Giáo án Đại số 9 năm 2014

4-1 = 3 = VP1
VT2= 2 - 2.(-1) = 2+2 = 4= VP2.
-CÆp sè (2; -1) lµ nghiÖm cña HPT:
+Tæng qu¸t: Cho 2 PTbËc nhÊt hai Èn:
ax + by = c vµ a'x + b'y = c', khi ®ã ta cã hÖ hai PTBN hai Èn:
(I)
-NÕu hai PT cã nghiÖm chung (x0; y0) th× (x0; y0) gäi lµ mét nghiÖm cña hÖ I
-NÕu hai PT kh«ng cã nghiÖm chung th× HPT v« nghiÖm .
-Gi¶i HPT: T×m tÊt c¶ c¸c No cña hÖ
Minh häa h×nh häc tËp nghiÖm cña hÖ ph­¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn
T×m hiÓu tËp nghiÖm cña HPT
+ Yªu cÇu HS lµm ?2 Sgk-9:
-NÕu ®iÓm M thuéc §t ax + by = c th× täa ®é (x0; y0) cña ®iÓm M lµ mét nghiÖm cña PT: ax+by= c.
-VËy trªn mp täa ®é Oxy, nÕu gäi (d) lµ §T 
ax + by = c vµ (d'): a'x+b'y = c' th× ®iÓm chung (nÕu cã) cña hai §T Êy cã täa ®é lµ nghiÖm chung cña hai PT cña (I). TËp nghiÖm cña (I) ®­îc biÓu diÔn bëi tËp hîp c¸c ®iÓm chung cña (d) vµ (d').
+HDHS t×m hiÓu VD1:
- Yªu cÇu HS vÏ hai ®­êng th¼ng (d)vµ (d') trªn cïng mp täa ®é Oxy=>NhËn xÐt: (d) c¾t (d') ? ®iÓm
- Yªu cÇu HS Thö l¹i (2;1) cã lµ 1No cña hÖ?
+HDHS t×m hiÓu VD2:
-T×m tËp nghiÖm cña mçi PT?
-Cã NX g× vÒ hai ®­êng th¼ng (d) vµ (d')?
=> KÕt luËn?
+HDHS t×m hiÓu VD3:
-T×m tËp nghiÖm cña mçi PT?
-Cã NX g× vÒ hai ®­êng th¼ng (d) vµ (d')
=> KÕt luËn?
+NhËn xÐt: Sgk-9
+VÝ dô 1: XÐt HPT: 
-Trong hÖ täa ®é Oxy vÏ hai ®­êng th¼ng: (d): x+y= 3 vµ (d'): x-2y = 0
-Ta cã (d) c¾t (d') t¹i mét ®iÓm duy nhÊt M(2;1)
-Thö l¹i (2;1) lµ 1No cña hÖ
-VËy HPT cã nghiÖm duy nhÊt (2; 1).
+VÝ dô 2: XÐt HPT: 
-NhËn xÐt: Ta cã a=a'=0,5; b ≠ b'. VËy ®­êng th¼ng (d)//(d')=>HPT v« nghiÖm
+VÝ dô 3: XÐt HPT: 
-NhËn xÐt: Ta cã tËp nghiÖm cña HPT ®­îc biÓu diÔn bëi cïng mét ®­êng th¼ng y = 2x-3
=> HPT v« sè nghiÖm : (x; y = 2x-3)
HÖ ph­¬ng tr×nh t­¬ng ®­¬ng
+ HDHS t×m hiÓu KN hÖ ph­¬ng tr×nh t­¬ng ®­¬ng:
- Yªu cÇu HS nªu §Þnh nghÜa Sgk-11; Cho vÝ dô:
+§Þnh nghÜa: Hai hÖ ph­¬ng tr×nh ®­îc gäi lµ t­¬ng ®­¬ng víi nhau nÕu chóng cã cïng tËp nghiÖm.
