Bài giảng Đại số Lớp 9 - Tiết 66: Ôn tập cuối năm - Nguyễn Thị Phương

ương trình , hệ phương trình . 
Chủ đề 5: Phương trình bậc hai . 
ĐẠI SỐ 9 
TiÕt 66: ÔN TẬP CUỐI NĂM 
 Chủ đề 4: giải bài toán bằng cách lập phương trình , hệ phương trình . 
KiÓm tra bµi cò : 
1. Nªu c¸c b­íc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph­¬ng tr×nh , hÖ ph­¬ng tr×nh ? 
LËp ph­¬ng tr×nh 
LËp hÖ ph­¬ng tr×nh 
B­íc 1: LËp ph­¬ng tr×nh 
B­íc 1: LËp hÖ ph­¬ng tr×nh 
+ Chän mét Èn sè , x¸c ® Þnh ®¬n vÞ vµ ® iÒu kiÖn cho Èn 
+ BiÓu diÔn c¸c ®¹i l­îng ch­a biÕt qua Èn vµ c¸c ®¹i l­îng ®· biÕt . 
+ T×m mèi liªn quan gi÷a c¸c ®¹i l­îng ®Ó lËp ph­¬ng tr×nh 
B­íc 2: Gi¶i ph­¬ng tr×nh 
B­íc 3: Chän kÕt qu ¶ tháa m·n ® iÒu kiÖn cña Èn vµ tr ¶ lêi 
B­íc 2: Gi¶i hÖ ph­¬ng tr×nh 
+ T×m mèi liªn quan gi÷a c¸c ®¹i l­îng ®Ó lËp hÖ ph­¬ng tr×nh 
+ BiÓu diÔn c¸c ®¹i l­îng ch­a biÕt qua Èn vµ c¸c ®¹i l­îng ®· biÕt . 
+ Chän hai Èn sè , x¸c ® Þnh ®¬n vÞ vµ ® iÒu kiÖn cho Èn 
B­íc 3: Chän kÕt qu ¶ tháa m·n ® iÒu kiÖn cña Èn vµ tr ¶ lêi 
KiÓm tra bµi cò : 
2. LiÖt kª mét sè d¹ng to¸n th­êng gÆp ë lo¹i to¸n gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph­¬ng tr×nh , hÖ ph­¬ng tr×nh ? 
+ D¹ng 4: To¸n n¨ng suÊt . 
+ D¹ng 2: To¸n cã néi dung liªn quan ® Õn h×nh häc , vËt lý , hãa häc 
+ D¹ng 3: To¸n chuyÓn ® éng 
+ D¹ng 5: To¸n t×m thêi gian riªng lµm mét m×nh xong c«ng viÖc 
+ D¹ng 1: To¸n cã néi dung liªn quan ® Õn sè häc 
 To¸n cÊu t¹o sè . 
 To¸n quan hÖ gi÷a c¸c sè , tØ sè . 
 To¸n t¨ng ( gi¶m ) d¹ng phÇn tr¨m . 
KiÓm tra bµi cò : 
3. Các bước phân tích bài toán để tìm lời giải và trình bày bài giải ? 
Bước 1: + Tóm tắt đề 
 + Xác định các đại lượng : Đại lượng đã biết , đại lượng chưa biết 
Bước 2: Tìm công thức biểu thị quan hệ giữa các đại lượng 
Bước 3: Lập bảng : 
+ Điền các đại lượng đã biết 
+ Điền các đại lượng ẩn 
+ Điền các đại lượng chưa biết 
+ Viết phương trình vào các cột , ô tương ứng . 
TiÕt 66: ¤n tËp cuèi n¨m 
 Gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph­¬ng tr×nh , hÖ ph­¬ng tr×nh : D¹ng to¸n n¨ng suÊt 
Bài 1: Một người dự định sản xuất 120 sản phẩm trong một thời gian quy định . Do tăng năng suất 4 sản phẩm mỗi giờ nên đã hoàn thành sớm hơn dự định 1h. Tính năng suất dự kiến ? 
