Đề cương hướng dẫn ôn thi môn Tâm lý học

h ñaïo quaûn lyù. Ñoù laø : thu nhaäp thoâng tin, xöû lyù thoâng tin, ra quyeát ñònh vaø toå chöùc thöïc hieän quyeát ñònh. Trong ñoù ra quyeát ñònh laø hoaït ñoäng cô baûn nhaát, ñoùng vai troø quyeát ñònh, laø khaâu baét ñaàu maøu cuõng laø khaâu keát thuùc cuûa quaù trình quaûn lyù. Quaûn lyù laø ra quyeát ñònh vaø saûn phaåm cuûa hoaït ñoäng quaûn lyù cuõng chình laø caùc quyeát ñònh.
	Hoaït ñoäng laõnh ñaïo quaûn lyù ñöôïc xem laø moät trong nhöõng hoaït ñoäng mang tính saùng taïo, töùc laø hoaït ñoäng taïo ra caùi môùi. Khoâng phaûi ngaåu nhieân maø ngöôøi ta thöôøng noùi ñeán hoaït ñoäng laõnh ñaïo nhö 1 ngheä thuaät: ngheä thuaät laõnh ñaïo.
	Trong thöïc teá, hoaït ñoäng laõnh ñaïo quaûn lyù laø 1 hoaït ñoäng mang tính khoa hoïc. Ñoù laø toång hôïp caùc hoaït ñoäng ñöôïc thöïc hieän bôûi caùc thao taùc tuaân theo nhöõng chuaån möïc nhaát ñònh coù tính phoå quaùt vaø coù theå lónh hoäi, thöïc hieän chuùng nhö laø nhöõng kyû naêng nhaát ñònh.
	Hoaït ñoäng laõnh ñaïo quaûn lyù coù theå dieãn ra ôû moïi nôi vaø moïi luùc : chuùng khoâng voà ñònh veà maët khoâng gian vaø thôøi gian. Chaúng haïn vieäc thu thaäp thoâng tin cuûa ngöôøi laõnh ñaïo coù theå ñöôïc tieán haønh vaøo baát cö ùluùc naøo vaø baát cöù ôû ñaâu. Vieäc hình thaønh caùc quyeát ñònh ôû ngöôøi laõnh ñaïo coù theå xaûy ra ôû caùc cuoäc hoïp trong giôø laøm vieäc, ôû caùc phöông tieän giao thoâng khi di chuyeån, thaäm chí ôû phoøng rieâng nhöõng luùc nghó ngôiÑeàu ñoù noùi leân tính chaát khoâng coá ñònh veà maät khoâng gian vaø thôøi gian cuûa hoaït ñoäng laõnh ñaïo quaûn lyù.
	Ngöôøi ta laïi thaáy raèng ngöôøi laõnh ñaïo döôøng nhö laøm moïi thöù nhöng laïi döôøng nhö khoâng laøm gì caû. Ngöôøi laõnh ñaïo vieát laùch ra chæ thò, hoäi hoïp nhöng thöïc ra thì ñoù chæ laø nhöõng ñôn vò kinh nghieäm cuûa hoaït ñoäng töùc laø nhöõng haønh ñoäng vaø thao taùc ôû beân ngoaøi chöù chöa phaûi laø caùc thaønh phaàn taát yeáu cuûa hoaït ñoäng lao ñoäng. Nhöõng thaønh pghaàn naøy thöïc söï laïi dieãn ra ôû ñaèng sau, ôû beân trong caùc haønh ñoäng troâng thaáy ñöôïc noù treân. Ñeàu naøy cho pheùp khaúng ñònh moät tính chaát ñaëc thuø cuûa hoaït ñoäng laõnh ñaïo quaûn lyù : ñoù laø hoaït ñoäng tinh thaàn tröøu töôïng hôn laø moïi hoaït ñoäng mang tính chaát cuï theå caûm tính.