+VD: 
IV.Cñng cè 
+Yªu cÇu HS gi¶i bµi tËp 4, 5 Sgk-11:
Bµi 4 Sgk-11:
-HPT a cã 1 nghiÖm duy nhÊt v×:
hÖ sè: a= -2≠ a'=3
-HPTb V« nghiÖm v×: a=a'= -0,5; b≠b'
-HPT c Cã nghiÖm duy nhÊt v× :
hÖ sè : a= -1,5 ≠ a' = 2/3.
-HPT d cã v« sè nghiÖm v× a=a'; b=b'
V.HDVN
-N¾m v÷ng: KN HPT; nghiÖm vµ sè nghiÖm ; HPT t­¬ng ®­¬ng
-Gi¶i bµi tËp: 6,7Sgk-12 
-ChuÈn bÞ bµi sau luyÖn tËp
**************************************************
TiÕt 32: Gi¶i HÖ ph­¬ng tr×nh b»ng ph­¬ng ph¸p thÕ
 Ngµy d¹y : ...................... 
A.Môc tiªu:
- HiÓu c¸ch biÕn ®æi hÖ ph­¬ng tr×nh b»ng ph­¬ng ph¸p thÕ. 
- N¾m v÷ng c¸ch gi¶i hÖ ph­¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn b»ng ph­¬ng ph¸p thÕ.
-HiÓu râ c¸c tr­êng hîp hÖ v« nghiÖm hoÆc hÖ v« sè nghiÖm.
 * Träng t©m: HiÓu c¸ch biÕn ®æi hÖ ph­¬ng tr×nh b»ng ph­¬ng ph¸p thÕ. N¾m v÷ng c¸ch gi¶i hÖ ph­¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn b»ng ph­¬ng ph¸p thÕ.
B.ChuÈn bÞ:
-GV: B¶ng phô ghi bµi tËp; phiÕu bµi tËp.
-HS: B¶ng phô nhãm; Bót d¹
C.C¸c ho¹t ®éng d¹y häc:
I. æn ®Þnh
II. KiÓm tra
Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn
Ho¹t ®éng cña hs
+ Yªu cÇu HS Tr¶ lêi c©u hái :
-Nªu §Þnh nghÜa hÖ ph­¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn ; KN hÖ ph­¬ng tr×nh t­¬ng ®­¬ng ?
+ Yªu cÇu HS gi¶i bµi tËp: 7 Sgk-12
 Gv nhËn xÐt vµ cho ®iÓm
Bµi 7 Sgk-12:
Cho hai PT: 2x+y=4 (1); 3x+2y=5 (2).
a.TËp nghiÖm TQ cña mçi ph­¬ng tr×nh :(1): y = -2x+ 4 (d1)
 (2): y = -1,5x+ 2,5 (d2)
III. Bà× míi
 1 .Quy t¾c thÕ
+Nªu quy t¾c thÕ :
-B­íc 1 : Tõ mét ph­¬ng tr×nh cña hÖ (PT thø nhÊt) ta biÓu diÔn mét Èn theo Èn kia råi thÕ vµo PT thø hai ®Ó ®­îc mét PT míi (chØ cßn mét Èn).
-B­íc 2 : Dïng PT míi Êy ®Ó thay thÕ cho PT thø hai trong hÖ ( PT thø nhÊt còng ®­îc thay thÕ bëi hÖ thøc biÓu diÕn mét Èn theo Èn kia cã ®­îc ë B1)
+XÐt VD1 :
-B­íc 1 : Tõ PT x- 3y = 2=> x = ?
-B­íc 2 : Ta ®­îc HPT :
VËy HPT (I) cã nghiÖm ?
-B­íc 1 : 
-B­íc 2 : 
+VÝ dô 1 : XÐt HPT : 
-B­íc 1 : Tõ PT x- 3y = 2=> x = 2+3y*
ThÕ vµo PT(2) : -2(2+3y)+5y = 1
-B­íc 2 : Ta ®­îc HPT :
Sau khi ¸p dông quy t¾c thÕ: Gi¶i HPT:
(I)
VËy HPT (I) cã nghiÖm ! (-13; -5)
C¸ch gi¶i nh­ trªn: Gi¶i hÖ ph­¬ng tr×nh b»ng ph­¬ng ph¸p thÕ
2 ¸p dông
+HDHS gi¶i VD2:
-Thùc hiÖn c¸c b­íc gi¶i HPT:
Rót y tõ PT1: => y = ?, thÕ vµo PT2=> HPT?
