Bài giảng Tiết : 11 - Bài 8 : Thực hành điều chế, tính chất hoá học của este và cacbohiđrat

Ngày soạn
Ngày giảng
Lớp
Sĩ số
23/09/2010
12A
12B
Tiết : 11
Bài 8 : Thực hành
ĐIỀU CHẾ, TÍNH CHẤT HOÁ HỌC 
CỦA ESTE VÀ CACBOHIĐRAT
I. MỤC TIÊU 
 1, Về kiến thức : Biết được : Mục đích, cách tiến hành, kĩ thuật thực hiện các thí 
 nghiệm :
 - Điều chế etyl axetat.
 - Phản ứng xà phòng hoá chất béo.
 - Phản ứng của glucozơ với Cu(OH)2.
 - Phản ứng của hồ tinh bột với iot.
 2, Về kĩ năng : 
 - Sử dụng dụng cụ hoá chất để tiến hành an toàn, thành công các thí nghiệm trên. 
 - Quan sát, nêu hiện tượng thí nghiệm, giải thích và viết các phương trình hoá học, 
 rút ra nhận xét.
 - Viết tường trình thí nghiệm.
 3, Về thái độ : Giáo dục tính cẩn thận tiết kiệm trong thực hành hoá học. Giữ
 vệ sinh sạch sẽ phòng học, phòng thí nghiệm. An toàn khi làm thí nghiệm. 
II. CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS 
 1, Chuẩn bị của GV : Chuẩn bị dụng cụ hoá chất cho 1 nhóm (4 nhóm) làm TN :
 + Dụng cụ : Ống nghiệm	: 5	 Ống nhỏ giọt : 5 Cặp ống nghiệm	: 1	Giá để ống nghiệm	: 1 Thìa xúc hoá chất: 1 Đèn cồn	: 1
	 Bát sứ: 1	 Đũa thủy tinh: 2
 + Hoá chất : Ancol etylic, axit axetic, axit sunfuric đặc, dd natriclorua, dầu thực vật, dd
 natri hidroxit, dd đồng sunfat, dd glucozơ, dd iot, dd hồ tinh bột.
 2, Chuẩn bị của HS : Đọc và chuẩn bị mẫu báo cáo thực hành ở nhà.
III. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY
 1, Kiểm tra bài cũ : - Nêu cách điều chế este ? Viết ptpu minh hoạ ?
 - Nêu t/c hoá học của este ? Viết ptpu minh hoạ ?
 - Nêu t/c hoá hoc. của các loại cacbohiđrat ?
 2, Dạy nội dung bài mới : 
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ
NỘI DUNG
Hoạt động 1 : Nội dung thí nghiệm
GV : Cho HS nêu nội dung của bài TN:
- Gồm những TN gì ?
- Cách làm như thế nào ?
HS : Trả lời
HS : Khác nhận xét, bổ sung.
GV : Kết luận.
Hoạt động 2 : Thi nghiệm 1 : Điều
 chế etyl axetat
GV : H.dẫn HS làm TN : Cho vào ống nghiệm khô (dài 14 - 18 cm) 1 ml ancol etylic, 1 ml axit axetic n.chất và 1 giọt axit sunfuric đặc. Lắc đều, đồng thời đun cách thủy 5 - 6 phút trong nồi nước nóng 65 - 700C (hoặc đun nhẹ trên ngọn lửa đèn cồn, không được đun sôi). Làm lạnh rồi rót thêm vào ống nghiệm 2 ml dung dịch NaCl bảo hòa. 
HS : Làm TN q.sát, g.chép lại h.tượng q.sát, g.thích, viết ptpu, rút ra kết luận.
GV : Q.sát HS làm TN và dặn dò HS cẩn thận khi tiếp xúc với H2SO4 đặc nhất là khi đun nóng
Hoạt động 3 : Thi nghiệm 2 : Phản 
 ứng xà phòng hoá
GV : H.dẫn HS làm TN : Cho vào bát sứ khoảng 1g dầu thực vật và 2-3ml dung dịch NaOH 40%. Đun h.hợp sôi nhẹ và l.tục khuấy đều bằng đũa thuỷ tinh trong 8 - 10 phút. Rót thêm 10 giọt dd NaCl bão hoà nóng, khuấy nhẹ.
HS : Làm TN q.sát, g.chép lại h.tượng q.sát, g.thích, viết ptpu, rút ra kết luận.
GV : Q.sát HS làm TN và dặn dò HS phải dùng đũa t.tinh khuấy đều h.hợp trong bát sứ có thêm vài giọt nước để hỗn hợp không cạn đi, p.ứng mới thực hiện được. (TN này nên làm đầu tiên vì p.ứng hơi chậm, mất nhiều thời gian.)
Hoạt động 4 : Thi nghiệm 3 : Phản 
 ứng của glucozơ với Cu(OH)2
GV : H.dẫn HS làm TN : Cho vào ống nghiệm 2 - 3 giọt dung dịch CuSO4 5% và 1 ml dung dịch NaOH. Lắc nhẹ, gạn bỏ phần dung dịch, giữ lại kết tủa Cu(OH)2 . Cho thêm vào ống nghiệm 2 ml dung dịch glucozơ 1%. Lắc nhẹ,nhận xét hiện tượng xảy ra, giải thích.Sau đó đun nóng hỗn hợp, để nguội.
HS : Làm TN q.sát, g.chép lại h.tượng q.sát, g.thích, viết ptpu, rút ra kết luận.
GV : Q.sát làm HS làm TN và dặn dò HS lưu ý có thể dùng ống nhỏ giọt để ước lượng hoá chất thực hiện phản ứng.
Hoạt động 5 : Thi nghiệm 4 : Phản 
 ứng của hồ tinh bột với iot
GV : H.dẫn HS làm TN : Cho vào ống nghiệm khô 2 ml dung dịch hồ tinh bột 2% rồi thêm vài giọt dung dịch iot 0,05%, lắc nhẹ .Đun nóng dung dịch có mài ở trên rồi lại để nguội.
HS : Làm TN q.sát, g.chép lại h.tượng q.sát, g.thích, viết ptpu, rút ra kết luận.
GV : Q.sát làm HS làm TN và dặn dò HS không nên cho quá nhiều dd I2
Hoạt động 6 : Viết bản tường trình
GV : Đánh giá ý thức, thái độ, kết quả thực hành của các nhóm.
HS : Thu rọn PTN, rửa dụng cụ, hoàn thành phần còn lại của bản tường trình 
I. NỘI DUNG THÍ NGHIỆM VÀ CÁCH
 TIẾN HÀNH 
 1, Thí nghiệm 1 : Điều chế etyl axetat
- Cách tiến hành: SGK
- Hiện tượng : Có lớp este không màu,mùi thơm nổi lên trên hỗn hợp phản ứng
- Nhận xét : Lớp chất lỏng nhẹ hơn nước, nổi lên phía trên đó là este. 
CH3COOH + C2H5OH 
 CH3COOC2H5 + H2O 
 2, Thí nghiệm 2 : Phản ứng xà phòng hoá
- Cách tiến hành: SGK
- Hiện tượng : Có lớp chất rắn trắng nhẹ nỏi lên mặt bát sứ. 
- Nhận xét : Chất rắn đó là muối natri của axit béo.
 3, Thí nghiệm 3 : Phản ứng của glucozơ
 với Cu(OH)2
- Cách tiến hành: SGK
- Hiện tượng : Tạo dd xanh lam. Sau khi đun nóng tạo kết tủa đỏ gạch.
- Nhận xét : Xẩy ra phản ứng.
C5H11O5CHO + 2Cu(OH)2 + NaOH 
 C5H11O5COONa + Cu2O↓ + 3H2O
4, Thí nghiệm 4 : Phản ứng của hồ tinh 
 bột với iot
- Cách tiến hành: SGK
- Hiện tượng : Tạo ra dd màu xanh lam, đun nóng, mất màu để nguội lại thấy m.xanh lam
- Nhận xét : Xẩy ra p. ứng mầu với dd I2 
II. VIẾT BẢN TƯỜNG TRÌNH 
- Viết tường trình theo mẫu :
S
TT
Tên 
TN 
 Cách tiến 
 hành TN
 H.tượng
q.sát được
 Kết luận
 3, Củng cố, luyện tập : Học sinh viết bản tường trình
 4, Hướng dẫn HS tự học ở nhà : 
 - Học thuộc lí thuyết chương I, II.
 - Xem lại các bài tập chương I, II.
 - Giờ sau kiểm tra 1 tiết.
Kiểm tra của tổ chuyên môn (BGH)
 Tổ trưởng