Bài giảng Tiết 1 : Ôn tập đầu năm (tiết 16)

Cl → FeCl2 + ?
Al + AgNO3 → ? + ?
Làm bài tập trang 51 SGK, HD 6, 7*/51
- Soạn bài 17: “ DÃY HOẠT ĐỘNG HÓA CỦA KIM LOẠI”
- 1 HS nh¾c l¹i
- Ho¹t ®éng nhãm 2 HS
- §¹i diÖn tr¶ lêi
- B¶ng phô
Phô lôc: PhiÕu häc tËp
* PhiÕu häc tËp sè :
Ngµy so¹n: ./ ./ 200	Ngµy d¹y: ./ ./ 200
TiÕt 23: DÃY HOẠT ĐỘNG HÓA HỌC CỦA KIM LOẠI
KiÕn thøc cò cã liªn quan
KiÕn thøc míi cÇn ®­îc hµnh thµnh
- TCHH cña KL, TCHH cña n­íc, 
- D·y h®hh cña mét sè KL, 
I. Môc tiªu: 
1/ KiÕn thøc:
* LÝ thuyÕt: HS biết dãy hoạt động hóa học của kim loại.
- Học sinh hiểu được ý nghĩa của dãy hoạt động hóa học của kim loại.
* Liªn hÖ thùc tiÔn: 
2/ Kü n¨ng: - Biết cách tiến hành nghiên cứu 1 số thí nghiệm đố chứng để rút ra K hoạt động hóa học mạnh, yếu và cách sắp xếp theo từng cặp. Từ đó rút ra cách sắp xếp của dãy.
- Biết rút ra ý nghĩa của dãy hoạt động hóa học của một số kim loại từ các thí ngiệm và các phản ứng đã biết.
- Viết được các phương trình hóa học chứng minh cho từng ý nghĩa của dãy hoạt động hóa học các kim loại.
- Bước đầu vận dụng ý nghĩa dãy hoạt động hóa học của kim loại để xét phản ứng cụ thể của kim loại với chất khác có xảy ra hay không?
3/ Th¸i ®é: Cã høng thó HT, nghiªm tóc, trËt tù, chó ý.
II. ChuÈn bÞ: 
1/ Ph­¬ng tiÖn: 
* DC vµ HC: 
ThÝ nghiÖm
Hãa chÊt
Dông cô
- ®inh Fe + dd CuSO4 vµ d©y Cu + FeSO4
- d©y Cu + dd AgNO3 vµ d©y Ag + CuSO4
- ®inh Fe + HCl vµ l¸ Cu + HCl
- Na + H2O vµ Fe + H2O
dung dịch FeSO4, dung dịch CuSO4, dung dịch AgNO3, dung dịch HCl, dung dịch phenolphtalein, Na, đinh sắt, dây Cu, dây Ag, nước cất.
Ống nghiệm, giá gỗ, cốc thủy tinh, kẹp gỗ, ống hút.
* PT kh¸c: B¶ng phô, phiÕu häc tËp, m¸y chiÕu, m¸y vi tÝnh x¸ch tay
2/ Ph­¬ng ph¸p: nghiên cứu, phát hiện, khái quát hóa.
III. H­íng dÉn häc bµi míi:
Ho¹t ®éng 1 ( . p): Dãy hoạt động hóa học của kim loại được xây dựng như thế nào?
Ho¹t ®éng cña GV
Ho¹t ®éng cña HS
Ghi b¶ng
TN 1: Thực hiện thí nghiệm Fe tác dụng với dung dịch CuSO4 và Cu tác dụng với dung dịch FeSO4.
TN2: GV biểu diễn TN yêu cầu học sinh quan sát để tự rút ra kết luận.
Cho Cu vào dung dịch AgNO3 và cho Ag vào dung dịch CuSO4.
TN3:
Hướng dẫn HS làm TN: Cho dây đồng vào dung dịch HCl và đinh sắt vào dung dịch HCl.
TN4: Giáo viên làm TN biểu diễn 
Cho 1 mẫu Natri vào cốc 1 đựng nước cất có thêm vài giọt dung dịch phenolphtalein.
Cho 1 chiếc đinh sắt vào cốc 2 đựng nước cất có nhỏ vài giọt dung dịch phenolphtalein.
-Căn cứ vào các kết luận ở TN 1, 2 , 3, 4 em hãy sắp xếp các kim loại thành dãy theo chiều giảm dần mức độ hoạt động hóa học.
