Bài giảng Bài 1 : Este (tiết 6)

ßn -OH hemixetal còng nh­ -OH hemiaxetal nªn kh«ng më vßng ®­îc.
d) Tinh bét
M¹ch vßng xo¾n do c¸c m¾t xÝch a-glucoz¬ liªn kÕt víi nhau. 
e) Xenluloz¬ 
M¹ch dµi do c¸c m¾t xÝch b-glucoz¬ liªn kÕt víi nhau.
KÕt luËn 
- C¸c hîp chÊt cacbonhi®rat ®Òu cã cÊu tróc ph©n tö m¹ch vßng, nguyªn nh©n do sù kÕt hîp cña nhßm -OH víi nhãm C=O cña chøc an®ehit hoÆc xeton.
- Glucoz¬, fructoz¬, mantoz¬ cã chøa nhãm -OH hemiaxetal, hoÆc nhãm -OH hemixetal.
2. TÝnh chÊt ho¸ häc 
 B¶ng tæng kÕt
II. Bµi tËp
H­íng dÉn mét sè bµi tËp
Bµi 3 sgk
A: sai
B: sai
C: ®óng
D: ®óng
Bµi 4 SGK : Dùa vµo ph­¬ng tr×nh quang tæng hîp vµ hiÖu suÊt ph¶n øng ®Ó gi¶i bµi to¸n
Glucozô
Fructozô
Saccarozô
Mantozô
Tinh boät
Xenlulozô
+[Ag(NH3)2]OH
Ag ¯
+
-
Ag ¯
-
-
+ CH3OH/HCl
Metyl glicozit
-
-
Metyl glicozit
-
-
+ Cu(OH)2
Dd xanh lam
Dd xanh lam
Dd xanh lam
Dd xanh lam
-
-
(CH3CO)2O
+
+
+
+
+
Xenlulozô triaxetat
HNO3/H2SO4
+
+
+
+
+
Xenlulozô triaxetat
H2O/H+
-
-
glucozô + fructozô
glucozô
glucozô
 glucozô
(+) coù phaûn öùng ; (-) khoâng coù phaûn öùng
 4. Cñng cè : Cñng cè tõng phÇn trong lóc luyÖn tËp
 5. DÆn dß: §äc tr­íc bµi th­c hµnh sè 1
IV Rót kinh nghiÖm
 Tiết:
Ngày soạn:
 Bµi 10 Bµi thùc hµnh sè 1
 Điều chế Este và tính chất của một số cacbohydrat
I. Môc tiªu
- Cñng cè kiÕn thøc vÒ mét sè tÝnh chÊt ho¸ häc cña glucoz¬, saccaroz¬, tinh bét.
- RÌn luyÖn kÜ n¨ng tiÕn hµnh thÝ nghiÖm l­îng nhá ho¸ chÊt trong èng nghiÖm.
II. ChuÈn bÞ
1. Dông cô thÝ nghiÖm
- èng nghiÖm
- Cèc thuû tinh 100ml
- CÆp èng nghiÖm gç
- §Ìn cån
- èng hót nhá giät
- Th×a xóc ho¸ chÊt
- Gi¸ ®Ó èng nghiÖm
2. Ho¸ chÊt
- Dung dÞch NaOH 10%.
- Dung dÞch CuSO4 5 %
- Dung dÞch glucoz¬ 1 %
- Axit sunfuric 10 %
- Natri hi®rocacbonat
- Tinh bét
- Dung dÞch iot 0,05 %.
III. Toå chöùc daïy hoïc
1 OÅn.ñònh lôùp 
2.Baøi cuõ: Khoâng
 3.Baøi môùi 
Hoạt động của thầy và trò 
 Ho¹t ®éng thùc hµnh cña HS
1) ThÝ nghiÖm 1: ph¶n øng cña glucoz¬ víi Cu(OH)2
- Cã thÓ dïng èng hót nhá giät ®Ó ­íc l­îng ho¸ chÊt thùc hiÖn ph¶n øng. Cô thÓ:
Cho vµo èng nghiÖm 3 giät dung dÞch CuSO4 5% vµ 6 giät NaOH 10%. L¾c nhÑ, g¹n bá phÇn dung dÞch, gi÷ l¹i kÕt tña Cu(OH)2. Cho thªm vµo èng nghiÖm 10 giät dung dÞch glucoz¬ 1%. 
