Bài giảng Tiết 34 - Bài 20: Sự ăn mòn kim loại

TiÕt 34. Bµi 20
Sù ¨n mßn kim lo¹i
Ngµy so¹n: ...... / ...... / 20 ......
Gi¶ng ë c¸c líp:
Líp
Ngµy d¹y
Häc sinh v¾ng mÆt
Ghi chó
12A
12C2
12C4
I. Môc tiªu bµi häc:
	1. KiÕn thøc:
Hiểu được : 
- Các khái niệm : ăn mòn kim loại, ăn mòn hoá học, ăn mòn điện hoá.
- Điều kiện xảy ra sự ăn mòn kim loại.
Biết các biện pháp bảo vệ kim loại khỏi bị ăn mòn.
	2. Kü n¨ng:
- Phân biệt được ăn mòn hoá học và ăn mòn điện hoá ở một số hiện tượng thực tế.
- Sử dụng và bảo quản hợp lí một số đồ dùng bằng kim loại và hợp kim dựa vào những đặc tính của chúng
 → Trọng tâm: Ăn mòn điện hoá học.
	3. T­ t­ëng:
	Coù yù thöùc baûo veä kim loaïi, choáng aên moøn kim loaïi do hieåu roõ nguyeân nhaân vaø taùc haïi 	cuûa hieän töôïng aên moøn kim loaïi.
II. Ph­¬ng ph¸p:
	§µm tho¹i kÕt hîp khÐo lÐo víi thuyÕt tr×nh.
III. §å dïng d¹y häc:
IV. TiÕn tr×nh bµi gi¶ng:
	1. æn ®Þnh tæ chøc líp: (1')
	2. KiÓm tra bµi cò: Trong giê häc
	3. Gi¶ng bµi míi:
Thêi gian
Ho¹t ®éng cña Gi¸o viªn
Ho¹t ®éng cña Häc sinh
Néi dung
5'
* Hoaït ñoäng 1
v GV neâu caâu hoûi: Vì sao kim loaïi hay hôïp kim deã bò aên moøn ? Baûn chaát cuûa aên moøn kim loaïi laø gì ?
v GV gôïi yù ñeå HS töï neâu ra khaùi nieäm söï aên moøn kim loaïi vaø baûn chaát cuûa söï aên moøn kim loaïi.
- V× kim lo¹i cã Ýt e ngoµi cïng. B¶n chÊt lµ: M → Mn+ + ne
I – KHAÙI NIEÄM:
Söï aên moøn kim loaïi laø söï phaù huyû kim loaïi hoaëc hôïp kim do taùc duïng cuûa caùc chaát trong moâi tröôøng xung quanh.
Heä quaû: Kim loaïi bò oxi hoaù thaønh ion döông
M → Mn+ + ne
5'
* Hoaït ñoäng 2
v GV neâu khaùi nieäm veà söï aên moøn hoaù hoïc vaø laáy thí duï minh hoaï.
- Ghi TT.
II – CAÙC DAÏNG AÊN MOØN
1. AÊn moøn hoaù hoïc: 
Thí duï: 
 - Thanh saét trong nhaø maùy saûn xuaát khí Cl2
 - Caùc thieát bò cuûa loø ñoát, caùc chi tieát cuûa ñoäng cô ñoát trong
ð AÊn moøn hoaù hoïc laø quaù trình oxi hoaù – khöû, trong ñoù caùc electron cuûa kim loaïi ñöôïc chuyeån tröïc tieáp ñeán caùc chaát trong moâi tröôøng.
10'
* Hoaït ñoäng 3
v GV treo baûng phuï hình bieåu dieãn thí nghieäm aên moøn ñieän hoaù vaø yeâu caàu HS nghieân cöùu thí nghieäm veà söï aên moøn ñieän hoaù.
v GV yeâu caàu HS neâu caùc hieän töôïng vaø giaûi thích caùc hieän töôïng ñoù.
v Thí nghieäm: (SGK)
v Hieän töôïng: 
 - Kim ñieän keá quay ð chöùng toû coù doøng ñieän chaïy qua.
