Chuyên đề I: Ôn tập lịch sử lớp 6, 7
I. Lớp 6
1. Lịch sử thế giới
a. Học lịch sử để làm gì?
- Lịch sử là những vấn đề xảy ra trong qúa khứ và hiên tại được ghi chép, sao chụp lại.
- Lịch sử giúp chúng ta tim hiểu được những gì xảy ra trong quá khứ và hiện tại, tìm ra quy luật tự nhiên, XH từ thực tế đã xảy ra rút ra bài học kinh nghiệm để hướng tới tương lai
- Chúng ta học lịch sử biết được những quá khứ và hiện tại của thế giới cũng như dân tộc. Học lịch sử dân tộc biết được cội nguồn của dân tộc, quá trình phát triển của xã hội, của ýcon người Việt Nam. Chúng ta tự hào với quá khứ và và vinh quang của dân tộc rút ra những bài học kinh nghiệm quýýy báu của ông cha ta, từ đó hoụch định con đường đi tới tương lai của dân tộc. Học lịc sử không phải là lục lọi lại quá khứ
- làm thế nào để biết đươc lịch sử:
+ Dựa vào tài liệu từ trước.
+ Dựa vào truyền thuyết.
+ Dựa vào di tích lịch sử để lại
b. Cách tính thời gian trong lịch sử:
nh với nhiều hình thức ,lôi cuốn đông đảo các tầng lớp nhân dân tham gia. - Các cuộc đấu tranh đã làm chậm lại quá trình phát xít hoá ở Nhật. III . Những nét chung về phong trào độc lập dân tộc ở Châu á . CM Trung Quốc trong những năm 1919 – 1939. 1 . Những nét chung : * Nguyên nhân : - ảnh hưởng của CM tháng Mười Nga. - Nhân dân thuộc địa cực khổ do các nước chính quốc tăng cường bóc lột thuộc địa để phục hồi KT. * Diễn biến : - Phong trào phát triển mạnh khắp châu á . - Điển hình là : Trung Quốc , ấn Độ , Việt Nam , In-đô-nê-xi-a - Phong trào Ngũ tứ (4 - 5 – 1919 ) mở đầu thời kì CM dân chủ mới ở Trung Quốc do ĐCS lãnh đạo. - 1921 – 1924CM Mông Cổ dành được thắng lợi, nước cộng hoà nhân dân Mông Cổ được thành lập . - Phong trào CM lan rộng ở khắp các nước Đông Nam á (ĐNA ). - ấn Độ : + Nhiều cuộc bãi công lớn của công nhân và khởi nghĩa vũ trang của nông dân nổ ra chống thực dân Anh . + Dưới sự lãnh đạo của Đảng Quốc Đại, lãnh tụ là Ma-hát-ma Gan-đI , đông đảo nhân dân ấn Độ đấu tranh đòi độc lập. - 1919- 1922 chiến tranh giảI phóng dân tộc ở THổ Nhĩ Kì thắng lợi , Cộng hoà Thổ Nhĩ Kì ra đời . - Việt Nam : Phong trào CM phát triển rộng khắp toàn quốc. * Kết quả : - Giai cấp công nhân là lực lượng lãnh đạo công,nông: là nòng cốt của phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc . - Một loạt các ĐCS ra đời: In-đô-nê-xi-a ,Trung Quốc , Việt Nam 2 . Cách mạng Trung Quốc trong những năm 1919-1939 - 1926-1927 ĐCS đã lãnh đạo nhân dân chống bọn quân phiệt và tay sai ĐQ (còn gọi là phong trào Bắc phạt). - 1927-1937 Nhân dân Trung Quốc tiến hành cuộc CM chống tập đoàn thông trị Tưởng Giới Thạch. - Tháng 7-1937 Quốc – Cộng hợp tác để cùng chống Nhật . IV . Phong trào độc lập dân tộc ở ĐNA (1919-1939) 1. Tình hình chung: - Đầu thế kỉ XX hầu hết