Bài giảng Tiết: 45 - Bài 36: Mêtan ( ch4 ) (tiếp)

Ngày soạn: 07/2/2011
Ngày giảng: 10/02/2011
Tiết: 45
BÀI 36. MÊTAN ( CH4 )
I. MỤC TIÊU .
 1. Kiến thức .
- Nắm được tính chất vật lí của metan , chủ yếu là trạng thái và tính tan .
- Nắm được công thức cấu tạo và khía niệm về liên kết đơn .
- Nắm được hai tính chất hoá học : 
- Phản ứng cháy và phản ứng thế bởi clo , từ đó suy ra một số ứng dụng quan trọng .
 2. Kĩ năng .
Bước dầu làm quen với việc phân tích kết quả thí nghiệm, rút ra nhận xét về phản ứng hoá học
-Viết được phương trình phản ứng cháy và phản ứng thế .
- Vận dụng kĩ năng tính toán theo phương trình hoá học vaf thể tích mol chất khí vào trường hợp các chất hữu cơ .
3. Thái độ .
- Tích cực thực hiện các nhiệm vụ do giáo viên giao cho .
II. CHUẨN BỊ .
 1. Giáo viên: Mô hình cấu tạo phân tử CH4 
Sơ đồ thí nghiệm hình 4.5 . 4.6 SGK .
 Các bảng phụ 
 SGK và tài liệu có liên quan 
 2. Học sinh: Chuẩn bị trước bài ở nhà 
III. ĐỊNH HƯỚNG PHƯƠNG PHÁP:
- Hoạt động nhóm, quan sát, hoạt động cá nhân, thực hành hóa học.
IV. TIẾN TRÌNH BÀI GIẢNG .
1.Ổn định
Kiểm tra sĩ số các lớp
Lớp
Học sinh vắng
Lí do
K lí do
Ngày giảng
9A
9B
9C
9D
2. Kiểm tra
- HS1: Em hãy nêu khái niệm và phân loại hợp chất hữu cơ / Cho VD ? Làm bài tập 5.tr 127 . 
 - HS2: Nêu quy luật cấu tạo phân tử hợp chất hữu cơ .
3. Bài mới .
	*Vào bài : bài trước chúng ta đã tìm hiểu chung về hợp chất hữu cơ . Hôm nay , chúng ta tìm hiểu một hợp chất hữu cơ cụ thể thuộc loại hiđrocacbon đó là metan .
 GV: giới thiệu công thức phân tử , phân tử khối của Metan . ( CTPT: CH4 =16 đvC )
HOẠT ĐỘNG 1
I. TÍNH CHẤT VẬT LÍ VÀ TRẠNG THÁI THIÊN NHIÊN .
Hoạt động của Giáo Viên
Hoạt động của Học sinh
Gv: Hướng dẫn HS quan sát CH4 đã thu sẵn trong ống nghiệm hoặc túi nilon , nhận xét và kết luận .
? Trong thiên nhiên Metan có ở đâu ?
? Tại sao metan có trong bùn ao cống rãnh ?
 Hs: Chất khí không màu , không mùi , ít tan trong nước .
 - Có trong khí thiên nhiên , khí dầu mỏ , ao hồ , ...
 - Do sự phân huỷ xác động vật , thực vật trong điều kiện thiếu o xi .
HOẠT ĐỘNG 2
II. CTPT, CTCT CỦA METAN .
Hoạt động của Giáo Viên
Hoạt động của Học sinh
Chia nhóm Hs 
Hướng dẫn học sinh lắp mô hình phân tử CH4 ?Nhận xét và cho biết CTCT của phân tử Metan ?
 CH4 có cấu tạo tứ diện đều , tâm tứ diện là nguyên tử C , đỉnh của tứ diện là 4 nguyên tử H góc hoá trị HCH = 109o28' .
 Hs hoạt động nhóm trình bày được:
 H
 ½
 H ¾ C ¾ H
 ½ 
 H
Nguyên tử C lên kết với 4 nguyên tử H tạo thành 1 tứ diện đều .
Mỗi nét gạch là một hoá trị . Phân tử CH4 có 4 liên kết C - H .
HOẠT ĐỘNG 3
III. TÍNH CHẤT HOÁ HỌC .
Hoạt động 3. 1. Tác dụng với oxi .
Hoạt động của Giáo Viên
Hoạt động của Học sinh
?CH4 cháy nghĩa là tác dụng với chất nào ?
Hướng dẫn học sinh làm thí nghiệm đốt khí Metan , quan sát hiện tượng , nhận xét và viết phương trình phản ứng .
Nhận biết sản phẩm bằng nước vôi trong .
Hs: Phản ứng với oxi.
Hs: làm thí nghiệm, nêu được hiện tượng
Mê tan cháy với ngọn lửa màu xanh nhạt, sản phẩm sinh ra làm đục nước vôi trong
CH4 + 2O2 CO2 + 2H2O
Ca(OH)2 + CO2 CaCO3 ¯ + H2O
Metan cháy tạo ra CO2 (cacbonđioxit) và
H2O (nước)
Hoạt động 3. 2. Tác dụng với clo
Hoạt động của Giáo Viên
Hoạt động của Học sinh
Chuyển tiếp : CH4 tác dụng với clo .
 GV: Mô tả thí nghiệm 4.6 SGK .
 Hướng dẫn HS quan sát hiện tượng , nhận xét , rút ra kết luận .
 Metan tác dụng với clo khi có ánh sáng .
Hs: quan sát nêu nhận xét
 H H 
 ½ ½
 H ¾ C ¾ H + Cl¾Cl H ¾ C ¾ Cl + HCl
 ½ ½
 H H
Viết gọn :
askt
CH4 + Cl2 CH3Cl + HCl
Các nguyên tử H trong phân tử CH4 được thay thế hết bởi các nguyên tử clo 
Gọi là phản ứng thế
HOẠT ĐỘNG 4
IV. ỨNG DỤNG :
Hoạt động của Giáo Viên
Hoạt động của Học sinh
Nêu những ứng dụng của Metan trong đời sống sản xuất .
Hs: Làm nhiên liệu , điều chế hiđro , axetilen , muội than và các chất hữu cơ khác .
4. Củng cố .
 Bài tập 1 : Chọn câu trả lời đúng (Khoanh tròn vào câu trả lời đúng)
	a. Metan là chất khi không màu , có mùi hắc , ít tan trong nước .
	b. Hỗn hợp của CH4 và O2 theo tỉ lệ 1:2 là hỗn hợp nổ .
	c. Có 4 liên kết đơn trong phân tử CH4 .
	d. Phản ứng thế là phản ứng đặc trưng cho liên kết đơn .
	e. Trong phân tử Cl2 , nguyên tử Cl chỉ thay thế một nguyên tử H trong phân tử CH4 .
 Bài tập 2 : Bai 1tr.116
 5. Hướng dẫn học ở nhà.
- Làm bài 3,4 tr 116 .
V.RÚT KINH NGHIỆM
............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................