Bài giảng Đại số Lớp 7 - Chương 4 - Tiết 58: Đơn thức đồng dạng - Trần Thị Hảo

Nhiệt liệt chào mừng quý thầy cô 
VỀ DỰ GIỜ LỚP 7C 
M«n : ®¹i sè 7 
GV: TrÇn ThÞ H¶o 
Học sinh 1: 
a/ Thế nào là bậc của đơn thức có hệ số khác 0? 
b/ Cho đơn thức 5x 3 y 2 x 2 y 4 z. 
Hãy thu gọn đơn thức rồi chỉ rõ phần hệ số , phần biến và bậc của đơn thức đã thu gọn . 
Học sinh 2: 
Thực hiện phép tính : 
 ( -3x 2 y).(2xy 2 ) 2 .xy z 
Chỉ rõ phần hệ số , phần biến và bậc của tích các đơn thức đó . 
KIỂM TRA BÀI CŨ 
5 x 5 y 6 z ; 
-12 x 5 y 6 z 
Phần hê ̣ sô ́ 
Phần biến 
Khác 0 
Giống nhau 
Hai đơn thức như thê ́ nào là hai đơn thức đồng dạng ? 
Hai đơn thức trên có đặc điểm gi ̀ ? 
Hai đơn thức như thê ́ nào là hai đơn thức đồng dạng ? 
ĐƠN THỨC ĐỒNG DẠNG 
Tiết 55 
Tiết 55: ĐƠN THỨC ĐỒNG DẠNG 
1. Đơn thức đồng dạng : 
Hai đơn thức đồng dạng là hai đơn thức có hệ số khác 0 và có cùng phần biến . 
Hai sè -6; 7 cã ph¶i lµ hai ®¬n thøc ® ång d¹ng kh«ng ? V ì sao ? 
7 = 
-6 = -6 x 0 y 0 
7 x 0 y 0 
  Chuù yù : Caùc soá ( khaùc 0 ) ñöôïc coi 	 laø nhöõng ñôn thöùc ñoàng daïng . 
 Ví dụ : 
là những đơn 
thức đồng dạng 
5 x 5 y 6 z ; 
-12 x 5 y 6 z 
 ?2 
Ai đúng ? 
Phuùc noùi ñuùng! 
Sôn : “ 0,9xy 2 vaø 0,9x 2 y 
laø hai ñôn thöùc ñoàng daïng ”. 
Phuùc : “ 0,9xy 2 vaø 0,9x 2 y 
khoâng ñoàng daïng ”. 
 xy 3 ; 5xy 3 ; - 7xy 3 
- 9 ; - 5 ; 0 ; 5 ; 9 
- 7x 2 y ; 0x 2 y ; - 21x 2 y 
C 
A 
Áp d ụng : 
Bài 1 : H·y ® iÒn ® óng ( Đ ), sai (S) vµo « trèng : 
Nhãm ®¬n thøc chØ gåm nh ữ ng ®¬n thøc ® ång d¹ng lµ : 
- 9 ; - 5 ; 10 ; 15 ; 19 
D 
B 
Đ 
s 
s 
Đ 
E 
 x 2 yz và -2xyzx 
Đ 
Tính giá trị của biểu thức : 2x 2 y + 3x 2 y (1) tại x=1,y=-2 
Bài 2 : 
Hai đơn thức 2x 2 y ; 3x 2 y có đồng dạng không ? 
Muốn cộng hai đơn thức đồng dạng thì ta làm như thế nào ? 
* VÝ dô 1 : 
ĐÓ céng ®¬n thøc 2x 2 y víi ®¬n thøc 3x 2 y ta lµm nh ­ sau : 
* VÝ dô 2 : 
ĐÓ trõ hai ®¬n thøc 10xy 2 vµ 7xy 2 ta lµm nh ­ sau : 
2x 2 y + 3x 2 y 
= (2 + 3) x 2 y 
= 5 x 2 y 
 Ta nãi ®¬n thøc 5x 2 y lµ tæng cña hai ®¬n thøc 2x 2 y vµ 3x 2 y 
10xy 2 - 7xy 2 
 Ta nãi ®¬n thøc 3xy 2 lµ hiÖu cña hai ®¬n thøc 10xy 2 vµ 7xy 2 
= 3 xy 2 
= (10 - 7) xy 2 
2. Cộng , trừ các đơn thức đồng dạng 
x 2 y 
x 2 y 
xy 2 
xy 2 
Đ Ó céng ( hay trõ ) c¸c ®¬n thøc ® ång d¹ng ta lµm nh ­ sau : 
Muốn cộng (hay trư ̀) hai đơn thức đồng dạng ta làm như thê ́ nào ? 
+ Cộng ( hay trõ ) các hê ̣ sô ́ 
+ Giư ̃ nguyên phần biến . 
Hãy tìm tổng của ba đơn thức : xy 3 ; 5xy 3 và -7xy 3 
?3 
GHI NHỚ 
1. Đơn thức đồng dạng 
* Hai đơn thức đồng dạng là hai đơn thức có : 
	 - hệ số khác 0 
	- cùng phần biến 
* Các số khác 0 được coi là những đơn thức đồng dạng . 
 2. Cộng , trừ các đơn thức đồng dạng 
	 - cộng (hay trừ ) các hệ số 
 - giữ nguyên phần biến 
Đúng hay Sai ? 
Các đơn thức cùng bậc thì đồng dạng 
SAI 
Chẳng hạn : 3x 2 y và xy 2 
 cùng có bậc 3 nhưng 
 chúng không đồng dạng 
Các đơn thức đồng dạng thì cùng bậc 
Đúng hay Sai ? 
