Bài giảng Luyện từ và câu Lớp 3 - Tuần 21: Nhân hoá. Ôn cách đặt và trả lời câu hỏi “Ở đâu?” - Nguyễn Thị Lệ Thy

KÍNH CHÀO QUí THẦY Cễ VỀ DỰ GIỜ 
Giỏo viờn thực hiện : Nguyễn Thị Lệ Thy 
Lớp: 3.10 
Luyện từ và câu 
Kiểm tra: 
- Em hóy đặt cõu cú sự vật được nhõn húa? 
 - Em hóy đặt cõu cú bộ phận trả lời cho cõu hỏi 
 “Khi nào” ? 
Luyện từ và câu 
 Nhân hoá - Ôn cách đặt và trả lời câu hỏi : “ Ở đâu ?” 
Ông trời bật lửa 
 Chị mây vừa kéo đến 
 Trăng sao trốn cả rồi 
 Đất nóng lòng chờ đợi 
 Xuống đi nào, mưa ơi ! 
 Mưa! Mưa xuống thật rồi! 
 Đất hả hê uống nước 
 Ông sấm vỗ tay cười 
 Làm bé bừng tỉnh giấc . 
 Chớp bỗng loè chói mắt 
 Soi sáng khắp ruộng vườn 
 Ơ! Ông trời bật lửa 
 Xem lúa vừa trổ bông. 
 Đỗ Xuân Thanh . 
Bài 1 : Đọc bài thơ sau 
Chị mõy vừa kộo đến 
Trăng sao trốn cả rồi 
Đất núng lũng chờ đợi 
Xuống đi nào, mưa ơi! 
Mưa! Mưa xuống thật rồi! 
Đất hả hờ uống nước 
ễng sấm vỗ tay cười 
Làm bộ bừng tỉnh giấc. 
Chớp bỗng lũe chúi mắt 
Soi sỏng khắp ruộng vườn 
Ơ! ễng trời bật lửa 
Xem lỳa vừa trổ bụng. 
Bài 2: Trong bài thơ trờn, những sự vật nào được nhõn húa? Chỳng được nhõn húa bằng những cỏch nào? 
Luyện từ và câu 
 Nhân hoá - Ôn cách đặt và trả lời câu hỏi : “ Ở đâu ?” 
ễng trời bật lửa 
Đỗ Xuõn Thanh 
Bài 1: Đọc bài thơ sau: 
Gợi ý: 
Cỏc sự vật được gọi bằng gỡ? 
b) Cỏc sự vật được tả bằng những từ ngữ nào? 
c) Trong cõu Xuống đi nào, mưa ơi!, tỏc giả núi với mưa thõn mật như thế nào? 
Luyện từ và câu 
Nhân hoá - Ôn cách đặt và trả lời câu hỏi : “Ở đõu ?” 
Bài 2: Trong bài thơ trờn, những sự vật nào được nhõn húa? Chỳng được nhõn húa bằng những cỏch nào? 
Tên sự vật được nhân hoá 
Cách nhân hoá 
a) Các sự vật được gọi bằng gỡ? 
b)Các sự vật được tả bằng những từ ngữ nào ? 
c) Tác giả nói 
với mưa thân mật như thế nào? 
trời 
mõy 
mưa 
trăng sao 
đất 
sấm 
Ông trời bật lửa 
Tên sự vật được nhân hoá 
Cách nhân hoá 
a) Các sự vật được gọi bằng 
b) Các sự vật được tả bằng những từ ngữ 
c) Tác giả nói 
với mưa thân mật như thế nào? 
Chị mõy vừa kộo đến 
Trăng sao trốn cả rồi 
Đất núng lũng chờ đợi 
Xuống đi nào, mưa ơi! 
Mưa ! Mưa xuống thật rồi! 
Đất hả hờ uống nước 
ễng sấm vỗ tay cười 
Làm bộ bừng tỉnh giấc. 
