Bài giảng Tiết 37 - Bài 29: Axit cacbonic và muối cacbonat (tiết 7)

GV: quan s¸t tranh h×nh vµ cho biÕt thµnh phÇn cña dÇu má?
C¸ch khai th¸c?
GV: Bæ sung: - Trong má dÇu lóc dÇu ¸p suÊt cao h¬n ¸p suÊt khÝ quyÓn nªn dÇu tù phun lªn. Sau mét thêi gian, ¸p suÊt trong má dÇu c©n b»ng víi ¸p suÊt khÝ quyÓn, dÇu kh«ng tù phun lªn mµ ph¶i b¬m thªm n­íc ( khÝ) ®Ó ®Èy dÇu lªn.
GV: KÕt luËn
GV: Nªu vÊn ®Ò – t¹i sao chóng ta ph¶i chÕ biÕn dÇu má?
GV: Gîi ý – Dùa vµo thµnh phÇn cña dÇu má
GV: Nªu c©u hái, hoµn thµnh néi dung PHT
-C¸ch chÕ biÕn dÇu má?
-Nh÷ng s¶n phÈm khi chÕ biÕn dÇu má?
GV: Treo tranh h×nh s¬ ®å ch­ng cÊt dÇu má vµ øng dông cña c¸c s¶n phÈm
GV: Trong s¬ ®å ch­ng cÊt dÇu má ng­êi ta dùa vµo yÕu tè nµo ®Ó thu ®­îc c¸c s¶n phÈm kh¸c nhau?
GV: Bæ sung va kÕt luËn
I.DÇu má
1.TÝnh chÊt vËt lÝ
HS: quan s¸t theo nhãm
HS: ®¹i diÖn nhãm nhËn xÐt
HS: nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung
KÕt luËn
dÇu má lµ chÊt láng s¸nh, mµu n©u ®en, kh«ng tan trong n­íc, nhÑ h¬n n­íc
2.Tr¹ng th¸i tù nhiªn, thµnh phÇn cña dÇu má
HS: Th¶o luËn nhãm ®­a ra ph­¬ng ¸n ®óng (B)
HS: quan s¸t tranh h×nh
HS: ®äc th«ng tin vµ tr¶ lêi c©u hái
HS: Ph¸t biÓu
HS: nhËn xÐt, bæ sung
KÕt luËn
Cã 3 líp
-Líp khÝ trªn: khÝ má dÇu, khÝ ®ång hµnh thµnh phÇn chÝnh lµ mªtan CH4.
-Líp dÇu láng: Hçn hîp nhiÒu hi®rocacbon, t¹p chÊt kh¸c.
-Líp n­íc mÆn
Khai th¸c: khoan c¸c giÕng dÇu
3.C¸c s¶n phÈm ®­îc chÕ biÕn tõ dÇu má
HS: th¶o luËn t×m ph­¬ng ¸n tr¶ lêi thÝch hîp
HS: th¶o luËn theo nhãm + Quan s¸t tranh h×nh
HS: ®¹i diÖn nhãm ph¸t biÓu
HS: c¸c nhãm kh¸c bæ sung
HS: ph¸t biÓu – NhiÖt ®é s«i cña c¸c chÊt kh¸c nhau
KÕt luËn
Ph­¬ng ph¸p: Ch­ng cÊt dÇu má
Mét sè s¶n phÈm: dÇu th«, khÝ ®èt, dÇu ho¶, nhùa ®­êng, dÇu ®iezen, x¨ng..
DÇu nÆng X¨ng + hçn hîp khÝ
 ( 40% x¨ng)
Ho¹t ®éng 2: T×m hiÓu vÒ khÝ thiªn nhiªn
GV: Giíi thiÖu vÊn ®Ò – Ngoµi dÇu má th× khÝ thiªn nhiªn lµ nguån nhiªn liÖu hi®rocacbon quan träng .
Quan s¸t h×nh 4.8 SGK cho biÕt khÝ thiªn nhiªn cã ë ®©u? Thµnh phÇn chñ yÕu? øng dông?