1) ThÝ nghiÖm 1: ph¶n øng cña glucoz¬ víi Cu(OH)2
C¸ch tiÕn hµnh:
Cho vµo èng nghiÖm 0,5 ml dung dÞch CuSO4 5% vµ 1 ml NaOH 10%. L¾c nhÑ, g¹n bá phÇn dung dÞch, gi÷ l¹i kÕt tña Cu(OH)2. Cho thªm vµo èng nghiÖm 2 ml dung dÞch glucoz¬ 1%. L¾c nhÑ, nhËn xÐt hiÖn t­îng x¶y ra, gi¶i thÝch. Sau ®ã ®un nãng hçn hîp, ®Ó nguéi. 
NhËn xÐt hiÖn t­îng, gi¶i thÝch:
- Lóc ®Çu®­îc dd mµu xanh cña phøc ®ång glucoz¬.
- Khi®un nãng hçn hîp xuÊt hiÖn kÕt tña ®á cña Cu2O. §Ó nguéi Cu2O l¾ng xuèng ®¸y èng nghiÖm.
2) ThÝ nghiÖm 2: ph¶n øng thuû ph©n saccaroz¬
Cã thÓ dïng èng hót nhá giät ®Ó ­íc l­îng ho¸ chÊt thùc hiÖn ph¶n øng. Cô thÓ:
- Cho vµo èng nghiÖm 8 giät dung dÞch CuSO4 5% vµ 8 giät NaOH 10%. L¾c nhÑ, g¹n bá phÇn dung dÞch, gi÷ l¹i kÕt tña Cu(OH)2. 
a) Rãt 8 giät dung dÞch saccaroz¬ 1 % vµo èng nghiÖm chøa Cu(OH)2 quan s¸t hiÖn t­îng x¶y ra. §ung nãng dung dÞch thu ®­îc. Quan s¸t hiÖn t­îng x¶y ra vµ rót ra kÕt luËn.
b) Rãt 10 giät dung dÞch saccaroz¬ 1% vµo èng nghiÖm vµ rãt vµo ®ã 3 giät H2SO4 10%. §un nãng dung dÞch trong 2-3 phót. §Ó nguéi cho tõ tõ NaHCO3 (tinh thÓ), (kho¶ng 1 th×a nhá) vµo vµ khuÊy ®Òu b»ng ®òa thuû tinh cho ®Õn khi ngõng t¸ch ra khÝ CO2. Rãt dung dÞch vµo èng nghiÖm ®ùng Cu(OH)2 (®iÒu chÕ tõ thÝ nghiÖm 1), l¾c ®Òu cho Cu(OH)2 tan ra. 
Saccaroz¬ ph¶i thËt tinh khiÕt, kh«ng cßn lÉn glucoz¬, frutoz¬ vµ SO2 trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt.
2) ThÝ nghiÖm 2: ph¶n øng thuû ph©n saccaroz¬
C¸ch tiÕn hµnh
a) Rãt 1,5 ml dung dÞch saccaroz¬ 1 % vµo èng nghiÖm chøa Cu(OH)2 quan s¸t hiÖn t­îng x¶y ra. §un nãng dung dÞch thu ®­îc. Quan s¸t hiÖn t­îng x¶y ra vµ rót ra kÕt luËn.
b) Rãt 1,5 ml dung dÞch saccaroz¬ 1% vµo èng nghiÖm vµ rãt vµo ®ã 0,5 ml H2SO4 10%. §un nãng dung dÞch trong 2-3 phót. §Ó nguéi cho tõ tõ NaHCO3 (tinh thÓ) vµo vµ khuÊy ®Òu b»ng ®òa thuû tinh cho ®Õn khi ngõng t¸ch ra khÝ CO2. Rãt dung dÞch vµo èng nghiÖm ®ùng Cu(OH)2 (®iÒu chÕ tõ thÝ nghiÖm 1), l¾c ®Òu cho Cu(OH)2 tan ra. §un nãng. 