Chớp bỗng lũe chúi mắt 
Soi sỏng khắp ruộng vườn 
Ơ ! ễng trời bật lửa 
Xem lỳa vừa trổ bụng. 
ễng 
ụng 
bật lửa 
bật lửa 
Chị 
chị 
kộo đến 
kộo đến 
trốn 
trốn 
núng lũng chờ đợi 
núng lũng chờ đợi, 
Xuống 
xuống 
Tỏc giả núi với mưa thõn mật như với một người bạn: 
Xuống đi nào mưa ơi 
Xuống đi nào, mưa ơi ! 
ễng 
ụng 
vỗ tay cười 
vỗ tay cười 
hả hờ uống nước 
hả hờ uống nước 
trời 
mõy 
mưa 
trăng sao 
đất 
sấm 
Tờn sự vật 
được 
nhõn hoỏ 
Cỏch nhõn hoỏ 
a) Cỏc sự vật được gọi bằng 
b) Cỏc sự vật được tả bằng những từ ngữ 
c) Cỏch tỏc giả núi với mưa 
 trời 
mõy 
trăng sao 
đất 
mưa 
sấm 
ụng 
chị 
ụng 
bật lửa 
kộo đến 
trốn 
núng lũng chờ đợi, 
xuống 
vỗ tay cười 
hả hờ uống nước 
 Tỏc giả núi với mưa thõn mật như với một người bạn: 
Xuống đi nào mưa ơi ! 
Luyện từ và câu 
Nhân hoá - Ôn cách đặt và trả lời câu hỏi : “ Ở đâu ?” 
Kết luận : Có 3 cách nhân hóa sự vật 
1. Gọi sự vật bằng từ dựng để gọi con người: ụng , chị, 
2. Tả sự vật bằng những từ dựng để tả người: bật lửa, kộo đến, trốn, núng lũng, chờ đợi, hả hờ, 
3. Núi với sự vật thõn mật như núi với con người: 
 Xuống đi nào mưa ơi ! 
Ví dụ: 
Bác kim giờ thận trọng nhích từng bước một . 
Ơi chích chòe ơi! 
Chim đừng hót nữa 
Bà em ốm rồi 
Lặng cho bà ngủ 
Quạt cho bà ngủ – Thạch Quỳ 
Trần Quốc Khỏi quờ ở huyện Thường Tớn, tỉnh Hà Tõy. 
b) ễng học được nghề thờu ở Trung Quốc trong một lần đi sứ. 
c) Để tưởng nhớ cụng lao của Trần Quốc Khỏi, nhõn dõn lập đền thờ ở quờ hương ụng. 
Luyện từ và câu 
Bài 3 : Tỡm bộ phận cõu trả lời cho cõu hỏi “ Ở đõu ?” 
Nhân hoá - Ôn cách đặt và trả lời câu hỏi : “ Ở đâu ?” 
 - Bộ phận cõu trả lời cho cõu hỏi “ Ở đõu ?” thường đứng ở vị trớ nào trong cõu? Và nú bổ sung ý nghĩa gỡ cho cõu? 
Vớ dụ: Trờn sõn trường, cỏc bạn đang chơi nhảy dõy. 
(ễng Tổ nghề thờu) 
Đền thờ ụng Tổ nghề thờu 
Mộ ụng tổ nghề thờu 
Trần Quốc Khỏi 
Luyện từ và câu 
Bài 4 : Đọc lại bài tập đọc Ở lại với chiến khu và trả lời cõu hỏi: 
Cõu chuyện kể trong bài diễn ra khi nào và ở đõu ? 
b. Trờn chiến khu, cỏc chiến sĩ liờn lạc nhỏ tuổi sống ở đõu ? 
c. Vỡ lo cho cỏc chiến sĩ nhỏ tuổi, trung đoàn trưởng khuyờn họ về đõu ? 
Nhân hoá - Ôn cách đặt và trả lời câu hỏi : “ Ở đâu ?” 