các nước ĐNA đều là thuộc địa (trừ TháI Lan ). - Sau thất bại của phong trào “Cần vương” tầng lớp trí thức đều muốn vận động CM theo hướng CM dân chủ tư sản . - Thực dân pháp tăng cường áp bức bóc lột để bù lấp vào những thiệt hại sau chiến tranh của chính quốc. - Dưới ảnh hưởng của CM tháng Mười Nga 1917. - Giai cấp vô sản trưởng thành, một loạt các ĐCS ra đời : In-đô-nê-xi-a (1920); Đông Dương,Mã Lai, phi-lip-pin,Thái Lan (1930 ). - Những phong trào điển hình : Khởi nghĩa Xu-ma-tơ-ra ( In-đô-nê-xi-a ) , xôviết Nghệ Tĩnh ( Việt Nam ) . - Các phong trào đều bị đàn áp. - Từ trong phong trào ĐCS các nước đã ra đời,lãnh đạo nhân dân đâu tranh và thúc đẩy phong trào CM vô sản phát triển mạnh . - Phong trào CM dân chủ TS phát triển mạnh hơn đầu thế kỉ XX. - Xuất hiện các chính đảng có ảnh hưởng XH rộng lớn : In-đô-nê-xi-a,Miến Điện,Mã Lai. 2 . Phong trào độc lập dân tộc ở một số nước ĐNA. - Phong trào diễn ra sôi nổi , liên tục ở nhiều nước. - Phong trào CM ở Đông Dương diễn ra sôi nổi, lôi cuốn đông đảo các tầng lớp nhân dân tham gia . + Nhiều bộ tộc tham gia đấu tranh, tiêu biểu là cuộc khởi nghĩa do Ong Kẹo và Com-ma-đam (1901-1936) lãnh đạo . - Cam-pu-chia : phong trào đấu tranh liên tiếp bùng nổ ,tiêu biểu là phong trào yêu nước theo xu hướng dân chủ tư sản do A-cha Hem-chiêu lãnh đạo. - Việt Nam : từ năm 1930 trở đi phong trào phát triển mạnh . - Phong trào CM ở ĐNA hải đảo lôi cuốn hàng triệu người tham gia. -Tiêu biểu là phong trào ở In-đô-nê-xi-a: 1926-1927 ĐCS lãnh đạo khởi nghĩa ở Gia-va và Xu-ma-tơ-ra nhưng thất bại Phong trào CM ngả theo hướng TS do Xu-các-nô lãnh đạo . Sau chiến tranh thế giới thứ hai bùng nổ , CM ĐNA chưa giành được thắng lợi quyết định.Từ năm 1940 trở đi , chủ yếu là chống phát xít Nhật *Tỡnh huống cụ thể 1. Những nột chung của phong trào ĐLDL ở cỏc nước chõu Á sau cỏch mạng thỏng 10 Nga và những nột mới? - Phong trào cỏch mạng ĐLDT ở cỏc nước chõu Á phỏt triển rộng khắp, cú 1 số nước và khu vực diễn ra sụi nổi mạnh mẽ như Trung Quốc, Mụng Cổ, Ấn Độ, Thổ Nhĩ Kỳ, Đụng Nam Á. - Nột mới là phong trào ĐLDT của chõu Á cú sự tham gia tớch cực của giai cấp cụng nhõn và giai cấp cụng nhõn giữ vai trũ lónh đạo. Sau chiến tranh nhiều Đảng Cộng sản ở cỏc nước chõu Á được thành lập như Đảng Cộng sản Trung Quốc, Indonexia, Đảng Cộng sản của cỏc nước Đụng Nam Á. 2. Vỡ sao PT GPDT chõu Á lại phỏt triển sau cỏch mạng thỏng 10? - Ảnh hưởng cỏch mạng thỏng 10 nờn Chủ nghĩa Mỏc Lenin truyền bỏ thức tỉnh chõu Á - Sau CTTG 2 thỡ CNDQ búc lột, mõu thuẫn giai cấp, dõn tộc. 3. Phong trào Ngũ Tứ ở Trung Quốc cú gỡ mới so với cỏch mạng Tõn Hợi - Phong trào Ngũ Tứ chống õm mưu xõu xộ Trung Quốc của cỏc nước đế quốc và đũi phong kiến Món Thanh thực hiện cải cỏch dõn chủ tiến bộ - Phong trào vừa chống đế quốc vừa chống phong kiến, so với Tõn Hợi nú tiến bộ hơn vỡ Tõn Hợi chỉ dừng lại ở chống phong kiến, mặt khỏc phong trào Ngũ Tứ đào tạo điều kiện cho sự ra đời của Đảng Cộng sản Trung Quốc (7/1921). 