II.KhÝ thiªn nhiªn
HS: quan s¸t tranh h×nh, ®äc th«ng tin SGK ph¸t biÓu
HS: kÕt luËn
-Thµnh phÇn khÝ thiªn nhiªn lµ mªtan
-øng dông: lµm nhiªn liÖu, nguyªn liÖu trong ®êi sèng vµ s¶n xuÊt.
Ho¹t ®éng 3: T×m hiÓu vµi nÐt vÒ dÇu má vµ khÝ thiªn nhiªn, 
 tr÷ l­îng khai th¸c ë ViÖt Nam
GV: yªu cÇu HS ®äc SGK
-Quan s¸t b¶n ®å vµ biÓu ®å cho biÕt
+VÞ trÝ ®Þa lÝ c¸c má dÇu?
+­u ®iÓm dÇu má n­íc ta?
+Mét sè má dÇu ?
+T×nh h×nh khai th¸c vµ tr÷ l­îng?
GV: Nguån nguyªn liÖu, nhiªn liÖu ®ang dÇn bÞ c¹n kiÖt. Nguyªn nh©n? BiÖn ph¸p kh¾c phôc?
-ViÖc sö dông vµ chÕ biÕn dÇu má dÔ g©y tai n¹n, ch¸y næ. BiÖn ph¸p phßng tr¸nh?
GV: Tãm t¾t m«t sè néi dung chÝnh
III.DÇu má vµ khÝ thiªn nhiªn ë ViÖt Nam
HS: ®äc vµ quan s¸t tranh h×nh th¶o luËn tr¶ lêi c¸c c©u hái
HS: kh¸c bæ sung
HS: th¶o luËn ph¸t biÓu
Ho¹t ®éng 4: Cñng cè – DÆn dß
GV: Gäi 2 HS ®äc ghi nhí SGK
GV: yªu cÇu HS lµm BT 3 SGK
Lùa chän ph­¬ng ¸n ®óng, gi¶i thÝch c¸ch lµm
GV: DÆn dß 
BTVN: tr¶ lêi c¸c c©u hái SGK
Häc bµi cò, chuÈn bÞ tr­íc néi dung bµi 41 
HS: ®äc SGK
HS: ho¹t ®éng c¸ nh©n
Phô lôc: PhiÕu häc tËp
 §äc th«ng tin môc 3 phÇn I ( SGK) hoµn thµnh c¸c néi dung sau:
TT
C¸c s¶n phÈm tõ dÇu má
øng dông
1
2
3
4
5
	Ngµy so¹n: 1 1/03/2010
	Ngµy d¹y : 16/03/2010
	Líp d¹y: 9A
TiÕt 51
Bµi 41: NHIÊN LIỆU
I.Môc tiªu
 1.KiÕn thøc
 -HS n¾m ®­îc nhiªn liÖu lµ nh÷ng chÊt ch¸y ®­îc, khi ch¸y to¶ nhiÖt vµ ph¸t s¸ng.
 -N¾m ®­îc c¸ch ph©n lo¹i nhiªn liÖu, ®Æc ®iÓm vµ øng dông cña mét sè nhiªn liÖu th«ng dông.
 2.KÜ n¨ng
 HS cã kÜ n¨ng biÕt c¸ch sö dông nhiªn liÖu cã hiÖu qu¶
 RÌn luyÖn kÜ n¨ng liªn hÖ thùc tÕ
3.Th¸i ®é
 Cã ý thøc b¶o vÖ m«i tr­êng
II.ChuÈn bÞ
 Tranh h×nh c¸c lo¹i nhiªn liÖu r¾n, láng, khÝ
 BiÓu ®å hµm l­îng C trong than, n¨ng suÊt to¶ nhiÖt cña c¸c lo¹i nhiªn liÖu
III.Ph­¬ng ph¸p
 §µm tho¹i vÊn ®¸p
 Trùc quan, ho¹t ®éng nhãm
IV.TiÕn tr×nh
 1.KiÓm tra bµi cò
C©u hái: -Nªu tÝnh chÊt vËt lÝ vµ thµnh phÇn cña dÇu má? C¸c s¶n phÈm thu ®­îc khi ch­ng cÊt dÇu má?
