Bài giảng Tiết 68: Hóa học và những vấn đề phát triển kinh tế

: Đưa ra các câu hỏi thảo luận như sau:
- Vai trò của vật liệu đối với sự phát triển kinh tế
- Vấn đề đang đặt ra về vật liệu cho nhân loại là gì ?
- Hóa học đã góp phần giải quyết vấn đề đó như thế nào ?
HS: Tham khảo tư liệu và SGK để thảo luận đưa ra câu trả lời cho các câu hỏi của giáo viên.
GV: Yêu cầu HS các nhóm khác đánh giá, nhận xét.
GV: Đưa ra đáp án.
I. Vấn đề năng lượng và nhiên liệu:
1. Năng lượng và nhiên liệu có vai trò quan trọng như thế nào đối với sự phát triển kinh tế 
- Mọi hoạt động của con người đều cần năng lượng.
- Nhiên liệu khi đốt cháy sinh ra năng lượng.
- Năng lượng và nhiên liệu là yếu tố quan trọng trong việc phát triển nền kinh tế.
2. Những vấn đề đang đặt ra về năng lượng và nhiên liệu.
- Khai thác và sử dụng nhiên liệu ít gây ô nhiễm môi trường.
- Phát triển năng lượng hạt nhân.
- Phát triển thuỷ năng.
- Sử dụng năng lượng mặt trời.
- Sử dụng năng lượng với hiệu quả cao hơn.
3. Hoá học góp phần giải quyết vấn đề năng lượng và nhiên liệu như thế nào ?
- Nghiên cứu sử dụng các nhiên liệu ít ảnh hưởng đến môi trường.
- Nâng cao hiệu quả của các quy trình chế hoá, sử dụng nhiên liệu, quy trình tiết kiệm nhiên liệu.
- Chế tạo vật liệu chất lượng cao cho ngành năng lượng.
- Hoá học đóng vai trò cơ bản trong việc tạo ra nhiên liệu hạt nhân.
 II. VẤN ĐỀ VẬT LIỆU
1. Vai trò của vật liệu đối với sự phát triển kinh tế.
- Vật liệu là cơ sở vật chất của sự sinh tồn và phát triển của loài người.
- Vật liệu là một cơ sở quan trọng để phát triển nền kinh tế.
2. Vấn đề vật liệu đang đặt ra cho nhân loại.
- Yêu cầu của con người về vật liệu ngày càng to lớn, đa dạng theo hướng:
+ Kết hợp giữa kết cấu và công dụng.
+ Loại hình có tính đa năng.
+ Ít nhiễm bẩn.
+ Có thể tái sinh.
+ Tiết kiệm năng lượng.
+ Bền, chắc, đẹp.
- Do đó phải tìm kiếm nhiên liệu từ các nguồn:
 + Các khoáng chất, dầu mỏ, khí thiên nhiên.
 + Không khí và nước.
 + Từ các loài động vật.
3. Hoá học góp phần giải quyết vấn đề vật liệu cho tương lai.
Hoá học và khoa học khác đang nghiên cứu và khai thác những vật liệu mới có trọng lượng nhẹ, độ bền cao và có công năng đặc biệt:
- Vật liệu compozit
- Vật liệu hỗn hợp chất vô cơ và hợp chất hữu cơ
- Vật liệu hỗn hợp nano.
4. Củng cố nhắc nhở.
GV: Yêu cầu HS làm bài tập 5, 4 SGK – 186, 187
 HS: Làm các bài tập theo yêu cầu của GV
5. BTVN BT1,2,3 SGK trang 186,187
Ngày soạn
Ngày giảng
Lớp giảng
Tiết theo TKB
 Tên HS vắng
TiÕt 70
HOÁ HỌC VÀ VẤN ĐỀ MÔI TRƯỜNG
I. Môc tiªu cña bµi häc
1. KiÕn thøc
HiÓu ¶nh h­ëng cña ho¸ häc ®èi víi m«i tr­êng sèng (khÝ quyÓn, n­íc, ®Êt) BiÕt vµ vËn dông mét sè biÖn ph¸p ®Ó bµo vÖ m«i tr­êng trong cuéc sèng hµng ngµy.
2. KÜ n¨ng
- BiÕt ph¸t hiÖn c¸c vÊn ®Ò thùc tÕ cña m«i tr­êng.
- BiÕt gi¶i quyÕt vÊn ®Ò b»ng nh÷ng th«ng tin thu thËp ®­îc tõ néi dung bµi häc, tõ kiÕn thøc ®· biÕt, qua c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng hoÆc qua b¨ng h×nh, hinh vÏ. 
II. ChuÈn bÞ 
T­ liÖu tranh ¶nh, h×nh vÏ, ®Üa h×nh.... vÒ:
1) ¤ nhiÔm m«i tr­êng.
2) Mét sè biÖn ph¸p b¶o vÖ m«i tr­êng sèng ë ViÖt Nam vµ trªn thÕ giíi.
III. PHƯƠNG PHÁP : Đàm thoại, nêu vấn đề, hoạt động nhóm, Thuyết trình, sử dụng phương tiện trực quan , Học sinh thảo luận tổ nhóm.
IV. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG
1. Ổn định lớp:
	2. Kiểm tra bài cũ: Kiểm tra trong quá trình bài giảng.
	3. Bài mới:
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung bài học
Ho¹t ®éng 1 (kho¶ng 7 phót). 
GV yªu cÇu HS:
- Nªu mét sè hiÖn t­îng « nhiÔm kh«ng khÝ mµ em biÕt.
- Rót ra nhËn xÐtvÒ kh«ng nhÝ s¹ch vµ kh«ng khÝ bÞ « nhiÔm vµ t¸c h¹i cña nã.
GV nªu vÊn ®Ò ®Ó HS tiÕp tôc gi¶i quyÕt:
- VËy nguån nµo g©y « nhiÔm m«i tr­êng?
- Nh÷ng chÊt ho¸ häc nµo th­êng cã trong kh«ng khÝ bÞ « nhiÔm vµ g©y ¶nh h­ëng tíi ®êi sèng cña sinh vËt nh­ thÕ nµo?
HS thu thËp c¸c th«ng tin tõ bµi häc, tõ c¸c nguån kh«ng vµ th¶o luËn.
HS b¸o c¸o kÕt qu¶ th¶o luËn nhãm, th¶o luËn toµn líp vµ rót ra kÕt luËn.
GV nhËn xtÐ vµ hoµn thiÖn.
HS lÊy thÝ dô minh häa `
 Ho¹t ®éng 2 (7 phót)
GV yªu cÇu HS: ®äc tµi liÖu, vµ tõ c¸c th«ng tin kh¸c, tr¶ lêi c¸c c©u hái:
- Nªu mét sè hiÖn t­îng « nhiÔm nguån n­íc.
- Rót ra nhËn xÐt vÒ n­íc s¹ch, n­íc bÞ « nhiÔm vµ t¸c h¹i cña nã.
- VËy nguån g©y « nhiÔm n­íc do ®©u mµ cã?
- Nh÷ng chÊt ho¸ häc nµo th­êngcã trong n­íc bÞ « nhiÔm vµ g©y ¶nh h­ëng tíi ®êi sèng cña sinh vËt nh­ thÕ nµo?
HS tù ®äc c¸ nh©n, th¶o luËn vµ b¸o c¸o kÕt qu¶ vÒ c¸c vÊn ®Ò ®Æt ra.
GV h­íng dÉn HS th¶o luËn vµ hoµn thiÖn.
Ho¹t ®éng 3 (kho¶ng 7 phót)
GV yªu cÇu HS: ®äc tµi liÖu vµ tõ c¸c th«ng tin kh«ng , tr¶ lêi c¸c c©u hái:
- Nªu mét sè hiÖn t­îng « nhiÔm nguån ®Êt.
- Rót ra nhËn xÐt vÒ ®Êt bÞ « nhiÔm vµ t¸c h¹i cña nã.
- Nguyªn nh©n g©y « nhiÔm ®Êt
- Nh÷ng chÊt ho¸ häc nµo th­êng cã trong ®Êt bÞ « nhiÔm vµ t¸c h¹i cña nã.
HS tù ®äc néi dung bµi häc, th¶o luËn vµ b¸o c¸o kÕt qu¶ vÒ c¸c vÊn ®Ò ®Æt ra.
GV ®iÒu khiÓn vµ hoµn thiÖn.