4. Nột mới của phong trào ĐLDT Đụng Nam Á (1918- 1929) - Từ những năm 20 trong PT GPDT ĐNA, giai cấp vụ sản đó trưởng thành và trở thành giai cấp lónh đạo, cỏc Đảng Cộng sản được thành lập - Phong trào diễn ra mạnh mẽ sụi nổi lan rộng khắp cỏc nước, đặc biệt Đảng Cộng sản Đụng Dương đó lónh đạo 3 nước đấu tranh chống Phỏp - Phong trào dõn chủ tư sản phỏt triển ở cỏc nước tuy chưa giành được thắng lợi như gúp phần cổ vũ tinh thần yờu nước của nhõn dõn đứng lờn chống đế quốc xõm lược - Đến những năm 40 phong trào tập trung chống phỏt xớt. * Hệ thống kiến thức thuộc chủ đề và chuẩn bị kiến thức, tư liệu về: “Chiến tranh thế giới thứ hai ( 1939 – 1945 ) ” CHUYấN ĐỀ X Chiến tranh thế giới thứ hai ( 1939 – 1945 ) A. Mục tiờu bài học : - HS nắm được nguyên nhân bùng nổ chiến tranh thế giới thứ hai , chiến tranh lan rộng ra toàn thế giới. - Rèn kĩ năng phân tích đánh giá ,sử dụng tranh ảnh , bản đồ lịch sử. - GD cho HS thấy tinh thần đấu tranh kiên cường , bất khuất của nhân loại chống CN phát xít, bảo vệ độc lập dân tộc . B. Nội dung thực hiện : * Kiến thức cơ bản : I . Nguyên nhân bùng nổ chiến tranh thế giới thứ hai. - Các nước ĐQ hình thành hai khối : + Anh – Pháp – Mĩ. + Đức – ý – Nhật. Mâu thuẫn gay gắt với nhau về thị trường và thuộc địa, cùng thù địch với Liên Xô. - Khối ânh – Pháp – Mĩ thực hiện đường lối thoả hiệp với khối phát xít để chĩa mũi nhọn vào Liên Xô. - 3 / 1939 Hít-le thấy chưa đủ lực lượng tấn công Liên Xô nên đã quyết định tấn công các nước châu Âu trước. II . Những diễn biến chính : 1 . Chiến tranh bùng nổ và lan rộng ra toàn thế giới. * Châu Âu : - 1/9/1931 Đức tấn công Ba Lan chiến tranh thế giới thứ hai bùng nổ , lan khắp thế giới. - 4-6/1940 Đức tập trung lực lượng đánh các nước Bắc và Tây Âu . - 9/4/1940 Đức tấn công ào ạt vào Bỉ, Hà Lan. Luých-xăm-bua, Pháp. - 22/6/1940 Pháp kí hiệp ước đâu hàng Đức. - 1940-1941 Đức chiếm nốt các nước Đông và Nam Âu. - 22/6/1941 Đức tấn công Liên Xô. * Châu á : - 7/1941 Nhật tấn công Trân Châu Cảng làm chủ châu á và một số đảo ở TháI Bình Dương. * Châu Phi : -9/1940 ý tấn công Ai Cậpchiến sự nhanh chóng lan rộng khắp toàn thế giới - 1/1942 mặt trận đồng minh chống phát xít được thành lập . 2 . Quân đồng minh phản công, chiến tranh kết thúc (từ đầu 1943 đến 8/1945) - 19-23/11/1943 Hồng quân Liên Xô đã khép chặt vòng vây quân Đức. - 2/2/1943 LX thắng lớn, tiêu diệt 2/3 và bắt sống 1/3 quân Đức. - 1944 LX quét sạch phát xít Đức khỏi lãnh thổ. - 1945 LX giúp một loạt các nước Đông Âu giảI phóng. - 5/1943 ý hạ khí giới đầu hàng. - 25/7/1943 CN phát xít ý đầu hàng. - Tây Âu : Liên quân Anh , Mĩ đã kết hợp với LX tiêu diệt phát xít Đức. - Đêm 8 rạng 9/5/1945 phát xít Đức đầu hàng vô điều kiện. - Châu á : LX đã đánh tan đạo quân Quan Đông của Nhật ở Đông Bắc Trung Quốc . 