-Giới thiệu: Bằng nhiều TN khác nhau, người ta sắp xếp các kim loại thành dãy theo chiều giảm dần mức độ hoạt động hóa học.
Hs thảo luận nhóm.
Đại diện nhóm báo cáo, hs lắng nghe, bổ sung ý kiến và hoàn thiện.
HS quan sát TN: mô tả hiện tượng và rút ra kết luận.
HS làm TN.
HS quan sát hiện tượng, giải thích và rút ra kết luận.
Hs quan sát trạng thái, màu sắc,
Hs sắp xếp: Na, Fe, H, Cu, Ag.
HS nghe và ghi chép.
I. Dãy hoạt động hóa học của kim loại được xây dựng như thế nào?
*TN1: Có chất rắn màu đỏ bám ngoài đinh sắt, đó là Cu.
-Kết luận: Sắt hoạt động hóa học mạnh hơn đồng, đồng hoạt động hóa học yếu hơn sắt.Ta xếp sắt trước đồng: Fe,Cu.
*TN2:
-Kết luận: Đồng hoạt động hóa học mạnh hơn bạc, bạc hoạt động hóa học yếu hơn Đồng. Ta xếp đồng đứng trước bạc: Cu, Ag.
*TN3:
Kết luận: Fe hoạt động hóa học mạnh hơn H, còn Cu hoạt động hóa học kém H. Ta xếp Fe, H, Cu như sau: Fe, H, Cu.
*TN4:
-Kết luận: Ta xếp Natri đứng trước sắt: Na, Fe.
*Dãy hoạt động hóa học của một số kim loại:
K, Na, Mg, Al, Zn, Fe, Pb, (H), Cu, Ag, Au.
Ho¹t ®éng 2 ( . p): Dãy hoạt đông hóa học của kim loại có ý nghĩa như thế nào? 
Ho¹t ®éng cña GV
Ho¹t ®éng cña HS
Ghi b¶ng
Từ các TN để xây dựng dãy hoạt động hóa học của kim loại, các em hãy trả lời các câu hỏi sau:
? Các kim loại được sắp xếp như thế nào trong dãy hoạt động hóa học.
? Kim loại ở vị trí nào phản ứng với nước ở nhiệt độ thường.
? Kim loại ở vị trí nào phản ứng với dung dịch axit giải phóng khí Hiđro.
? Kim loại ở vị trí nào đẩy được kim lọa đứng sau ra khỏi dung dịch muối.
HS thảo luận nhóm, rút ra kết luận về ý nghĩa của dãy hoạt động hóa học của kim loại.
- B¶ng phô
Ho¹t ®éng ( . p): LuyÖn tËp vµ h­íng dÉn gi¶i bµi tËp
Ho¹t ®éng cña GV
Ho¹t ®éng cña HS
Ghi b¶ng
* Cho các kim loại Mg, Fe, Cu, Zn, Ag, Au, → Kim loại nào có thể tác dụng được với: 
a. dung dịch H2SO4 loãng	
b. dung dịch FeCl2	
c. dung dịch AgNO3
 Viết các phương trình phản ứng xảy ra.
* Bµi 1/54.
* Cho Na vµo dd CuSO4 . Em h·y dù ®o¸n hiÖn t­îng vµ viÕt PTHH x¶y ra.
*DÆn dß: + Làm bài tập cßn l¹i trang 54 SGK.
+ Soạn bài 18
- H® nhãm lín
- §¹i diÖn tr¶ lêi
- TL theo c¸ nh©n
- TL theo c¸ nh©n
- Lµm ë nhµ
- B¶ng phô
Phô lôc: PhiÕu häc tËp
* PhiÕu häc tËp sè : Bµi 1/54
Ngµy so¹n: ./ ./ 200	Ngµy d¹y: ./ ./ 200
TiÕt 24 : NHÔM
KiÕn thøc cò cã liªn quan
KiÕn thøc míi cÇn ®­îc hµnh thµnh
- D·y h® HH cña KL, TCHH cña KL
- Cñng cè TCHH cña KL, tÝnh chÊt, ¦D vµ SX Al
I. Môc tiªu: 
1/ KiÕn thøc:
* LÝ thuyÕt: Học sinh biết được:
- Tính chất vật lý của kim loại nhôm: nhẹ, dẻo, dẫn điện, nhiệt tốt.