Chó ý: GV cã thÓ ph©n c«ng 1 - 2 nhãm cïng chuÈn bÞ mét vÊn ®Ò vÒ néi dung, tranh ¶nh, t­ liÖu... vµ tr×nh bµy tr­íc líp. C¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung ®Ó hoµn thiÖn néi dung cÇn n¾m v÷ng.
* Ho¹t ®éng 4 (kho¶ng 4 phót)
GV nªu vÊn ®Ò: B»ng c¸ch nµo cã thÓ x¸c ®Þnh ®­îc m«i tr­êng bÞ « nhiÔm?
Nhãm HS suy nghÜ, ®äc th«ng tin trong bµi häc ®Ó tr¶ lêi c©u hái vµ nªu c¸c ph­¬ng ph¸p vµ cã thÝ dô cô thÓ ngoµi néi dung SGK.
HS th¶o luËn vµ rót ra nh÷ng nhËn biÕt chñ yÕu.
Ho¹t ®éng 5: 
Gv: hướng dẫn HS nghiên cứu SGK và các tài liệu
I. ¤ nhiÔm m«i tr­êng.
1. ¤ nhiÔm m«i tr­êng kh«ng khÝ: 
Lµ sù cã mÆt cña c¸c chÊt l¹ hoÆc sù biÕn ®æi quan träng trong thµnh phÇn kh«ng khÝ
Nguyªn nh©n ng©y « nhiÔm
T¸c h¹i cña « nhiÔm kh«ng khÝ
2. ¤ nhiÔm m«i tr­êng n­íc 
 Lµ sù thay ®æi thµnh phÇn vµ tÝnh chÊt cña n­íc g©y ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng sèng b×nh th­êng cña c«n ng­êi vµ sinh vËt.
a.Nguyªn nh©n ng©y « nhiÔm
b.T¸c h¹i cña « nhiÔm 
3. ¤ nhiÔm m«i tr­êng ®Êt
Khi cã mÆt mét sè chÊt vµ hµm l­îng cña chóng v­ît qu¸ giíi h¹n th× hÖ sinh th¸i ®Êt sÏ mÊt c©n b»ng vµ m«i tr­êng ®Êt bÞ « nhiÔm. 
II. Hoá học với vấn đề phòng chống ô nhiễm môi trường
1. NhËn biÕt m«i tr­êng bÞ « nhiÔm.
Mét sè c¸ch nhËn biÕt m«i tr­êng bÞ « nhiÔm:
- Quan s¸t mµu s¾c, mïi.
- §ïn mét sè ho¸ chÊt ®Ó x¸c ®Þnh c¸c ion g©y « nhiÔm b»ng ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch ho¸ häc.
- Dïng c¸c dông cô ®o nh­ nhiÖt kÕ, s¾c kÝ, m¸y ®o pH... ®Ó x¸c ®Þnh nhiÖt ®é, c¸c ion vµ ®é pH cña ®Êt, n­íc...
3. Xö lÝ chÊt « nhiÔm nh­ thÕ nµo?
§Ó xö lÝ chÊt th¶i theo ph­¬ng ph¸p ho¸ häc, cÇn c¨n cø vµo tÝnh chÊt vËt lÝ, tÝnh chÊt ho¸ häc cña mçi chÊt th¶i ®Ó chän chÊt khö cho phï hîp.
4. Cñng cè
GV yªu cÇu HS tãm t¾t néi dung chÝnh bµi häc.
HS lµm bµi tËp 1,2,3 ngay t¹i líp.
GV ®¸nh gi¸ cho ®iÓm c¸ nh¸ nh©n hoÆc nhãm HS thùc hiÖn tèt c¸c nhiÖm vô ®­îc giao trong qu¸ tr×nh häc tËp.
5.BTVN: 4,5 s¸ch gi¸o khoa
\
Ngày soạn
Ngày giảng
Lớp giảng
Tiết theo TKB
 Tên HS vắng
TiÕt 
HOÁ HỌC VÀ VẤN ĐỀ XÃ HỘI
I. Môc tiªu cña bµi häc
1. KiÕn thøc
HiÓu ¶nh h­ëng cña ho¸ häc ®èi víi viÖc n©ng cao chÊt l­îng cuéc sèng: vÊn ®Ò l­¬ng thùc thùc phÈm, may mÆc, søc khoÎ
BiÕt t¸c h¹i cña chÊt matuý, chÊt g©y nghiÖn vµ cã ý thøc phßng chèng ma tuý.
