Bài giảng Tiết 1: Ôn tập đầu năm hóa 12 (tiết 49)
1. Kiến thức :
- Ôn tập những nội dung cơ bản của thuyết CTHH
- Đồng phân, đặc điểm về cấu tạo, tính chất của mỗi loại hiđrocacbon là những phần liên quan đến lớp 12 để chuẩn bị tiếp thu kiến thức mới về các hợp chất hữu cơ có nhóm chức.
- Ba luận điểm chính của thuyết CTHH
: - Cđng cè l¹i kiÕn thøc ®· häc ë 2 ch¬ng I vµ II 2. Kỹ năng : - RÌn luyƯn kü n¨ng gi¶i to¸n ho¸ häc - KÜ n¨ng viÕt ph¬ng tr×nh ph¶n øng II- PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC: III- CHUẨN BỊ CỦA THẦY VÀ TRÒ: Chuẩn bị của GV : §Ị kiĨm tra Chuẩn bị của trò:M¸y tÝnh, giÊy nh¸p IV- TIẾN TRÌNH TIẾT DẠY: Ổn định tổ chức : Líp Ngµy gi¶ng SÜ sè Ghi chĩ KiĨm tra bµi cị Bài mới - Gi¸o viªn ph¸t ®Ị kiĨm tra PHẦN I: Trắc nghiệm khách quan (3 điểm) Khoanh tròn vào chữ cái A hoặc B,C,D chỉ phương án đúng trong các câu sau đây: Câu 1: Hãy chọn một thuốc thử trong số các thuốc thử sau đây để nhận biết các dung dịch : glucozơ, anđehit axetic, glixerol và propanol. A. Na kim loại B. Cu(OH)2 C. dung dịch AgNO3 trong NH3 D. Nước brôm Câu 2: Saccarozo có thể tác dụng được với chất nào sau đây: (1) Cu(OH)2 ; (2) [Ag(NH3)2]OH ; (3) H2/Ni, t0C ; (4) CH3COOH( H2SO4 đặc) A. (1), (2) ; B. (3), (4) ; C. (1), (4) ; D. (2), (3) ; Câu 3: Phản ứng nào chứng tỏ glucozo có dạng mạch vòng? Phản ứng với CH3OH/ HCl Phản ứng với Cu(OH)2. Phản ứng với [Ag(NH3)2]OH Phản ứng với H2/Ni, t0C Câu 4: Tinh bột và xenlulozo khác nhau ở chỗ: Phản ứng thuỷ phân. B. Cấu trúc mạch phân tử. C. Độ tan trong nước . D. Thành phần phân tử. Hãy chọn câu đúng. Câu 5:Hãy chọn phương án đúng để phân biệt Saccarozo, Tinh bột và Xelulozo ở dạng bột: Hoà tan từng chất vào nước, sau đó đun nóng và thử với dung dịch iốt Cho từng chất tác dụng với HNO3/ H2SO4 Cho từng chất tác dụng với dung dịch iốt Cho từng chất tác dụng với vôi sữa Ca(OH)2 Câu 6: Hãy chọn đáp án đúng: Một cacbohiđrat (A) có các phản ứng diễn ra theo sơ đồ chuyển hoá sau: A dung dịch xanh lam kết tủa đỏ gạch Vậy A có thể là : A. Tinh bột ; B. Glucozo ; C. Xenlulozo ; D. Tất cả đều sai II. TỰ LUẬN: ( 7 điểm) Câu 1:Viết phương trình phản ứng theo sơ đồ sau: ( Chất hữu cơ viết dưới dạng công thức cấu tạo thu gọn, ghi rõ điều kiện phản ứng cần thiết) Tinh bột C6H12O6 C2H6O C4H6 Cao su bu na C2H4 C2H6O2 C2H2O2 C2H2O4 Câu 2:Viết phương trình phản ứng hoá học xảy ra ( nếu có) giữa mantozo với Cu(OH)2 (ở nhiệt độ thường và đun nóng), với dung dịch AgNO3 