Bài giảng Tiết: 38 - Bài 30: Silic. Công nghiệp silicat (tiết 8)

Ngày soạn: 05/1/2011
Ngày giảng:08/1/2011
Tiết: 38
BÀI 30. SILIC. CÔNG NGHIỆP SILICAT
I. MỤC TIÊU:
1.Kiến thức: 
HS biết được
- Silic là phi kim hoạt động hóa học yếu. Silic là chất bán dẫn
- Silic đioxit là chất có nhiều trong tự nhiên ở dạng đất sét trắng, cao lanh, thạch anhSilicđioxit là một oxit axit
- Từ các vật liệu chính là đất sét, cát kết hợp với các vật liệu khác và với kỹ thuật khác nhau, công nghiệp silicát đã sản xuất ra nhiều sản phẩm có ứng dụng như: đồ gốm, sứ, thủy tinh
2.Kỹ năng:
- Đọc để thu thập thông tin về silic, silic điôxit và công nghiệp silicát
- Biết sử dụng kiến thức thực tế để xây dựng kiến thức mới
3. Thái độ:
- Giáo dục lòng yêu môn học, ý thức bảo vệ môi trường. 
4.Trọng tâm
- Si, SiO2 và sơ lược về đồ gốm, sứ, xi măng, thủy tinh.
II. CHUẨN BỊ:
Bảng phụ, bảng nhóm, bút dạ.
Vật mẫu: đồ gốm sứ, thủy tinh, xi măng, đất sét, cát trắng.
Tranh sản xuất đồ gốm sứ.
III. ĐỊNH HƯỚNG PHƯƠNG PHÁP:
- Hoạt động nhóm, quan sát, hoạt động cá nhân.
IV. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:
1.ổn định
Kiểm tra sĩ số các lớp
Lớp
Học sinh vắng
Lí do
K lí do
Ngày giảng
Tiết
9A
9B
9C
9D
2.Kiểm tra bài cũ: 
? Nêu tính chất hóa học của muối cacbonat. Viết các PTHH xảy ra?
? Gọi HS chữa bài tập 3, 4 SGK trang 90
3. Bài mới:
HOẠT ĐỘNG 1:
I. SILIC
Hoạt động của Giáo viên
Hoạt động cảu Học sinh
- Gv yêu cầu HS nêu : KHHH, NTK của silic 
- GV yêu cầu HS đọc thông tin SGK
? Nêu trạng thái tự nhiên, tính chất của silic
GV tổng kết
GV : yêu cầu HS nghiên cứu I.2 SGK tr92 
Nêu tính chất của Si ?
Bổ sung
HS trả lời + ghi 
KHHH: Si
NTK: 28 ddVC
1. Trạng thái tự nhiên 
HS thảo luận phát biểu ý kiến
HS nghe + ghi 
- Silic là nguyên tố thứ 2 sau oxi chiếm 1/4 khối lượng vỏ trái đất
- Trong tự nhiện tồn tại ở dạng đơn chát và hợp chất như cát trắng, đất sét (cao lanh)
2. Tính chất 
HS trả lời :
- Silic là chất xám, khó nóng chảy.
- Có vẻ sáng của kim loại
- Dẫn điện kém
- Tinh thể silic tinh khiết là chất bán dẫn
- Là kim loại hoạt động yếu hơn cacbon, clo
- Tác dụng với oxi ở nhiệt độ cao
 Si (r) + O2 (k) SiO2 (r )
- Silic dùng làm chất bán dẫn trong kỹ thuật điện tử, chế tạo pin mặt trời
HOẠT ĐỘNG 2
II: SILICĐIOXIT
Hoạt động của Giáo viên
Hoạt động cảu Học sinh
* Hoạt động nhóm:
- Silic thuộc loại hợp chất nào? Vì sao?
- Tính chất hóa học của nó?
- Viết các PTHH minh họa?