- Tính chất hóa học của nhôm: Có những tính chất hóa học của kim loại nói chung ( tác dụng với phi kim, dung dịch axit, dung dịch muối của kim loại kém hoạt động hơn). Ngoài ra còn có phản ứng với dung dịch kiềm
- Biết dự đoán tính chất hóa học của nhôm từ tính chất của kim loại nói chung và các kiến thức đã biết, vị trs của nhôm trong dãy hoạt động hóa học, làm thí nghiệm kiểm tra dự đoán: đốt bột nhôm, nhôm tác dụng với dung dịch H2SO4 loãng, dung dịch CuCl2.
- Dự đoán nhôm có phản ứng với dung dịch kiềm không và dùng thí nghiệm để kiểm tra dự đoán.
* Liªn hÖ thùc tiÔn: S¶n xuÊt nh«m vµ ¦D cña nh«m
2/ Kü n¨ng: - Viết được các phương trình hóa học để biểu diễn tính chất hóa học của nhôm trừ phản ứng với kiềm. Gi¶i bµi tËp liªn quan
3/ Th¸i ®é: Cã høng thó HT, vËn dông KT vµo thùc tiÔn
II. ChuÈn bÞ: 
1/ Ph­¬ng tiÖn: 
* DC vµ HC: 
ThÝ nghiÖm
Hãa chÊt
Dông cô
+ TN1: Rắc bột Al lên ngọn lửa đèn cồn, quan sát, nhận xét
+ TN2: Cho dây nhôm vào dung dịch H2SO4 loãng
+ TN3: Cho dây nhôm vào dung dịch CuCl2
+ TN4: Cho dây nhôm , dây sắt vào dung dịch NaOH 
- Dung dịch CuCl2,
- dung dịch NaOH đặc, 
- bột nhôm, 
- dây nhôm, 
- dung dịch H2SO4 loãng,
- Fe.
Ống nghiệm, đèn cồn, kẹp gỗ, bìa giấy, diêm.
* PT kh¸c: B¶ng phô, phiÕu häc tËp, tranh vÏ s¬ ®å bÓ ®iÖn ph©n nh«m oxit nãng ch¶y- sgk/57
2/ Ph­¬ng ph¸p: suy luận, chứng minh.
III. H­íng dÉn häc bµi míi:
Ho¹t ®éng 1 ( . p): TÝnh chÊt vËt lÝ cña Nh«m
Ho¹t ®éng cña GV
Ho¹t ®éng cña HS
Ghi b¶ng
- §­a ra mÉu nh«m vµ ph¸t vÊn
? Em quan s¸t thÊy nh«m cã nh÷ng TCVL nµo ?
- Bæ sung thªm
- Quan s¸t vµ tr¶ lêi
- Ghi vë
I. TÝnh chÊt vËt lÝ
- sgk/55
Ho¹t ®éng 2 ( . p): TÝnh chÊt hãa häc
Ho¹t ®éng cña GV
Ho¹t ®éng cña HS
Ghi b¶ng
- Nªu c©u hái nh­ sgk
- th«ng b¸o vµ biÓu diÔn thÝ nghiÖm sgk/55: Al + O2
? Rót ra KL g× vÒ TCHH cña Al
- BiÓu diÔn TN
? hiÖn t­îng quan s¸t vµ GT, viÕt PTHH
- KL
- Tæ chøc cho HS lµm TN vµ rót ra KT
- §Æt c©u hái vµ tiÕn hµnh TN
- ViÕt PTHH
- Chó ý quan s¸t c¸c TN
- Nªu hiÖn t­îng TN
- Lªn viÕt PTHH
- Rót ra KL
- Chó ý quan s¸t vµ ph¸t biÓu
- Ghi vë
- Rót ra bµi häc
- H® nhãm
- Rót ra KT
- Quan s¸t, nªu HT
- Hoµn thµnh PTHH
II. TÝnh chÊt hãa häc
1. Nh«m cã nh÷ng TCHH cña KL kh«ng ?
a) Nh«m P¦ víi PK
* T¸c dông víi Oxi
4Al + 3O2 à 2Al2O3
* TD víi PK kh¸c nh­ S. Cl2, 
2Al + 3Cl2 à 2AlCl3
KL: Al + O2à oxit
 Al + PK nhiÒu kh¸c à Muèi
b) P¦ cña nh«m víi dung dÞch axit
2Al + 6HCl à 2AlCl3 + 3H2
KL: sgk/56
c) P¦ cña nh«m víi dd muèi
2Al + 3CuCl2 à 2AlCl3 + 3Cu
*KL: sgk/56
2) Nh«m cßn cã TCHH nµo kh¸c kh«ng ?
TD víi dd kiÒm
PTHH: 
2Al + 2NaOH + 2H2O à 2NaAlO2 + 3H2
 Natri aluminat
Ho¹t ®éng 3 ( . p): øng dông
Ho¹t ®éng cña GV
Ho¹t ®éng cña HS
Ghi b¶ng
- §Æt c©u hái:
? KÓ ra nh÷ng ¦D cña Nh«m mµ em biÕt.
- BS vµ gi¶i thÝch thªm
- TL
- l¾ng nghe vµ ghi nhí
III. øng dông
- Sgk/56
Ho¹t ®éng 4 ( . p): S¶n xuÊt nh«m
Ho¹t ®éng cña GV
Ho¹t ®éng cña HS
Ghi b¶ng
- Giíi thiÖu tranh vÏ bÓ ®iÖn ph©n nh«m oxit t¹o Al
- cho HS lªn viÕt PTHH
- L¾ng nghe vµ quan s¸t
- 1 HS lªn viÕt PTHH
IV. S¶n xuÊt nh«m
- §iÖn ph©n nãng ch¶y nh«m oxit cã chÊt xt criolit
 2Al2O3 à 4Al + 3O2
Ho¹t ®éng 5 ( . p): LuyÖn tËp vµ h­íng dÉn gi¶i bµi tËp
Ho¹t ®éng cña GV
Ho¹t ®éng cña HS
Ghi b¶ng
- Treo b¶ng phô chøa BT 1/57
- NhËn xÐt ®¸nh gi¸ BT 1
- Th«ng b¸o ®Ò BT 4/58
- Ch÷a BT
* DÆn dß: Lµm BT tr.58 vµ so¹n bµi S¾t
- H§ nhãm lín
- TiÕp thu lêi GV
- H§ nhãm 2 HS
- TiÕp nhËn lêi NX cña GV
- Lµm ë nhµ
- B¶ng phô
Phô lôc: PhiÕu häc tËp
* PhiÕu häc tËp sè : 
BT 1 vµ 4/57-58
Ngµy so¹n: ./ ./ 200	Ngµy d¹y: ./ ./ 200
TiÕt 25 : S¾t
KiÕn thøc cò cã liªn quan
KiÕn thøc míi cÇn ®­îc hµnh thµnh
- TÝnh chÊt hãa häc cña KL, cña Oxi, cña muèi vµ axit
- tÝnh chÊt hãa häc cña s¾t, 
I. Môc tiªu: 
1/ KiÕn thøc:
* LÝ thuyÕt: HS nêu được tính chất vật lý và tính chất hóa học của sắt, biết liên hệ tính chất của sắt với một số ứng dụng trong đời sống, sản xuất.
- Biết dự đoán tính chất hóa học của sắt từ tính chất chung của kim loại và vị trí của sắt trong dãy hoạt động hóa học 
* Liªn hÖ thùc tiÔn: sù oxi hãa s¾t, m­a axit
2/ Kü n¨ng: Biết dùng thí nghiệm và các kiến thức cũ để kiểm tra các dự đoán và kết luận về các tính chất hóa học của sắt.
- Viết được các phương trình hóa học minh họa cho tính chất hóa học của sắt: tác dụng với phi kim, tác dụng với axit, tác dụng với dung dịch muối
3/ Th¸i ®é: Cã høng thó HT, vËn dông liªn hÖ thùc tÕ
II. ChuÈn bÞ: 
1/ Ph­¬ng tiÖn: 
* DC vµ HC: 
ThÝ nghiÖm
Hãa chÊt
Dông cô
- Fe + Cl2
Dây sắt hình lò xo, bình khí clo (đã thu sẵn).
Bình tt miệng rộng, đèn cồn, 
* PT kh¸c: B¶ng phô, phiÕu häc tËp
2/ Ph­¬ng ph¸p: DiÔn gi¶ng, nªu vÊn ®Ò – gîi më, ph¸t hiÖn, trùc quan
III. H­íng dÉn häc bµi míi:
Ho¹t ®éng 1 ( 7 p): KiÓm tra bµi cò
Ho¹t ®éng cña GV
Ho¹t ®éng cña HS
Ghi b¶ng
?nªu tÝnh chÊt chÊt cña nh«m
Bµi tË