Bài giảng Tuần 1 - Tiết 1: Mở đầu môn hóa học (tiết 10)

ết 17 SỰ BIẾN ĐỔI CHẤT
A. Mục tiêu
1.Kiến thức: Học sinh biết được hiện tượng vật lí là hiện tượng trong đó không có sự biến đổi chất này thành chất khác và hiện tượng hóa học là hiện tượng trong đó có sự biến đổi chất này thành chất khác.
2. Kỹ năng: - Quan sát được một số hiện tượngcụ thể, rút ra nhận xét về hiện tượng vật lí và hiện tượng hóa học.
- Phân biệt được hiện tượng vật lí và hiện tượng hóa học.
3. Thái độ: Tích cực tham gia học tập .Và biết liên hệ kiến thức đã học với thực tế. 
B. Chuẩn bị:
- Hóa chất: NaCl, nước, đường, S, Fe bột
- Dụng cụ: Đèn cồn, kẹp ống nghiệm, ống nghiệm, cốc thủy tinh
C. Hoạt động dạy học
Hoạt động của GV
------------------------------------------------
HĐ1: Hiện tượng vật lí 
- GV yêu cầu HS quan sát H21Sgk và trả lời câu hỏi
+ Làm thế nào để nước lỏng đáchuyển thành hơi
+ Trong quá trình trên đã có sự thay đổi như thế nào?
+ Có chất mới sinh ra hay không?
- GV hướng dẫn HS làm thí nghiệm.
+ Hòa tan muối ăn vào nước – quan sát
+ Dùng kẹp gỗ kẹp 1/3 đầu trên ống nghiệm và đun nóng trên đèn cồn.
Quan sát và ghi lại hiện tượng
+ Thông qua 2 qt biến đổi trên em có nhận xét gì ?
- GV thông báo các qt biến đổi trên là các hiện tượng vật lí.
- Hiện tượng vật lí là gì ?
Hoạt động của HS
-------------------------------------------
1, Hiện tượng vật lí 
Nước Nước Nước
Rắn 	Lỏng 	Hơi
HS: Nước chỉ thay đổi trạng thái vẫn giữ nguyên là nước.
HS: ghi lại qt biến đổi
muối ăn(rắn) dd muối muối(lỏng)
 Bột muối ăn(rắn) ; 
HS: Chất chỉ biến đổi trạng thái mà không sinh ra chất mới.
HS: Hiện tượng chất biến đổi mà vẫn giữ nguyên chất ban đầu gọi là hiện tượng vật lí.
HĐ2: Hiện tượng hóa học 
- GV làm thí nghiệm 2: Sắt tác dụng với lưu huỳnh theo các bước như SGK
+ Trộn Fe + S: Dùng nam châm hút được Sắt. Lấy hỗn hợp cho vào ống nghiệm và nung -> chất rắn không bị nam châm hút
- GV yêu cầu HS quan sát thí nghiệm và nhận xét 
+ GV yêu cầu HS làm thí nghiệm 3
+ Nung đường trắng trong ống nghiệm và quan sát và nhận xét
+ Hai trên có phải là hiện tượng vật lí không ? vì sao?
- GV thông báo: Đó là hiện tượng hóa học
Vậy hiện tượng hóa học khác hiện tượng vật lí ở điểm nào?
2, Hiện tượng hóa học 
- HS:
+ Hỗn hợp trước khi nung bị nam châm hút Fe
+ Sau khi nung: Không bị nam châm hút
=> QT biến đổi đã sinh ra chất mới
Học sinh tiến hành thí nghiệm
HS nhận xét:
 Đường trắng nâu đen(than); thành ống nghiệm có hơi nước
- HS:
Hiện tượng hóa hoc: chất biến đổi có sinh ra chất mới.
HĐ3. Luyện tập cũng cố 
- GV yêu cầu HS làm bài tập:
Trong các quá trình sau, qt nào là hiện tượng vật lí, qt nào là hiện tượng hóa học? vì sao?
a. Dây sắt dài được cắt thành đoạn nhỏ tán thành định.
b. Hòa tan axit axetic đặc vào nước được axit axetic loãng làm giấm ăn
c. Vật dụng bằng sắt để lâu ngoài không khí ẩm bị gỉ
d. Cháy rừng
- GV tổng kết bài học yêu cầu HS nêu nội dung chính của bài.
HĐ4: Bài tập về nhà: SGK
- HS nhận nội dung bài tập và hoàn thành
a, b là hiện tượng vật lí vì không sinh ra chất mới.
c, d là hiện tượng hóa học vì có sinh ra chất mới.
c. Sắt gỉ
d. gỗ, củi than + H2O
--------------------------------------------------------------------------
Ngày soạn:27/10/2010
Tuần 9 tiết 18	PHẢN ỨNG HÓA HỌC	
A. Mục tiêu
1. Kiến thức: HS biết được phản ứng hóa học là 1 quá trình biến đổi chất này thành chất khác. Biết được bản chất của phản ứng hóa học là một sự thay đổi liển kết giữa các nguyên tử, làm cho phân tử này biến đổi thành phân tử khác.