Ở lại với chiến khu 
1. Trung đoàn trưởng bước vào lỏn, nhỡn cả đội một lượt. Cặp mắt ụng ỏnh lờn vẻ trỡu mến, dịu dàng. ễng ngồi yờn lặng một lỳc lõu, rồi lờn tiếng: 
Cỏc em ạ, hoàn cảnh chiến khu lỳc này rất gian khổ. Mai đõy chắc cũn gian khổ, thiếu thốn nhiều hơn. Cỏc em sẽ khú lũng mà chịu nổi. Nếu em nào muốn trở về sống với gia đỡnh thỡ trung đoàn cho cỏc em về. Cỏc em thấy thế nào? 
2. Trước ý kiến đột ngột của chỉ huy, bọn trẻ lặng đi. Tự nhiờn, ai cũng thấy cổ họng mỡnh nghẹn lại. 
Lượm bước tới gần đống lửa. Giọng em rung lờn: 
Em xin được ở lại. Em thà chết trờn chiến khu cũn hơn về ở chung, ở lộn với tụi Tõy, tụi Việt gian 
Cả đội nhao nhao: 
Chỳng em xin ở lại 
Mừng núi như van lơn: 
Chỳng em cũn nhỏ, chưa làm chi nhiều thỡ trung đoàn cho chỳng em ăn ớt cũng được. Đừng bắt chỳng em phải về, tội chỳng em lắm, anh nờ 
3. Những lời van xin thơ ngõy mà thống thiết, van xin được chiến đấu hi sinh vỡ Tổ quốc của cỏc chiến sĩ nhỏ tuổi làm trung đoàn trưởng rơi nước mắt. 
 ễng ụm Mừng vào lũng núi: 
- Nếu cỏc em đều xin ở lại, anh sẽ về bỏo cỏo với Ban chỉ huy. 
4. Bỗng một em cất tiếng hỏt, cả đội đồng thanh hỏt vang: 
 “ Đoàn vệ quốc quõn một lần ra đi 
 Nào cú mong chi đõu ngày trở về 
 Ra đi, ra đi bảo tồn sụng nỳi 
 Ra đi,ra đi, thà chết khụng lui” 
Tiếng hỏt bay lượn trờn mặt suối, tràn qua lớp cõy rừng, bựng lờn như ngọn lửa rực rỡ giữa đờm rừng lạnh tối, làm cho lũng người chỉ huy ấm hẳn lờn. 
 Theo Phựng Quỏn 
Ở lại với chiến khu 
 1.Trung đoàn trưởng bước vào lỏn, nhỡn cả đội một lượt. Cặp mắt ụng ỏnh lờn vẻ trỡu mến, dịu dàng. ễng ngồi yờn lặng một lỳc lõu, rồi lờn tiếng : 
 Cỏc em ạ, hoàn cảnh chiến khu lỳc này rất gian khổ. Mai đõychắc cũn gian khổ, thiếu thốn nhiều hơn. Cỏc em sẽ khú lũng chịu nổi. Nếu em nào muốn trở về sống với gia đỡnh thỡ trung đoàn cho cỏc em về. Cỏc em thấy thế nào? 
 2. Trước ý kiến đột ngột của chỉ huy, bọn trẻ lặng đi.Tự nhiờn, ai cũng thấy cổ họng mỡnh nghẹn lại. 
 Lượm bước tới gần đống lửa. Giọng em rung lờn : 
 Em xin được ở lại. Em thà chết trờn chiến khu cũn hơn về ở chung, ở lộn với tụi Tõy, tụi Việt gian 
 Cả đội nhao nhao: 
 - Chỳng em xin ở lại. 
 Mừng núi như van lơn : 
 - Chỳng em cũn nhỏ, chưa làm được chi nhiều thỡ trung đoàn cho chỳng em ăn ớt cũng được. Đừng bắt chỳng em phải về, tội chỳng em lắm, anh nờ 
 3. Những lời van xin thơ ngõy mà thống thiết, van xin được chiến đấu hi sinh vỡ Tổ quốc của cỏc chiến sĩ nhỏ tuổi làm trung đoàn trưởng rơi nước mắt. 
