Bài giảng Tiết 27 - Bài 21: Tuần 14: Sự ăn mòn kim loại và sự bảo vệ kim loại không bị ăn mòn

g kiến thức để bảo vệ một số đồ vật bằng kim loại trong gia đình
1.3 Thái độ:
-Trong đời sống biết cách bảo quản các đồ vật bằng kim loại không bị ăn mòn.
- Biết sử dụng các hợp kim ít bị ăn mòn.
v Nợi dung bài học: 
Khái niệm ăn mịn kim loại và các yếu tố ảnh hưởng
Biện pháp chống ăn mịn kim loại
w Chuẩn bị:
3.1 GV: chuẩn bị sẳn thí nghiệm H2.19 sgk /65
3.2 HS: đọc bài 21 ở nhà và mỗi nhóm chuẩn bị: một vật dụng bằng sắt bị gỉ sét. Xác định được khái niệm: thế nào là sự ăn mòn kim loại? Làm thế nào để bảo vệ các đồ vật bằng kim loại không bị ăn mòn?
x Tở chức các hoạt đợng học tập
4.1 Ổn định tổ chức & kiểm diện : kiểm tra sĩ sớ HS và sự chuẩn bị bài ở nhà.
4.2 Kiểm tra miệng
Câu hỏi:
Câu 1: Thế nào gọi là hợp kim? Gang và thép có thành phần như thế nào?(8đ)
Câu 2: PTHH nào sau đây xảy ra trong quá trình luyện gang? (8đ)
FeO + Mn Fe + MnO
2FeO + Si 2Fe + SiO2
Fe2O3 + 3CO 2Fe + 3CO2
FeO + C Fe + CO
Câu 3: Thế nào gọi là sự ăn mòn kim loại ? (8đ)
Trả lời:
GV: gọi 3 HS làm bài.
HS 1: Câu 1:
- Hợp kim:là chất rắn thu được sau khi làm nguội hỗn hợp nóng chảy của nhiều kim loại khác nhau hoặc của kim loại với phi kim.
- Gang: là hợp kim của sắt có hàm lượng C từ 2 - 5% và chưá một ít các nguyên tố khác.
- Thép : là hợp kim của sắt có hàm lượng C dưới 2% và một ít các nguyên tố khác.
 HS 2: Câu 2: chọn C.
HS 3: Sự phá hủy kim loại, hợp kim do tác dụng hóa học trong môi trường được gọi là sự ăn mòn kim loại.
GV: gọi HS nhận xét, đánh giá và kết luận chấm điểm.
4.3 Tiến trình bài học
HOẠT ĐỢNG 1: (10 phút)
I.Thế nào gọi là sự ăn mòn kim loại ?
(1) Mục tiêu:
Kiến thức: Khái niệm về sự ăn mòn kim loại và nguyên nhân ảnh hưởng đến sự ăn mòn kim loại
Kĩ năng: phân tích được hiện tượng kim loại bị ăn mòn.
(2) Phương pháp, phương tiện dạy học: 
Phương pháp:vấn đáp, tìm tòi; 
Phương tiện dạy học: mẫu vật kim loại (hợp kim) bị ăn mòn, tranh ảnh (nếu có)
(3) Các bước của hoạt đợng:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS
NỘI DUNG BÀI HỌC
Bước 1: quan sát và phân tích tranh ảnh, mẫu vật bị ăn mòn.
GV: Các em hãy quan sát tranh H2.18 hoặc mẩu vật bị gỉ sét mà các em đã chuẩn bị. Có màu gì? Dùng tay bẻ gãy, như vậy nó có tính chất như thế nào? Có còn tính chất của kim loại không?
HS:có màu nâu, xốp, giòn, dễ gãy, không có ánh kim. Mẩu vật đó không còn tính chất của kim loại.
GV: ngoài miếng sắt bị gỉ sét còn có vỏ tàu thủy, đường ray xe lửa, chiếc cầu bằng hợp kim của sắt, các dụng cụ lao động bằng kim loại sắtnó cũng có hiện tượng gỉ sét. tại sao nó bị biến đổi như vậy?
Bước 2: tìm hiểu và phân tích nguyên nhân kim loại bị ăn mòn.
HS:Trong không khí có oxi; trong nước mưa thường có axit yếu do khí cacbonic và một số khí khác bị hòa tan ; trong nước biển có hòa tan một số muối như NaCl, MgCl2 những chất này đã tác dụng lên kim loại hoặc hợp kim của sắt tạo ra gỉ sét
Bước 3: kết luận
GV:hiện tượng kim loại bị gỉ được gọi là sự ăn mòn kim loại. Thế nào gọi là sự ăn mòn kim loại ?
