Bài giảng Tuần 24 - Tiết 45 - Bài 35 : Cấu tạo phân tử hợp chất hữu cơ

 - HS hiểu trong các hợp chất hữu cơ các ng.tử liên kết với nhau theo đúng hoá trị cacbon hoá trị VI , oxi hoá trị II , hiđrô hoá trị I .
 - Hiểu mỗi chất hữu cơ có 1 công thức cấu tạo ứng với một trật tự liên kết xác định các ng.tử cacbon có khả năng liên kết với nhau tạo thành mạch cacbon .
 2 . Kĩ năng :
 - Viết được công thức cấu tạo của một số đơn chất , phân biệt được các chất khác nhau qua CTCT . 
 3. Thái độ :Cã t­ duy s¸ng t¹o,yªu thÝch bé m«n ho¸ häc h÷u c¬
II,CHUẨN BỊ :
1.§å dïng d¹y häc
 -Quả cầu cacbon , hiđrô , oxi có lỗ khoan sẵn .
- Các thanh nối tượng trưng cho hoá trị . hoá trị của các ng.tố , ống nhựa để nối các ng.tử lại với nhau .
- Tranh vẻ CTCT của rượu êtylic và đimetylete. 
2.Ph­¬ng ph¸p: 2.Ph­¬ng ph¸p: Nªu vÊn ®Ị,gi¶i quyÕt v¸n ®Ị,sư dơng bµi tËp,ho¹t ®éng nhãm
iii.c¸c ho¹t ®éng DẠY HỌC :
NỘI DUNG BÀI HỌC 
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
HOẠT ĐỘNG CỦA HS 
1. Hoá trị và liên kết giữa các nguyên tử .
Trong hợp chất hữu cơ , các nguyên tử liên kết với nhau theo đúng hoá trị của chúng , cacbon luôn có hoá trị IV , Oxi hoá trị II , hiđrô hoá trị I 
Thí dụ : *Trong CH3Cl :
 H 
 ï 
 H - C - Cl
 ï 
 H 
*Trong CH4O :
 H 
 ï 
 H - C - O-H 
 ï 
 H 
*Trong CH4 :
 H
 ½
 H ¾ C ¾ H
 ½ 
 H
Hoạt động 1. Ổn định : 
 Hoạt động 2 . Kiểm tra bài cũ : 
 - Nêu khái niệm hc hữu cơ , phân loại hc hữu cơ , cho ví dụ minh hoạ ?
 - Gọi 1 hs chữa bài tập 4 sgk/ 108. 
 - Gọi 1 hs chữa bài tập 5 sgk/ 108.
 Hoạt động 3. Bài mới :
 Vào bài : Chúng ta đã biết trên thế giới người ta đã tìm ra hàng chục triệu hc hữu cơ gấp hơn 10 lần số lượng hc của cacbon , nhưng tại sao số lượng hchc lại nhiều đến thế . Vậy hoá trị và liên kết giữa các nguyên tử trong phân tử 
các hchc như thế nào ? CTCT của các hợp chất hữu cơ cho biết điều gì ? Bài học hôm nay sẽ trả lời toàn bộ câu hỏi trên . à GV ghi tựa bài .
I. ĐẶC ĐIỂM CẤU TẠO PHÂN TỬ CỦA CÁC HỢP CHẤT HỮU CƠ .
GV yêu cầu hs tính hoá trị của cacbon , hiđrô , oxi trong các hợp chất CO2 , H2O .
GV thông báo trong hchc các nguyên tố trên cũng có hoá trị như vậy .
GV thông báo dùng que nhựa biểu diễn đơn vị hoá trị của ng.tố . Yêu cầu các nhóm hs lắp ghép mô hình phân tử CH4 ,CH4O à GV yêu cầu hs nhận xét ,chỉ ra các cách lắp ghép nào đúng , sai ? Chỉ ra điểm sai là gì ? 
GV yêu cầu hs nhận xét có bao nhiêu cách lắp ghép khác nhau ? Có bao nhiêu cách lắp ghép đúng hoá trị , để từ đó suy ra trật tự lắp ghép các nguyên tử trong phân tử các hc hữu cơ .
GV tổng kết nội dung .
HS tính :
H : hoá trị I ; O : hoá trị II 
C : hoá trị IV
HS nghe thông báo HS làm theo nhóm : Đưa ra các cách lắp ghép khác nhau , có thể đúng , sai .
HS nhận xét chỉ ra điểm sai : có thể là hoá trị ng,tố này dư , ng.tố khác thì thiếu .
Chỉ có một cách lắp ghép đúng như vậy các ng.tử trong phân tử hc hữu cơ được sắp xếp theo một trật tự nhất định , đảm bảo đúng hoá trị các ng.tố .
HS đọc kết luận và ghi bài . 
2 , Mạch cacbon :
 Những nguyên tử cacbon trong phân tử hợp chất hữu cơ có thể liên kết với nhau tạo thành mạch cacbon .