 -Nªu vÞ trÝ ®Þa lÝ, tr÷ l­îng, ­u ®iÓm cña dÇu má n­íc ta, t×nh h×nh khai th¸c dÇu má n­íc ta hiÖn nay?
 2.Bµi míi
*Giíi thiÖu bµi häc
*C¸c ho¹t ®éng
Ho¹t ®éng cña GV
Ho¹t ®éng cña HS
Ho¹t ®éng 1: T×m hiÓu vÒ nhiªn liÖu
GV: ®Æt vÊn ®Ò: Hµng ngµy gia ®×nh chóng ta th­êng sö dông c¸c lo¹i nhiªn liÖu nµo ®Ó ®un nÊu? §Æc ®iÓm chung cña c¸c nhiªn liÖu lµ g×? 
GV: khi dïng ®iÖn ®Ó ®un nÊu, th¾p s¸ng th× cã ph¶i lµ nhiªn liÖu kh«ng?
GV: Bæ sung thªm mét sè lo¹i nhiªn liÖu s½n cã trong tù nhiªn vµ 1 sè nhiªn liÖu ®­îc ®iÒu chÕ tõ c¸c nguyªn liÖu s½n cã.
GV: kÕt luËn
I.Nhiªn liÖu lµ g×?
HS: th¶o luËn tr¶ lêi c©u hái
HS: ph¸t biÓu
HS: ph¸t biÓu - §iÖn lµ d¹ng n¨ng l­îng nh­ng kh«ng ph¶i lµ nhiªn liÖu.
KÕt luËn
-Nhiªn liÖu lµ nh÷ng chÊt ch¸y ®­îc, khi ch¸y to¶ nhiÖt vµ ph¸t s¸ng.
-VÝ dô: than, cñi, dÇu háa, khÝ gaz, cån ®èt, khÝ than
Ho¹t ®éng 2: T×m hiÓu vÒ c¸ch ph©n lo¹i nhiªn liÖu 
GV: yªu cÇu HS ®äc th«ng tin SGK cho biÕt nhiªn liÖu ®­îc chia thµnh mÊy lo¹i? Dùa vµo c¬ së nµo?
GV: yªu cÇu HS ®äc SGK vµ hoµn thµnh néi dung PHT
GV: Treo biÓu ®å hµm l­îng C trong c¸c lo¹i than yªu cÇu HS nhËn xÐt vÒ hµm l­îng C ?
-NhËn xÐt vÒ n¨ng suÊt to¶ nhiÖt cña mét sè lo¹i nhiªn liÖu th«ng th­êng.
-Møc ®é ¶nh h­ëng c¸c lo¹i nhiªn liÖu ®èi víi m«i tr­êng?
GV: KÕt luËn
II.Nhiªn liÖu ®­îc ph©n lo¹i nh­ thÕ nµo?
HS: ®äc SGK ph¸t biÓu
HS: th¶o luËn nhãm hoµn thµnh PHT
HS: ®¹i diÖn nhãm ph¸t biÓu
HS: c¸c nhãm nhËn xÐt, bæ sung
HS: th¶o luËn ph¸t biÓu
KÕt luËn
1.Nhiªn liÖu r¾n
*Than má ®­îc h×nh thµnh do thùc vËt bÞ vïi lÊp d­íi ®Êt vµ ph©n huû hµng triÖu n¨m 
-Than gÇy : C> 90%, to¶ nhiÒu nhiÖt dïng trong c«ng nghiÖp
-Than mì vµ than non : C < 80% dïng luyÖn than cèc.
-Than bïn : C < 60%, lµm chÊt ®èt vµ ph©n bãn.
*Gç: cñ yÕu lµm vËt liÖu x©y dùng
2.Nhiªn liÖu láng
 C¸c s¶n phÈm chÕ biÕn tõ dÇu má: x¨ng, dÇu ho¶, cån ..
Lµm nhiªn liÖu cho ®éng c¬ ®èt trong, ®un nÊu, th¾p s¸ng
3.Nhiªn liÖu khÝ
 KhÝ thiªn nhiªn, khÝ má dÇu, khÝ lß cèc, khÝ thanCã n¨ng suÊt to¶ nhiÖt cao dïng trong c«ng nghiÖp vµ ®êi sèng.
