Bài giảng Luyện từ và câu Lớp 5 - Bài: Nối các về câu ghép bằng quan hệ từ - Trần Kim Châu

  LỚP 5B 
Trường Tiểu học An Điền 
PHềNG GD-ĐT THỊ XÃ BẾN CÁT 
Giỏo viờn: Hồ Văn Thanh 
TRƯỜNG TIỂU HỌC TÂN TẠO 
GIÁO VIấN: TRẦN KIM CHÂU 
LỚP: 5.1 
Kiểm tra bài cũ 
Em đó được học những cỏch nối cỏc vế cõu trong cõu ghộp chỉ quan hệ gỡ ? 
Kiểm tra bài cũ 
 Em hóy đặt cỏc cõu ghộp cú nối cỏc vế cõu bằng cỏc cặp từ đó học. 
1. Phân tích cấu tạo của câu ghép sau đây: 
 Chẳng những Hồng chăm học mà bạn ấy còn rất chăm làm. 
- Dùng gạch chéo để phân cách các vế câu. 
- Xác định chủ ngữ, vị ngữ của từng vế câu. 
- Khoanh tròn vào cặp quan hệ từ. 
Cỏc bước phõn tớch cấu tạo một cõu ghộp: 
I. Nhận xét 
C 
V 
C 
V 
1. Phân tích cấu tạo của câu ghép sau đây: 
 Chẳng những Hồng chăm học mà bạn ấy còn rất chăm làm. 
I. Nhận xét 
C 
V 
C 
V 
Vế 1: Chẳng những Hồng chăm học 
Vế 2: mà bạn ấy còn rất chăm làm. 
C 
V 
C 
V 
 Chẳng những  mà  
mà 
 Chẳng những 
 (Quan hệ tăng tiến) 
2. Tìm thêm những cặp quan hệ từ có thể nối các vế câu có quan hệ tăng tiến. 
 không những ... mà ... 
 chẳng những ... mà ... 
 không chỉ ... mà ... 
Chẳng những Hồng chăm học mà bạn ấy cũn rất chăm làm. 
I. Nhận xét 
 Để thể hiện quan hệ tăng tiến giữa các vế 
câu ghép, ta có thể nối chúng bằng một trong 
các cặp quan hệ từ: không những mà ; 
chẳng những mà ; không chỉ mà 
II. Ghi nhớ 
1 
III. Luyện tập 
 Tìm và phân tích cấu tạo của câu ghép chỉ quan 
hệ tăng tiến trong mẩu chuyện vui : 
Người lỏi xe đóng trớ (SGK trang 54) 
Người lỏi xe đóng trớ 
 Một người đàn ông hốt hoảng gọi điện tới đồn công an: 
 - A lô ! Xin các anh đến giúp tôi ngay ! Tôi đã khoá cửa xe cẩn thận nhưng bọn trộm vẫn đột nhập vào xe của tôi. 
 Thật không thể tưởng tượng nổi! Lát sau, khi hai cảnh sát vừa được phái đi thì trực ban của đồn lại nhận được một cú điện thoại : 
 - Xin lỗi vì đã làm phiền các anh. Hoá ra tôi ngồi nhầm vào hàng ghế sau. 
Theo báo Mực tím 
Bọn bất lương ấy khụng chỉ ăn cắp tay lỏi mà chỳng cũn lấy luụn cả bàn đạp phanh. 
Bọn bất lương ấy khụng chỉ ăn cắp tay lỏi mà chỳng cũn lấy luụn cả bàn đạp phanh. 
mà 
khụng chỉ 
Tìm quan hệ từ thích hợp với mỗi chỗ chấm: 
2 
 a) Tiếng cười  đem lại niềm vui cho mọi người  nó còn là một liều thuốc trường sinh. 
 b)  hoa sen đẹp  nó còn tượng trưng cho sự thanh khiết của tâm hồn Việt Nam. 
 c) Ngày nay, trên đất nước ta,  công an làm nhiệm vụ giữ gìn trật tự, an ninh  mỗi một người dân đều có trách nhiệm bảo vệ công cuộc xây dựng hoà bình. 
2 
 a)Tiếng cười không những ( không chỉ ; chẳng những ) đem lại niềm vui cho mọi người mà nó còn là một liều thuốc trường sinh. 
 b) Chẳng những (không những ) hoa sen đẹp mà nó còn tượng trưng cho sự thanh khiết của tâm hồn Việt Nam 
 c) Ngày nay, trên đất nước ta, không chỉ công an làm nhiệm vụ giữ gìn trật tự, an ninh mà mỗi một người dân đều có trách nhiệm bảo vệ công cuộc xây dựng hoà bình. 
Tìm quan hệ từ thích hợp với mỗi chỗ chấm: 
Rung Chuụng Vàng 
 Cõu 1 
Đỏp ỏn 
ẹaựp aựn 
0 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
9 
10 
 B 
Thời gian 
Câu hỏi 
RUNG CHUễNG VÀNG 
	Cõu ghộp chỉ quan hệ tăng tiến là: 
Vỡ bạn Nam cố gắng học tập nờn kết quả thi đạt điểm cao. 
Bạn Ngọc khụng chỉ xinh đẹp mà bạn ấy cũn học giỏi. 
 Tuy gia đỡnh gặp nhiều khú khăn nhưng bạn Nga vẫn phấn đấu học tốt 
Hết giờ 
 Cõu 2 
Đỏp ỏn 
ẹaựp aựn 
0 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
9 
10 
 A 
Thời gian 
Câu hỏi 
RUNG CHUễNG VÀNG 
Điền cặp từ thớch hợp vào cõu : “Đứa trẻ  nớn khúc nú lại cũn khúc to hơn” . 
Khụng những  mà 
Vỡ  nờn 
Mặc dự  nhưng 
Hết giờ 
 Cõu 3 
Đỏp ỏn 
ẹaựp aựn 
0 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
9 
10 
 C 
Thời gian 
Câu hỏi 
RUNG CHUễNG VÀNG 
Trong cỏc cặp từ dưới đõy, cặp từ thể hiện mối quan hệ tăng tiến là: 
Tuy nhưng; mặc dựnhưng; dự nhưng 
Nếu thỡ; hễ thỡ; giỏ thỡ 
Khụng những mà; chẳng những mà; khụng chỉ mà 
Hết giờ 
 Cõu 4 
Đỏp ỏn 
ẹaựp aựn 
0 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
9 
10 
 C 
Thời gian 
Câu hỏi 
RUNG CHUễNG VÀNG 
Em đó được học những cỏch nối cỏc vế cõu ghộp thể hiện quan hệ: 
Nguyờn nhõn – kết quả, điều kiện – kết quả, tương phản. 
Nguyờn nhõn – kết quả, điều kiện – kết quả, tăng tiến. 
Nguyờn nhõn – kết quả, điều kiện – kết quả, tương phản, tăng tiến. 
Hết giờ 
 Để thể hiện quan hệ tăng tiến giữa các vế 
câu ghép, ta có thể nối chúng bằng một trong 
các cặp quan hệ từ: không những mà ; 
chẳng những mà ; không chỉ mà 
II. Ghi nhớ 
kính chúc các thầy cô mạnh khoẻ, yêu nghề 
chúc các em chăm ngoan, học giỏi