Bài giảng Tiết 19 - Bài 13: Đại cương về polime (tiếp)
1. Kiến thức
Biết được:
Polime: Khái niệm, đặc điểm cấu tạo, tính chất vật lí (trạng thái, nhiệt độ nóng chảy, cơ tính, tính chất hoá học (cắt mạch, giữ nguyên mạch, tăng mạch) 2. Kĩ năng
Từ monome viết được công thức cấu tạo của polime và ngược lại.
B. TRỌNG TÂM
Đặc điểm cấu tạo và một số đặc tính vật lí chung (trạng thái, nhiệt độ nóng chảy, tính cơ học).
Tính chất hóa học: phản ứng giữ nguyên mạch, cắt mạch, cộng mạch.
daøi vaø maûnh vôùi ñoä beàn nhaát ñònh. - Trong tô, nhöõng phaân töû polime coù maïch khoâng phaân nhaùnh, saép xeáp song song vôùi nhau. v GV yeâu caàu HS nghieân cöùu SGK vaø cho bieát caùc loaïi tô vaø ñaëc ñieåm cuûa noù. 2. Phaân loaïi a) Tô thieân nhieân (saün coù trong thieân nhieân) nhö boâng, len, tô taèm. b) Tô hoaù hoïc (cheá taïo baèng phöông phaùp hoaù hoïc) - Tô toång hôïp (cheá taïo töø polime toång hôïp): tô poliamit (nilon, capron), tô vinylic theá (vinilon, nitron,) - Tô baùn toång hôïp hay tô nhaân taïo (xuaát phaùt töø polime thieân nhieân nhöng ñöôïc cheá bieán theâm baèng con ñöôøng hoaù hoïc): tô visco, tô xenlulozô axetat, Hoaït ñoäng 4 v HS ñoïc SGK, sau ñoù vieát PTHH cuûa phaûn öùng toång hôïp tô nilon-6,6 vaø neâu nhöõng ñaëc ñieåm cuûa loaïi tô naøy. 3. Moät soá loaïi tô toång hôïp thöôøng gaëp a) Tô nilon-6,6 - Tính chaát: Tô nilon-6,6 dai, beàn, meàm maïi, oùng möôït, ít thaám nöôùc, giaët mau khoâ nhöng keùm beàn vôùi nhieät, vôùi axit vaø kieàm. - ÖÙng duïng: Deät vaûi may maëc, vaûi loùt saêm loáp xe, deät bít taát, beän laøm daây caùp, daây duø, ñan löôùi, v HS ñoïc SGK, sau ñoù vieát PTHH cuûa phaûn öùng toång hôïp tô nitron vaø neâu nhöõng ñaëc ñieåm cuûa loaïi tô naøy. b) Tô nitron (hay olon) - Tính chaát: Dai, beàn vôùi nhieät vaø giöõ nhieät toát. - ÖÙng duïng: Deät vaûi, may quaàn aùo aám, beän len ñan aùo reùt. Cuûng coáø 1. Trong caùc nhaän xeùt döôùi ñaây, nhaän xeùt naøo khoâng ñuùng ? A. Moät soá chaát deûo laø polime nguyeân chaát. B. Ña soá chaát deûo, ngoaøi thaønh phaàn cô baûn laø polime coøn coù caùc thaønh phaàn khaùc. C. Moät soá vaät lieäu compozit chæ laø polime. P D. Vaät lieäu compozit chöùa polime vaø caùc thaønh phaàn khaùc. 2. Tô nilon-6,6 thuoäc loaïi A. tô nhaân taïo B. tô baùn toång hôïp C. tô thieân nhieân D. tô toång hôïpP 3. Tô visco khoâng thuoäc loaïi A. tô hoaù hoïc B. tô toång hôïp C. tô baùn toång hôïpP D. tô nhaân taïo Daën doø 1. Baøi taäp veà nhaø: 2, 4 trang 72 SGK 2. Xem tröôùc phaàn coøn laïi cuûa baøi VAÄT LIEÄU POLIME . Ruùt kinh nghieäm Tieát 22 Baøi 14 VAÄT LIEÄU POLIME - v - A. CHUẨN KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức Biết được: Khái niệm, thành phần chính, sản xuất và ứng dụng của: cao su, keo dán tổng hợp. 2. Kĩ năng Viết các PTHH cụ thể điều chế một số cao su, keo dán thông dụng. Sử dụng và bảo quản được một số vật liệu polime trong đời sống. B. TRỌNG TÂM Thành phần chính và cách sản xuất của : cao su, keo dán tổng hợp. C. PHƯƠNG PHÁP Neâu vaán ñeà + ñaøm thoaïi + hoaït ñoäng nhoùm. D. CHUẨN BỊ Chuaån bò caùc vaät lieäu polime: cao su vaø keo daùn. Caùc tranh aûnh , hình veõ, tö lieäu, lieân quan ñeán baøi hoïc. Heä thoáng caâu hoûi cuûa baøi. E. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC Tieát 2 1. Ổn định 2. Kieåm tra baøi cuõ 3. Bài mới Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Noäi dung kieán thöùc Hoaït ñoäng 1 v HS ñoïc SGK vaø quan saùt sôïi daây sao su laøm maãu cuûa GV, cho bieát ñònh nghóa cao su, phaân loaïi cao su. III – CAO SU 1. Khaùi nieäm: Cao su laø vaät lieäu coù tính ñaøn hoài. v GV yeâu caàu HS nghieân cöùu SGK vaø cho bieát caáu truùc phaân töû cuûa sao su thieân nhieân. v HS nghieân cöùu SGK vaø cho bieát tính chaát cuûa cao su thieân nhieân vaø tính chaát cuûa noù. v GV lieân heä nöôùc ta do ñieàu kieän ñaát ñai vaø khí haäu raát thuaän tieän cho vieäc troàng caây sao su, caây coâng nghieäp coù giaù trò cao. 2. Phaân loaïi: Coù hai loaïi cao su: Cao su thieân nhieân vaø cao su toång hôïp. a) Cao su thieân nhieân v Caáu taïo: ð Cao su thieân nhieân laø polime cuûa isopren: v Tính chaát vaø öùng duïng - Cao su thieân nhieân coù tính ñaøn hoài, khoâng daãn ñieän vaø nhieät, khoâng thaám khí vaø nöôùc, khoâng tan trong nöôùc, etanol, axeton,nhöng tan trong xaêng, benzen. - Cao su thieân nhieân tham gia ñöôïc phaûn öùng coäng (H2, HCl, Cl2,) do trong phaân töû coù chöùa lieân keát ñoâi. Taùc duïng ñöôïc vôùi löu huyønh cho cao su löu hoaù coù tính ñaøn hoài, chòu nhieät, laâu moøn, khoù hoaø tan trong caùc dung moâi hôn so vôùi cao su thöôøng. - Baûn chaát cuûa quaù trình löu hoaù cao su (ñun noùng ôû 1500C hoãn hôïp cao su vaø löu huyønh vôùi tæ leä khoaûng 97:3 veà khoái löôïng) laø taïo caàu noái −S−S− giöõa caùc maïch cao su taïo thaønh maïng löôùi. v HS nghieân cöùu SGK vaø cho bieát ñònh nghóa cao su toång hôïp. v HS nghieân cöùu SGK, sau ñoù vieát PTHH cuûa phaûn öùng toång hôïp cao su buna vaø cho bieát nhöõng ñaëc ñieåm cuûa loaïi cao su naøy. v HS nghieân cöùu SGK, sau ñoù vieát PTHH cuûa phaûn öùng toång hôïp cao su buna-S vaø buna-N vaø cho bieát nhöõng ñaëc ñieåm cuûa loaïi cao su naøy. b) Cao su toång hôïp: Laø loaïi vaät lieäu polime töông töï cao su thieân