HS: sự phá hủy kim loại, hợp kim do tác dụng hóa học trong môi trường được gọi là sự ăn mòn kim loại.
GV:theo các em”sự ăn mòn kim loại” là hiện tượng vật lý hay là hiện tượng hóa học?
HS: là hiện tượng hóa học.
I.Thế nào gọi là sự ăn mòn kim loại ? 
Sự phá hủy kim loại, hợp kim do tác dụng hóa học trong môi trường được gọi là sự ăn mòn kim loại.
Ví dụ: vỏ tàu thủy, cầu sắt, cửa sồ sắt
HOẠT ĐỢNG 1: (15 phút)
II. Những yếu tớ nào ảnh hưởng đến sự ăn mòn kim loại ?
(1) Mục tiêu:
Kiến thức: các yếu tớ ảnh hưởng đến sự ăn mòn kim loại
Kĩ năng: Quan sát một số thí nghiệm và rút ra nhận xét về một số yếu tố ảnh hưởng đến sự ăn mịn kim loại. Nhận biết được hiện tượng ăn mịn kim loại trong thực tế.
(2) Phương pháp, phương tiện dạy học: 
Phương pháp:vấn đáp, tìm tòi.
Phương tiện dạy học: bợ thí nghiệm ảnh hưởng của thành phần các chất trong mơi trường đến sự ăn mòn kim loại.
(3) Các bước của hoạt đợng:
HOẠT ĐỢNG CỦA GV VÀ HS
NỢI DUNG BÀI HỌC
Bước 1: Tìm hiểu và phân tích thí nghiệm
GV:ở đây có mẩu thí nghiệm sau:
ống 1: đinh sắt trong không khí khô.
ống 2: đinh sắt trong nước có hòa tan khí oxi.
ống 3:đinh sắt trong dung dịch muối ăn.
ống 4: đinh sắt trong nước cất có lớp dầu nhờn ở trên.
- Các em quan sát đinh sắt trong 4 trường hợp trên nêu hiện tượng xảy ra.
HS: trả lời:
+ ống 1: đinh sắt không bị ăn mòn.
+ ống 2: đinh sắt bị ăn mòn chậm.
+ ống 3:đinh sắt bị ăn mòn nhanh.
+ ống 4: đinh sắt không bị ăn mòn.
GV:từ kết quả trên em có nhận xét gì về cây đinh sắt?
HS: sự ăn mòn kim loại không xảy ra hoặc xảy ra nhanh hay chậm phụ thuộc vào thành phần của môi trường mà nó tiếp xúc.
Bước 2: kết luận
GV: dưới tác dụng của các chất trong môi trường làm cho kim loại bị ăn mòn, ngoài ra còn bị ảnh hưởng bởi yếu tố nhiệt độ. Thực nghiệm cho thấy ở nhiệt độ cao làm cho ăn mòn kim loại xảy ra nhanh hơn. Thí dụ: thanh sắt trong bếp than bị ăn mòn nhanh hơn so với thanh sắt để ở nơi khô ráo, thoáng mát.
Bước 3: bở sung nợi dung ngoài SGK.
GV: Kim loại bị ăn mòn nhanh hơn còn phụ thuợc vào thành phần của kim loại.
GV: Hãy nêu ví dụ cho trường hợp trên ?
HS: Hợp kim của sắt ít bị/ ăn mòn chậm hơn so với sắt.
II.Những yếu tớ ảnh hưởng đến sự ăn mòn kim loại
1. Aûnh hưởng của các chất trong môi trường.
 Sự ăn mòn kim loại không xảy ra hoặc xảy ra nhanh hay chậm phụ thuộc vào thành phần của môi trường mà nó tiếp xúc.
2. Aûnh hưởng của nhiệt độ.
 Sự ăn mòn kim loại xảy ra nhanh hơn khi có nhiệt độ cao.
HOẠT ĐỢNG 3: (7 phút)
III.Làm thế nào để bảo vệ các đờ vật bằng kim loại khơng bị ăn mòn ?
(1) Mục tiêu:
Kiến thức: Bảo vệ các đờ vật bằng kim loại khơng bị ăn mòn.
Kĩ năng: Vận dụng những hiểu biết đã học bảo bệ các đờ dùng bằng kim loại khơng bị ăn mòn.