trong NH3 ( đun nhẹ), và với dung dịch H2SO4 ( loãng , đun nhẹ) Câu 3: Lên men 1 tấn tinh bột chứa 10% tạp chất thành rượu etylic, hiệu suất của mỗi quá trình lên men là 85% a)Tính khối lượng rượu thu được. b) Đem pha loãng rượu đó thành rượu 400, biết khối lượng riêng của rượu etylic là 0,8 gam /cm3.Hỏi thể tích dung dịch rượu thu được bằng bao nhiêu. ****************************************************************** Ngµy so¹n: 16/09/2010 TiÕt 17 amin I- MỤC ĐÍCH YÊU CẦU: 1. Kiến thức : 1. VỊ kiÕn thøc BiÕt c¸c lo¹i amin, danh ph¸p cđa amin. HiĨu cÊu t¹o ph©n tư, tÝnh chÊt, øng dơng vµ ®iỊu chÕ cđa amin. 2. VỊ kÜ n¨ng NhËn d¹ng c¸c hỵp chÊt cđa amin. Gäi tªn theo danh ph¸p (IUPAC) c¸c hỵp chÊt amin. ViÕt chÝnh x¸c c¸c PTHH cđa amin. Quan s¸t, ph©n tÝch c¸c TN chøng minh. II- CHUẨN BỊ CỦA THẦY VÀ TRÒ: Dơng cơ: èng nghiƯm, ®ịa thủ tinh, èng nhá giät. Ho¸ chÊt: C¸c dd CH3NH2, HCl, anilin, níc Br2. M« h×nh ph©n tư amin III- PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC: Đàm thoại, nêu vấn đề IV- TIẾN TRÌNH TIẾT DẠY: Ổn định tổ chức : Líp Ngµy gi¶ng SÜ sè Ghi chĩ KiĨm tra bµi cị Bài mới Ho¹t ®éng cđa GV - HS Néi dung bµi häc Ho¹t ®éng 1 * GVviÕt CTCT cđa NH3 vµ 6 amin kh¸c,yªu cÇu HS nghiªn cøu kÜ cho biÕt mèi liªn quan giữa cÊu t¹o cđa NH3 vµ c¸c amin. -HS nghiªn cøu c¸c C T vµ nªu mèi liªn quan giøa cÊu t¹o cđa NH3 vµ c¸c amin. Tõ ®ã nªu ®Þnh nghÜa tỉng qu¸t vỊ amin. *Gv: kÕt luËn,®a ra ®Þnh nghÜa vỊ amin. *Gv: Nªu c¸c c¸ch ph©n lo¹i amin? .gỵi ý Hs nh×n vµo CT (2), (5), (6) ®a ra c¸ch ph©n lo¹i amin? - Hs: theo lo¹i gèc hidrocacbon .gỵi ý HS dùa vµo CT (1), (2), (3) ®a ra c¸ch ph©n lo¹i. -Hs: theo sè gèc hidrocacbon g¾n víi N. Ho¹t ®éng 2 * GV yªu cÇu HS xem b¶ng 3.1 SGK tõ ®ã cho biÕt: - c¸ch gäi tªn amin theo danh ph¸p gèc-chøc. - c¸ch gäi tªn theo danh ph¸p thay thÕ. * GV : yêu cầu Hs ®äc tªn (CH3)2NC2H5 , CH3 N(C2H5)C3H7 Ho¹t ®éng 3 * GV: viÕt c«ng thøc cÊu t¹o c¸c ®ång ph©n amin C4H11N , ®äc tªn ? - lu ý HS c¸ch viÕt ®ång ph©n amin cÇn viÕt c¸c ®ång ph©n m¹ch C vµ ®ång ph©n vÞ trÝ nhãm chøc theo bËc cđa amin theo thø tù: amin bËc1, bËc 2, bËc 3, HS viÕt c¸c ®ång ph©n amin, gäi tªn ¸p dơng cho 8 ®ång ph©n võa viÕt. Ho¹t ®éng 4 * GV yªu cÇu HS nghiªn cøu tÝnh chÊt vËt lÝ (SGK). -HS nghiªn cøu SGK, cho biÕt c¸c tÝnh chÊt vËt lÝ ®Ỉc trng cđa amin vµ chÊt tiªu biĨu lµ anilin Ho¹t ®éng 5: Củng cớ Viết CTCT các đờng phân amin của C3H9N – cho biết bậc và gọi tên. I. Khái niệm ,ph©n lo¹i,danh