=> x=?; y =?
+ Yªu cÇu HS lµm ?1 Sgk-14:
-Thùc hiÖn c¸c b­íc gi¶i HPT:
Rót y tõ PT2: => y = ?, thÕ vµo PT1=> HPT?
=> x=?; y =?
+HDHS gi¶i VD3:
-Thùc hiÖn c¸c b­íc gi¶i HPT:
Rót y tõ PT1: => y = ?, thÕ vµo PT2=> PT?
-Cã nhËn xÐt g× vÒ sè nghiÖm cña ph­¬ng tr×nh 0x = 0?
=> NghiÖm cña HPT?
+ Yªu cÇu HS lµm ?2 Sgk-15:
-VÏ ®­êng th¼ng(d): 4x-2y=-6
-VÏ ®­êng th¼ng(d'):2x+y=3
=> NX vÒ sè nghiÖm cña HPT?
+Yªu cÇu HS lµm ?3 Sgk-15:
-Tõ PT (1): y = 2-4x(*) thÕ vµo PT(2)=>?Cã NX g× vÒ nghiÖm cña ph­¬ng tr×nh : 0x= -3=> nghiÖm cña HPT?
-VÏ ®­êng th¼ng d; d'=>NX
+VÝ dô 2: Gi¶i HPT: (II)
VËy HPT cã nghiÖm duy nhÊt (2; 1).
+?1Sgk-14: Gi¶i HPT:
VËy HPT cã nghiÖm duy nhÊt: (7; 5).
+VÝ dô 3: Gi¶i HPT:
(III) 
-BiÓu diÔn y theo x tõ PT(2): y = 2x+3
-ThÕ vµo PT(1) :
4x-2(2x+3)= -6 0x = 0
PT nµy nghiÖm ®óng víi mäi x thuéc R
VËy HPT(III) cã v« sè nghiÖm; TËp nghiÖm cña nã lµ tËp nghiÖm cña PT bËc nhÊt 1Èn:
 y = 2x+3
-Minh häa b»ng h×nh häc (?2 Sgk-15):
§­êng th¼ng (d): 4x-2y= -6; vµ §T (d'): 2x+y=3 trïng nhau. VËy HPT (III) cã v« sè nghiÖm 
+ ?3 Sgk-15: XÐt HPT:
-Tõ PT (1): y = 2-4x(*) thÕ vµo PT(2)
=>8x+2(2-4x)=10x= -3(v« nghiÖm)
VËy HPT (IV) v« nghiÖm
-Minh häa b»ng h×nh häc: d1//d2 vËy HPT(IV) v« nghiÖm 
IV.Cñng cè 
+ Yªu cÇu HS nªu tãm t¾t c¸ch gi¶i HPT b»ng ph­¬ng ph¸p thÕ?
+ Yªu cÇu HS gi¶i bµi tËp 12a; 13a Sgk-15
Bµi 12a.
V. HDVN
 -N¾m v÷ng c¸ch gi¶i HPT b»ng ph­¬ng ph¸p thÕ. 
 -¸p dông gi¶i c¸c bµi tËp 12,13,14 Sgk-15
**************************************************
TiÕt 33 «n tËp häc k× i
Ngµy d¹y: ....................
A.Môc tiªu:
-¤n tËp cho HS c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ c¨n bËc hai.
-LuyÖn tËp c¸c kü n¨ng tÝnh gi¸ trÞ biÓu thøc biÕn ®æi biÓu thøc cã chøa c¨n bËc hai, t×m x vµ c¸c c©u hái liªn quan ®Õn rót gän biÓu thøc.
-¤n l¹i c¸ch vÏ ®å thÞ hµm sè bËc nhÊt vµ t×m §K ®Ó hai ®­¬ng th¼ng song song, c¾t nhau ...