(2) Phương pháp, phương tiện dạy học: 
Phương pháp:vấn đáp, tìm tòi; thảo luận
Phương tiện dạy học: phiếu học tập
(3) Các bước của hoạt đợng:
HOẠT ĐỢNG CỦA GV VÀ HS
NỢI DUNG BÀI HỌC
Bước 1:thảo luận đưa ra phương pháp bảo vệ các đờ vật bằng kim loại khơng bị ăn mòn.
GV: từ việc nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến sự ăn mòn kim loại, chúng ta có biện pháp gì để bảo vệ kim loại không bị ăn mòn?
- Các em làm việc theo nhóm giải quyết vấn đề trên.
GV: phát phiếu học tập cho nhómvà thời gian hoàn thành là 5’
Phiếu học tập:
 Em hãy đưa ra các biện pháp bảo vệ các đồ vật bằng kim loại không bị ăn mòn?
HS: thảo luận ghi vào phiếu học tập.
GV: gọi đại diện 2 – 3 nhóm HS trình bày
HS: trình bày kết quả.
Bước 2: kết luận
GV:Kết luận:
- Ngăn không cho kim loại tiếp xúc với môi trường, bằng cách: sơn, mạ, bôi trơn dầu mỡ lên trên bề mặt kim loại.
- Để đồ vật ở nơi khô ráo, thoáng mát, thường xuyên lau chùi sạch sẽ sau khi sử dụng.
- Chế tạo hợp kim ít bị ăn mòn như:cho thêm vào thép một số kim loại như crôm, niken cũng làm tăng độ bền của thép với môi trường hoặc là tạo ra hợp kim inox
GV:tuy nhiên có một số dụng cụ, chi tiết máy không thể sơn hoặc tráng men để bảo vệ kim loại. Với những đồ vật này người ta phải làm như thế nào?
HS: trả lời ở mục “ em có biết?”
III. Các biện pháp bảo vệ kim loại khơng bị ăn mòn.
1. Ngăn không cho kim loại tiếp xúc với môi trường, bằng cách: sơn, mạ, bôi trơn dầu mỡ lên trên bề mặt kim loại.
- Để đồ vật ở nơi khô ráo, thoáng mát, thường xuyên lau chùi sạch sẽ sau khi sử dụng.
2. Chế tạo hợp kim ít bị ăn mòn
y Tởng kết và hướng dẫn học tập
5.1 Tởng kết
- GV: dùng kĩ thuật trình bày 1 phút để HS trả lời các vấn đề sau:
Thế nào là sự ăn mòn kim loại? Lấy 2 ví dụ về đồ vật bị ăn mòn kim loại ở xung quanh ta.
Tại sao kim loại bị ăn mòn?
Nêu các biện pháp bảo vệ các đồ vật kim loại không bị ăn mòn.
- Bài tập:
Hãy chọn câu đúng:
Câu 1: Con dao làm bằng thép không bị gỉ nếu:
Sau khi dùng, rửa sạch, lau khô.
Cắt chanh rồi không rửa.
Ngâm trong nước tự nhiên hoặc nước máy lâu ngày.
Ngâm trong nước muối một thời gian.
Câu 2: Hiện nay trên thị trường có nhiều loại tôn như: tôn lạnh, tôn màu, tôn giả ngói tuy nhiên chúng được làm từ sắt. Theo em tại sao những tấm tôn này lâu bị gỉ hơn?
Đáp án:
Câu 1: chọn A.
Câu 2: do các tấm tôn làm từ sắt đã được tráng kẽm nên hạn chế sự gỉ sét. Đây là một biện pháp chống sự ăn mòn kim loại.
5.2 Hướng dẫn học tập
Đới với bài học ở tiết học này:
- Học bài:
định nghĩa sự ăn mòn kim loại; 
những yếu tố ảnh hưởng đến sự ăn mòn kim loại; 
các biện pháp bảo vệ kim loại không bị ăn mòn
- Làm bài tập: 1- 4 SGK / 67.
Đới với bài học ở tiết học tiếp theo:
- Xem bài 22: “luyện tập chương 2: kim loại “ SGK /68.
Chuẩn bị các nội dung sau:
Ôn tập tính chất hóa học của kim loại.
Ýù nghĩa : dãy hoạt động hóa học của kim loại.
Tính chất hóa học của nhôm và sắt có gì giống nhau và khác nhau?
Hợp kim của sắt.
‘Phụ lục
Phiếu học tập:
 Em hãy đưa ra các biện pháp bảo vệ các đồ vật