Bài giảng Tiết 59 - Bài 34: Crom và hợp chất của crom

TiÕt 59. Bµi 34
crom vµ hîp chÊt cña crom
Ngµy so¹n: ...... / ...... / 20 ......
Gi¶ng ë c¸c líp:
Líp
Ngµy d¹y
Häc sinh v¾ng mÆt
Ghi chó
12A
12C2
I. Môc tiªu bµi häc:
1. KiÕn thøc: HS Biết được : 
- Vị trí, cấu hình electron hoá trị, tính chất vật lí (độ cứng, màu, khối lượng (riêng) của crom, số oxi hoá ; tính chất hoá học của crom là tính khử (phản ứng với oxi, clo, lưu huỳnh, dung dịch axit).
- Tính chất của hợp chất crom (III), Cr2O3, Cr(OH)3 (tính tan, tính oxi hoá và tính khử, tính lưỡng tính) ; tính chất của hợp chất crom (VI), K2CrO4, K2Cr2O7 (tính tan, màu sắc, tính oxi hoá).
2. Kü n¨ng:
- Dự đoán và kết luận được về tính chất của crom và một số hợp chất.
- Viết các PTHH thể hiện tính chất của crom và hợp chất crom.
- Tính thể tích hoặc nồng độ dung dịch K2Cr2O7 tham gia phản ứng
 → Trọng tâm:
- Đặc điểm cấu tạo nguyên tử crom và các phản ứng đặc trưng của crom.
- tính chất hoá học cơ bản của các hợp chất Cr2O3, Cr(OH)3, CrO3 ; K2CrO4, K2Cr2O7.
3. T­ t­ëng:
II. Ph­¬ng ph¸p:
§µm tho¹i kÕt hîp khÐo lÐo víi thuyÕt tr×nh.
III. §å dïng d¹y häc:
- Baûng tuaàn hoaøn caùc nguyeân toá hoaù hoïc.
- Duïng cuï, hoaù chaát: Cheùn söù, giaù thí nghieäm, keïp oáng nghieäm, ñeøn coàn.
- Tinh theå K2Cr2O7, dung dòch CrCl3, dung dòch HCl, dung dòch NaOH, tinh theå (NH4)2Cr2O7 
IV. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng:
1. æn ®Þnh tæ chøc líp: (1')
2. KiÓm tra bµi cò: Trong giê häc
3. Gi¶ng bµi míi:
Thêi gian
Ho¹t ®éng cña Gi¸o viªn
Ho¹t ®éng cña Häc sinh
Néi dung
10'
Hoaït ñoäng 1
v GV duøng baûng tuaàn hoaøn vaø yeâu caàu HS xaùc ñònh vò trí cuûa Cr trong baûng tuaàn hoaøn.
v HS vieát caáu hình electron nguyeân töû cuûa Cr.
v HS nghieân cöùu tính chaát vaät lí cuûa Cr trong SGK theo söï höôùng daãn cuûa GV.
I – VÒ TRÍ TRONG BAÛNG TUAÀN HOAØN, CAÁU HÌNH ELECTRON NGUYEÂN TÖÛ 
- OÂ 24, nhoùm VIB, chu kì 4.
- Caáu hình electron: 1s22s22p63s23p63d54s1 hay [Ar]3d54s1.
II – TÍNH CHAÁT VAÄT LÍ 
- Crom laø kim loaïi maøu traéng baïc, coù khoái löôïng rieâng lôùn (d = 7,2g/cm3), t0nc = 18900C.
- Laø kim loaïi cöùng nhaát, coù theå raïch ñöôïc thuyû tinh.
10'
Hoaït ñoäng 2
v GV giôùi thieäu veà tính khöû cuûa kim loaïi Cr so vôùi Fe vaø caùc möùc oxi hoaù hay gaëp cuûa crom.
v C¸c em h·y viÕt c¸c ph­¬ng tr×nh ph¶n øng chøng minh tÝnh chÊt cña Cr?
v HS vieát PTHH cuûa caùc phaûn öùng giöõa kim loaïi Cr vôùi caùc phi kim O2, Cl2, S
- HS nghieân cöùu SGK ñeå traû lôøi caâu hoûi sau: Vì sao Cr laïi beàn vöõng vôùi nöôùc vaø khoâng khí ?
III – TÍNH CHAÁT HOAÙ HOÏC 
- Laø kim loaïi coù tính khöû maïnh hôn saét.
- Trong caùc hôïp chaát crom coù soá oxi hoaù töø +1 +6 (hay gaëp +2, +3 vaø +6).
1. Taùc duïng vôùi phi kim 
2. Taùc duïng vôùi nöôùc
Cr beàn vôùi nöôùc vaø khoâng khí do coù lôùp maøng oxit raát moûng, beàn baûo veä ð maï crom leân saét ñeå baûo veä saét vaø duøng Cr ñeå cheá taïo theùp khoâng gæ.