2. Kỹ năng: Rèn luyện kỹ năng viết phương trình chữ, phân biệt được chất tham gia và chất tạo thành.
B. Chuẩn bị.
	Tranh vẽ sgk phóng to	
C. Hoạt động Dạy học
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
HĐ1: Kiểm tra bài cũ và chữa bài tập về nhà 
-GV kiểm tra lý thuyết 
Hiện tượng vật lý khác hiện tượng vật lý khác hiện tượng hóa học như thế nào? Nêu VD cho mỗi loại hiện tượng
-Gọi 1HS chữa bài tập 2
-Gọi 1HS chữa bài tập 3
-GV yêu cầu HS cả lớp theo dõi và nhận xét
-GV ghi điểm và giới thiệu bài mới 
-1 HS trả lời lý thuyết
-HS chữa bài tập 2
 a,c là hiện tượng hóa học có chất mới 
 b,d là hiện tượng vật lý
-HS chữa bài tập 3
Nến chảy lỏnghơi nến là giai đoạn vật lý. Hơi nến cháy trong không khí là hiện tượng hóa học.
HĐ2: Định nghĩa phản ứng hóa học
GV thuyết trình: QT biến đổi chất này chất khác là phản ứng hóa học
Chất ban đầu gọi là chất tham gia phản ứng
Chất mới sinh ra là chất tạo thành hay còn gọi là sản phẩm
- Trong quá trình phản ứng lượng chất tham gia giảm dần, còn lượng chất tạo thành tăng dần.
Trong bài tập 3 chất nào là chất tham gia phản ứng? chất sản phẩm?
GV ghi phương trình chữ của phản ứng 
Nến + oxi khí cácboníc + nước 
GV yêu cầu HS xác định chất tham gia và chất tạo thành ở bài tập 2a và viết phương trình chữ .
- GV: thứ tự để ghi phương trình chữ của phản ứng 
-GV hướng dẫn HS cách viết , đọc phương trình chữ .
-GV : yêu cầu HS làm bài tập luyện tập :
Viết phương trình chữ của các phản ứng hóa học
a/ đốt cồn trong không khí cacbonic 
b/ Chế biến gỗ thành giấy 
c/ Đốt bột nhôm trong không khí tạo thành nhôm oxit
-GV gọi 1 HS lên bảng chữa 1 bài tập 
-GV gọi 1 HS đọc các phương trình chữ đã viết
1, Định nghĩa phản ứng hóa học
-HS nghe và ghi bài vào vở
QT biến đổi chất này chất khác là phản ứng hóa học
-HS: chất tham gia phản ứng là nến + oxi 
chất sản phẩm: CO2 và hơi nước
- HS: lưu huỳnh + oxi lưu huỳnh đioxit
-HS: tên các chất tham gia tên các chất sản phẩm.
-HS: đọc và viết các phương trình chữ vào vở
-HS: nhận nội dung bài tập 
a và c là hiện tượng hóa học 
b là hiện tượng vật lí 
Phương trình chữ 
a/ rượu etylic + oxi cacbonic + nước
c/ nhôm + oxi nhôm oxit
-HS đọc 
Nhôm tác dụng với oxi tạo thành nhôm oxit 
HĐ3 : Diễn biến của phản ứng hoá học:
-GV yêu cầu HS quan sát hình vẽ 2-5 sgk và trả lời câu hỏi .
a/ Trước phản ứng có những phân tử nào? Các nguyên tử nào liên kết với nhau ?
b/ Trong phản ứng các nguyên tử nào liên kết với nhau?So sánh số nguyên tử H và oxi trong phản ứng ( b) và (a) 
c/ Sau phản ứng có các phân tử nào? Các nguyên tử nào liên kết với nhau? 
? Em hãy so sánh chất tham gia và sản phẩm về số nguyên tử mỗi loại liên kết với nhau trong phân tử?
? Bản chất của phản ứng hóa học là gì ?
2, Diễn biến của phản ứng hoá học:
-HS quan sát hình vẽ và trả lời câu hỏi 
- Trước phản ứng có 1 phân tử O2 và 2 phân tử H2 Các nguyên tử O liên kết với nhau, các nguyên tử H liên kết với nhau 
-Trong phản ứng số nguyên tử H và số nguyên tử O không thay đổi.