TiÕt 66: ¤n tËp cuèi n¨m 
 Gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph­¬ng tr×nh , hÖ ph­¬ng tr×nh : D¹ng to¸n n¨ng suÊt 
1. C¸c b­íc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph­¬ng tr×nh 
2. C¸c d¹ng to¸n 
4. Mét sè chó ý khi lµm d¹ng to¸n n¨ng suÊt : 
+ Năng suất là khối lượng công việc làm được trong một đơn vị thời gian . (§¬n vÞ : s¶n phÈm/®¬n vÞ thêi gian ; ® iÒu kiÖn : nguyªn d­¬ng ) 
3. C¸c b­íc ph©n tÝch , t×m lêi gi¶i 
I. KiÕn thøc cÇn nhí : 
TiÕt 66: ¤n tËp cuèi n¨m 
 Gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph­¬ng tr×nh , hÖ ph­¬ng tr×nh : D¹ng to¸n n¨ng suÊt 
Bài 1: Một người dự định sản xuất 120 sản phẩm trong một thời gian quy định . Do tăng năng suất 4 sản phẩm mỗi giờ nên đã hoàn thành sớm hơn dự định 1h. Tính năng suất dự kiến ? 
120 sản phẩm 
4 sản phẩm 
1h 
TiÕt 66: ¤n tËp cuèi n¨m 
 Gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph­¬ng tr×nh , hÖ ph­¬ng tr×nh : D¹ng to¸n n¨ng suÊt 
1. C¸c b­íc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph­¬ng tr×nh 
2. C¸c d¹ng to¸n 
4. Mét sè chó ý khi lµm d¹ng to¸n n¨ng suÊt : 
+ Năng suất là khối lượng công việc làm được trong một đơn vị thời gian . (§¬n vÞ : s¶n phÈm/®¬n vÞ thêi gian ; ® iÒu kiÖn : nguyªn d­¬ng ) 
+ Mèi quan hÖ gi÷a c¸c ®¹i l­îng : Tổng sản phẩm , năng suất , thời gian : 
N¨ng suÊt = 
Tæng s¶n phÈm 
Thêi gian 
Thêi gian = 
Tæng s¶n phÈm 
N¨ng suÊt 
Tæng s¶n phÈm = 
N¨ng suÊt . 
Thêi gian 
3. C¸c b­íc ph©n tÝch , t×m lêi gi¶i 
I. KiÕn thøc cÇn nhí : 
TiÕt 66: ¤n tËp cuèi n¨m 
 Gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph­¬ng tr×nh , hÖ ph­¬ng tr×nh : D¹ng to¸n n¨ng suÊt 
1. C¸c b­íc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph­¬ng tr×nh 
2. C¸c d¹ng to¸n 
3. C¸c b­íc ph©n tÝch , t×m lêi gi¶i 
Bài 1: Một người dự định sản xuất 120 sản phẩm trong một thời gian quy định . Do tăng năng suất 4 sản phẩm mỗi giờ nên đã hoàn thành sớm hơn dự định 1h. Tính năng suất dự kiến ? 
I. KiÕn thøc cÇn nhí : 
II. Bµi tËp : 
Tổng sản phẩm 
Năng suất 
Thời gian 
KÕ ho¹ch 
120 
x 
Thùc tÕ 
120 
x+4 
Ph­¬ng tr×nh : 
T×nh huèng 
§¹i l­îng 
4. Mét sè chó ý khi lµm d¹ng to¸n n¨ng suÊt : 
TiÕt 66: ¤n tËp cuèi n¨m 
 Gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph­¬ng tr×nh , hÖ ph­¬ng tr×nh : D¹ng to¸n n¨ng suÊt 
1. C¸c b­íc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph­¬ng tr×nh 
2. C¸c d¹ng to¸n 
3. C¸c b­íc ph©n tÝch , t×m lêi gi¶i 
Bài 1: Một người dự định sản xuất 120 sản phẩm trong một thời gian quy định . Do tăng năng suất 4 sản phẩm mỗi giờ nên đã hoàn thành sớm hơn dự định 1h. 
I. KiÕn thøc cÇn nhí : 
B. Bµi tËp : 
4. Mét sè chó ý khi lµm d¹ng to¸n n¨ng suÊt : 
Bài 1’: Một người dự định sản xuất 120 sản phẩm trong một thời gian quy định . Do tăng năng suất 4 sản phẩm mỗi giờ nên đã hoàn thành sớm hơn dự định 1h. 
Tính năng suất dự kiến ? 
Tính số sản phẩm làm được của người đó trong một giờ theo dự định 
Tính năng suất dự kiến ? 