	Moät tính chaát ñaëc thuø khaùc cuûa hoaït ñoäng laõnh ñaïo quaûn lyù laø tính giaùn tieáp. Hoaït ñoäng laõnh ñaïo quaûn lyù laø 1 hoaït ñoäng giaùn tieáp, bôõi vì noù khoâng tröïc tieáp laøm bieán ñoåi ñoái töôïng cuûa mình. Moiï taùc ñoäng quaûn lyù cuoái cuøng laø ñeå laøm thay ñoåi ôû con ngöôøi nhöõng thaùi ñoä haønh vi, hoaït ñoäng theo nhöõng muïc tieâu xaùc ñònh, nhöng moïi söï thay ñoåi ôû con ngöôøi bao giôøi cuõng chæ laø quaù trình töï thay ñoåi döôùi söï taùc ñoäng cuûa nhieàu nhaâ toá khaùc nhau.
	Töø nhöõng noäi dung vaø tính chaát cuûa hoaït ñoäng laõnh ñaïo quaûn lyù, chuùng ta thaáy raèng hoaït ñoäng laõnh ñaïo quaûn lyù coù vai troø heát söùc quan troïng trong vieäc naâng cao hieäu quaû laõnh ñaïo quaûn lyù cuûa ngöôøi caùn boä laõnh ñaïo trong giai ñoaïn xaây döïng vaø phaùt trieån kinh teá cuûa nöôùc ta hieän nay.
	 Hoaït ñoäng laõnh ñaïo quaûn lyù coù ñoái töôïng laø con ngöôøi, laø nhöõng taäp theå vôøi nhöõng ñaëc ñieåm heát söùc phong phuù vaø ña daïng. Chình söï khaùc bieät veà taâm lyù trong caùc ñoái töôïng aûnh höôõng ñeán toaøn boä hoaït ñoäng quaûn lyù vaø ñeán hieäu quaû cuûa caùc hoaït ñoäng naøy. Nhöõng kieán thöùc veà taâm lyù hoïc LÑQL coù yù nghóa thöïc hieän vaø lyù luaän raát lôùn trong coâng taùc LÑQL xaõ hoäi cuõng nhö laõnh ñaïo caùc toå chöùc, caùc taäp theå lao ñoäng khaùc nhau: 
 - HÑLÑQL giuùp cho ngöôøi laõnh ñaïo ñònh höôùng, ñieàu khieån, ñieàu chænh cho toaøn boä hoaït ñoäng cuûa mình.
 - HÑLÑQL nhaèm phaùt huy nguoàn löïc con ngöôøi, goùp phaàn thöïc hieän chieán löôïc caùn boä cuûa Ñaûng ta trong tình hình môùi.
 - HÑLÑQL nhaèm tìm ra moâ hình nhaân caùch cho ngöôøi laõnh ñaïo quaûn lyù, töø ñoùñònh ra con ñöôøng hoaøn thieän nhaân caùch cho ngöôøi laõnh ñaïo quaûn lyù. Ñoù laø ngöôøi coù laäp tröôøng kieân ñònh, coù phaåm chaát ñaïo ñöùc, loái soáng laønh maïnh, coù heä thoáng caùc khaû naêng tieáp thu lyù luaän, haønh ñoäng thöïc tieãn 
 - HÑLÑQL nhaèm phaùt huy nhöõng maët maïnh trong taäp theå, trong coäng ñoàng, trong nhoùm thuoäc khaùch theå quaûn lyù vaø haïn cheá toái ña nhöõng nhöôïc ñieåm cuûa noù, ñeå naâng cao hieäu quaû cuûa hoaït ñoäng LÑQL.
 - Tìm ra nhöõng khía caïnh taâm lyù ñang dieãn ra cuûa hoaït ñoäng LÑQL, goùp phaàn naâng cao hieäu quaû cuûa HÑLÑQL.
 - Nhöõng kieán thöùc taâm lyù hoïc giuùp cho ngöôøi laõnh ñaïo moät maët nhaèm öùng duïng nhöõng tri thöùc taâm lyù LÑQL vaøo hoaït ñoäng thöïc tieãn, maët khaùc nhaèm boå sung lyù luaän veà khoa hoïc taâm lyù LÑQL coøn raát môùi meû.
