Bài giảng môn Tập làm văn Lớp 5 - Bài: Ôn tập văn kể chuyện - Đồng Thị Chiên

CHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ  vê ̀ dư ̣ giờ , thăm lớp 5C  
MÔN: TẬP LÀM VĂN  Ôn tập văn kể chuyện 
 Giáo viên thực hiện : Đồng Thị Chiên 
 Rùa và Thỏ 
 Vào một buổi sáng mùa thu tiết trời mát mẻ , Rùa ra bãi cỏ tập chạy . Một chú Thỏ đi qua trông thấy mỉa mai châm chọc nói : “ Đồ chậm như sên . Mày mà cũng đòi tập chạy à?”. Thấy Thỏ nói vậy , Rùa thủng thẳng đáp : “ Anh đừng giễu tôi . Anh với tôi thử chạy thi xem ai hơn ai ?”. Thỏ vểnh tai lên tự đắc nói : “ Được , được ! Mày dám chạy thi với ta sao ? Ta chấp mày một nửa đường đó ”. 
 Rùa không nói gì , biết mình chậm chạp nên cố sức chạy thật nhanh . Còn Thỏ nhìn theo mỉm cười , nó nghĩ : “Ta chưa cần chạy vội , đợi Rùa gần tới đích ta phóng cũng vừa ”. Thế rồi nó lại nhởn nhơ nhìn trời , nhìn mây . Thỉnh thoảng lại nhấm nháp vài ngọn cỏ non, có vẻ khoan khoái lắm . Bỗng nghĩ đến cuộc thi , nó thấy Rùa đã sắp tới đích , cậu ta cắm cổ chạy thục mạng nhưng không kịp nữa rồi vì Rùa đã tới đích trước nó . 
a. Thế nào là kể chuyện ? 
b. Tính cách của nhân vật được thể hiện qua những mặt nào ? 
c. Bài văn kể chuyện có cấu tạo như thế nào ? 
 Bài 1 : Dựa vào kiến thức đã học ở lớp 4, trả lời các câu hỏi sau : 
Thảo luận 
- Kể chuyện là kể một chuỗi sự việc có đầu , có cuối ; liên quan đến một hay một số nhân vật . Mỗi câu chuyện nói một điều có ý nghĩa . 
 - Tính cách của nhân vật được thể hiện qua: 
 + Hành động của nhân vật . 
 + Lời nói , ý nghĩ của nhân vật . 
 + Những đặc điểm ngoại hình tiêu biểu . 
 - Bài văn kể chuyện có cấu tạo 3 phần : 
 + Mở đầu ( mở bài ) 
 + Diễn biến ( thân bài ). 
 + Kết thúc ( kết bài ). 
- Có 2 cách mở bài : Mở bài trực tiếp và mở bài gián tiếp . 
 + Mở bài trực tiếp : kể ngay vào sự việc mở đầu câu chuyện . 
Ví dụ : Có một con rùa sống bên sông , biết mình chậm chạp nên hôm nào cũng vậy , vừa sáng sớm tinh mơ , nó đã ra bờ sông tập chạy . 
 + Mở bài gián tiếp : nói chuyện khác để dẫn vào câu chuyện định kể . 
Ví dụ : Xưa nay người cậy tài giỏi mà chủ quan , biếng nhác thì chẳng làm nên việc gì . Ngược lại , sức có kém nhưng quyết tâm , nhẫn nại ắt thành công . Câu chuyện Rùa và Thỏ chứng minh điều đó . 
- Có 2 cách kết bài : Kết bài không mở rộng và kết bài mở rộng 
+ Kết bài không mở rộng : chỉ cho biết kết thúc của câu chuyện , không bình luận gì thêm 
+ Kết bài mở rộng : nêu ý nghĩa hoặc đưa ra lời bình luận về câu chuyện 
Ví dụ : Đó là toàn bộ câu chuyện chú thỏ hợm hĩnh phải nếm mùi thất bại trước anh rùa có quyết tâm cao . 
Ví dụ : Cho đến bây giờ , mỗi khi nhớ lại chuyện chạy thi với Rùa , tôi vẫn đỏ mặt vì xấu hổ . Mong sao đừng ai mắc bệnh chủ quan , hợm hĩnh như Thỏ tôi ngày nào . 