Ho¹t ®éng 3: T×m hiÓu c¸c biÖn ph¸p sö dông nhiªn liÖu cã hiÖu qu¶
GV: Nªu vÊn ®Ò- HiÖn nay mét sè nguån nhiªn liÖu s½n cã trong tù nhiªn ®ang dÇn c¹n kiÖt do nhiÒu nguyªn nh©n, chñ yÕu do con ng­êi- Sö dông kh«ng hîp lÝ g©y l·ng phÝ, vµ« nhiÔm m«i tr­êng. Cã biÖn ph¸p nµo ®Ó gi¶m sù l·ng phÝ khi sö dông nguån nhiªn liÖu vµ g©y « nhiÔm m«i tr­êng? H·y liªn hÖ vµ ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p? 
GV: Bæ sung, hoµn thiÖn néi dung kiÕn thøc
III.Sö dông nhiªn liÖu nh­ thÕ nµo cho cã hiÖu qu¶?
HS: th¶o luËn nhãm, liªn hÖ thùc tÕ ®­a ra c¸c biÖn ph¸p sö dông nguån nhiªn liÖu cã hiÖu qu¶
-§Ò ra c¸c biÖn ph¸p phßng tr¸nh « hiÔm m«i tr­êng khi sö dông c¸c nguån nhiªn liÖu 
HS: ®¹i diÖn nhãm ph¸t biÓu
HS: c¸c nhãm nhËn xÐt, bæ sung
KÕt luËn
-Cung cÊp ®ñ kh«ng khÝ, oxi cho qu¸ tr×nh ch¸y.
-T¨ng diÖn tÝch tiÕp xóc cña nhiªn liÖu víi kh«ng khÝ hoÆc oxi ( trén ®Òu nhiªn liÖu khÝ, láng víi kh«ng khÝ)
-§iÒu chØnh l­îng nhiªn liÖu ®Ó duy tr× sù ch¸y ë møc ®é cÇn thiÕt phï hîp víi nhu cÇu sö dông. 
Ho¹t ®éng 4: Cñng cè – DÆn dß
GV: Tãm t¾t néi dung chÝnh cña bµi
GV: yªu cÇu 2 HS ®äc ghi nhí SGK, ®äc môc Em cã biÕt?
GV: nªu c©u hái – VËn dông c¸c kiÕn thøc ®· häc gi¶i thÝch t¹i sao chÊt khÝ dÔ ch¸y hoµn toµn h¬n chÊt láng vµ chÊt r¾n?
DÆn dß: BTVN: tr¶ lêi c¸c c©u hái 1,3,4 SGK vµ SBT
 ¤n tËp c¸c néi dung: CTCT, ®Æc ®iÓm cÊu t¹o, tÝnh chÊt lÝ häc vµ ph¶n øng ho¸ häc ®Æc tr­ng cña CH4, C2H4, C2H2, C6H6, øng dông cña chóng .
 Xem BT 1, 4 SGK
HS: ®äc SGK
HS: Ho¹t ®éng c¸ nh©n, gi¶i thÝch
HS: Nªu ®­îc – ChÊt khÝ dÔ t¹o ®­îc hçn hîp víi kh«ng khÝ lµm t¨ng diÖn tÝch tiÕp xóc cña nhiªn liÖu víi kh«ng khÝ h¬n lµ chÊt láng vµ chÊt r¾n.
HS: chuÈn bÞ néi dung bµi «n tËp
Phô lôc : PhiÕu häc tËp
 Nhiªn liÖu
Nhiªn liÖu thµnh phÇn
øng dông
Nhiªn liÖu r¾n
-Than má:
-.
Nhiªn liÖu láng
-X¨ng:..
Nhiªn liÖu khÝ
-KhÝ thiªn nhiªn:.