 Toùm laïi : Taâm lyù hoïc LÑQL cung caáp nhöõng tri thöùc veà caùc ñaëc ñieåm, caùc quy luaät chung veà taâm lyù con ngöôøi, ñaëc bieät trong heä thoáng laõnh ñaïo quaûn lyù, giuùp cho caùc chuû theå cuûa nhöõng quaù trình naøy nhöõng cô sôû nhaän thöùc caàn thieát ñeå tieán haønh coâng vieäc moät caùch coù hieäu quaû, traùnh ñöôïc nhöõng sai laàm khoâng ñaùng coù.
 Söï am hieåu taâm lyù hoïc LÑQL laø yeáu toá quan troïng trong vieäc naâng cao hieäu quaû quaûn lyù xaõ hoäi, quaûn lyù kinh teá vaø quaûn lyù nhaø nöôùc trong tình hình hieän nay. Moät ñoøi hoûi ngaøy caøng cao ñoái vôùi ngöôøi laõnh ñaïo quaûn lyù trong thôøi kyø ñoåi môùi. Ñaát nöôùc ta ñang böôùc vaøo thôøi kyø ñaåy maïnh coâng nghieäp hoaù – hieän ñaïi hoaù. Nhieäm vu chính trò môùi raát naëng neà, khoù khaên phöùc taïp, ñoøi hoûi Ñaûng ta phaûi xaây döïng ñöôïc moät ñoäi nguõ caùn boä ngang taàm, goùp phaàn thöïc hieän hai nhieäm vuï chieán löôïc : Xaây döïng vaø baûo veä toå quoác XHCN vì muïc tieâu daân giaøu, nöôùc maïnh, xaõ hoäi coâng baèng daân chuû vaên minh./.
Caâu 8 : Ñ/cuûa haõy phaân tích nhöõng cô sôû lyù luaän cuûa coâng taùc caùn boä, töø ñoù vaän duïng vaøo vieäc naâng cao hieäu quaû cuûa hoaït ñoäng quaûn lyù. 
Baøi laøm :
Ñaát nöôùc ta ñang böôùc vaøo thôøi kyø ñoåi môùi, nhieäm vuï chính trò môùi raát naëng neà, khoù khaên vaø phöùc taïp, ñoøi hoûi Ñaûng ta phaûi xaây döïng ñöôïc moät ñoäi nguõ caùn boä ngang taàm, goùp phaàn thöïc hieän hai nhieäm vuï chieán löôïc xaây döïng vaø baûo veä toå quoác XHCN. Caùn boä laø nhaân toá quyeát ñònh söï thaønh baïi cuûa caùch maïng, gaén lieàn vôùi vaän meänh cuûa Ñaûng, cuûa ñaát nöôùc vaø cheá ñoä laø khaâu then choát trong coâng taùc xaây döïng Ñaûng. Vaäy caùn boä laø nhöõng ai ?. Vaø coâng taùc caùn boä bao goàm nhöõng noäi dung gì ?. Chuùng ta seõ laàn löôït laøm roõ, goùp phaàn thöïc hieän toát chieán löôïc xaây döïng caùn boä cuûa Ñaûng ta trong giai ñoaïn caùch maïng hieän nay.
 Caùn boä laø nhöõng ngöôøi ñöôïc giao nhöõng nhieäm vuï nhaát ñònh trong toå chöùc khaùc nhau thuoäc moät heä thoáng chính trò – xaõ hoäi nhaát ñònh. Ñoù laø nhöõng caù nhaân ñöôïc taïo neân vaø gaén lieàn vôùi nhöõng hoaøn caûnh xaõ hoäi cuï theå. Ngöôøi caùn boä cuûa Ñaûng vaø nhaø nöôùc ta ñöôïc taïo neân bôûi söï chi phoái cuûa tö töôûng XHCN, cuûa quan ñieåm giai caáp caù nhaân, bôûi nhöõng truyeàn thoáng vaø tình caûm cuûa daân toäc Vieät Nam. Ñoù laø nhöõng caù nhaân ñöôïc ñaøo taïo vaø reøn luyeän trong nhöõng moâi tröôøng gia ñình, con ñöôøng hoïc vaán, trong nhöõng moâi tröôøng chieán ñaáu vaø coâng taùc khaùc nhau, chòu söï taùc ñoäng cuûa nhieàu nhaân toá töø nhieàu höôùng. Ñoäi nguõ caùn boä cuûa nöôùc ta hieän nay ñaïi boä phaän ñaõ traûi qua moät quaù trình chieán ñaáu vaø coâng taùc ñaëc bieät, ñöôïc söï giaùo duïc cuûa Ñaûng ñaõ tröôûng thaønh trong caùc phong traøo caùch maïng, theå hieän ñöôïc nhöõng phaåm chaát vaø phong caùch cuûa ngöôøi coäng saûn maø Hoà Chí Minh ñaõ daøy coâng vun ñaép.