- Kể chuyện là kể một chuỗi sự việc có đầu , có cuối ; liên quan đến một hay một số nhân vật . Mỗi câu chuyện nói một điều có ý nghĩa . 
 - Tính cách của nhân vật được thể hiện qua: 
+ Hành động của nhân vật . 
+ Lời nói , ý nghĩ của nhân vật . 
+ Những đặc điểm ngoại hình tiêu biểu . 
 - Bài văn kể chuyện có cấu tạo 3 phần : 
 + Mở đầu ( mở bài trực tiếp hoặc gián tiếp ). 
 + Diễn biến ( thân bài ). 
+ Kết thúc ( kết bài không mở rộng hoặc mở rộng ). 
Bài 2 : Đọc câu chuyện dưới đây và trả lời các câu hỏi bằng cách trả chọn ý trả lời đúng nhất : 
 Ai giỏi nhất ? 
 Trong rừng , Thỏ , Nhím và Sóc đều nổi tiếng là thông minh, nhanh trí . Nhưng ai giỏi nhất thì chưa có dịp thi tài . Vì thế , không ai chịu ai . Mấy cậu liền tổ chức một cuộc thi và mời cô Gõ Kiến làm trọng tài , ra đề thi rồi chấm luôn . 
 Gõ Kiến phát cho mỗi bên hai chục hạt đậu ván và ra điều kiện : Ai ăn lâu hết nhất thì thắng cuộc . 
 Thỏ ăn mỗi ngày nửa hạt , ăn được 40 ngày . Nhím cứ ba ngày mới ăn một hạt , được 60 ngày . Sóc ăn mỗi ngày 6 hạt . Ba ngày sau , túi của Sóc rỗng không . 
 Sang ngày thứ 61 Gõ Kiến cho biết :  - Nhím ăn được lâu nhất là giỏi nhất ! 
 Sóc không chịu . Cậu ta kêu : 
 - Tôi vẫn còn ! 
 Gõ Kiến hỏi : 
 - Còn mà túi lại rỗng không thế này ? 
 Sóc thủng thẳng mời Gõ Kiến cùng Thỏ , Nhím , đến một góc rừng và trỏ vào hai cây đậu ván lúc này đã leo vấn vít trên giàn : 
 - Đây ! Tôi ăn ba ngày hết 18 hạt . Còn hai hạt nữa của tôi đấy ! 
 Tất cả đều chịu Sóc là giỏi . Giỏi nhất . 
 Cái gì cũng thế , chỉ ăn thì mấy cũng hết . 
 Nhưng biết gieo trồng thì mãi mãi vẫn còn cái ăn . ( Theo Phong Thu) 
 Ai giỏi nhất ? 
 Trong rừng , Thỏ , Nhím và Sóc đều nổi tiếng là thông minh, nhanh trí . Nhưng ai giỏi nhất thì chưa có dịp thi tài . Vì thế , không ai chịu ai . Mấy cậu liền tổ chức một cuộc thi và mời cô Gõ Kiến làm trọng tài , ra đề thi rồi chấm luôn . 
 Gõ Kiến phát cho mỗi bên hai chục hạt đậu ván và ra điều kiện : Ai ăn lâu hết nhất thì thắng cuộc . 
 Thỏ ăn mỗi ngày nửa hạt , ăn được 40 ngày . Nhím cứ ba ngày mới ăn một hạt , được 60 ngày . Sóc ăn mỗi ngày 6 hạt . Ba ngày sau , túi của Sóc rỗng không . 
 Sang ngày thứ 61 Gõ Kiến cho biết :  - Nhím ăn được lâu nhất là giỏi nhất ! 
 Sóc không chịu . Cậu ta kêu : 
 - Tôi vẫn còn ! 
 Gõ Kiến hỏi : 
 - Còn mà túi lại rỗng không thế này ? 
 Sóc thủng thẳng mời Gõ Kiến cùng Thỏ , Nhím , đến một góc rừng và trỏ vào hai cây đậu ván lúc này đã leo vấn vít trên giàn : 
 - Đây ! Tôi ăn ba ngày hết 18 hạt . Còn hai hạt nữa của tôi đấy ! 
 Tất cả đều chịu Sóc là giỏi . Giỏi nhất . 
 Cái gì cũng thế , chỉ ăn thì mấy cũng hết . 