NhËn xÐt vµ gi¶i thÝch c¸c hiÖn t­îng x¶y ra:
Rãt dung dÞch saccaroz¬ 1 % vµo èng nghiÖm chøa Cu(OH)2 kÕt tña tan ra mµu xanh lam. §un nãng dung dÞch thu ®­îc: kh«ng cã mµu ®á g¹ch xuÊt hiÖn. Nh­ vËy saccaroz¬ ch­a thuû ph©n kh«ng bÞ oxi ho¸ bëi Cu(OH)2 khi ®un nãng.
b) Rãt dung dÞch saccaroz¬ 1% vµo èng nghiÖm vµ rãt vµo ®ã 0,5 ml H2SO4 10%. §un nãng dung dÞch trong 2-3 phót: ®­îc dd glucoz¬ vµ fructoz¬. §Ó nguéi cho tõ tõ NaHCO3 (tinh thÓ) vµo, cho ®Õn khi ngõng t¸ch ra khÝ CO2: ®Ó lo¹i H2SO4 d­. Rãt dung dÞch vµo èng nghiÖm ®ùng Cu(OH)2 (®iÒu chÕ tõ thÝ nghiÖm 1), l¾c ®Òu Cu(OH)2 tan ra thµnh dd mµu xanh lam cña phøc ®ång glucoz¬ vµ phøc ®ång fructoz¬.
§un nãng dd, xuÊt hiÖn kÕt tña mµu ®á g¹ch cña Cu2O. VËy khi ®un nãng víi axit, saccaroz¬ bÞ thuû ph©n thµnh glucoz¬ vµ fructoz¬. Chóng bÞ oxi ho¸ bëi Cu(OH)2 vµ cho Cu2O kÕt tña mµu ®á g¹ch.
-3) ThÝ nghiÖm 3: Ph¶n øng cña tinh bét víi iot.
 Kh«ng nªn cho iot qu¸ nhiÒu
3) ThÝ nghiÖm 3: Ph¶n øng cña tinh bét víi iot.
C¸ch tiÕn hµnh
Cho vµo èng nghiÖm 2 ml hå tinh bét 2 % råi thªm vµo giät dung dÞch iot 0,05%, l¾c. §un nãng dung dÞch cã mµu ë trªn råi l¹i ®Ó nguéi. Quan s¸t hiÖn t­îng. Gi¶i thÝch.
Cho vµo èng nghiÖm 2 ml hå tinh bét 2 % råi thªm vµo giät dung dÞch iot 0,05%, l¾c: Do cÊu t¹o ®Æc biÖt, tinh bét hÊp thô iot cho s¶n phÈm mµu xanh lam.
§un nãng dung dÞch cã mµu ë trªn, iot bÞ gi¶i phãng ra khái ph©n tö tinh bét lµm mÊt mµu xanh lam.
§Ó nguéi tinh bét l¹i hÊp thô iot dd l¹i cã mµu xanh lam nh­ cò.
 4. Cñng cè : GV lµm l¹i t/n nµo h/s lµm ch­a thµnh c«ng
 5. DÆn dß : ViÕt b¶ng thu ho¹ch
IV Rót kinh nghiÖm 
Tiết:
Ngày soạn:
Bài 11 : AMIN
I. Môc tiªu bµi häc
1. VÒ kiÕn thøc 
BiÕt c¸c lo¹i amin, danh ph¸p cña amin.
HiÓu cÊu t¹o ph©n tö, tÝnh chÊt, øng dông vµ ®iÒu chÕ cña amin.
2. VÒ kÜ n¨ng
NhËn d¹ng c¸c hîp chÊt cña amin.
Gäi tªn theo danh ph¸p (IUPAC) c¸c hîp chÊt amin.
ViÕt chÝnh x¸c c¸c PTHH cña amin.
Quan s¸t, ph©n tÝch c¸c TN chøng minh.
3. Trong t©m : Nghiªn cøu kh¸i niÖm, ph©n lo¹i, danh ph¸p, ®ång ph©n cña amin. TÝnh chÊt vËt lÝ cña c¸c amin. t¹o vµ tÝnh chÊt ho¸ häc cña c¸c amin. §iÒu chÕ vµ øng dông cña c¸c amin. 
II. chuÈn bÞ 
Dông cô: èng nghiÖm, ®òa thuû tinh, èng nhá giät.
Ho¸ chÊt: C¸c dd CH3NH2, HCl, anilin, n­íc Br2.
