Bài giảng Tiết 43 - Bài 34: Khái niệm về hợp chất hữu cơ và hoá học hữu cơ (tiết 1)

Tuần 23
Ngày dạy: 
Tiết ppct: 43 Bài 34 KHÁI NIỆM VỀ HỢP CHẤT HỮU CƠ 
  VÀ HOÁ HỌC HỮU CƠ
1. MỤC TÊU:
1.1. Kiến thức: HS biết được
- Khái niệm về hợp chất hữu cơ và hoá học hữu cơ.
- Cách phân loại các hợp chất hữu cơ.
- Công thức phân tử, công thức cấu tạo và ý nghĩa của nó.
1.2. Kỹ năng:
- Phân biệt được các chất hữu cơ thông thường với các chất vô cơ.
- Quan sát thí nghiệm, rút ra kết luận.
- Tính thành phần phần trăm các nguyên tố trong một hợp chất hữu cơ.
- Lập CTPT hợp chất hữu cơ dựa vào thành phần phần trăm các nguyên tố.
1.3. Thái độ:
- Giáo dục HS tầm quan trọng của hoá học hữu cơ trong đời sống.
- Giáo dục hướng nghiệp cho HS một số ngành nghề liên quan đến ngành hóa học hữu cơ.
2.TRỌNG TÂM:
	 - Khái niệm về hợp chất hữu cơ và phân loại hợp chất hữu cơ.
3. CHUẨN BỊ:
3.1. GV: HC: dung dịch Ca(OH)2 , Bông.
 DC: ống nghiệm, ống hút, nút cao su, kẹp, đèn cồn.
3.2. HS: Tìm hiểu nội dung bài học.
 Một số loại mẫu quả, thịt,
4. TIẾN TRÌNH:
4.1. Ổn định tổ chức: Kiểm tra sĩ số HS.
4.2. KTM: 
Câu hỏi: Hợp chất hữu cơ có ở đâu? Hợp chất hữu cơ là gì? (8đ)
 Đáp án: - Hợp chất hữu cơ có trong lương thực, thực phẩm, vật dụng
 - Hợp chất hữu cơ là hợp chất của cacbon (Trừ CO, CO2, H2CO3, các muối cacbonat kim loại).
4.3. Bài mới: 
HOẠT ĐỘNG CỦA GV & HS
NỘI DUNG BÀI HỌC
1. Hoạt động 1: GTB
Gv: Từ thời cổ đại, con người đã biết sử dụng và chế biến các hợp chất hữu cơ có trong thiên nhiên để phục vụ cho cuộc sống Vậy hợp chất hữu cơ là gì? Hoá học hữu cơ là gì?
2. Hoạt động 2: Khái niệm về hợp chất hữu cơ.
GV: Yêu cầu HS quan sát 4.1 SGK và giới thiệu một số mẫu về lương thực, thực phẩm, vật dụng ® Tất cả đều có mặt của hợp chất hữu cơ.
 GV: Kể một số lương thực, thực phẩm, vật dụng có chứa hợp chất hữu cơ?
HS: Lúa ngô, cam, táo, thịt, cá, giấy, mực, viết
GV: Tiến hành thí nghiệm, yêu cầu HS quan sát, nêu hiện tượng, nhậnn xét?
- Đốt cháy bông, úp ống nghiệm trên ngọn lửa, khi ống nghiệm mờ đi, xoay lại, rót nước vôi trong vào ống nghiệm, lắc đều.
HS: Hiện tượng: Nước vôi trong bị vẩn đục; Nhận xét: Bông cháy sinh ra khí CO2.
GV: Tương tự, khi đốt cháy các hợp chất hữu cơ khác như: Cồn, nến, đều tạo CO2.
GV: Vậy thành phần của bông, cồn, nến có chứa nguyên tố gì?
HS: Cacbon.
GV: Bông, cồn, nến là những hợp chất hữu cơ.
GV: Thế nào là hợp chất hữu cơ?
HS: Hợp chất hữu cơ là hợp chất của cacbon.
GV: Đa số các hợp chất của cacbon là hợp chất hữu cơ. Trừ CO, CO2, H2CO3, các muối cacbonat kim loại.
GV: Cho HS làm bài tập vận dụng: Khoanh tròn vào chữ cái đầu câu trả lời đúng.
BT: Trong các hợp chất sau, hợp chất nào là hợp chất hữu cơ:
A. CH4; B. NaHCO3; C. CH3Cl; D. CaCO3.
HS: A, D.
GV: Thuyết trình
Dựa vào thành phần phân tử hợp chất hữu cơ được chia làm 2 loại: Hiđrocacbon và dẫn xuất hiđrocacbon ( sơ đồ SGK/ 107)
? Em có nhận xét về thành phần của hiđrocacbon và dẫn xuất hiđrocacbon?
Bài tập 1: Cho các chất sau đây: NaHCO3, C2H2, C6H12O6, CO, CH3OH, C2H5COOH, C3H7OH, MgCO3
Trong các hợp chất trên đâu là hợp chất hữu cơ đâu là hợp chất vô cơ, hiđrocacbon, dẫn xuất hiđrocacbon.