Tính số sản phẩm làm được của người đó trong một giờ theo dự định ? 
 Gọi năng suất dự kiến là x(sản phẩm/h ) 
x nguyên dương 
 Gọi số sản phẩm làm được của người đó trong một giờ theo dự định là x ( sản phẩm ); x nguyên dương 
Tổng sản phẩm 
Năng suất 
Thời gian 
KÕ ho¹ch 
120 
x 
Thùc tÕ 
120 
x+4 
Ph­¬ng tr×nh : 
Bài 1: Một người dự định sản xuất 120 sản phẩm trong một thời gian quy định . Do tăng năng suất 4 sản phẩm mỗi giờ nên đã hoàn thành sớm hơn dự định 1h. Tính năng suất dự kiến ? 
Bài 1’’: Một người dự định sản xuất 120 sản phẩm trong một thời gian quy định . Do tăng năng suất 4 sản phẩm mỗi giờ nên đã hoàn thành 120 sản phẩm nhanh hơn dự định 1h. Tính thời gian người đó phải hoàn thành số sản phẩm theo dự định . 
Tổng sản phẩm 
Năng suất 
Thời gian 
KÕ ho¹ch 
120 
x 
Thùc tÕ 
120 
x-1 
Ph­¬ng tr×nh : 
nhanh 
sớm 
Tính năng suất dự kiến ? 
Tính thời gian 
T×nh huèng 
§¹i l­îng 
T×nh huèng 
§¹i l­îng 
Tổng sản phẩm 
Năng suất 
Thời gian 
KÕ ho¹ch 
120 
x 
Thùc tÕ 
120 
x+4 
Ph­¬ng tr×nh : 
Bài 1: Một người dự định sản xuất 120 sản phẩm trong một thời gian quy định . Do tăng năng suất 4 sản phẩm mỗi giờ nên đã hoàn thành sớm hơn dự định 1h. Tính năng suất dự kiến ? 
Bài 1’’’: Một người dự định sản xuất một số sản phẩm trong một thời gian quy định với năng suất 20 sản phẩm mỗi giờ . Do tăng năng suất 4 sản phẩm mỗi giờ nên đã hoàn thành sớm hơn dự định 1h. Tính số sản phẩm người đó phải làm theo dự định . 
120 
Tính năng suất dự kiến ? 
Tính số sản phẩm 
một số sản phẩm 
T×nh huèng 
§¹i l­îng 
TiÕt 66: ¤n tËp cuèi n¨m 
 Gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph­¬ng tr×nh , hÖ ph­¬ng tr×nh : D¹ng to¸n n¨ng suÊt 
Bài 2: Một xưởng may dự định may 72 chiếc áo trong một thời gian nhất định . Nhưng trong thực tế , xưởng lại được giao thêm 8 chiếc áo nữa , vì vậy mặc dù xưởng đã may thêm mỗi giờ một chiếc áo nữa xong thời gian hoàn thành công việc vẫn chậm hơn so với dự kiến 12 phút . Tính năng suất dự định của xưởng biết rằng mỗi giờ xưởng may làm không quá 20 sản phẩm 
chiếc áo 
II. Bµi tËp : 
Tổng số áo 
Năng suất 
Thời gian 
KÕ ho¹ch 
72 
x 
Thùc tÕ 
80 
x+1 
dự định may 72 
giao thêm 8 chiếc áo 
may thêm mỗi giờ một 
chậm hơn 
không quá 20 sản phẩm 
chiếc áo 
T×nh huèng 
§¹i l­îng 
Mét sè kiÕn thøc cÇn nhí : 
I. C¸c b­íc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph­¬ng tr×nh 
B­íc 1: LËp ph­¬ng tr×nh 
+ Chän mét Èn sè , x¸c ® Þnh ®¬n vÞ vµ ® iÒu kiÖn cho Èn 
+ BiÓu diÔn c¸c ®¹i l­îng ch­a biÕt qua Èn vµ c¸c ®¹i l­îng ®· biÕt . 
+ T×m mèi liªn quan gi÷a c¸c ®¹i l­îng ®Ó lËp ph­¬ng tr×nh 
B­íc 2: Gi¶i ph­¬ng tr×nh 
B­íc 3: Chän kÕt qu ¶ thÝch hîp vµ tr ¶ lêi . 