 Nhưng biết gieo trồng thì mãi mãi vẫn còn cái ăn . ( Theo Phong Thu) 
1. Câu chuyện trên có mấy nhân vật ? 
 a. Hai b. Ba c. Bốn 
2. Tính cách của các nhân vật được thể hiện qua những mặt nào ? 
 a. Lời nói 
 b. Hành động 
 c. Cả lời nói và hành động 
3. Ý nghĩa của câu chuyện trên là gì ? 
 a. Khen ngợi Sóc thông minh và có tài trồng cây , gieo hạt . 
 b. Khuyên người ta tiết kiệm . 
 c. Khuyên người ta biết lo xa và chăm chỉ làm việc . 
Dựa vào câu chuyện , chọn ý trả lời đúng nhất : 
1.	 Câu chuyện trên có mấy nhân vật ? 
 a. Hai 	 b. Ba 	 c. Bốn 
2. Tính cách của các nhân vật được thể hiện qua những mặt nào ? 
 a. Lời nói 	 b. Hành động 
 c. Cả lời nói và hành động 
3. Ý nghĩa của câu chuyện trên là gì ? 
 a. Khen ngợi Sóc thông minh và có tài trồng cây gieo hạt .	 
 b. Khuyên người ta tiết kiệm .	 
 c. Khuyên người ta biết lo xa và chăm chỉ làm việc . 
- Kể chuyện là kể một chuỗi sự việc có đầu , có cuối ; liên quan đến một hay một số nhân vật . Mỗi câu chuyện nói một điều có ý nghĩa . 
 - Tính cách của nhân vật được thể hiện qua: 
+ Hành động của nhân vật . 
+ Lời nói , ý nghĩ của nhân vật . 
+ Những đặc điểm ngoại hình tiêu biểu . 
 - Bài văn kể chuyện có cấu tạo 3 phần : 
 + Mở đầu ( mở bài trực tiếp hoặc gián tiếp ). 
 + Diễn biến ( thân bài ). 
+ Kết thúc ( kết bài không mở rộng hoặc mở rộng ). 
kt 
TRÒ CHƠI: VÉN MÀN BÍ MẬT 
Bạn hãy chọn một hình ảnh mà mình thích  và trả lời câu hỏi đi kèm . 
Mỗi câu trả lời đúng bạn sẽ nhận được 1 phần thưởng 
 Chúc bạn thành công !!! 
	 Keå chuyeän laø keå moät chuoãi söï vieäc coù ñaàu , cuoái ; lieân quan ñeán moät hay moät soá nhaân vaät . Moãi caâu chuyeän noùi moät ñieàu coù yù nghóa . 
	 Tính caùch cuûa nhaân vaät ñöôïc theå hieän qua: 
Haønh ñoäng cuûa nhaân vaät . 
Lôøi noùi , yù nghó cuûa nhaân vaät . 
Nhöõng ñaëc ñieåm ngoaïi hình tieâu bieåu . 
 Baøi vaên keå chuyeän coù caáu taïo 3 phaàn : 
 Môû ñaàu ( môû baøi tröïc tieáp hoaëc giaùn tieáp ). 
 Dieãn bieán ( thaân baøi ). 
 Keát thuùc ( keát baøi khoâng môû roäng hoaëc môû roäng ). 
 Đọc đoạn văn sau đây và cho biết đoạn văn trên được mở đầu theo kiểu nào ? Vì sao ?  “ Tôi đã đọc qua rất nhiều câu chuyện nhưng tôi thích nhất là câu chuyện Ai giỏi nhất ?” 
Qua câu chuyện “ Ai giỏi nhất ?” em học tập được điều gì ? 
Để làm được bài văn kể chuyện , theo em cần viết bài văn đó theo cấu tạo như thế nào ? 
Thế nào là kể chuyện ? 
Đoạn văn sau đây kết bài theo kiểu nào ? ( mở rộng hay không mở rộng ) 
 “ Tất cả đều chịu Sóc là giỏi . Giỏi nhất . 
Cái gì cũng thế , chỉ ăn thì mấy cũng hết . 
Nhưng biết gieo trồng thì mãi mãi vẫn còn cái ăn .” 
Có mấy cách kết thúc bài văn kể chuyện ? Là những cách nào ?