GV: Gọi HS lên bảng làm bài tập
HS khác nhận xét bổ sung
GV: Kết luận
3.Hoạt động3:Khái niệm về hoá học hữu cơ.
GV: Yêu cầu HS đọc thông tin mục II SGK.
GV: Hoá học hữu cơ là ngành hoá học chuyên nghiên cứu về vấn đề gì?
HS: Nghiên cứu về các hợp chất hữu cơ.
GV: Hóa học hữu cơ có vai trò như thế nào đối với đời sống xã hôi?( nông dược, y dược, dầu mỏ)
GD hướng nghiệp: Không có lĩnh vực kinh tế nào mà không cần đến hóa học hữu cơ, xung quanh chúng ta có những sản phẩm gì do hóa học hữu cơ đem lại? 
GV Giới thiệu một số nghề như khai thác dầu mỏ, khai thác than, công nghệ dệt, công nghệ thực phẩm, phân bón, dược phẩm...Nếu học tốt môn hóa học, đặc biệt là hóa học hữu cơ chúng ta có rất nhiều ngành nghề để lựa chọn.
I. Khái niệm về hợp chất hữu cơ:
1. Hợp chất hữu cơ có ở đâu?
- Hợp chất hữu cơ có trong lương thực, thực phẩm, vật dụng
2. Hợp chất hữu cơ là gì?
- Thí nghiệm: Trang 106 SGK.
- Hiện tượng: Nước vôi trong vẩn đục.
- Nhận xét: Bông cháy tạo ra CO2.
® Hợp chất hữu cơ là hợp chất của cacbon (Trừ CO, CO2, H2CO3, các muối cacbonat kim loại ).
VD: CH4, C2H4, CH3Cl, C2H6O 
3. Các hợp chất hữu cơ được phân loại như thế nào?
- Có 2 loại hợp chất hữu cơ:
+ Hiđrô cacbon: Phân tử chỉ có 2 nguyên tố là cacbon và hiđrô (CH4 , C2H4 , C2H2, )
+ Dẫn xuất của hiđrô cacbon: Ngoài cacbon và hiđrô, trong phân tử còn có các nguyên tố khác như: Oxy, nitơ, clo, (CH3Cl, C2H6O, ).
II. Khái niệm về hoá học hữu cơ:
- Hoá học hữu cơ là ngành hoá học chuyên nghiên cứu về các hợp chất hữu cơ và những chuyển đổi giữa chúng.
- Ngành hóa học hữu cơ đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển kinh tế, xã hội .
4.4. Củng cố và luyện tập: 
- Hợp chất hữu cơ là gì? Gồm mấy loại? VD.
- Bài tập trắc nghiệm: Khoanh tròn câu trả lời đúng nhất.
Câu 1: Dãy nào là hợp chất hữu cơ?
A. K2CO3 , CH3COOH , C2H6 .
B. C6H6 , Ca(HCO3)2 , C2H5Cl.
C. CH3Cl , C3H8 , C2H6O .
D. C2H4 , CH3NO2 , CO2 .
Câu 2: Dãy nào là hợp chất hidrocacbon?
A. C2H4 , CH3Cl , CH4.
B. C3H6 , C4H10 , C2H6 .
C. C2H4O2 , C2H2, C3H7Cl.
D. C2H4, CH4, C2H5OH
4.5. Hướng dẫn HS tự học ở nhà:
- Đối với tiết học này: 
 + Về nhà học bài. Tìm hiểu thêm về hợp chất hữu cơ.
+ Làm bài tập 1, 2, 4, 5 trang 108 SGK. 
+ Bài tập 4:(Sgk/108) Axit axetic có công thức C2H4O2. Hãy tính thành phần phần trăm theo khối lượng của các nguyên tố trong axit axetic. 
.100%
%A =
x. MA
M
AxBy
.100%
%B =
y. MB
M
AxBy
Hdẫn : Áp dụng công thức tính thành phần phần trăm của các nguyên tố trong hợp chất AxBy: 
+ BT bổ sung: Một hợp chất khí tạo bởi 2 nguyên tố C và H, trong đó C chiếm 82,76% khối lượng. PTK của hợp chất bằng 58. 
Tìm CTPT hợp chất khí trên và cho biết chúng thuộc loại hợp chất gì? ( C4H10)
- Đối với tiết học sau:
+ Đọc nội dung bài: Cấu tạo phân tử hợp chất hữu cơ
 + Xem lại hoá trị của các nguyên tố: Cacbon, ôxy, hiđrô, clo 
+ Tìm hiểu trong phân tử các nguyên tử liên kết với nhau ntn?
+ Cách viết công thức cấu tạo của 1 chất hữu cơ. VD: CH4
5. RÚT KINH NGHIỆM:
Nội dung: 	
Phương pháp:	
Sử dụng đồ dùng, thiết bị dạy học: