laø ribozô: taïo axit ARN. + Neáu pentozô laø ñeoxiribozô: taïo axit ADN. + Khoái löôïng ADN töø 4 –8 trieäu ñvC, thöôøng toàn taïi ôû daïng xoaén keùp. Khoái löôïng phaân töû ARD nhoû hôn ADN, thöôøng toàn taïi ôû daïng xoaén ñôn. 4: Củng cố :1,2,3/55 sgk 5: Dặn dò : 5,6/55 sgk IV.Rút kinh nghiệm Tieát:18 Ngaøy soaïn:. Ngày giảng : Baøi 12 : Luyeän taäp CAÁU TAÏO VAØ TÍNH CHAÁT CUÛA AMIN, AMINOAXIT, PROTEIN. I. MUÏC TIEÂU BAØI HOÏC: 1. Kieán thöùc: Naém ñöôïc toång quaùt veà caáu taïo vaø tính chaát hoaù hoïc cô baûn cuûa amin, amino axit, protein. 2. Kó naêng: Laøm baûng toång keát veà caùc hôïp chaát trong chöông. Vieát phöông trình phaûn öùng ôû daïng toång quaùtcho caùc hôïp chaát: amin, amino axit.protein. Giaûi caùc baøi taäp veà phaàn amin,amino axit vaø protein. 3. Trọng tâm: tính chất cơ bản của nhóm chức - NH2. –COOH, -CO-NH- II. CHUAÅN BÒ: Sau khi keát thuùc baøi 9, GV yeâu caàu hoïc sinh oân taäp toaøn boä chöông vaø laøm baûng toång keát theo qui ñònh cuûa GV. Chuaån bò theâm moät soá baøi taäp cho hoïc sinh ñeå cuûng coá kieán thöùc trong chöông. III. CAÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOÏC: 1. OÅn ñònh toå chöùc. 2. Kieåm tra baøi cuõ.: Keát hôïp vôùi luyeän taäp 3. Vaøo baøi môùi. Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Noäi dung baøi hoïc Hoaït ñoäng 1: GV: Caùc em ñaõ nghieân cöùu vaø hoïc lí thuyeát cuûa caùc baøi trong toaøn chöông em haõy cho bieát: CTCT chung cuûa amin, amino axit vaø protein? H: Cho bieát ñaëc ñieåm caáu taïo cuûa caùc hôïp chaát amin, amino axit, protein vaø ñieàn vaøo baûng sau? HS: Traû lôøi vaø ghi vaøo baûng H: Töø baûng treân vaø baûng sgk hs ruùt ra nhaän xeùt veà nhoùm ñaëc tröng vaø t/c hh cuûa caùc chaát. GV: Caùc em haõy cho bieát tính chaát hoaù hoïc ñaëc tröng cuûa amin, aminoaxit vaø protein? H: Em haõy cho bieát nguyeân nhaân gaây ra phaûn öùng hoaù hoïc cuûa caùc hôïp chaát amin, aminoaxit vaø protein? H: Em haõy so saùnh tính chaát hoaù hoïc cuûa amin vaø aminoaxit? H: Em haõy cho bieát nhöõng tính chaát gioáng nhau giöõa anilin vaø protein? Nguyeân nhaân cuûa söï gioáng nhau veà tính chaát hoaù hoïc ñoù? Hoaït ñoäng 2: Gv: Hs laøm baøi taäp 1,2 Hs: Giaûi baøi taäp baêng phöông phaùp töï luaän, choïn phöông aùn ñuùng khoanh troøn. Gv vaø hs nhaän xeùt boå xung Hoaït ñoäng 3: GV: Caùc em haõy thaûo luaän nhoùm giaûi caùc baøi taäp 3, 4,5 SGK GV: Goïiï 3 em hoïc sinh ñaïi dieän 3 nhoùm leân baûng giaûi 3 baøi taäp treân. Gv vaø hs nhaän xeùt boå xung Hoaït ñoäng 4 Hs: Chuaån bò kieán thöùc chöông polime I. KIEÁN THÖÙC CAÀN NHÔÙ: 1. Caáu taïo phaân töû R - NH2 R – CH – COOH NH2 Amin a - amino axit H2N – CH – CO – .... –NH – CH – COOH R1 Rn Peptit 2. Tính chaát a) Tính chaát cuûa nhoùm NH2 - Tính bazô : RNH2 + H2O ® [RNH3]+OH- RNH2 + HCl ® [RNH3]+Cl- b) Amino axit coù tính chaát cuûa nhoùm COOH - Tính axit: RCH(NH2)COOH + NaOH ® RCH(NH2)COONa + H2O - Phaûn öùng este hoùa RCH(NH2)COOH + R’OH RCH(NH2)COOR’ + H2O c) Amino axit coù phaûn öùng giöõa nhoùm COOH vaø NH2 Taïo muoái noäi (ion löôõng cöïc) : H2N - CH(R) - COOH ® H3N+ - CH(R) - COO- Phaûn öùng truøng ngöng cuûa caùc e - vaø w - amino axit taïo poliamit: nH2N - [CH2]5 - COOH ( NH - [CH2]5 CO )n + nH2O d) Proteincoù phaûn öùng cuûa nhoùm peptit CO - NH e) Anilin coù phaûn öùng theá deã daøng 3 nguyeân töû cuûa voøng benzen II. BAØI TAÄP Baøi taäp 1,2 sgk – trang 58 Baøi taäp3, 4,5 sgk – trang 58 4.Củng cố: 1,2,3/80 sgk 5. Dặn dò: Xem bài 16 IV. RÚT KINH NGHIỆM Tieát:19-20 Ngaøy soaïn:. Ngày giảng : Chöông 4: POLIME VAØ VAÄT LIEÄU POLIME Baøi 13: ÑAÏI CÖÔNG VEÀ POLIME I. MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC: 1. Kieán thöùc Bieát ñöôïc khaùi nieäm chung veà polime :Ñònh nghóa, phaân loaïi, caáu truùc, tính chaát. Hieåu phaûn öùng truøng hôïp, truøng ngöng vaø nhaän daïng ñöôïc polime ñeå toång hôïp ñöôïc polime. 