*TT: LuyÖn tËp c¸c kü n¨ng tÝnh gi¸ trÞ biÓu thøc biÕn ®æi biÓu thøc cã chøa c¨n bËc hai, t×m x vµ c¸c c©u hái liªn quan ®Õn rót gän biÓu thøc.
B .ChuÈn bÞ:
*GV: B¶ng phô ghi c¸c bµi tËp.
*HS: ¤n luyÖn c¸c kiÕn thøc ®· häc, m¸y tÝnh.
C .c¸c ho¹t ®éng d¹y Häc.
I. æn ®Þnh.
II. KiÓm tra : Khi «n tËp.
III. Bµi míi
Ho¹t ®éng cña GV
Ho¹t ®éng cña HS
1. ¤n tËp c¸c kiÕn thøc trong ch­¬ng I.
GV cho HS cho HS ®øng t¹i chç nªu l¹i c¸c quy t¾c :
+ Khai ph­¬ng 1 tÝch, nh©n c¸c c¨n thøc bËc 2.
+ Khai ph­¬ng 1 th­¬ng, chia 2 c¨n thøc bËc 2.
GV cho HS lµm bµi tËp:
Bµi 1: TÝnh gi¸ trÞ cña biÓu thøc:
a) 
b) 
GV cho 2 HS lªn b¶ng lµm bµi.
+ Y/c HS trong líp nhËn xÐt kÕt qu¶
Bµi 2: Rót gän biÓu thøc.
a) + 
xy - y + - 1 ( x; y ³ 0)
Bµi 3: Cho biÓu thøc:
A = 
a) T×m ®iÒu kiÖn cña a ®Ó A cã nghÜa.
b) Rót gän A
c) T×m a ®Ó A = 5
GV cho HS ®øng t¹i chç t×m ®iÒu kiÖn cña a ®Ó A cã nghÜa.
GV cho 1 HS lªn b¶ng rót gän A vµ t×m a ®Ó A = 5
Y/c HS trong líp th¶o luËn vµ nhËn xÐt.
Bµi 4: Chøng minh ®¼ng thøc:
a–b 
(a ; b > 0 ; a ¹ b )
? §Ó chøng minh 1 ®¼ng thøc ta lµm nh­ thÕ nµo ?
? §èi víi ®¼ng thøc nµy ta biÕn ®æi vÕ nµo ?
+ Em h·y biÕn ®æi VT = VP
Bµi 5 : T×m x biÕt
a) 2 = 7
b) = 3
GV cho 2 HS lªn b¶ng gi¶i:
GV gîi ý phÇn b)
+ BiÕn ®æi thµnh = 3 vµ gi¶i PT chøa dÊu gi¸ trÞ tuyÖt ®èi.
GV cho HS trong líp th¶o luËn vµ nhËn xÐt.
2.¤n tËp kiÕn thøc ch­¬ng II
? Em h·y nªu ®iÒu kiÖn ®Ó 2 ®­êng th¼ng ( c¾t nhau, song song , trïng nhau)
GV cho HS th¶o luËn c©u tr¶ lêi.
Bµi 6: VÏ ®å thÞ cña hµm sè 
y = - 2x + 2
y = x – 2 
Muèn vÏ ®å thÞ hµm sè bËc nhÊt ta lµm nh­ thÕ nµo ?
GV cho 2 HS lªn b¶ng vÏ ®å thÞ cña 2 hµm sè trªn.
Bµi 7: Víi gi¸ trÞ nµo cña m th× ®å thÞ cña hµm sè: y = (m + 1)x + 2 (d)
 vµ y = (3 – 2m)x – 1 (d’)
Song song víi nhau
C¾t nhau.
GV: Tr­íc tiªn gi¶i ta ph¶i t×m ®iÒu kiÖn ®Ó 2 hµm sè trªn lµ hµm bËc nhÊt.
GV: ë phÇn b) ta ph¶i kÕt hîp c¶ ®iÒu kiÖn cña hµm bËc nhÊt.
GV cho 2 HS lªn b¶ng gi¶i.