ĐÚNG 
Đúng hay Sai ? 
Tổng 2 đơn thức đồng dạng là một đơn 
 thức đồng dạng với 2 đơn thức đã cho . 
SAI 
Chẳng hạn : 
Tổng của x 2 y và –x 2 y 
là : x 2 y + (-x 2 y) = 0 
không đồng dạng với 
2 đơn thức đã cho 
Các đơn thức : yxy 2 ; 3y 2 xy; -5yxy 2 
có đồng dạng với nhau hay không ? 
? 
Có 
-5yxy 2 = -5xy 3 
3y 2 xy = 3xy 3 
Vì : 
 yxy 2 = xy 3 
nên các đơn thức đã cho 
 đồng dạng với nhau . 
TRẮC NGHIỆM 
A 
C 
B 
D 
5x 3 y 2 z 
4x 3 y 2 z 
-4x 3 y 2 z 
-3x 3 y 2 z 
Sai rồi 
Đúng rồi 
Sai rồi 
Sai rồi 
Chọn câu trả lời đúng : 
3x 3 y 2 z + (- 5x 3 y 2 z) - 4x 3 y 2 z - (- 2x 3 y 2 z) bằng: 
* Em hãy tính các tổng và hiệu sau rồi viết chữ tương ứng vào ô dưới kết quả được cho bởi bảng sau , em sẽ biết tên một Nhà Toán học Việt Nam. 
Hoạt động nhóm: 
Tìm tên Nhà Toán học Việt Nam: 
 N) -5x 2 y +4 x 2 y = G) -9x 3 y 2 – 3x 3 y 2 = 
 H) 2xy 2 +4xy 2 = Y) 3x 4 - 8x 4 - (-x 4 ) = 
 T) 4y 2 -3y 2 +5y 2 = O) x 3 - x 3 = 
 À) -3x 3 -(-x 3 ) = Ụ) x 2 y - x 2 y = 
6xy 2 
-2x 3 
-x 2 y 
-12x 3 y 2 
6y 2 
-4x 4 
-x 2 y 
6xy 2 
6y 2 	 
-2x 3 
- 12x 3 y 2 
- 4x 4 
H 
O 
À 
 N 
 G 
 T 
 Ụ 
Y 
x 3 
x 3 
 x 2 y 
 x 2 y 
 Giáo Sư Hoàng Tụy sinh ngày 
17-12-1927,tại Ðiện Bàn,Quảng Nam, là cháu nội em ruột của cụ Hoàng Diệu – Nhà yêu nước chống thực dân xâm lược Pháp hồi đầu thế kỷ XX. 
Năm 1964, ông đã phát minh ra phương pháp “ Lát cắt Tụy " ( Tuy's cut) và được coi là cột mốc đầu tiên đánh dấu sự ra đời của một chuyên ngành Toán học mới : Lý thuyết tối ưu toàn cục . 
Năm 1970 ông cùng với GS Lê Văn Thiêm thành lập Viện Toán học Việt Nam và hoạt động ở đó cho đến ngày nay.  Ông được phong hàm Giáo sư năm 1980, từ 1980 đến 1990 ông làm Giám đốc Viện Toán và là Tổng Thư ký Hội Toán học Việt Nam. 
Năm 1995 ông được trường Ðại học tổng hợp Linkoping ( Thụy Ðiển ) phong tặng Tiến sĩ danh dự về công nghệ . Năm 1996 ông được Nhà nước tặng giải thưởng Hồ Chí Minh về khoa học kỹ thuật . 
 Tiểu sử Giáo sư Hoàng Tụy 
Em có thể tìm trang web nào nói về Giáo sư Hoàng Tụy ? 
 .fr/design/gs_hoangtuy.htm 
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ 
 * Học thuộc 
 Định nghĩa hai đơn thức đồng dạng 
 Quy tắc cộng (hay trừ ) đơn thức đồng dạng 
 * Làm các bài tập vê nhà : 16 ; 17 ; 18 sgk/34+35 
Chân thành cảm 
ơn quý Thầy Cô 
và các em 
a/ Bậc của đơn thức có hệ số khác 0 là tổng số mũ của tất cả các biến có trong đơn thức đó . 
b/5x 3 y 2 x 2 y 4 z= 5(x 3 x 2 )(y 2 y 4 )z= 5x 5 y 6 z 
5x 5 y 6 z có hệ số là 5cẻ 
 phần biến là x 5 y 6 z 	 bậc của đơn thức là 12 
Câu 1: 
a/ Thế nào là bậc của đơn thức có hệ số khác 0? 
b/ Cho đơn thức 5x 3 y 2 x 2 y 4 z. 
Hãy thu gọn đơn thức rồi chỉ rõ phần hệ số , phần biến và bậc của đơn thức đã thu gọn . 
Câu 2: 
Thực hiện phép tính : 
 ( -3x 2 y).(2xy 2 ) 2 .xy z 
Chỉ rõ phần hệ số , phần biến và bậc của tích các đơn thức đó . 
( -3x 2 y).(2xy 2 ) 2 .xyz 
= ( -3x 2 y)(4x 2 y 4 )xyz 
= (-3.4)(x 2 x 2 x)(yy 4 y)z 
= -12x 5 y 6 z 
-12x 5 y 6 z có hệ số là -12 
 phần biến là x 5 y 6 z 
 bậc là 12 
KIỂM TRA BÀI CŨ