	Ngµy so¹n: 16/03/09
	Ngµy d¹y: 20/03/09
	Líp d¹y: 9B
TiÕt 52
Bµi 42: LuyÖn tËp ch­¬ng 4 – Hi®rocacbon. Nhiªn liÖu
I.Môc tiªu
 1.KiÕn thøc
 -Cñng cè c¸c kiÕn thøc ®· häc vÒ hi®rocacbon
 -HÖ thèng mèi quan hÖ gi÷a cÊu t¹o vµ tÝnh chÊt 
 2.KÜ n¨ng
-Cñng cè c¸c kÜ n¨ng viÕt CTCT cña HCHC, viÕt PTHH
-Cñng cè c¸c ph­¬ng ph¸p gi¶i bµi tËp nhËn biÕt, x¸c ®Þnh c«ng thøc hîp chÊt h÷u c¬
II.ChuÈn bÞ
 B¶ng phô, PHT
 HÖ thèng c©u hái, bµi tËp
III.Ph­¬ng ph¸p
 §µm tho¹i gîi më, So s¸nh
 TÝch kª, kh¸i qu¸t ho¸
 Ho¹t ®éng nhãm, c¸ nh©n
IV.TiÕn tr×nh
*Giíi thiÖu bµi häc
*C¸c ho¹t ®éng
Ho¹t ®éng cña GV
Ho¹t ®éng cña HS
Ho¹t ®éng 1: I.KiÕn thøc cÇn nhí
GV: ph¸t PHT – nhí l¹i kiÕn thøc ®· häc hoµn thµnh néi dung PHT.
GV: hoµn chØnh néi dung b¶ng kiÕn thøc
GV: Nªu c©u hái
-C¸c hi®rocacbon cã nh÷ng tÝnh chÊt vËt lÝ, ho¸ häc nµo gièng nhau, viÕt PTHH minh ho¹? 
HS: ho¹t ®éng nhãm
4HS: ®¹i diÖn 4 nhãm tr×nh bµy
HS: c¸c nhãm nhËn xÐt, bæ sung
HS: ph¸t biÓu
-CH4, C2H4,C2H2: chÊt khÝ kh«ng mµu, kh«ng tan trong n­íc, nhÑ h¬n kh«ng khÝ.
-C6H6: chÊt láng kh«ng mµu, kh«ng tan trong n­íc
-TÝnh chÊt ho¸ häc: ph¶n øng ch¸y
HS: viÕt PTHH minh ho¹
Mªtan
£tilen
Axªtilen
Benzen
CTPT
CH4
C2H4
C2H2
C6H6
CTCT
H2C = CH2
HC CH
§Æc ®iÓm cÊu t¹o ph©n tö
4 liªn kÕt ®¬n
1 liªn kÕt ®«i
1 liªn kÕt ba
3 liªn kÕt ®¬n xen kÏ 3 liªn kÕt ®«i
Ph¶n øng ®Æc tr­ng
CH4+ Cl2 
CH3Cl + HCl
(Ph¶n øng thÕ)
-ph¶n øng céng
C2H4 + Br2 š
 C2H4Br2
-p­ trïng hîp
nCH2= CH2 
(-CH2 – CH2- )
ph¶n øng céng
C2H2 + 2Br2 š
 C2H2Br4
-Ph¶n øng thÕ
C6H6+Br2 C6H5Brl + HBrk
-Ph¶n øng céng
C6H6+3H2
 C6H12
øng dông
chÝnh
-Lµm nhiªn liÖu
-Lµm nguyªn liÖu
-Lµm nguyªn liÖu
-Lµm nhiªn liÖu
-Lµm nguyªn liÖu
-Lµm nguyªn liÖu
-Lµm dung m«i
Ho¹t ®éng 2: II. Bµi tËp
GV: treo BT 1 ( SGK) trªn b¶ng
ViÕt CTCT ®Çy ®ñ vµ thu gän cña c¸c hîp chÊt h÷u c¬ cã CTPT sau: 
a). C3H8
b). C3H6
c). C3H4 
 GV: NhËn xÐt, ®¸nh gi¸ cho ®iÓm
Bµi tËp 2: Tr×nh bµy c¸ch nhËn biÕt 2 chÊt khÝ CH4, C2H4 kh«ng mµu ®ùng trong c¸c lä mÊt nh·n.
GV: h­íng dÉn HS c¸ch tr×nh bµy
GV: treo BT 4 SGK trªn b¶ng
GV: Víi d¹ng bµi to¸n x¸c ®Þnh C