HS ®øng t¹i chç nªu l¹i c¸c quy t¾c ®· häc.
Bµi 1:
HS1: a) = = 
HS 2: b) =
 = =
= = = 378
Bµi 2: Rót gän biÓu thøc.
HS 3: a) + = 
== 2 - =1
HS 4: b) xy - y + - 1 =
= y(-1) + - 1 =
= ( - 1).( y + 1) ( x; y ³ 0)
Bµi 3: 
a) §Ó A cã nghÜa th× a ³ 0 vµ a ¹ 1.
b) A = 
 A = (1+).(1-) = 1 – a 
c) §Ó A = 5 th× 1 – a = 5 Û a = - 4 
VËy a = - 4 th× A = 5
Bµi 4: 
VT = 
= (+)(-) = a – b = VP
Bµi 5:
a) 2 = 7 (1)
§K: x ³ 5
(1)Û 2+ -=7
 Û 6+ 2- = 7
 Û 7 = 7 Û = 1 
 Û 5 – x = 1 Û x = 4
b) = 3 §K: " x Î R
 Û = 3 (2)
2x – 1 = 3 Û x = 2
2x – 1 = - 3 Û x = -1 
VËy PT cã 2 nghiÖm x1 = 2; x2 = - 4
HS: §­êng th¼ng : y = ax + b (d)
 y = a’x + b’ (d’)
(d)(d’) Û a ¹ a’
(d) // (d’) Û a = a’ ; b ¹ b’
(d) º (d’) Û a = a’ ; b = b’
HS th¶o luËn.
Bµi 6: 
2 HS lªn b¶ng vÏ ®å thÞ 
Bµi 7:
§iÒu kiÖn ®Ó 2 hµm sè trªn lµ bËc nhÊt lµ: m ¹ - 1 vµ m ¹ 
a) (d) // (d’) Û a = a’ ; b ¹ b’( 2 ¹ -1)
hay: m + 1 = 3 – 2m Û m = 
b) (d)(d’) Û a ¹ a’
Hay m + 1 ¹ 3 – 2m Û m ¹ 
VËy ®Ó (d)(d’) th× :
IV. Cñng cè:
-Qua c¸c bµi tËp «n
V. H­íng dÉn vÒ nhµ. 
+ ¤n tËp toµn bé phÇn lÝ thuyÕt trong ch­¬ng tr×nh.
+ Xem l¹i c¸c bµi tËp ®· gi¶i trong ch­¬ng tr×nh.
+ Gi¶i tiÕp c¸c bµi tËp cßn trong SBT.
+ChuÈn bÞ giê sau kiÓm tra häc k× theo ®Ò cña phßng.
***********************************
 TiÕt: 34+35: kiÓm tra häc k× i( Theo ®Ò cña phßng gi¸o dôc)
******************************
TiÕt 36. Tr¶ bµi kiÓm tra häc kúI (§¹i sè)
Ngµy d¹y:
 A.môc tiªu:
 + §¸nh gi¸ bµi ®¹i trong bµi KT häc kú I vÒ rót gän biÓu thøc; t×m TX§;TÝnh gi¸ trÞ biÓu thøc, hµm sè vµ ®å thÞ hµm sè, c¸ch viÕt ph­¬ng tr×nh ®­êng th¼ng
 + RÌn kü n¨ng tÝnh to¸n,tr×nh bµy lêi gi¶i, cã ý thøc tù häc, nghiªm tóc lµm bµi
 *TT: ThÊy ®­îc nh÷ng chç lµm ®óng, sai, ch­a hîp hîp lý, ch­a ph¶i lµ ph­¬ng ¸n tèi ­u, nh÷ng chç hay bÞ nhÇm trong khi gi¶i c¸c d¹ng to¸n, tõ ®ã rót kinh nghiÖm cho viÖc d¹y häc cña gi¸o viªnvµ häc sinh
B. ChuÈn bÞ:
 GV: Bµi kiÓm tra do PGD ®· chÊm, ®¸p ¸n
 HS: vë ghi, gi