Mạch cacbon chia thành : 
M¹ch th¼ng :
 H H H H
 ½ ½ ½ ½
 H¾ C¾C¾C¾C¾ H
 ½ ½ ½ ½
 H H H H
M¹ch nh¸nh :
 H H H
 ½ ½ ½
 H¾ C¾ C¾C¾H
 ½ ½
 H H
 H¾ C¾ H
 ½
 H
M¹ch vßng
 H H
 ½ ½
 H ¾C¾ C ¾ H
 ½ ½ 
 H ¾C¾ C ¾ H
 ½ ½
 H H
GV yêu cầu hs tính hoá trị của cacbon trong các phân tử C2H6 , C3H8 .--> GV nêu tình huống có vấn đề :Có phải trong hchc ,cacbon có hoá trị khác IV ? à Để trả lời câu hỏi này chúng ta hãy biểu diễn các liên kết trong phân tử C2H6 à Yêu cầu hs lắp ghép mô hình phân tử C2H6 .Yêu câu hs cho biết mô hình nào đúng , sai .
 Chỉ ra hoá trị của các ng.tố trong phân tử , biểu diễn các liên kết trong phân tử C3H8 .Từ đó rút ra nhận xét về liênkết giữa các ng.tử C trong 
phân tử .
GV yêu cầu hs biểu diễn các liên kết trong phân tử C4H10 .
GV hướng dẫn hs biểu diễn các liên kết trong phân tử C4H10 theo hướng 2 :
 H H H 
 ½ ½ ½ 
 H¾ C¾ C¾C¾ H
 ½ ½ 
 H H 
 H¾ C¾ H
 ½ 
 H 
GV giới thiệu thêm cách biểu diễn các liên kết trong phân tử C4H8 
 H H
 ½ ½
 H ¾C¾ C ¾ H
 ½ ½ 
 H ¾C¾ C ¾ H
 ½ ½
 H H
à Các ng.tử cacbon liên kết thành một vòng .
GV yêu cầu hs nhận xét , đi đến kết luận .
 HS có khi trả lời sai là cacbon có hoá trị III , 8/3 , có em trả lời đúng cacbon có hoá trị IV
HS lắng nghe tình huống và lắp ghép mô hình phân tử C2H6 .
HS chỉ ra mô hình đúng sai à hoá trị của cacbon luôn IV 
HS nhận xét các ng.tử C liên kết trực tiếp với nhau tạo thành mạch cacbon .
HS viết mạch cacbon .
 H H H H
 ½ ½ ½ ½
 H ¾ C¾C¾ C¾ C¾ H
 ½ ½ ½ ½
 H H H H
HS theo dõi cách biểu diễn của GV 
HS hiểu mạch cacbon có 3 kiểu liên kết nhánh , thẳng , vòng .
HS nhận xét , nêu kết luận và ghi bài .
3 . Trật tự liên kết giữa các nguyên tử .
 Mỗi một hợp chất hữu cơ có một trật tự liên kết xác định giữa các nguyên tử trong phân tử .
 TD: Với công thức phân tử C2H6O có hai chất khác nhau 
 * Rượu etylic :
 H H
 ï ï
 H - C - C - O-H 
 ï ï
 H H
 * Đimetylete :
 H H
 ï ï
 H - C - O - C -H 
 ï ï
 H H
GV treo tranh CTCT của C2H6O được biểu diễn thành :
+ Rượu etylic :
 H H
 ï ï
 H - C - C - O-H 
 ï ï
 H H
+ Đimetylete :
 H H
 ï ï
 H - C - O - C -H 
 ï ï
 H H
GV thông báo công thức C2H6O xcó 2 chất khác nhau (1) là rượu etylic (chất lỏng) và (2) là đimetylete là chất khí . à GV cho hs nhận xét sự khác nhau về trật tự liên kết giữa hai chất .
GV nhấn mạnh : Đây là nguyên nhân làm cho rượu etylic có tính chất khác với đimetylete .
GV kết luận mỗi chất hữu cơ có một trật tự liên kết xác định giữa các phân tử trong nguyên tử .
HS quan sát tranh vẽ .
Lắng nghe gv giảng bài .
Nhận xét sự khác nhau về trật tự liên kết giữa hai chất HS tương tự liên kết khác nhau -> Tính chất của các chất khác nhau .
HS nhắc lại kết luận sgk hs ghi bài vào vở .
 h®4. Củng cố – Đánh giá :
 GV gọi một hs nhắc lại nội dung chính của bài .
 Yêu cầu hs cả lớp làm bài tập sau :
 Bài tập: Viết công thức cấu tạo của các chất có CTPT như sau : C2H5Cl , C3H8 , CH4O .
GV : Gọi một hs giải bài tập lên bảng .