-Sau phản ứng có 2 phân tử H2O ; có 2 nguyên tử H liên kết với 1 nguyên tử O
-Liên kết giữa các nguyên tử thay đổi 
-Số nguyên tử mỗi nguyên tố không thay đổi 
-HS: Trong các phản ứng hóa học có sự thay đổi vể liên kết giữa các nguyên tử làm cho phân tử này biến đổi thành phân tử khác 
HĐ4: Luyện tập - củng cố 
-GV yêu cầu HS nhắc lại nội dung chính của bài 
+ Định nghĩa phản ứng hóa học 
+ Diễn biến của phản ứng hóa học 
+ Khi chất phản ứng thì hạt vi mô nào thay đổi, hạt nào không thay đổi.
-GV yêu cầu làm cho bài tập đánh giá :
Chép đầy đủ các câu sau vào vở bài tập 
...(1) là quá trình làm thay đổi chất này thành chất khác . Chất bị biến đổi trong phản ứng hóa học gọi là (2). Còn .(3). mới sinh ra là (4).
-GV ghi đề bài tập lên bảng 
-HS trả lời nội dung câu hỏi 
-HS nhận nội dung bài tập 
HS điền đầy đủ 
(1)Phản ứng hóa học 
(2)Chất tham gia 
(3)Chất
(4)Chất tạo thành 
HĐ5: Bài tập về nhà (1 à 4 ) sgk
---------------------------------------------------------------------
Ngày soạn :	29/10/2010
Tuần 10 tiết 19 	PHẢN ỨNG HÓA HỌC
A . Mục tiêu 
1. Kiến thức: HS biết được các điều kiện để có phảnu ứng hóa học, các dấu hiệu để nhận ra 1 phản ứng hóa học có xảy ra không.
2. Kỹ năng: Tiếp tục củng cố cách viết phương trình chữ, khả năng phân biệt hiện tượng vất lý và hiện tương hóa học, cách dùng các khái niệm hóa học
3. Thái độ: Tích cưc tham gia các hoạt động học tập	
B. Chuẩn bị - GV chuẩn bị thí nghiệm biễu diễn
 Hóa chất: Zn, Al, dung dịch HCl, dung dịch Na2SO4, dung dịch BaCl2, dung dịch CuSO4, Pđỏ
 - Dụng cụ: ống nghiệm, giá, kẹp gỗ, đèn cồn, muôi sắt, ống hóa chất (4)
C.Hoạt động Dạy học
Hoạt động của GV
----------------------------------------------------
HĐ1: Kiểm tra bài cũ và chữa bài tập về nhà 
GV kiểm tra lí thuyết 1 HS
+ Nếu định nghĩa phản ứng hóa học ? Giới thiệu các khái niệm chất tham gia, chất sản phẩm
+ Gọi 1 HS chữa bài tập 4 sgk trang 51
- HS cả lớp theo giỏi và nhận xét
- GV ghi điểm và giới thiệu bài học
Hoạt động của HS
--------------------------------------------------
- HS trả lới lí thuyết
- 1 HS lên bảng giải bài tập 4 
HĐ2: Khi nào phản ứng hóa học xảy ra 
- GV hướng dẫn 1 HS làm thí nghiệm nghiêng cứu 
+ Cho 1 mẫu Zn và dd HCl quan sát
Vậy muốn có phản ứng hóa học xảy ra cần điều kiện gì ?
- GV bổ sung thêm: Bề mặt tiếp xúc càng lớn thì phản ứng xảy ra càng dễ dàng và xảy ra càng nhanh
- GV đặt vấn đề: Nếu để 1 ít Pđỏ trong không khí thì Pđỏ có bốc cháy được không? Vì sao?
- GV hướng giẫn HS làm thí nghiệm đốt Pđỏ yêu cầu cả lớp quan sát để nhận xét
- GV gợi cho HS nhớ lại phản ứng nung đường trắng
- GV giới thiệu vai trò của 1 số chất xúc tác. 
Tóm lại: Khi nào thì phản ứng hóa học mưói xảy ra được
1, Khi nào phản ứng hóa học xảy ra 
- HS làm thí nghiệm biểu diễn cả lớp quan sát và nhận xét
Có sủi bọt khí, viên Zn tan dần
HS: Chất phản ứng phải tiếp xúc với nhau
- HS: P không tự bốc cháy được
HS kết luận
Một số phản ứng muốn xảy ra phải được đun nóng đến một nhiệt độ thích hợp hoặc đun suốt thời gian phản ứng
- Có những phản ứng cần có chất xúc tác.HS tóm tắt nội dung đã nghiêng cứu. Phản ứng hóa học xảy ra được khi: Các chất phản ứng(tham gia) tiếp xúc với nhau, có phản ứng cần đun nóng, có phản ứng cần chất xúc tác
HĐ3: Làm thế nào để nhận biết có phản ứng hóa học xảy ra 
GV yêu cầu HS quan sát chất trước thí nghiệm
- Hướng dẫn HS làm thí nghiệm nghiêng cứu
+ Cho 1 giọt dd BaCl2 vào ống nghiệm chứa dd Na2SO4 – Quan sát
+ Thả 1 dây sắt ngập 1 phần trong dd CuSO4. S