2. KÜ n¨ng
- BiÕt ph¸t hiÖn c¸c vÊn ®Ò thùc tÕ cña x· héi.
- BiÕt gi¶i quyÕt vÊn ®Ò b»ng nh÷ng th«ng tin thu thËp ®­îc tõ néi dung bµi häc, tõ kiÕn thøc ®· biÕt, qua c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng hoÆc qua b¨ng h×nh, 
II. ChuÈn bÞ 
T­ liÖu tranh ¶nh, h×nh vÏ, ®Üa h×nh
III. PHƯƠNG PHÁP : Đàm thoại, nêu vấn đề, hoạt động nhóm, Thuyết trình, sử dụng phương tiện trực quan , Học sinh thảo luận tổ nhóm.
IV. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG
1. Ổn định lớp:
	2. Kiểm tra bài cũ: Kiểm tra trong quá trình bài giảng.
	3. Bài mới:
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung bài học
Hoạt động 1.
GV yêu cầu học sinh đọc những thông tin trong bài, sử dụng kiến thức đã có...thảo luận và trả lời các câu hỏi sau:
L­¬ng thùc vµ thùc phÈm có vai trò như thế nào đối với con ng­êi?
Vần đề l­¬ng thùc vµ thùc phÈm đang đặt ra cho nhân loại hiện nay là gì ?
Hóa học đã góp phần giải quyết vấn đề l­¬ng thùc vµ thùc phÈm như thế nào?
HS: Tham khảo tư liệu và SGK để thảo luận đưa ra câu trả lời cho các câu hỏi của giáo viên.
GV: Yêu cầu HS các nhóm khác đánh giá, nhận xét.
GV: Đưa ra đáp án.
Hoạt động 2.
GV: Đưa ra các câu hỏi thảo luận như sau:
- Vai trò của may mặc đối với CS con người?
- Vấn đề đang đặt ra về may mặc cho nhân loại là gì ?
- Hóa học đã góp phần giải quyết vấn đề đó như thế nào ?
HS: Tham khảo tư liệu và SGK để thảo luận đưa ra câu trả lời cho các câu hỏi của giáo viên.
GV: Yêu cầu HS các nhóm khác đánh giá, nhận xét.
GV: Đưa ra đáp án.
Hoạt động 3.
GV: Đưa ra các câu hỏi thảo luận như sau:
- H ãy k ể t ên một số loại dược phẩm mà em
 biết? Kãy kể tên một số căn bệnh phải dung thuốc đsặc trị mới khỏi được
- Hóa học đã góp phần giải quyết vấn đề dược phẩm như thế nào ?
- GV cho hs quan sát băng hình và yêu cầu HS kể tên một số chất gây nghiện, chất kích thích chất ma tuý mà HS biết
HS: Tham khảo tư liệu và SGK để thảo luận đưa ra câu trả lời cho các câu hỏi của giáo viên.
GV: Yêu cầu HS các nhóm khác đánh giá, nhận xét.
GV: Đưa ra đáp án.
I.VẤN ĐỀ LƯƠNG THỰC THỰC PHẨM
1. L­¬ng thùc vµ thùc phÈm có vai trò như thế nào đối với con ng­êi?
- Lương thực và thực phẩm có vai trò quan trọng và có tính quyết định đối với sự tồn tại, diệt vong của loài người: đảm bảo sự sống, duy trì sức khoẻ
2. Những vấn đề đang đặt ra về lương thực và thực phẩm 
- Bảo đảm lương thực thực phẩm cho nhân loại
-Nhân loại đang đứng trươvcs một thách thức lớn: phải tiến hành các giải pháp như cuộc cách mạng xanh, phát triển công nghệ sinh học.
3. Hoá học góp phần giải quyết vấn đề lương thực và thực phẩm như thế nào ?
- Hoá học đóng vai trò nghiên cứu các chất có tác dụng bảo vệ và phát triển thực vật
- Nghiên cứu sản xuất những hoá chất bảo quản lương thực thực phẩm để nâng cao chất luowngj sản phẩm sau thu hoạch
- Chế biến thực phẩm theo công nghệ hoá học để nâng cao chất lượng của sản phẩm nông nghiệp hoặc chế biến thực phẩm nhân tạo
- Chế tạo các chất phụ gia
- Góp phần đả