Bài giảng Tiết 4: Chất giặt rửa tổng hợp

Tiết: 4 
Ngày soạn:
CHẤT GIẶT RỬA TỔNG HỢP
Mục tiêu:
kiến thức:
khái niệm, thành phần chính của xà phòng và của chất giặt rửa tổng hợp
phương pháp sản xuất xà phòng, chất giặt rửa tổng hợp
 nguyên nhân tạo nên đặc tính của xà phòng và chất giặt rửa tổng hợp
Kỹ năng:
sử dụng hợp lí xà phòng và chất giặt rửa trong đời sống.
tính khối lượng xà phòng theo hiệu suất phản ứng.
3. Trong tâm : Cơ chế tẩy rửa, đ/c chất tẩy rửa
Chuẩn bị:
Một số hình ảnh về phương pháp SX xà phòng
Các mẫu chất có sẵn, phiếu học tập
 III. Tiến trình lên lớp:
1: Ổn định lớp 
2: Bài cũ: Viết ptpư thủy phân tristearin xúc tác axit và bazơ
3: Bài mới
Hoạt động của GV 
Hoạt động của HS
Hoạt động 1: Vào bài
Chất giặt rửa là gì?
Tại sao chất giặt rửa lại có tác dụng làm sạch vết bẩn? 
Hoạt động 2:
GV: Yêu cầu HS đọc SGK, thảo luận và trả lời câu hỏi vào phiếu học tập.
Chất giặt rửa là gì ?
Nguồn gốc các chất giặt rửa? 
Hoạt động 03: 
GV: Yêu cầu HS đọc SGK để rút ra các khái niệm và cho VD tương ứng
Chất tẩy màu
Chất ưa nước
Chất kị nước
*GV bổ sung cho hoàn chỉnh và chú ý cho HS dung môi tan tốt của chất kị nước và chất ưa nước.
*GV yêu cầu HS quan sát H 1.3 SGKđể rút ra câu trúc phân tử.
*GV cho HS đọc SGK tìm hiểu cơ chế hoạt động của chất giặt rửa.
*GV bổ sung và khẳng định kết quả.
Hoạt động 04:
*GV cho HS làm việc theo nhóm, từng nhóm báo cáo để rút ra phương thức sản 
xuất xà phòng. 
I. Khái niệm và tính chất của chất giặt rửa: 
1. Khái niệm về chất giặt rửa:
- Chất giặt rửa: là những chất khi dùng cùng với nước thì có tác dụng làm sạch các chất bẩn bám trên các vật rắn mà không gây phản ứng hoá học với các chất đó.
- Lấy từ thiên nhiên: bồ kết, bồ hòn
- Xà phòng là hỗn hợp các muối natri (kali) của các axit béo
- Chất giặt rửa tổng hợp :bột giặt, kem giặt ).
2. Tính chất giặt rửa:
a) Một số khái niệm liên quan:
- Chất tẩy màu: làm sạch các vết màu bẩn nhờ những phản ứng hoá học. 
VD: Nước giaven, nước clo, SO2
- Chất ưa nước: là những chất tan tốt trong nước.
VD: metanol, etanol, axit axetic
- Chất kị nước: là những chất hầu như không tan trong nước.
VD: Hiđrocacbon, dẫn xuất halogen
Chú ý: Chất kị nước thì tan tốt trong dầu mỡ, chất ưa nước thì không tan trong dầu mỡ.
b) Đặc điểm cấu trúc phân tử muối natri của axit béo: 
Cấu tạo phân tử muối natri của axit béo gồm:
+ Một “đầu” ưa nước, -COONa.
+ Một “Đuôi” kị nước , nhóm –CxHy
c) Cơ chế hoạt động của chất giặt rửa.
VD: Cơ chế hoạt động của chất giặt rửa natri stearat.
- Đuôi ưa dầu mỡ CH3[CH2]16- thâm nhập vào vết dầu bẩn, còn nhóm –COONa ưa nước lại có xu hướng kéo ra phía các phân tử nước.
Kết quả: Vết dầu bị phân chia thành các hạt rất 
nhỏ giữ chặt bởi các phân tử natri stearat, rồi bị rửa trôi.
4. Củng cố:
hướng dẫn làm BT 4,5 SGK
5. Dặn dò :Chuẩn bị bài ‘Luyện tập’
 IV. Rút kinh nghiệm