CTCT của
 * C2H5Cl
H H
ï ï
 H - C - C - Cl 
 ï ï
H H
à Viết gọn : CH3- CH2- Cl
* C3H8 
 H H H 
 ½ ½ ½ 
 H¾C¾C¾C¾H
 ½ ½ ½ 
 H H H 
à Viết gọn :CH3- CH2- CH3
 * CH4O 
 H 
 ï 
 H - C - O-H 
 ï 
 H 
à Viết gọn : CH3- OH
GV gọi hs nhận xét , gv chấm điểm , sửa sai (nếu có)
 . Dăn dò :
 - Học bài .
 - Giải bài tập 1,2,3,4,5,/sgk/112 .
 - Xem trước bài Metan .
Ngµy so¹n : 14/2/2009	
Ngµy d¹y : /2/2009
TuÇn 24
Tiết 45 Bài 35 : CẤU TẠO PHÂN TỬ HỢP CHẤT HỮU CƠ(TiÕp)
 Nh÷ng kiÕn thøc häc sinh ®· biÕt cã liªn quan: liªn kÕt,hãa trÞ
I. MỤC TIÊU :
 1 . Kiến thức : 
 - Hiểu mỗi chất hữu cơ có 1 công thức cấu tạo ứng với một trật tự liên kết xác định các ng.tử cacbon có khả năng liên kết với nhau tạo thành mạch cacbon .
 2 . Kĩ năng :
 - Viết được công thức cấu tạo của một số đơn chất , phân biệt được các chất khác nhau qua CTCT . 
 3. Thái độ : Cã t­ duy s¸ng t¹o,yªu thÝch bé m«n ho¸ häc h÷u c¬
II,CHUẨN BỊ :
1.§å dïng d¹y häc
 -Quả cầu cacbon , hiđrô , oxi có lỗ khoan sẵn .
- Các thanh nối tượng trưng cho hoá trị . hoá trị của các ng.tố , ống nhựa để nối các ng.tử lại với nhau .
- Tranh vẻ CTCT của rượu êtylic và đimetylete. 
2.Ph­¬ng ph¸p: 2.Ph­¬ng ph¸p: Nªu vÊn ®Ị,gi¶i quyÕt v¸n ®Ị,sư dơng bµi tËp,ho¹t ®éng nhãm
iii.c¸c ho¹t ®éng DẠY HỌC :
NỘI DUNG BÀI HỌC 
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
HOẠT ĐỘNG CỦA HS 
Công thức cấu tạo cho biết thành phần phân tử và trật tự liên kết giữa các nguyên tử trong phân tử .
TD : Công thức cấu tạo của :
* CH4 
 H 
 ï 
 H - C -H 
 ï 
 H 
 H 
à Viết gọn CH4 
* CH4O 
 H 
 ï 
 H - C - O -H 
 ï 
 H 
à Viết gọn : CH3-OH
 a) 
 => mC = 0,02 . 12 = 2,4 (g) => mH = 0,3 . 2 = 0,6 g
 m0 = ( 3 – (2,4 + 0,6 ) = 0 
 Vậy trong A chỉ có 2 ng.tố là C và H với CxHy 
 Ta có : 
 b) CTPT A có dạng (CH3)n
 Vì MA < 40 à 15 n < 40 
n = 1 : vô lý .
n = 2 à CTPT A là C2H6
Hoạt động 1. Ổn định : 
 Hoạt động 2 . Kiểm tra bài cũ : 
HS1:Ch÷a bµi tËp 1(SGK)
HS2: Ch÷a bµi tËp 2(SGK)
 Hoạt động 3. Bài mới
 II . CÔNG THỨC CẤU TẠO :
GV thông báo tất cả các công thức đã biểu diễn ở trên được gọi là công thức cấu tạo .
+Vậy công thức cấu tạo là gì ?
GV hướng dẫn hs cách biểu diễn công thức cấu tạo đầy đủ và viết gọn .
GV cho biết công thức C2H6O , yêu cầu hs gọi tên .
+ Nếu có CH3- CH2- OH gọi tên là gì ?
+ Vậy muốn biết chất hữu cơ cụ thể hoặc tính chất của một chất hữu cơ cần phải biết rõ công thức cấu tạo à Biết được ý nghĩa của việc biết CTCT .
 h®4. Củng cố – Đánh giá :
 GV gọi một hs nhắc lại nội dung chính của bài .
 Yêu cầu hs cả lớp làm bài tập sau :
Bµi tËp 1:Đốt cháy 3 (g) chất hữu cơ A , thu được 8,8 g CO2 và 5,4 g H2O .
a) Trong chất hữu cơ A có những nguyên tố nào ?
b) Biết phân tử khối của A nhỏ hơn 40 .Tìm công thức phân tử của A .
VỊ nhµ häc sinh lµm bµi 
35.1,35.2,35.3s¸ch bµi tËp
HS lắng nghe , ghi nhận thông tin 
HS : CTCT là công thức biểu diễn đầy đủ liên kết giữa các nguyên tử trong phân tử .
HS