2. Kó naêng: phaân loaïi, goïi teân caùc polime. So saùng phaûn öùng truøng hôïp vôùi phaûn öùng truøng ngöng, Vieát phöông trình phaûn öùng toång hôïp ra caùc polime. 3. Troïng taâm: Tính chaát vaø caùch ñieàu cheá caùc polime II. CHUAÅN BÒ: Nhöõng baûng toång keát sô ñoà, hình veõ lieân quan ñeán tieát hoïc. Heä thoáng caâu hoûi cuûa baøi. III. CAÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOÏC: 1. OÅn ñònh traät töï: 2. Kieåm tra baøi cuõ ( keát hôïp giaûng baøi môùi) 3. Vaøo baøi môùi Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Noäi dung baøi hoïc Hoaït ñoäng 1: GV: Em haõy tìm hieåu SGK vaø cho bieát theá naøo laø polime? Hs: Ñoïc sgk vaø cho moät vaøi ví duï veà polime GV: Caùc em haõy nghieân cöùu SGK vaø cho bieát caùch phaân loaïi polime? Hs: cho vd minh hoaï veà polime naøo thuoäc polime thieân nhieân, polime toång hôïp, baùn toång hôïp. Hoaït ñoäng 2 Hs: Ñoïc saùch giaùo khoa trang 60, ruùt ra kieán thöùc quan troïng veà ñaëc ñieåm caáu truùc polime Hs: Ñoïc saùch giaùo khoa trang 61, ruùt ra kieán thöùc quan troïng veà lí tính polime. Hoaït ñoäng 3: Hs: Vieát ptpö theå hieän caùc tính chaát hoaù hoïc cuûa polime Phaân caét, giöõ nguyeân vaø taêng maïch polime. Hs: Choïn ví duï minh hoaï. I- KHAÙI NIEÄM: Polime laø nhöõng hôïp chaát höõu cô coù khoái löôïng phaân töû raát lôùn do nhieàu ñv cô soû (goïi laø maéch xích) lieân keát vôùi nhau taïo neân. Vd: PE, Tinh boät... Phaân loaïi: Thieân nhieân Polime Toång hôïp( truøng hôïp, truøng ngöng) II. ÑAËC ÑIEÅM CAÂU TRUÙC: Caùc polime thieân nhieân vaø toång hôïp coù theå coù 3 daïng caáu truùc cô baûn: Daïng maïch thaúng : PE, PVC, xenlulozô Daïng phaân nhaùnh: amilopectin cuûa tinh boät... Daïng maïng löôùi khoâng gian: VD: Cao su löu hoùa (caùc maïch thaúng trong cao su löu hoùa gaén vôùi nhau bôûi nhöõng caàu noái ñisunfua -S-S-). III. TÍNH CHAÁT VAÄT LÍ - Caùc polime laø nhöõng chaát raén, khoâng bay hôi, t0nc coù khoaûng khaù roäng. - Ña soá polime khoâng tan trong caùc dung moâi thoâng thöôøng. - Nhieàu polime coù tính deûo (PE, PVC) coù tính ñaøn hoài (cao su), caùch nhieät, caùch ñieän(PE, PVC..). IV.TÍNH CHAÁT HOAÙ HOÏC: 1. Caùc pöù phaân caét maïch polime : - Phaûn öùng thuûy phaân: Tinh boät, xenlulozô - Pö nhieät phaân(giaûi truøng hôïp) 2. Caùc phaûn öùng giöõ nguyeân maïch polime : ñoù laø phaûn öùng theá vaø coâng vaøo maïch polime. 3. Caùc phaûn öùng laøm taêng maïch polime : phaûn öùng khaâu maïch cacbon. V. PHÖÔNG PHAÙP ÑIEÀU CHEÁ 1. Phaûn öùng truøng hôïp: Phaûn öùng truøng hôïp laø quaù trình keát hôïp lieân tieáp nhieàu phaân töû nhoû (monome) gioáng nhau hay töông töï nhau thaønh phaân töû lôùn (polime). VD: nCH2=CH (-CH2-CH-)n ÷ ÷ PVC Cl Cl 2. Phaûn öùng truøng ngöng: Phaûn öùng truøng ngöng laø quaù trình coäng hôïp lieân tieáp nhieàu phaân töû nhoû thaønh phaân töû lôùn ñoàng thôøi taïo ra nhöõng phaân töû nhoû.: (H2O) VD Khi đun nóng, các phân tử axit -aminocaproic kết hợp với nhau tạo ra policaproamit và giải phóng những phân tử nước. nH2N[CH2]5COOH (-NH[C
File đính kèm:
- GIAO AN 12 CB.doc