 ễng ụm Mừng vào lũng núi: 
 Nếu cỏc em đều xin ở lại, anh sẽ về bỏo cỏo với Ban chỉ huy. 
 4. Bỗng một em cất tiếng hỏt, cả đội đồng thanh hỏt vang : 
 “ Đoàn Vệ quốc quõn một lần ra đi 
 Nào cú mong chi đõu ngày trở về 
 Ra đi, ra đi bảo tồn sụng nỳi 
 Ra đi, ra đi, thà chết khụng lui’’ 
 Tiếng hỏt bay lượn trờn mặt suối, tràn qua lớp lớp cõy rừng, bựng lờn như ngọn lửa rực rỡ giữa đờm rừng lạnh tối, làm cho lũng người chỉ huy ấm hẳn lờn. 
 Theo Phựng Quỏn 
Luyện từ và câu 
Cõu chuyện kể trong bài diễn ra vào thời kỳ khỏng chiến chống thực dõn Phỏp, ở chiến khu. ( Chiến khu Bình Trị Thiên) 
Bài 4 : Đọc lại bài tập đọc Ở lại với chiến khu và trả lời cõu hỏi: 
Cõu chuyện kể trong bài diễn ra khi nào và ở đõu ? 
b. Trờn chiến khu, cỏc chiến sĩ liờn lạc nhỏ tuổi sống ở đõu ? 
Trờn chiến khu, cỏc chiến sĩ liờn lạc nhỏ tuổi sống ở trong lỏn. 
c. Vỡ lo cho cỏc chiến sĩ nhỏ tuổi, trung đoàn trưởng khuyờn họ về đõu ? 
Vỡ lo cho cỏc chiến sĩ nhỏ tuổi, trung đoàn trưởng khuyờn họ trở về sống với gia đỡnh. 
Nhân hoá - Ôn cách đặt và trả lời câu hỏi : “ Ở đâu ?” 
Chiến khu Bình Trị Thiên khói lửa 
Địa đạo Vĩnh Mốc ở xó Vĩnh Thạch, huyện Vĩnh Linh - Quảng Trị 
Trũ chơi 
Ai nhanh - Ai đúng 
Trõu ơi! 
Trõu ơi ta bảo trâu này 
Trâu ra ngoài ruộng trâu cày với ta 
Cấy cày vốn nghiệp nụng gia 
Ta đây trâu đấy ai mà quản công 
Bao giờ cây lúa còn bông 
Th ời còn ngọn cỏ ngoài đồng trâu ăn. 
a. Dùng từ gọi người để gọi trâu. 
b. Dùng từ ngữ tả người để tả trâu. 
Cõu 1: Trong bài ca dao sau 
- Trõu được nhõn húa theo cỏch nào sau đõy? 
c. Trò chuyện với trâu như trò chuyện với người. 
Luyện từ và câu 
Trũ chơi 
Ai nhanh - Ai đúng 
a. Ông mặt trời vội vã đạp xe qua những ngọn núi. 
c. Chị gà mái mơ lục tục dẫn đàn con đi kiếm mồi. 
b. Bông hồng em dành tặng cô. 
Cõu 2: Cõu nào dưới đõy khụng cú hỡnh ảnh nhõn húa? 
Nhân hoá - Ôn cách đặt và trả lời câu hỏi : “ Ở đâu ?” 
Luyện từ và câu 
Nhân hoá - Ôn cách đặt và trả lời câu hỏi : Ở đâu? 
Trũ chơi 
Ai nhanh - Ai đúng 
Chỉ đến khi về già, mọi người mới thấy hết được sự vô tận 
 của vũ trụ. 
c. Trên triền đê, đàn trâu thung thăng gặm cỏ. 
b. Bé Hào nhà em ở với ông ngoại. 
Cõu 3: Cõu nào dưới đõy cú bộ phận trả lời cõu hỏi ở đõu? 
Chào tạm biệt