 Coâng taùc caùn boä trong moïi thôøi kyø ñeàu nhaèm xaây döïng vaø phaùt trieån ñoäi nguõ caùn boä veà soá löôïng vaø chaát löôïng phuø hôïp vôùi yeâu caàu vaø ñoøi hoûi cuûa thôøi kyø aáy. Coâng taùc caùn boä phaûi cung caáp cho xaõ hoäi nhöõng caùn boä coù ñuû phaåm chaát vaø naêng löïc ñuû söùc thöïc hieän caùc nhieäm vuï maø thôøi kyø môùi ñaët ra. Ñeå laøm ñöôïc ñieàu ñoù, coâng taùc caùn boä phaûi thöïc hieän 1 loaït nhöõng coâng vieäc khaùc nhau nhö ñaùnh giaù vaø löïa choïn, boài döôõng vaø ñaøo taïo, boátrí söû duïng vaø cuoái cuøng laø chính saùch ñaõi ngoä. Vaø trong taát caû nhöõng coâng vieäc khaùc nhau aáy, ñieàu coát loõi chính laø coâng vieäc quaûn lyù con ngöôøi, maø thöïc chaát laø tìm hieåu ñeå söû duïng con ngöôøi. Ñoù laø moät vaán ñeà vöøa mang tính chaát lyù thuyeát, vöøa laø moät vaán ñeà thöïc tieãn.
 Khi noùi ñeán con ngöôøi caùn boä laø noùi ñeán cô sôû taâm lyù cuûa hoï, ñaây laø khía caïnh khoù khaên phöùc taïp ñoái vôùi nhieàu ngaønh khi nghieân cöùu.
 Töø nhöõng khaùi nieäm neâu treân, chuùng ta tìm hieåu moät soá vaán ñeà taâm lyù trong coâng taùc caùn boä nhö sau :
 Tröôùc heát laø nhaän xeùt ñanh giaù caùn boä: 
 Ñaùnh giaù caùn boä laø khaâu ñaàu tieân, quan troïng thaäm chí coù yù nghóa quyeát ñònh trong coâng taùc caùn boä noùi chung. Seõ khoâng theå coù ñöôïc, moät ñoäi nguõ caùn boä toát neáu nhö coâng vieäc naøy khoâng ñöôïc tieán haønh moät caùch khoa hoïc, töùc khoâng döïc treân nhöõng tri thöùc caàn thieát cuûa caùc khoa hoïc taâm lyù veà con ngöôøi. Thöïc chaát cuûa vieäc ñaùnh giaù caùn boä laø quaù trình tìm hieåu con ngöôøi. tröôùc heát laø tìm hieåu veà nhaân caùch cuûa caùc caù nhaân. Ñeå laøm ñöôïc ñieàu naøy, vieäc tìm hieåu ñaùnh giaù tröôùc tieân phaûi xuaát phaùt töø moät cô sôû xaùc ñònh, nghóa laø co tieâu chuaån laøm thöôùc ño chung vaø ñaùnh giaù, töùc laø ñaët ñoái töôïng vaøo töông quan vôùi nhöõng tieâu chuaån aáy. Ñaët caù nhaân vaøo vò trí nhieäm vuï cuûa hoï ñeå xem xeùt caùc haønh vi boäc loä ra trong thöïc hieän nhieäm vuï ñoù vaø xem xeùt hieäu quaû nhöõng haønh vi aáy. Noäi dung cuûa vieäc ñaùnh giaù caùn boä bao goàm caùc yeáu toá : 
 + Xem xeùt laäp tröôøng KT – XH : 
 Caên cöù vaøo vieäc thöøa nhaän hay khoâng thöøa nh