II. Mét sè chó ý khi gi¶i d¹ng to¸n n¨ng suÊt 
 + N¨ng suÊt lµ sè s¶n phÈm lµm ®­ îc trong mét ®¬n vÞ thêi gian . (§¬n vÞ : s¶n phÈm/®¬n vÞ thêi gian ; ® iÒu kiÖn : nguyªn d­¬ng ) 
+ Mèi quan hÖ gi÷a c¸c ®¹i l­îng : 
N¨ng suÊt = 
Tæng s¶n phÈm 
Thêi gian 
Thêi gian = 
Tæng s¶n phÈm 
N¨ng suÊt 
Tæng s¶n phÈm = 
N¨ng suÊt . 
Thêi gian 
 + Nếu ta gọi ẩn là “ Năng suất ” thì đơn vị là “sp/ đơn vị thời gian ” 
Nếu ta gọi ẩn là “ số sản phẩm lầm được trong một ngày ” thì đơn vị là “ sản phẩm ” 
H­íng dÉn vÒ nh µ: 
+ Häc thuéc c¸c b­íc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph­¬ng tr×nh . 
+ Bµi tËp thªm : 
Bµi 3: Mét c«ng nh©n dù ® Þnh lµm 120 s¶n phÈm trong mét thêi gian nhÊt ® Þnh . Sau khi lµm ®­ îc 1 giê víi n¨ng suÊt dù kiÕn , ng­êi c«ng nh©n c¶i tiÕn c¸c thao t¸c vµ ®· t¨ng n¨ng suÊt thªm 4 s¶n phÈm mçi giê nªn ®· hoµn thµnh 120 s¶n phÈm sím h¬n dù kiÕn 1 giê . TÝnh n¨ng suÊt dù kiÕn ban ® Çu ? 
Bµi 4: Mét c«ng nh©n dù ®Þnh lµm 120 s¶n phÈm trong thêi gian nhÊt ®Þnh. Sau khi lµm ®­îc 1/3 sè s¶n phÈm víi n¨ng suÊt dù kiÕn, ng­êi c«ng nh©n ®· t¨ng n¨ng suÊt thªm 4 s¶n phÈm mçi giê nªn ®· hoµn thµnh 120 s¶n phÈm sím h¬n dù ®Þnh lµ 1 giê. TÝnh n¨ng suÊt dù kiÕn ban ®Çu. 
Bài 1’’: Một người dự định sản xuất 120 sản phẩm trong một thời gian quy định . Do tăng năng suất 4 sản phẩm mỗi giờ nên đã hoàn thành nhanh hơn dự định 1h. Tính thời gian người đó phải hoàn thành số sản phẩm theo dự định . 
Bài 1’’’: Một người dự định sản xuất một số sản phẩm trong một thời gian quy định với năng suất 20 sản phẩm mỗi giờ . Do tăng năng suất 4 sản phẩm mỗi giờ nên đã hoàn thành sớm hơn dự định 1h. Tính số sản phẩm người đó phải làm theo dự định . 
Bài 2: Một đội xe theo kế hoạch chở hết 140 tấn hàng trong một số ngày quy định. Do mỗi ngày đội đó chở vượt mức 5 tấn nên đội đã hoàn thành kế hoạch sớm hơn thời gian quy định 1 ngày và chở thêm được 10 tấn. Hỏi theo kế hoạch đội xe chở hàng hết bao nhiêu ngày? 
Tổng sản phẩm 
Năng suất 
Thời gian 
KÕ ho¹ch 
120 
x 
Thùc tÕ 
120 
x+4 
Ph­¬ng tr×nh : 
Bài 1: Một người dự định sản xuất 120 sản phẩm trong một thời gian quy định . Do tăng năng suất 4 sản phẩm mỗi giờ nên đã hoàn thành sớm hơn dự định 1h. Tính năng suất dự kiến ? 
120 
Bµi 4: Mét c«ng nh©n dù ®Þnh lµm 120 s¶n phÈm trong thêi gian nhÊt ®Þnh. Sau khi lµm ®­îc 1/3 sè s¶n phÈm víi n¨ng suÊt dù kiÕn, ng­êi c«ng nh©n ®· t¨ng n¨ng suÊt thªm 4 s¶n phÈm mçi giê nªn ®· hoµn thµnh 120 s¶n phÈm s