Bài giảng Tiết 40: Sơ lược về bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học (tiết 5)

Tiết 40: Ngày soạn
Sơ lược về bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học (tiếp)
I. Mục tiêu:
1.Kiến thức: HS biết được
- Quy luật biến đổi tính chất trong chu kỳ, nhóm. áp dụng với chu kỳ 2,3 nhóm I, VII
- Dựa vào vị trí nguyên tố (20 nguyên tố đầu). Suy ra cấu tạo nguyện tử, tính chất cơ bản của nguyên tố và ngược lại.
2.Kỹ năng:
- Dự đoán tính chất cơ bản của nguyên tố khi biết vị trí của nó trong bảng tuần hoàn.
- Biết cấu tạo nguyên tử của nguyên tố suy ra vị trí và tính chất của nó
3. Thái độ:
- Giáo dục lòng yêu môn học, ý thức bảo vệ môi trường.
II. Chuẩn bị:
- Bảng tuần hoàn, ô nguyên tố, chu kỳ 2, 3, nhóm I, VII, sơ đồ cấu tạo nguyên tử các nguyên tố chu kì 2,3 (phóng to)
III. Phương pháp:
- Hoạt động nhóm, quan sát, hoạt động cá nhân.
IV. Tiến trình dạy học:
A.Kiểm tra bài cũ: 
1. Nêu cấu tạo bảng tuần hoàn
2. Chữa bài tập 1, 2
B. Bài mới:
Hoạt động 1: Sự biến đổi tính chất của các nguyên tố trong bảng tuần hoàn 
- HS hoạt động nhóm: các nhóm thảo luận theo nội dung: quan sát sơ đồ cấu tạo ng/tử các nguyên tố chu kì 2,3. Hãy nhận xét theo nội dung sau:
? Đi từ đầu đến cuối chu kì ( theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân)
- Sự thay đổi số e lớp ngoài cùng như thế nào
? Tính kim loại, tính phi kim của các nguyên tố thay đổi như thế nào
GV gọi đại diện các nhóm báo cáo, nhóm khác nhận xét bổ sung.
GV chốt kiến thức
- Số e của các nguyên tố tăng dần từ 1 đến 8 và lặp lại tuần hoàn ở các chu kì sau:
Bài tập: 
1. Sắp xếp lại các nguyên tố sau theo thứ tự 
a. Tính kim oại giảm dần: Si, Mg, Al, Na
b. Tính phi kim giảm dần: C, O, N, F
Giải thích ngắn gọn
HS :tiếp tục thảo luận nhóm theo nội dung:
Quan sát nhóm I và VII, dựa vào tính chất hóa học của các nguyên tố đã biết, hãy cho biết: 
- Số lớp e và số e lớp ngoài cùng của các nguyên tố trong cùng một nhóm có đặc điểm như thế nào
- Tính kim loại và tính phi kim của các nguyên tố trong cùng một nhóm thay đổi như thế nào?
Đại diện các nhóm báo cáo 
GV nhận xét bổ sung
GV chốt kiến thức 
1.Trong một chu kỳ:
-Trong chu kì: Từ đầu đến cuối theo chiều tăng dần của điện tích hạt nhân :
+ Số e lớp ngoài cùng của nguyên tử tăng dần từ 1e ă8e
+Đầu là kim loại kiềm,cuối là phi kim mạnh,kết thúc là khí hiếm.
+ Tính kim loại của các nguyên tố giảm dần, tính phi kim tăng dần
2. Trong một nhóm 
-Trong cùng 1 nhóm từ trên xuống dưới theo chiều đ.t.h.n tăng dần:
+Số e lớp ngoài cùng bằng nhau
+Số lớp e của nguyên tử tăng dần,từ 1eă8e. Tính kim loại của các nguyên tố tăng dần, tính phi kim giảm dần
Hoạt động 2: ý nghĩa của bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học :
- Ví dụ 1: Biết nguyên tố A có số hiệu nguyên tử là 17 chu kì 3, nhóm VII.
Hãy cho biết cấu tạo nguyên tử, tính chất của nguyên tố và so sánh với nguyên tố lân cận.
- HS lên bảng làm bài
- HS khác nhận xét bổ sung 
GV bổ sung và chốt kiến thức
Ví dụ 2: nguyên tử, nguyên tố X có điện tích hạt nhân là +12 có 3 lớp e, lớp e ngoài cùng có 2e. Cho biết vị trí của X trong bảng tuần hoàn và tính chất cơ bản của nó
HS. Lên bảng làm
HS. Khác nhận xét 
1. Biết vị trí của nguyên tố ta có thể suy đoán cấu tạo nguyên tử và tính chất nguyên tố
Ví dụ 1: Biết nguyên tố A có số hiệu nguyên tử là 17 chu kì 3, nhóm VII.
Hãy cho biết cấu tạo nguyên tử, tính chất của nguyên tố và so sánh với nguyên tố lân cận.
Giải:
Cấu tạo của nguyên tố A như sau:
A có số hiệu nguyên tử là 17 nên:
+ Điện tích hạt nhân là 17+
+ Có 17p, 17e
+ A ở chu kì 3 nên có 3 lớp e
+ A thuộc nhóm 7 nên lớp ngoài cùng có 7e
2. Biết cấu tạo của nguyên tố ta có thể suy đoán vị trí và tính chất của nguyên tố đó
Ví dụ 2: Nguyên tử, nguyên tố X có điện tích hạt nhân là +12 có 3 lớp e, lớp e ngoài cùng có 2e. Cho biết vị trí của X trong bảng tuần hoàn và tính chất cơ bản của nó
Giải:
- Vị trí X trong bảng tuần hoàn : Số thứ tự: 12, chu kì 3, nhóm II. X là kim lọai mạnh
C. Củng cố:
1. Nhắc lại nội dung chính của bài
2. Hoàn thành nội dung còn thiếu ở bảng dưới đây
TT
Kí hiệu
Vị trí trong bảng HTTH
Cấu tạo nguyên tử
Tính chất HH cơ bản
Thứ tự
Chu kì
Nhóm
Số p
Số e
Số lớp e
Số e lớp ngòai
1
Na
11
3
I
2
Br
35
4
7
3
Mg
12
3
II
4
O
8
8
2
6
D. Hướng dẫn về nhà:
1.Làm bài tập 3,4,5,6,7 SGK.
2. Chuẩn bị giờ sau luyện tập chương 3
.Rút kinh nghiệm: