Giáo án Đại số 10 cơ bản - Chương II: Hàm số bậc nhất và bậc hai

 2. Về kỹ năng
 - Thành thạo việc xác định chiều biến thiên và vẽ đồ thị của hàm số bậc nhất.
 - Vẽ được đồ thị y = b và .
 - Biết tìm tọa độ giao điểm của hai đường thẳng có phương trình cho trước.
 3. Về tư duy và thái độ
 - Tích cực hoạt động, trả lời các câu hỏi. Biết quan sát phán đoán chính xác, biết quy lạ về quen.
II. Chuẩn bị 
 - Hs : Nghiên cứu bài trước khi đến lớp
 - Gv: Giáo án, phiếu học tập (nếu cần), các câu hỏi trắc nghiệm,
III.Phương pháp
 - Về cơ bản gợi mở, phát vấn , giải quyết vấn đề và đan xen hoạt động nhóm.
IV. Tiến trình dạy học
 1.ổn định lớp: chia lớp thành 6 nhóm. 
 2.Bài mới
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung
 Ôn tập lại sự biến thiên của đồ thị hàm số bậc nhất
- Với hàm số bậc nhất y = ax + b (a0) em hãy cho biết:
+Tập xác định;
+Chiều biến thiên (có giải thích)
- GV cho HS suy nghĩ tìm câu trả lời.
- GV gọi HS nhóm 1 trình bày kết quả của nhóm mình.
- GV gọi HS nhận xét, bổ sung (nếu cần)
- GV nêu và viết tóm tắt lên bảng.
- GV như ta đã biết để diễn tả hàm số nghịch biến ta dùng mũi tên biểu diễn đi xuống và để diễn tả hàm số đồng biến ta dùng mũi tên biểu diễn đi lên. Vậy dựa vào sự biểu diễn đã biết hãy lập bảng biến thiên của hàm số 
- GV gọi HS nhóm 2 lên bảng vẽ bảng biến thiên.
- GV gọi HS nhận xét, bổ sung (nếu cần)
GV có thể vẽ lại bảng biến thiên (Nếu HS vẽ không đúng)
- HS chú ý theo dõi, thảo luận và suy nghĩ trả lời
- HS nhóm 1 báo cáo kết quả:
 Tập xác định của hàm số là D =;
 Chiều biến thiên:
+ Với a>0 hàm số đồng biến trên;
+ Với a<0 hàm số nghịch biến trên .
- HS trao đổi và giải thích:
Lấy x1, x2 thuộc và x1 x2 ta có:
Vậy
- HS nhận xét, bổ sung và ghi chép sửa chữa.
- HS suy nghĩ vẽ bảng biến thiên:
+a>0
x
- +
y 
	+	
-
+ a < 0
x
- +
y 
+	
 -	
I.Ôn tập về hàm số bậc nhất y=ax+b (a0):
- Tập xác định: D = .
- Chiều biến thiên:
 +Với a>0 hàm số đồng biến trên;
 + Với a<0 hàm số nghịch biến trên .
- Bảng biến thiên
 (Xem SGK)
- GV gọi HS nêu lại khái niện đồ thị của một hàm số.
- ở cấp 2 chúng ta đã học: Đồ thị của hàm số y = ax (a0) có đồ thị là đường thẳng đi qua gốc tọa độ, không song song và cũng không trùng với các trục tọa độ. Như ta biết, nếu hai đường thẳng có cùng hệ số góc thì đồ thị của nó như thế nào với nhau? Vậy đồ thị của hai hàm số 
y = ax và y=ax +b như thế nào với nhau?
*Vậy đồ thị của hàm số
 y =ax+b
là đường thẳng song song với đường thẳng y = ax (b 0) và đi qua hai điểm A(0;b) và B
(GV vẽ hình minh họa lên bảng)
- GV nêu đề bài tập áp dụng và ghi lên bảng.
- GV yêu cầu HS các nhóm suy nghĩ, thảo luận để tim lời giải.
- GV gọi HS nhóm 3 trình bày lời giải.
- Gọi HS các nhóm khác nhận xét, bổ sung 
- GV nhận xét và nêu lời giải chính xác (nếu HS làm trình bày không đúng)
- HS nêu lại khái niệm đồ thị của một hàm số (học ở bài trước)
- HS chú ý theo dõi...
- HS: Nếu hai đường thẳng có cùng hệ số góc thì đồ thị của chúng song song với nhau. Vì vậy, do hai đường thẳng y=ax và y= ax+b có cùng hệ số góc, nên đồ thị của chúng song song với nhau.
- HS chú ý lên bảng và ghi chép
- HS chú ý theo dõi bài tập và thảo luận suy nghĩ tìm lời giải.
- HS cử đại diện lên bảng trình bày lời giải.
- HS nhận xét, bổ sung và sửa chữa ghi chép.
- HS trao đổi và rút ra kết quả
KL: Vậy đồ thị hàm số y = 3x +5 là một đường thẳng đi qua hai điểm A(;0) và điểm B(0;5).
- Đồ thị
+a>0:
 b
 O
+a<0:
 O 
 b
- Đồ thị của hàm số y =ax + b (a0) là đường thẳng song song với đường thẳng y = ax và đi qua hai điểm A(0;b) và B.
Bài tập: 
Cho hàm số y = 3x +5
Lập bảng biến thiên và vẽ đồ thị hàm số trên.
- Do a = 3>0 nên hàm số đồng biến trên 
Bảng biến thiên:
x
- +
y 
	+	
-
Đồ thị:
Khi y = 0 thì x =
Khi x =0 thì y =5
 5
 O
- GV yêu cầu HS xen ví dụ hoạt động 2 SGK trang 40 và thảo luận suy nghĩ trả lời.
- GV gọi HS đại diện nhóm 5 trình bày lời giải của nhóm.
- GV vẽ mặt phẳng Oxy lên bảng và gọi HS lên bảng biểu diễn các điểm theo yêu cầu của đề ra.
- Vậy các điểm (-2;2), 
(-1;2), (0;2), (1;2), (2;2) như thế nào với nhau?
- Các điểm đã cho đều có tung độ bằng 2 nên nó luôn nằm trên đường thẳng y = 2. Khi đó đường thẳng y =2 trên hình vẽ là đồ thị của hàm số y = 2. Nếu ta thay b = 2 thì ta được đồ thị của hàm số
 y = b.
- HS xem nội dung hoạt động 2 và suy nghĩ thảo luận tìm lời giải.
- HS đại diện trình bày lời giải 
- HS biểu diễn các điểm trên mặt phẳng tọa độ
II. Hàm số hằng y = b:
 y
 b y = b
	 O 
 x
- Đồ thị của hàm số y = b là một đường thẳng song song hoặc trùng với trục hoành và cắt trục tung tại điểm (0;b). Đường thẳng này gọi là đường thẳng 
y = b.
- Chỉ ra tập xác định của hàm số v à cho biết hàm số đã cho đồng biến, nghịch biến trên khoảng nào? Vì sao?
- Dựa vào chiều biến thiên của đồ thị hàm số hãy vẽ bảng biến thiên?
- GV gọi một HS đại diện nhóm 4 lên bảng vẽ bảng biến thiên.
- GV gọi HS nhận xét, bổ sung (nếu cần).
- Dựa vào bảng biến thiên ta có thể vẽ được đồ thị của hàm số đã cho. (GV gọi HS đại diện nhóm 5 lên bảng vẽ đồ thị).
- GV nhận xét (nếu cần ) và viết tóm tắt trên bảng.
- HS chú ý theo dõi và suy nghĩ trả lời
- Do hàm số:
Nên với x > 0 hàm số là y = x, với x <0 hàm số là y = -x.
Vậy 
- HS suy nghĩ và vẽ bảng biến thiên
- HS nhận xét, bổ sung và sửa chữa ghi chép.
- HS suy nghĩ và vẽ đồ thị hàm số, rút ra kêts luận.
- HS chú ý theo dõi trên bảng.
III. Hàm số :
- Tập xác định: 
- Hàm số nghịch biến trên khoảng (-;0) và đồng biến trên khoảng (0;+).
- Bảng biến thiên
x
- 0 +
y
+ +
 0
- Đồ thị
 y
 1
 - 1 0 1 x
- Hàm số y =|x| là một hàm số chẵn, nhận trục Oy làm trục đối xứng.
V. Củng cố
 - Sự biến thiên của đồ thị hàm số và bảng biến thiên;
 - Tính chẵn, lẻ của đồ thị hàm số;
 - Chữa bài tập 1 và 2a SGK trang 42
VI. Hướng dẫn học ở nhà
 - Xem lại và học lý thuyết theo SGK.
 -Làm các bài tập trong SGK trang 42.
-----------------------------------˜&™------------------------------------
Tiết 12. BàI TậP Về HàM Số y = ax + b
 Ngày soạn 20-09-2009
I.Mục tiêu
 1. Về kiến thức
 - Hiểu và vận dụng được sự biến thiên và đồ thị của hàm số bậc nhất vào giải các bài tập.
 - Hiểu cách vẽ đồ thị hàm số bậc nhất và đồ thị hàm số . Biết được đồ thị hàm số nhận trục Oy là trục đối xứng.
 2. Về kỹ năng
 - Vận dụng thành thạo việc xác định chiều biến thiên và vẽ đồ thị của hàm số bậc nhất.
 - Vẽ được đồ thị y = b và đồ thị hàm số có dạng .
 - Biết tìm tọa độ giao điểm của hai đường thẳng có phương trình cho trước.
 3. Về tư duy và thái độ
 -Tích cực hoạt động, trả lời các câu hỏi. Biết quan sát phán đoán chính xác, biết quy lạ về quen.
II. Chuẩn bị 
 Hs : Nghiên cứu và làm bài tập trước khi đến lớp.
