Giáo án Hóa học 11 - Bài 18: Công nghiệp silicat

Tuần	 : 13
Tiết	 : 26
Chương: 3 CACBON - SILIC 
Bài : 18 CÔNG NGHIỆP SILICAT 
I/ Mục tiêu:
1/ Kiến thức:
	HS biết: 
- Thành phần, tính chất của thủy tinh, đồ gốm, xi măng
- P.P sx các loại vật liệu từ nguồn nguyên liệu có trong tự nhiên
2/ Kĩ năng: Sử dụng, bảo quản đồ dùng bằng các vật liệu thủy tinh, đồ gốm, xd như xi măng,  II/ Chuẩn bị:
	- Sơ đồ lò quay sản xuất xi măng
	- Phương pháp: Thảo luận, nêu vấn đề, đàm thoại, trực quan, diễn giảng
	- Phiếu học tập	
III/ Các bước lên lớp:
	Bước 1: Ổn định và kiểm tra sỉ số
	Bước 2: Kiểm tra bài cũ ( Sửa kt 1 tiết )
	Bước 3:Giảng bài mới
* Vào bài: Công nghiệp silicat gồm những ngành sx nào? Cơ sở hóa học và qui trình sx? Sản phẩm của chúng có ứng dụng gì trong thực tiễn?
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
* Gv cho HS đọc SGK và trả lời:
- Thủy tinh có những loại nào? Thành phần hóa học, ứng dụng và nguyên tắc sản xuất mỗi loại như thế nào?
* GV cho HS thảo luận theo PHT số 1: Điền vào ô trống trong bảng bên
* Gv cho HS nghiên cứu SGK, liên hệ thực tế, nhớ lại kiến thức lớp 9, trả lời:
- Đồ gốm là gì?
- Được chia làm mấy loại:
- Gạch và ngói thuộc loại đồ gốm nào?
- Chúng được sx như thế nào ( nguyên liệu, cách tiến hành, biện pháp kỉ thuật)? Kể tên 1 số loại gạch ngói?
- Kể tên 1 số đồ vật làm bằng sành, sứ?
( Sứ kỉ thuật được dùng để chế tạo các vật cách điện, tụ điện, buzi đánh lửa, chén chịu nhiệt, dụng cụ thí nghiệm, và sứ dân dụng)
( Làng gốm Bát tràng (HN), Sứ Hải dương, Đồng nai)
* Gv cho HS nghiên cứu SGK, liên hệ thực tế, nhớ lại kiến thức lớp 9, trả lời:
- Xi măng có thành phần hóa học?
- Cách sản xuất xi măng ( nguyên liệu, cách tiến hành, biện pháp kỉ thuật)? 
- Quá trình đông cứng xi măng có đặc điểm gì? Để bảo dưỡng công trình xây dựng ta phải làm gì?
- Kể tên 1 số nhà máy san xuất gốm, xi măng ở nước ta ( địa phương )
A. Thủy tinh
I/ Thành phần hóa học và tính chất của thủy tinh
* Thủy tinh thường:
- Na2O.CaO.6SiO2
- Không có nhiệt nóng chảy nhất định
- Làm kính, chai, lọ, 
- Nguyên tắc sx: Nấu chảy hỗn hợp cát trắng, đá vôi và sođa ở 14000C
II/ Một số loại thủy tinh
T.tinh
Kali
Pha lê
Th.anh
Màu
T.phần
T.chất
Ứ.dụng
S.xuất
B. Đồ gốm 
Là vật liệu được chế tạo chủ yếu từ đất sét và cao lanh
I/ Gạch, ngói : Thuộc loại gốm xây dựng
- Đất sét và cát nhào với nước thành khối dẻo à tạo hình à sấy khô và nung ở 900 – 10000C
II/ Sành, sứ : Thuộc gốm kỉ thuật và gốm dân dụng
1/ Sành:
- Là vật liệu cứng, gõ kêu, có màu xám hoặc nâu
- Lớp men mỏng ở bề mặt của đồ sành: bảo vệ
- Đất sét à Sành
2/ Sứ:
- Là vật liệu cứng, xốp, màu trắng, gõ kêu
- Phối liệu: cao lanh, fenspat, thạch anh, 1 số oxit kim loại à nung 2 lần:
+ Lần 1: t0 10000C, tráng men và trang trí
+ Lần 2: 1400 – 14500C
C. Xi măng
I/ Thành phần hóa học:
3CaO.SiO2, 2CaO.SiO2, 3CaO.Al2O3
II/ Phương pháp sản xuất
( hình 3.8 trang 82 SGK )
- Nghiền nhỏ đá vôi, trộn với đất sét ( SiO2 ) và 1 ít quặng sắt à nung hỗn hợp trong lò quay ( ló đứng ) ở 1400 – 16000C => Thu được Clanhke
( 1 hỗn hợp rắn màu xám )
- Nghiền clanhke với thạch cao ( 5% ), 1 số chất phụ gia à bột mịn => xi măng.
III/ Quá trình đông cứng của xi măng
- Là sự kết hợp các hợp chất có trong xi măng với nước, tạo nên những tinh thể hiđrat đan xen vào nhau thành khối cứng và bền à thường phải tưới nước.
- Xi măng chịu nhiệt, xi măng chịu nước biển
- Nhà máy xi măng Hải phòng, Hoàng Thạch, Bỉm Sơn, Hà Tiên, Hoàng Mai, 
	Bước 4: Củng cố ( Thực hiện bài tập trang SGK ) 
1/ Thủy tinh không có nhiệt độ nóng chảy nhất định, khi đun nóng nó mền dần rồi mới nóng chảy. Do đó, người ta có thể tạo ra những đồ vật có hình dạng khác nhau
2/ Thành phần thủy tinh: Na2O.CaO.2SiO2
 SiO2 + 4 HF à SF4 + 2 H2O 
3/ B
4/ x và y là số mol của CaO và SiO2
 73,7 26,3
X : y = : = 3 : 1
 56,0 60,0
=> Thành phần của hợp chất silicat là: 3 CaO . SiO2
	 65,1 39,4
X : y = : = 2 : 1
 56,0 60,0
=> Thành phần của hợp chất silicat là: 2 CaO . SiO2
Bước 5: Nhận xét - dặn dò
Học bài ghi; Đọc SGK; Hoàn tất các bài tập; Xem trước bài 19. Luyện tập ( soạn bài )