 - Thanh Zn bò moøn daàn.
 - Boït khí H2 thoaùt ra caû ôû thanh Cu.
v Giaûi thích:
2. AÊn moøn ñieän hoaù
a) Khaùi nieäm
v Thí nghieäm: (SGK)
v Hieän töôïng: 
 - Kim ñieän keá quay ð chöùng toû coù doøng ñieän chaïy qua.
 - Thanh Zn bò moøn daàn.
 - Boït khí H2 thoaùt ra caû ôû thanh Cu.
v Giaûi thích:
 - Ñieän cöïc aâm (anot); Zn bò aên moøn theo phaûn öùng:
Zn → Zn2+ + 2e
Ion Zn2+ ñi vaøo dung dòch, caùc electron theo daây daãn sang ñieän cöïc Cu.
 - Ñieän cöïc döông (catot): ion H+ cuûa dung dòch H2SO4 nhaän electron bieán thaønh nguyeân töû H roài thaønh phaân töû H2 thoaùt ra.
2H+ + 2e → H2↑
ð AÊn moøn ñieän hoaù laø quaù trình oxi hoaù – khöû, trong ñoù kim loaïi bò aên moøn do taùc duïng cuûa dung dòch chaát ñieän li vaø taïo neân doøng electron chuyeån dôøi töø cöïc aâm ñeán cöïc döông.
5'
* Hoaït ñoäng 4
v GV treo baûng phuï veà söï aên moøn ñieän hoaù hoïc cuûa hôïp kim saét.
v GV daãn daét HS xeùt cô cheá cuûa quaù trình gæ saét trong khoâng khí aåm.
- Quan s¸t
- Ghi TT
b) AÊn moøn ñieän hoaù hoïc hôïp kim saét trong khoâng khí aåm
Thí duï: Söï aên moøn gang trong khoâng khí aåm.
 - Trong khoâng khí aåm, treân beà maët cuûa gang luoân coù moät lôùp nöôùc raát moûng ñaõ hoaø tan O2 vaø khí CO2, taïo thaønh dung dòch chaát ñieän li.
 - Gang coù thaønh phaàn chính laø Fe vaø C cuøng tieáp xuùc vôùi dung dòch ñoù taïo neân voâ soá caùc pin nhoû maø saét laø anot vaø cacbon laø catot.
Taïi anot: Fe → Fe2+ + 2e
Caùc electron ñöôïc giaûi phoùng chuyeån dòch ñeán catot.
Taïi catot: O2 + 2H2O + 4e → 4OH−
Ion Fe2+ tan vaøo dung dòch chaát ñieän li coù hoaø tan khí O2, Taïi ñaây, ion Fe2+ tieáp tuïc bò oxi hoaù, döôùi taùc duïng cuûa ion OH- 
taïo ra gæ saét coù thaønh phaàn chuû yeáu laø Fe2O3.nH2O.
5'
* Hoaït ñoäng 5
v GV ?: Töø thí nghieäm veà quaù trình aên moøn ñieän hoaù hoïc, em haõy cho bieát caùc ñieàu kieän ñeå quaù trình aên moøn ñieän hoaù xaûy ra ?
v GV löu yù HS laø quaù trình aên moøn ñieän hoaù chæ xaûy ra khi thoaõ maõn ñoàng thôøi caû 3 ñieàu kieän treân, neáu thieáu 1 trong 3 ñieàu kieän treân thì quaù trình aên moøn ñieän hoaù seõ khoâng xaûy ra.
v Caùc ñieän cöïc phaûi khaùc nhau veà baûn chaát.