6-9/8/1945 Mĩ ném hai quả bom nguyên tử xuống Hi-rô-si-ma và Na-ga-xa-ki 15/8/1945 Nhật kí giấy đầu hàng đồng minh không điều kiện, chiến tranh thế giới thứ hai kết thúc. III . Kết cục của chiến tranh thế giới thứ hai. - CN phát xít bị tiêu diệt . - Loài người phải gánh chịu hậu quả nặng nề , thảm khốc. - Đây là cuộc chiến tranh ớn nhất, khốc liệt nhất, dài nhất trong lịch sử nhân loại. - 60 triệu người chết,90 triệu người bị thương và tàn tật. - Vật chất thiệt hại gấp 10 lần chiến tranh thế giới lần I và bằng tất cả các cuộc chiến tranh trước đó 1000 năm cộng lại. * Tỡnh huống cụ thể 1.Trỡnh bày kết quả của chiến tranh thế giới thứ hai ? Qua kết quả đú em cú suy nghĩ gỡ về chiến tranh thế giới thứ hai?Theo em chỳng ta cần phải làm gỡ? Gợi ý : -Chủ nghĩa phỏt xớt bị tiờu diệt . -Là cuộc chiến tranh lớn nhất, khốc liệt nhất, tàn phỏ nặng nề nhất +60 triệu người chết, 90 triệu người tàn tật.) +Thiệt hại về vật chất gấp 10 lần so với chiến tranh thế giới thứ nhất bằng tất cả cỏc cuộc chiến tranh trong 1000 năm trước đú cộng lại. - Dẫn đến những biến đổi căn bản của tỡnh hỡnh thế giới -Là cuộc chiến tranh phi nghĩa,vỡ tham vọng riờng mà gõy ảnh hưởng đến toàn nhõn -> Chỳng ta cần phải phản đối tỡm cỏch ngăn chặn chiến tranh bảo vệ nền hũa bỡnh . 2. Nguyờn nhõn bựng nổ của chiến tranh thế giới thứ nhất và chiến tranh thế giới thứ hai cú điểm gỡ giống và khỏc nhau? Vỡ sao Anh, Mĩ phải cựng Liờn Xụ thành lập mặt trận Đồng minh chống phỏt xớt? Vai trũ của Liờn Xụ trong chiến tranh thế giới thứ hai? Gợi ý : Giống: Chiến tranh thế giới thứ nhất và chiến tranh thế giới thứ hai đều nhằm giải quyết mõu thuẩn giữa cỏc nước đế quốc về vấn đề thị trường và thuộc địa. (1đ) Khỏc: Chiến tranh thế giới thứ hai cũn nhằm giải quyết mõu thuẩn giữa cỏc nước đế quốc với Liờn Xụ nhà nước xó hội chủ nghĩa đầu tiờn trờn thế giới. (1đ) Sở dĩ Anh, Mĩ phải cựng với Liờn Xụ thành lập mặt trận Đồng minh chống phỏt xớt vỡ chiến tranh lan rộng toàn thế giới và Anh,Mĩ cũng đó bị phỏt xớt tấn cụng gõy nhiều tổn thất xỏc định kẻ thự chung là cỏc nước phỏt xớt cựng với sức ộp của nhõn dõn cỏc nước đũi chớnh phủ phải liờn kết với Liờn Xụ để chống kẻ thự chung của nhõn loại. (1đ) Vai trũ của Liờn Xụ: Liờn Xụ đúng vai trũ là lực lượng đi đầu, lực lượng chủ chốt gúp phần quyết định thắng lợi trong cuộc * Hệ thống kiến thức thuộc chủ đề và chuẩn bị kiến thức, tư liệu về: “Sự phỏt triể
File đính kèm:
- giaoa an boi duong HSG su 8.doc