Chuyên đề Hướng dẫn học sinh tự học môn Hóa Học năm 2006 - 2007

 GIÁO VIÊN: Nguyễn Từ Hà
 TỔ : Hóa –Sinh 
 NĂM HỌC : 2007-2008
I –CƠ SỞ LÝ LUẬN:
- Giáo dục đóng vai trò đặc biệt quan trọng ,trong chiến lược phát triển của mỗi quốc gia .Đối với giáo dục có thể nói : Tương lai chính là bây giờ ,do đó phải chuẩn bị như thế nào cho lớp trẻ hôm nay,để họ có thể đáp ứng yêu cầu phát triển của xã hội ?Điều đó có nghĩa là :Quan tâm chăm sóc cho những hạt giống ,những mầm non của tương lai đất nước .Nhưng vấn đề đặt ra ở đây là quan tâm như thế nào để nâng cao chất lượng dạy và học ?
- Theo quan điểm dạy học hiện nay ,phương pháp dạy học mới ,dạy hóa học khômg chỉ là truyền thụ kiến thức ,thông báo thông tin ,rót kiến thức vào học sinh mà chủ yếu là quá trình giáo viên thiết kế ,tổ chức ,điều khiển các hoạt đọng học tập của học sinh như thế nào để đạt mục tiêu của chương trình 
- Năm học 2007-2008 là năm thứ năm thực hiện dạy và học theo hướng thay SGK,đổi mới phương pháp giảng dạy .Với đặc trưng bộ môn là 1 môn khoa học thực nghiệm ,làm thế nào để lôi cuốn học sinh vào bài học ,học sinh hoạt động tích cực ,đồng thời củng cố kiến thức và gây hứng thú học tập?
- Vì vậy ,để nâng cao chất lượng dạy và học nhất định giáo viên phải có sự đổi mới các hoật động dạy học theo sự đổi mới chung ,đặc biệt ở vùng nông thôn ,thích hợp với trình độ nhận thức của học sinh ,nhằm đáp ứng được nhu cầu học tập của học sinh ,tạo hứng thú học tập ,rèn kĩ năng thực nghiệm,làm sao cho học sinh tự hoạt động để nắm vững kiến thức ,giáo viên phải có thiết kế , hướng dẫn cho học sinh hoạt động .Nên việc hướng dẫn học sinh tự học ở nhà là một yêu cầu không thể thiếu được ,một vấn đề hết sức cần thiết ,vấn đề phải có sự tổ chức ,sự chuẩn bị như thế nào để hoạt động này đạt đựơc kết quả cao ?
II- THỰC TRẠNG VIỆC DẠY VÀ HỌC MÔN HÓA HỌC Ở TRƯỜNG THCS
 Hiện nay ,ở 1số trường THCS bên cạnh nhiều học sinh giỏi vẫn còn không ít học sinh chưa hứng thú với môn học này ,có nhiều nguyên nhân dẫn đến thực trạng trên :
Đây là một môn khoa học thực nghiệm ,là một môn học mà học sinh mới bắt đầu làm quen và nghiên cứu ở 2lớp 8và9,kiến thức trừu tượng ,khó hình dung đối với học sinh trong quá trình tiếp thu kiến thức .
Một số chưa ý thức tầm quan trọng của môn học ,chưa tự tìm tòi ,khám phá kiến thức .Hay nói cách khác học sinh chưa có động cơ ,thái độ học tập đúng đắn .
 Đối với những bài học không có thực hành ,thí nghiệm giáo viên chỉ sử dụng các hình ảnh minh họa trong SGK,còn đồ dùng dạy học hầu như chưa có 
Trường THCS Đinh Tiên Hoàng là một trường ở nông thôn ,cơ sở vật chất còn hạn hẹp ,thiếu phòng chức năng ,thiếu phòng học phụ đạo hoặc bồi dưỡng học sinh nên việc tổ chức dạy học theo phương pháp mới một cách triệt để không đạt được kết quả mong muốn mà ngược lại làm cho học sinh thụ động khi tiếp thu kiến thức 
 Trong quá trình giảng dạy,giáo viên chưa hướng dẫn kỹ việc học sinh tự học ở nhà ,còn qua loa hình thức ,chưa đầu tư thời gian thích đáng vào hoạt động này ,chỉ khi nào hết thời gian giảng dạy bài mới rồi mới hướng dẫn ,thực ra mới chỉ là thông báo cho học sinh biết hết giờ 
III-BIỆN PHÁP THỰC HIỆN 
 Việc hướng dẫn học sinh tự học ,giáo viên phải bao gồm cả việc hướng dẫn việc tự học bài vừa học và chuẩn bị bài sắp học như thế nào để đạt hiệu quả học tập của học sinh là cao nhất ?
 1-Đối với giáo viên:
 a/ Bài vừa học:
Ngay từ đầu năm học ,giáo viên có kế hoạch bầu cán sự bộ môn cho từng lớp , và hướng dẫn cho học sinh cách học tập bộ môn hóa 
Phải linh hoạt các bước lên lớp sao cho phù hợp với từng nội dung bài học ,không nhất thiết phải đến cuối tiết học mới tiến hành hoạt động này ,có thể xen vào từng nội dung bài giảng của bài học mới 
 Việc hướng dẫn tự học bài vừa học giáo viên phải có sự chuẩn bị chu đáo ,hướng dẫn một cách cụ thể cho từng nội dung (đặc biệt là các nội dung trọng tâm),chỉ cách học sinh nhớ lâu ,chuẩn bị kỹ hệ thống câu hỏi,giao bài tập về nhà sao cho phù hợp với từng đối tượng học sinh (Yếu ,kém ,trung bình ,khá giỏi )
 Giáo viên phải bố trí thời gian thích đáng vào hoạt động này ,theo tôi thời gian thích hợp cho hoạt động này ít nhất là từ 5à7 phút 
Ví dụ: Khi học bài : Tính chất hóa học của axit ,giáo viên phải hướng dẫn cho học sinh tự học theo đúng đối tượng :
 .Yếu ,trung bình : + Viết được các PTHH của các phản ứng 
 + Làm các bài tập 1và2 SGK
 + Thuộc kết luận của bài học 
 +Phân biệt được axit mạnh và axit yếu 
 . Khá ,giỏi : +Viết dược PTHHcủa phản ứng tác dụng với muối 
 +Ngoài các phản ứng ở SGK,còn phải lấy vd với các hóa chất 
 khác 
 +Làm hết các bài tập ở SGK..
 b/ Đối với bài sắp học :
Giáo viên phải hướng dẫn một cách chu đáo ,có hệ thống ,khoa học trong mối quan hệ với các bài học khác trong chương trình hóa học THCS và với các môn học khác như :toán học ,sinh học .
Giáo viên phải giới thiệu kỹ nội dung bài sắp học liên quan đến những bài học nào ,tài liệu nào ,môn học nào ?
Trước khi nghiên cứu bài mới ,GV phải dành thời gian kiểm tra việc chuẩn bị bài sắp học của học sinh như thế nào ?.......
Ví dụ :Bài sắp học của bài :Tính chất hóa học của axit là bài :Một số axit quan trọng 
HS phải viết được các phản ứng hóa học của axit HCl và H2SO4 .Làm được bài tập1 trang 19 SGK
2- Đối với học sinh :
 a/ Bài vừa học :
 -Phải nắm vững những kiến thức trọng tâm của bài vừa học ,mối liên quan giữa bài 
 vừa học với các bài đã học trước 
 -Phân bố thời gian học tập của môn học này sao cho thích hợp ,trong mối quan hệ với 
 các môn học khác 
 -Đối với môn hóa học quan trọng là phải rèn luyện kĩ năng viết đúng CTHH và PTHH 
 cho các phản ứng hóa học 
Làm được các bài tập ở SGK
B / Bài sắp học :
 - Trên cơ sở hướng dẫn và giao việc của GV,học sinh phải biết tự hoạt động ,tư duy để 
 tìm ra những kiến thức mới phù hợp với nhận thức của bản thân 
Biết rút ra mối liên hệ giữa bài sắp học với các bài đã học và mối liên quan với các 
 môn học khác àtìm các tài liệu liên quan để tham khảo 
Trong quá trình tự học gặp những khó khăn ,thắc mắc phải hỏi bạn bè ,hoặc trao đổi 
với GV bộ môn .Cán sự bộ môn phải có trách nhiệm với các bạn trong lớp mình ,giúp 
đỡ những bạn còn yếu ,kém 
IV- KẾT QUẢ THỰC HIỆN:
 Sau thời gian thực hiện chuyên đề ,tôi nhận thấy có những kết quả đạt dược như sau:
Giáo viên chú trọng đầu tư vào chất lượng bài soạn ,cập nhật thông tin kịp thời ,tổ chức lớp sinh động 
Học sinh làm việc nhiều ,tham gia tích cực ,có động cơ học tập ,hứng thú với môn học
 Huy động nhiều đối tượng trong lớp ,học sinh xây dựng bài sôi nổi ,mạnh dạn đưa ra các thắc mắc ,và trao đổi các vấn đề không hiểu
Chất lượng học sinh ngày càng đồng đều hơn ,có tiến bộ nhiều trong học tập,số lượng học sinh yếu ,kém ngày càng ít dần 
V- BÀI HỌC KINH NGHIỆM:
 Hướng dẫn học sinh tự học là một vấn đề hết sức cần thiết cho mỗi giáo viên .Phương pháp dạy học phù hợp với từng đối tượng sẽ làm cho học sinh ham học ,tự giác trong học tập ,hình thành ý thức trách nhiệm ,nâng cao khả năng tự học ,tự nghiên cứu ,giúp cho việc dạy và học ngày càng tốt hơn ,quá trình truyền thụ tri thức ,tiếp thu tri thức thuận lợi hơn 
VI- KẾT LUẬN:
 Trên đây là những giải pháp mà cá nhân đã nêu và thực hiện ,chắc chắn sẽ còn nhiều thiếu sót.Vì vậy mong các đồng nghiệp đóng góp ý kiến để xây dựng chuyên đề ngày càng tốt hơn 
VII- KIẾN NGHỊ:
 1- Về chương trình :- Khả năng giải bài tập hóa học của học sinh còn hạn chế vì đây là một môn khoa học tự nhiên ,nhiều bài tập nhưng trong chương trình chưa có tiết giải bài tập như môn toán ..do đó đề nghị có tiết giải bài tập trong chương trình 
 -Sau các tiết kiểm tra một tiết nên có tiết sửa chữa bài 
 2-Về cơ sở vật chất : - Thiếu phòng học để phụ đạo ,bồi dưỡng cho học sinh 
 - Chưa có phòng học bộ môn 
 - Hóa chất sử dụng hết mua không có nên đề nghị có kế hoạch 
 như thế nào để có hóa chất sử dụng 
 	 Sơn Thành Đông ngày 29 tháng1 năm 2007
 Người thực hiện 
 Nguyễn Từ Hà