Caëp KL – KL; KL – PK; KL – Hôïp chaát hoaù hoïc 
v Caùc ñieän cöïc phaûi tieáp xuùc tröïc tieáp hoaëc giaùn tieáp qu daây daãn.
v Caùc ñieän cöïc cuøng tieáp xuùc vôùi moät dung dòch chaát ñieän li.
c) Ñieàu kieän xaûy ra söï aêm moøn ñieän hoaù hoïc
v Caùc ñieän cöïc phaûi khaùc nhau veà baûn chaát.
Caëp KL – KL; KL – PK; KL – Hôïp chaát hoaù hoïc 
v Caùc ñieän cöïc phaûi tieáp xuùc tröïc tieáp hoaëc giaùn tieáp qu daây daãn.
v Caùc ñieän cöïc cuøng tieáp xuùc vôùi moät dung dòch chaát ñieän li.
5'
* Hoaït ñoäng 6
v GV giôùi thieäu nguyeân taéc cuûa phöông phaùp baûo veä beà maët.
v HS laáy thí duï veà caùc ñoà duøng laøm baèng kim loaïi ñöôïc baûo veä baèng phöông phaùp beà maët.
III – CHOÁNG AÊN MOØN KIM LOAÏI
1. Phöông phaùp baûo veä beà maët
 Duøng nhöõng chaát beàn vöõng vôùi moâi tröôøng ñeå phuû maët ngoaøi nhöõng ñoà vaät baèng kim loaïi nhö boâi daàu môõ, sôn, maï, traùng men,
Thí duï: Saét taây laø saét ñöôïc traùng thieác, toân laø saét ñöôïc traùng keõm. Caùc ñoà vaät laøm baèng saét ñöôïc maï niken hay crom.
5'
* Hoaït ñoäng 7
v GV giôùi thieäu nguyeân taéc cuûa phöông phaùp ñieän hoaù.
v GV ?: Tính khoa hoïc cuûa phöông phaùp ñieän hoaù laø gì?
v Noái kim loaïi caàn baûo veä vôùi moät kim loaïi hoaït ñoäng hôn ñeå taïo thaønh pin ñieän hoaù vaø kim loaïi hoaït ñoäng hôn seõ bò aên moøn, kim loaïi kia ñöôïc baûo veä.
2. Phöông phaùp ñieän hoaù
Noái kim loaïi caàn baûo veä vôùi moät kim loaïi hoaït ñoäng hôn ñeå taïo thaønh pin ñieän hoaù vaø kim loaïi hoaït ñoäng hôn seõ bò aên moøn, kim loaïi kia ñöôïc baûo veä.
Thí duï: Baûo veä voû taøu bieån laøm baèng theùp baèng caùch gaùn vaøo maët ngoaøi cuûa voû taøu (phaàn chìm döôùi nöôùc) nhöõng khoái Zn, keát quaû laø Zn bò nöôùc bieån aên moøn thay cho theùp.
	4. Cñng cè bµi gi¶ng: (3')
	1, Trong hai tröôøng hôïp sau ñaây, tröôøng hôïp naøo voû taøu ñöôïc baûo veä ? Giaûi thích.
 	- Voû taøu theùp ñöôïc noái vôùi thanh keõm.
 	- Voû taøu theùp ñöôïc noái vôùi thanh ñoàng.
 	2, Cho laù saét vaøo
 	a) dung dòch H2SO4 loaõng.
 	b) dung dòch H2SO4 loaõng coù theâm vaøi gioït dung dòch CuSO4.
	Neâu hieän töôïng xaûy ra, giaûi thích vaø vieát PTHH cuûa caùc phaûn öùng xaûy ra trong moãi 	tröôøng hôïp.
	5. H­íng dÉn häc sinh häc vµ lµm bµi tËp vÒ nhµ: (1')
	Baøi taäp veà nhaø: 3→6 trang 95 (SGK).
V. Tù rót kinh nghiÖm sau bµi gi¶ng:
............................................................................................
............................................................................................
............................................................................................
............................................................................................
............................................................................................
chuyªn m«n duyÖt
Ngµy ...... / ...... / 20 ......