 Gv: Giáo án, các dụng cụ học tập.
III.Phương pháp
 - Về cơ bản gợi mở, phát vấn , giải quyết vấn đề.
IV. Tiến trình dạy học
 1. ổn định lớp
 2.Chữa bài tập 
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung
Chữa bài 1.
- GV gọi 2 HS lên bảng trình bày lời giải của bài tập 1.
- GV gọi HS nhận xét, bổ sung (nếu cần)
- GV nhận xét và sửa chữa (nếu HS trình bày lời giải không đúng)
- Với hàm số y = |x|-1 ta vẽ đồ thị hàm số y = x – 1 với x 0 và lấy đối xứng qua trục Oy.
- HS suy nghĩ và trình bày lời giải:
 a. y = 2x -3
 y 
 0 x 
 -3
b)Đồ thị:
 y
y= 
 0 x
Bài 1.Vẽ đồ thị của các hàm số:
a)y = 2x -3; b)y = ;
d)y = |x| - 1.
HD: d) y=|x| - 1
 Ta có: 
Đồ thị:
 y
 -1 O 1
 -1 x
 -2
Chữa Bài 2.
- GV gọi một HS lên bảng trình bày lời giải bài tập 2a.
- GV nêu câu hỏi:
 Nếu đồ thị hàm số
 y = ax+ b đi qua hai điểm A và B thì tọa độ của 2 điểm đó nghiệm đúng phương trình nào?
Vậy từ đây ta thay tọa độ của các điểm A và B vào phương trình đường thẳng y = ax +b và giải hệ pt.
- GV gọi HS nhận xét, bổ sung (nếu cần)
- GV nhận xét và sửa chữa sai sót (nếu HS trình bày lời giải chưa đúng).
- HS suy nghĩ và trình bày lời giải
- LG: 
 Do đồ thị của hàm số
 y = ax + b đi qua hai điểm A và B, nên tọa độ của hai điểm A và B nghiệm đúng phương trình y = ax + b.
+Với A(0;3), ta có:
b = 3
+Với B(),ta có:
Vậy 
Bài 2.Xác định các hệ số a và b để đồ thị hàm số 
y = ax+ b đi qua các điểm:
a. A(0;3) và B();
Chữa Bài 3.
- GV gọi hai HS lên bảng trình bày lời giải.
 a. giải tương tự Bài 2a.
 b. Hai đườngthẳng song song với nhau khi nào?
(Hai đường thẳng song song khi có cùng hệ số góc và hệ số tự do khác nhau)
- GV gọi HS nhận xét, bổ sung (nếu cần)
- GV nhận xét và bổ sung sửa chữa và nêu lời giải đúng.
- HS suy nghĩ và trình bày lời giải
- HS nhận xét, bổ sung và sửa chữa ghi chép.
- HS trao đổi và rút ra kết quả:
 a. Ta có:
 b. Do đường thẳng song song với trục Ox nên phương trình có dạng y = b.
Vì đi qua điểm A(1;-1), nên đường thẳng đó là y = -1.
Bài 3.Viết phương trình 
y =ax +b của các đường thẳng:
a. Đi qua hai điểm A(4; 3) và B(2;-1);
b. Đi qua điểm A(1; -1) và song song với Ox.
Chữa Bài 4.
- GV phân tích và vẽ đồ thị ý a lên bảng và yêu cầu HS tự giải ý b
- HS chú ý theo dõi và ghi chép
Bài 4.Vẽ đồ thị của các hàm số:
V. Củng cố
 - Sự biến thiên của đồ thị hàm số bậc nhất và bảng biến thiên.
 - Tính chẵn, lẻ của đồ thị hàm số bậc nhất.
VI. Bài tập
 - Hoàn thiện bài tập đã chữa.
-----------------------------------˜&™------------------------------------
 Tiết 13. hàm số bậc hai
 Ngày soạn 20-09-2009
I. mục tiêu
 1. Kiến thức	
 - Đặc điểm đồ thị hàm bậc hai y = ax2, y = ax2 + bx + c
 - Các bước vẽ đồ thị hàm bậc hai
 2. Kỹ năng
 - Vẽ được đồ thị hàm bậc hai 
 3. Tư duy và thái độ	
 - Hăng hái phát biểu ý kiến xây dung bài
 - Biết quy lạ về quen
II. Chuẩn bị
GV: Bài soạn, đồ ding dạy học
HS: Các kiến thức đã học về đồ thị hàm bậc hai
III. Phương pháp
 - Chủ yếu là vấn đáp gợi mở thông qua các hoạt động điều khiển tư duy học sinh
iV. Tiến trình giờ học
ổn định
Kiểm tra bài cũ
- Nêu đặc điểm đồ thị hàm số y = a.x2?
Bài mới
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động học sinh
Nội dung
 Giới thiệu bài: ở lớp 9 các em đã học và vẽ đồ thị hàm số y= ax2 (a0), nay ta xét thêm dạng mở rộng của hàm số đó là y= ax2 + bx + c (a0