GV nhận xét và tổng kết.
Học sinh nhóm thảo luận theo nội dung các câu hỏi-> đại diện các nhóm trả lời
- Là oxit axit.
- Tác dụng với dd kiềm (ở nhiệt độ cao)
 SiO2 + 2NaOH Na2SiO3 + H2O
 (r ) (dd) Natri silicat 
- Tác dụng với oxit bazơ
 SiO2 + CaO CaSiO3
 (r ) (r ) (r )
- Không tác dụng với nước
HOẠT ĐỘNG 3
III: SƠ LƯỢC VỀ CÔNG NGHIỆP SILICAT
Hoạt động của Giáo viên
Hoạt động cảu Học sinh
GV: giới thiệu: công nghiệp silicat gồm sản xuất đồ gốm đồ sứ, xi măng tù hợp chất thiên nhiên của silic
GV: Yêu cầu HS quan sát mẫu vật, tranh ảnh. Đọc SGK
* Hoạt động nhóm:
Câu 1:
Kể tên các sản phẩm đồ gốm
Nguyên liệu sản xuất
Các công đoạn chính
Kể tên các cơ sở sản xuất chính ở Việt Nam
Câu2:
Thành phần chính của xi măng
Nguyên liệu sản xuất
Các công đoạn chính
Kể tên các cơ sở sản xuất chính ở Việt nam
Câu 3: 
Thành phần chính của thủy tinh
Nguyên kiệu sản xuất
Các công đoạn chính
Kể tên các cơ sở sản xuất chính ở Việt Nam 
Hs nghe và ghi bài
Hs Quan sát mẫu vật và tranh ảnh đã chuẩn bị, thảo luận nhóm theo câu hỏi trong phiếu học tập
1.Sản xuất đồ gốm, sứ:
a. Nguyên liệu chính: đất sét, thạch anh, fenpat.
b. Các công đọan chính: nhào đất sét, thạch anh và fenpat với nước để tạo thành bột dẻo rồi tạo hình sấy khô. Nung trong lò ở nhiệt độ cao
c. Cơ sở sản xuất: bát tràng, công ty sứ Hải Dương, Đồng Nai, Sông bé
2. Sản xuất xi măng
a. Nguyên liệu: Đất sét, đá vôi, cát
b. Các công đoạn chính: (SGK)
C. các cơ sở sản xuất : Hải Dương, Hải Phòng, Thanh Hóa
3. Sản xuất thủy tinh
a. nguyên liệu chính: Cát thạch anh ( cát trắng, đá vôi, sôđa
b. các công đoạn chính
CaCO3(r) CaO(r) + CO2(k)
SiO2(r) + CaO(r) CaSiO3(r)
SiO2
c. Các cơ sở sản xuất: Hải Phòng, Hà Nội, Bắc Ninh, Đà Nẵng
4. Củng cố:
? Nhắc lại nội dung chính của bài
- Đọc phần em có biết
- Gv treo bảng phụ nội dung bài tập:
Bài 1 : Những cặp chất nào sau đây có thể tác dụng với nhau ?
 Viết PTHH nếu có :
a. SiO2 và CO2 	d. SiO2 và H2SO4
b. SiO2 và CaO	e. SiO2 và SiO2
c. SiO2 và NaOH
HS: 
SiO2 + CaO ® CaSiO3
SiO2 + NaOH ® Na2SiO3 + H2O
Bài 2 : Viết các PTHH thực hiện những chuyển đổi hoá học sau :
a. Na2CO3 + ... ® .... + .....
b. ...... + SiO2 ® ..... + .... Thành phần chính của thuỷ tinh 
HS: a. Na2CO3 + SiO2 ® Na2SiO3 + H2O
 b. CaCO3 + SiO2 ® CaSiO3 + CO2
5. Hướng dẫn về nhà
. BTVN 1, 2, 3, 4
V.RÚT KINH NGHIỆM
.................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................