ph¸p vµ ®ång ph©n 1. Kh¸i niƯm Amin lµ nh÷ng hỵp chÊt h÷u c¬ cã ®ỵc khi thay thÕ mét hoỈc nhiỊu nguyªn tư hidro trong ph©n tư NH3 b»ng mét hoỈc nhiỊu gèc hidrocacbon. ThÝ dơ: CH3NH2 (1) ; C2H5NH2 (2) CH3 –NH –CH3 (3) CH3 –N –CH3 (4) ; CH2=CH-CH2-NH2 (5) CH3 NH2 (6) Ctpt của amin no, đơn, mạch hở: CnH2n+3 n ³ 1 2. Ph©n lo¹i Amin ®ỵc ph©n lo¹i theo 2 c¸ch th«ng dơng: a) Theo ®Ỉc ®iĨm cÊu t¹o cđa gèc hidrocacbon. Amin th¬m : C6H5NH2 , amin no: C2H5NH2 ; amin kh«ng no:CH2=CH-CH2-NH2 , amin dÞ vßng NH b ) Theo bËc cđa amin -amin bËc 1: R-NH2 ; C2H5NH2 -amin bËc 2: R –NH –R -amin bËc 3: R –N –R R 3. Danh ph¸p C¸ch gäi tªn theo danh ph¸p gèc-chøc: Tªn gèc hidrocacbon + amin C¸ch gäi tªn theo danh ph¸p thay thÕ: N-tªn gèc + tªn hidrocacbon + chØ sè +amin hidrocacbon chÝnh Tªn th«ng thêng ChØ ¸p dơng cho mét sè amin nh : C6H5NH2 Anilin C6H5-NH-CH3 N-Metylanilin 4. §ång ph©n Amin cã c¸c lo¹i ®ång ph©n: - §ång ph©n vỊ m¹ch cacbon. - §ång ph©n vÞ trÝ nhãm chøc. - §ång ph©n vỊ bËc cđa amin. II. TÝnh chÊt vËt lÝ C¸c amin no ®Çu d·y (metyl,etyl) lµ nh÷ng chÊt khÝ cã mïi khai khã chÞu , dƠ tan trong níc. C¸c amin ®ång ®¼ng cao h¬n lµ nh÷ng chÊt láng hoỈc r¾n, ®é tan trong níc gi¶m dÇn theo chiỊu t¨ng cđa khèi lỵng ph©n tư. Anilin lµ chÊt láng , s«i ë 1840C, kh«ng mµu rất đéc, Ýt tan trong níc , tan trong etanol, benzen. §Ĩ l©u trong kh«ng khÝ, anilin chuyĨn sang mµu n©u ®en v× bÞ oxi hãa bëi oxi kh«ng khÝ. 4. Cđng cè: ViÕt tÊt c¶ c¸c ®ång ph©n amin v¬i CTPT lµ C4H11N 5. VỊ nhµ: ChuÈn bÞ phÇn tÝnh chÊt ho¸ häc cđa amin ***************************************************************** Ngµy so¹n: 16/09/2010 TiÕt 18 amin I- MỤC ĐÍCH YÊU CẦU: 1. Kiến thức : 1. VỊ kiÕn thøc BiÕt c¸c lo¹i amin, danh ph¸p cđa amin. HiĨu cÊu t¹o ph©n tư, tÝnh chÊt, øng dơng vµ ®iỊu chÕ cđa amin. 2. VỊ kÜ n¨ng NhËn d¹ng c¸c hỵp chÊt cđa amin. Gäi tªn theo danh ph¸p (IUPAC) c¸c hỵp chÊt amin. ViÕt chÝnh x¸c c¸c PTHH cđa amin. Quan s¸t, ph©n tÝch c¸c TN chøng minh. II- CHUẨN BỊ CỦA THẦY VÀ TRÒ: Dơng cơ: èng nghiƯm, ®ịa thủ tinh, èng nhá giät. Ho¸ chÊt: C¸c dd CH3NH2, HCl, anilin, níc Br2. M« h×nh ph©n tư amin III- PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC: Đàm thoại, nêu vấn đề IV- TIẾN TRÌNH TIẾT DẠY: Ổn định tổ chức : Líp Ngµy gi¶ng SÜ sè Ghi chĩ KiĨm tra bµi cị Bài mới Ho¹t ®éng cđa GV - HS Néi dung bµi häc Ho¹t ®éng 1 * GV yªu cÇu: -HS ph©n tÝch ®Ỉc ®iĨm cÊu t¹o cđa c¸c amin, so s¸nh víi ammoniac,dù ®o¸n tÝnh chÊt hãa häc cđa c¸c amin. Ho¹t ®éng 2 - HS quan s¸t GV biĨu diƠn thÝ nghiƯm t¸c dơng cđa CH3NH2 víi dd HCl, nªu c¸c hiƯn tỵng x¶y ra. ViÕt PTHH. - HS nghiªn cøu SGK cho biÕt t¸c dơng cđa metylamin, anilin víi quú tÝm hoỈc phenolphtalein. - HS so s¸nh tÝnh baz¬ cđa metylamin, amoni¨c, anilin. Gi¶i thÝch. Khơng so sánh được tính bazo của các amin bậc III vì còn thuợc nhiều yếu tớ khác Ho¹t ®éng 3 * GV lµm thÝ nghiƯm cho etylamin t¸c dơng víi axit nitr¬ (NaNO2 + HCl ) HS nghiªn cøu SGK cho biÕt hiƯn tỵng x¶y ra khi cho etylamin t¸c dơng víi axit nitr¬ (NaNO2 + HCl ) * GV nªu: muèi diazoni cã vai trß quan träng trong tỉng hỵp h÷u c¬ vµ ®Ỉc biƯt tỉng hỵp phÈm nhuém azo. Ho¹t ®éng 4 * GV yªu cÇu: HS nghiªn cøu SGK cho biÕt s¶n phÈm thu ®ỵc khi cho amin bËc 1 t¸c dơng víi ankyl halogenua. ViÕt PTHH. Ho¹t ®éng 5 * GV yªu cÇu: - HS quan s¸t GV biĨu diƠn thÝ nghiƯm t¸c dơng cđa anilin víi níc Br2, nªu c¸c hiƯn tỵng x¶y ra, viÕt PTHH. - Gi¶i thÝch t¹i sao nguyªn tư Brom l¹i thÕ vµo 3 vÞ trÝ 2, 4, 6 trong ph©n tư anilin. - Nªu ý nghÜa cđa ph¶n øng. HS gi¶i thÝch: Do ¶nh hëng cđa nhãm -NH2 nguyªn tư Br dƠ dµng thay thÕ c¸c nguyªn tư H ë vÞ trÝ 2, 4, 6 trong nh©n th¬m cđa ph©n tư anilin. HS nªu ý nghÜa cđa p: dïng ®Ĩ nhËn biÕt Anilin Ho¹t ®éng 6 * GV cho HS nghiªn cøu SGK vµ cho biÕt nh÷ng øng dơng cđa c¸c hỵp chÊt amin. Ho¹t ®éng 7* GV yªu cÇu: HS nghiªn cøu c¸c ph¬ng ph¸p ®iỊu chÕ amin cho biÕt: -Ph¬ng ph¸p ®iỊu chÕ ankylamin,viÕt pthh. -Ph¬ng ph¸p ®iỊu chÕ anilin. ViÕt pthh. Ho¹t ®éng 8 III. CÊu t¹o phân tử vµ tÝnh chÊt ho¸ häc Trong phân tử amin nguyên tử N còn đơi electron chưa liên kết, amin dễ kết hợp proton H+ ® amin có tính bazo 1. TÝnh chÊt cđa nhãm -NH2 TÝnh baz¬ * T¸c dơng víi quú hoỈc phenolphtalein Metylamin Anilin Quú tÝm Xanh Kh«ng ®ỉi mµu Phenolphtalein Hång Kh«ng ®ỉi mµu RNH2 + H2O Û [RNH3]+ + OH- * Tác dụng với axit : tạo ra muới CH3NH2 + HCl ® [CH3NH3]+Cl- Metylamin Metylamoni clorua Các muới amoni tác dụng dễ dàng với kiềm. C6H5NH3Cl + NaOH ® C6H5NH2 + NaCl + H2O Dd trong suớt vẩn đục So s¸nh tÝnh baz Nhóm ankyl làm tăng mật đợ e ở ng. tử N® làm tăng lực bazo, nhóm ankyl càng nhiều C, càng nhiều nhóm đẩy e về phía N, tính bazo càng tăng. Nhóm rút e như C6H5-, -NO2 . . . làm giảm mật đợ e ở ng. tử N® làm gỉam lực bazo. VD: Lực bazo : CH3-NH2 >NH3 > C6H5NH2 b) Ph¶n øng víi axit nitr¬ *Ankylamin bËc 1 + HNO2® Ancol+ N2+H2O C2H5NH2 + HO NO ® C2H5OH + N2 + H2
File đính kèm:
- GIAO AN 12NC.docx