nhieân, thöôøng ñöôïc ñieàu cheá töø caùc ankañien baèng phaûn öùng truøng hôïp. v Cao su buna Cao su buna coù tính ñaøn hoài vaø ñoä beàn keùm cao su thieân nhieân. v Cao su buna-S vaø buna-N Hoaït ñoäng 2 v HS nghieân cöùu SGK, sau ñoù cho bieát ñònh nghóa keo daùn vaø neâu baûn chaát cuûa keo daùn. IV – KEO DAÙN TOÅNG HÔÏP 1. Khaùi nieäm: Keo daùn laø vaät lieäu coù khaû naêng keát dính hai maûnh vaät lieäu raén gioáng hoaëc khaùc nhau maø khoâng laøm bieán ñoåi baûn chaát cuûa caùc vaät lieäu ñöôïc keát dính. v HS nghieân cöùu SGK vaø lieân heä thöïc teá sau ñoù cho bieát ñònh nghóa nhöïa vaù xaêm vaø caùch duøng noù. v GV yeâu caàu HS neâu nhöõng ñaëc ñieåm caáu taïo cuûa keo daùn epoxi, sau khi nghieân cöùu SGK. v GV yeâu caàu HS nghieân cöùu SGK, sau ñoù vieát PTHH cuûa phaûn öùng toång hôïp keo daùn ure-fomañehit vaø neâu ñaëc ñieåm cuûa loaïi keo daùn naøy. 2. Moät soá loaïi keo daùn toång hôïp thoâng duïng a) Nhöïa vaù saêm: Laø dung dòch ñaëc cuûa cao su trong dung moâi höõu cô. b) Keo daùn epoxi: Laøm töø polime coù chöùa nhoùm epoxi c) Keo daùn ure-fomanñehit Cuûng coáø 1. Keát luaän naøo sau ñaây khoâng hoaøn toaøn ñuùng? A. Cao su laø nhöõng polime coù tính ñaøn hoài. B. Vaät lieäu compozit coù thaønh phaàn chính laø polime. C. Nilon-6,6 thuoäc loaïi tô toång hôïp. D. Tô taèm thuoäc loaïi tô thieân nhieân. 2. Tô taèm vaø nilon-6,6 ñeàu A. coù cuøng phaân töû khoái. B. thuoäc loaïi tô toång hôïp. C. thuoäc loaïi tô thieän nhieân. D. chöùa caùc loaïi nguyeân toá gioáng nhau trong phaân töû. 3. Phaân töû khoái trung bình cuûa poli (hexametylen añipamit) laø 30.000, cuûa sao su töï nhieân laø 105.000. Haõy tính soá maét xích (trò soá n) gaàn ñuùng trong CTPT moãi loaïi polime treân. Daën doøø 1. Baøi taäp veà nhaø: 1, 3, 5, 6 trang 72-73 (SGK). 2. Xem tröôùc baøi LUYEÄN TAÄP POLIME VAØ VAÄT LIEÄU POLIME. Ruùt kinh nghieäm Tieát 23 Baøi 15 Luyeän taäp POLIME VAØ VAÄT LIEÄU POLIME - v - A. CHUẨN KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kieán thöùc - Cuûng coá nhöõng hieåu bieát veà caùc phöông phaùp ñieàu cheá polime. - Cuûng coá kieán thöùc veà caáu taïo maïch polime. 2. Kó naêng - So saùnh hai phaûn öùng truøng hôïp vaø truøng ngöng ñeå ñieàu cheá polime (ñònh nghóa, saûn phaåm, ñieàu kieän). - Giaûi caùc baøi taäp veà hôïp chaát polime. B. CHUAÅN BÒ: Heä thoáng caâu hoûi veà lí thuyeát vaø choïn caùc baøi taäp tieâu bieåu cho baøi hoïc. C. PHÖÔNG PHAÙP: Neâu vaán ñeà + ñaøm thoaïi + hoaït ñoäng nhoùm. D. TIEÁN TRÌNH BAØI DAÏY 1. OÅn ñònh lôùp 2. Kieåm tra baøi cuõ 3. Baøi môùi Hoaït ñoäng cuûa thaày vaø troø Noäi dung kieán thöùc Hoaït ñoäng 1 v HS caên cöù vaøo caùc kieán thöùc ñaõ hoïc veà polime vaø vaät lieäu polime ñeå choïn ñaùp aùn phuø hôïp. Baøi 1: Phaùt bieåu naøo sau ñaây khoâng ñuùng? A. Polime laø hôïp chaát coù phaân töû khoái lôùn do nhieàu maét xích lieân keát vôùi nhau taïo neân. B. Nhöõng phaân töû nhoû coù lieân keát ñoâi hoaëc voøng keùm beàn goïi laø monome. P C. Heä soá n maét xích trong coâng thöùc polime goïi laø heä soá truøng hôïp. D. Polime toång hôïp ñöôïc taïo thaønh nhôø phaûn öùng truøng hôïp hoaëc phaûn öùng truøng ngöng. Baøi 2: Nhoùm vaät lieäu naøo ñöôïc cheá taïo töø polime thieân nhieân? A. Tô visco, tô taèm, sao su buna, keo daùn goã. B. Tô visco, tô taèm, phim aûnh. P C. Cao su isopren, tô visco, nilon-6, keo daùn goã. D. Nhöïa bakelit, tô taèm, tô axetat. Hoaït ñoäng 2 v HS phaân tích ñaëc ñieåm caáu taïo cuûa moãi polime ñeå tìm ra coâng thöùc cuûa monome töông öùng. v HS vieát CTCT cuûa caùc monome. GV quan saùt HS laøm vaø höôùng daãn. Baøi 3: Cho bieát caùc monome ñöôïc duøng ñeå ñieàu cheá caùc polime sau: Giaûi a) CH2=CH−Cl b) CF2=CF2 c) CH2=C(CH3)−CH=CH2 d) H2N-[CH2]6-COOH Hoaït ñoäng 3 v GV?: Em haõy cho bieát thaønh phaàn nguyeân toá cuûa da thaät vaø da giaû khaùc nhau nhö theá naøo ? v GV giôùi thieäu caùch phaân bieät. Caâu 4: Trình baøy caùch phaân bieät caùc maãu vaät lieäu sau: a) PVC (laøm giaû da) vaø da thaät. b) Tô taèm vaø tô axetat. Giaûi Trong caû hai tröôøng hôïp (a), (b), laáy moät ít maãu ñoát, neáu coù muøi kheùt ñoù laø da thaät hoaëc tô taèm. Hoaït ñoäng 4 v HS vieát PTHH cuûa caùc phaûn öùng. v GV höôùng daãn HS giaûi quyeát baøi toaùn. Caâu 5: a) Vieát caùc PTHH cuûa phaûn öùng ñieàu cheá caùc chaát theo sô ñoà sau: - Stiren → polistiren - Axit ω-aminoenantoic (H2N-[CH2]6-COOH) → polienantamit (nilon-7) b) Ñeå ñieàu cheá 1 taán moãi loaïi polime treân caàn bao nhieâu taán monome moãi loaïi, bieát raèng hieäu suaát cuûa caû 2 quaù trình ñieàu cheá laø 90%. Giaûi a) PTHH b) Khoái löôïng monome moãi loaïi Theo (1), muoán ñieàu cheá 1 taán polistiren caàn (taán) stiren (H = 90%) Theo (2), 145 taán H2N-[CH2]-COOH ñieàu cheá 127 taán polime. mH2N[CH2]6COOH = Vì H=90%→mH2N[CH2]6COOH thöïc teá =1,14. Cuûng coá : Trong phaàn baøi taäp Daën doøø Xem tröôùc baøi Thöïc haønh POLIME VAØ VAÄT LIEÄU POLIME. Ruùt kinh nghieäm Tieát 24 Baøi 16 Thöïc haønh MOÄT SOÁ TÍNH CHAÁT CUÛA POLIME VAØ VAÄT LIEÄU POLIME - v - A. CHUẨN KIẾN THỨC, KỸ NĂNG 1. Kiến thức Biết được : Mục đích, cách tiến hành, kĩ thuật thực hiện các thí nghiệm : - Phản ứng đông tụ của protein : đun nóng lòng trắng trứng h
File đính kèm:
- chuong polime.doc