3. Taùc duïng vôùi axit
Cr + 2HCl CrCl2 + H2­
Cr + H2SO4 CrSO4 + H2­
% Cr khoâng taùc duïng vôùi dung dòch HNO3 hoaëc H2SO4 ñaëc, nguoäi.
10'
* Hoaït ñoäng 3
v Cho HS nghieân cöùu SGK ñeå tìm hieåu tính chaát vaät lí cuûa Cr2O3.
v GV ?: Vì sao hôïp chaát Cr3+ vöøa theå hieän tính khöû, vöøa theå hieän tính oxi hoaù ?
v HS nghieân cöùu SGK ñeå tìm hieåu tính chaát vaät lí cuûa Cr2O3.
v HS daãn ra caùc PTHH ñeå chöùng minh Cr2O3 theå hieän tính chaát löôõng tính.
v HS nghieân cöùu SGK ñeå bieát tính chaát vaät lí cuûa Cr(OH)3.
v HS daãn ra caùc PTHH ñeå minh hoaï cho tính chaát ñoù cuûa hôïp chaát Cr3+.
IV – HÔÏP CHAÁT CUÛA CROM
1. Hôïp chaát crom (III)
a) Crom (III) oxit – Cr2O3
v Cr2O3 laø chaát raén, maøu luïc thaåm, khoâng tan trong nöôùc.
v Cr2O3 laø oxit löôõng tính
Cr2O3 + 2NaOH (ñaëc) 2NaCrO2 + H2O
Cr2O3 + 6HCl2CrCl3 + 3H2
b) Crom (III) hiñroxit – Cr(OH)3
v Cr(OH)3 laø chaát raén, maøu luïc xaùm, khoâng tan trong nöôùc.
v Cr(OH)3 laø moät hiñroxit löôõng tính
Cr(OH)3 + NaOH NaCrO2 + 2H2O
Cr(OH)3+ 3HCl CrCl3 + 3H2O
v Tính khöû vaø tính oxi hoaù: Do coù soá oxi hoaù trung gian neân trong dung dòch vöøa coù tính oxi hoaù (moâi tröôøng axit) vöøa coù tính khöû (trong moâi tröôøng bazô) 
2CrCl3 + Zn 2CrCl2 + ZnCl2
2Cr3+ + Zn 2Cr2+ + Zn2+
2NaCrO2 + 3Br2 + 8NaOH → 2Na2CrO4 + 6NaBr + 4H2O
 + 3Br2 + 8OH + 6Br‒ + 4H2O
10'
* Ho¹t ®éng 4:
v Cho HS nghieân cöùu SGK ñeå bieát ñöôïc tính chaát vaät lí cuûa CrO3.
v Cho HS vieát PTHH cuûa phaûn öùng giöõa CrO3 vôùi H2O.
v HS nghieân cöùu SGK ñeå bieát ñöôïc tính chaát vaät lí cuûa CrO3.
v HS vieát PTHH cuûa phaûn öùng giöõa CrO3 vôùi H2O.
v HS nghieân cöùu SGK ñeå vieát PTHH cuûa phaûn öùng giöõa K2Cr2O7 vôùi FeSO4 trong moâi tröôøng axit.
2. Hôïp chaát crom (VI)
a) Crom (VI) oxit – CrO3
v CrO3 laø chaát raén maøu ñoû thaãm.
v Laø moät oxit axit
CrO3 + H2O H2CrO4 (axit cromic)
2CrO3 + H2O H2Cr2O7 (axit ñicromic)
v Coù tính oxi hoaù maïnh: Moät soá chaát höõu cô vaø voâ cô (S, P, C, C2H5OH) boác chaùy khi tieáp xuùc vôùi CrO3.
b) Muoái crom (VI)
v Laø nhöõng hôïp chaát beàn.
 - Na2CrO4 vaø K2CrO4 coù maøu vaøng (maøu cuûa ion )
 - Na2Cr2O7 vaø K2Cr2O7 coù maøu da cam (maøu cuûa ion )
v Caùc muoái cromat vaø ñicromat coù tính oxi hoaù maïnh.
v Trong dung dòch cuûa ion luoân coù caû ion ôû traïng thaùi caân baèng vôùi nhau:
4. Cñng cè bµi gi¶ng: (3')
1) Viet PTHH cuûa caùc phaûn öùng trong quaù trình chuyeån hoaù sau:
2) Khi ñun noùng 2 mol natri ñicromat ngöôøi ta thu ñöôïc 48g O2 vaø 1 mol Cr2O3. Haõy vieát phöông trình phaûn öùng vaø xem natri ñicromat ñaõ bò nhieät phaân hoaøn toaøn chöa ?
5. H­íng dÉn häc sinh häc vµ lµm bµi tËp vÒ nhµ: (1')
Xem tröôùc baøi ÑOÀNG VAØ HÔÏP CHAÁT CUÛA ÑOÀNG
V. Tù rót kinh nghiÖm sau bµi gi¶ng:
............................................................................................
............................................................................................
............................................................................................
............................................................................................
............................................................................................
chuyªn m«n duyÖt
Ngµy ...... / ...... / 20 ......