M« h×nh ph©n tö amin
III. Tieán trình leân lôùp
Ổn định lớp
Bài cũ: Không
Bài mới
Hoạt động của thầy và trò 
Nội dung ghi bảng 
Ho¹t ®éng 1
* GVviÕt CTCT cña NH3 vµ 6 amin kh¸c,yªu cÇu HS nghiªn cøu kÜ cho biÕt mèi liªn quan giøa cÊu t¹o cña NH3 vµ c¸c amin.
-HS nghiªn cøu c¸c C T vµ nªu mèi liªn quan giøa cÊu t¹o cña NH3 vµ c¸c amin. Tõ ®ã nªu ®Þnh nghÜa tæng qu¸t vÒ amin.
*Gv: kÕt luËn,®­a ra ®Þnh nghÜa vÒ amin.
*Gv: Nªu c¸c c¸ch ph©n lo¹i amin?
 .gîi ý Hs nh×n vµo CT (2), (5), (6) ®­a ra c¸ch ph©n lo¹i amin?
- Hs: theo lo¹i gèc hidrocacbon
 .gîi ý HS dùa vµo CT (1), (2), (3) ®­a ra c¸ch ph©n lo¹i.
-Hs: theo sè gèc hidrocacbon g¾n víi N. 
I. KH¸I NIÖM,ph©n lo¹i,danh ph¸p vµ ®ång ph©n
1. Kh¸i niÖm
Amin lµ nh÷ng hîp chÊt h÷u c¬ cã ®­îc khi thay thÕ mét hoÆc nhiÒu nguyªn tö hidro trong ph©n tö NH3 b»ng mét hoÆc nhiÒu gèc hidrocacbon.
ThÝ dô:
NH3 ; CH3NH2 (1) ; C2H5NH2 (2) CH3 –NH –CH3 (3)
CH3 –N –CH3 (4) ; CH2=CH-CH2-NH2 (5) 
 CH3 C6H5NH2 (6) 
2. Ph©n lo¹i
Amin ®­îc ph©n lo¹i theo 2 c¸ch th«ng dông:
 a ) Theo ®Æc ®iÓm cÊu t¹o cña gèc hidrocacbon.
 Amin th¬m : C6H5NH2 , amin no: C2H5NH2 ;
amin kh«ng no:CH2=CH-CH2-NH2 , amin dÞ vßng NH
 b ) Theo bËc cña amin 
-amin bËc 1: CH3NH2 ; C2H5NH2
-amin bËc 2: CH3 –NH –CH3 
-amin bËc 3: CH3 –N –CH3 
 CH3 
Ho¹t ®éng 2
* GV yªu cÇu HS xem b¶ng 3.1 SGK tõ ®ã cho biÕt:
- c¸ch gäi tªn amin theo danh ph¸p gèc-chøc.
- c¸ch gäi tªn theo danh ph¸p thay thÕ.
* GV : nãi Hs ®äc tªn (CH3)2NC2H5 ,
 CH3 N(C2H5)C3H7
3. Danh ph¸p
C¸ch gäi tªn theo danh ph¸p gèc-chøc:
Tªn gèc hidrocacbon+ amin
C¸ch gäi tªn theo danh ph¸p thay thÕ:
N-tªn gèc hidrocacbon + tªn hidrocacbon chÝnh +chØ sè+amin
Tªn th«ng th­êng 
ChØ ¸p dông cho mét sè amin nh­ :
C6H5NH2 Anilin
C6H5-NH-CH3 N-Metylanilin
Ho¹t ®éng 3
* GV: viÕt c«ng thøc cÊu t¹o c¸c ®ång ph©n amin C4H11N , ®äc tªn ?
 - l­u ý HS c¸ch viÕt ®ång ph©n amin cÇn viÕt c¸c ®ång ph©n m¹ch C vµ ®ång ph©n vÞ trÝ nhãm chøc theo bËc cña amin theo thø tù: amin bËc1, bËc 2, bËc 3, 
HS viÕt c¸c ®ång ph©n amin, gäi tªn ¸p dông cho 8 ®ång ph©n võa viÕt.
4. §ång ph©n
Amin cã c¸c lo¹i ®ång ph©n:
- §ång ph©n vÒ m¹ch cacbon.
- §ång ph©n vÞ trÝ nhãm chøc.
- §ång ph©n vÒ bËc cña amin.
Ho¹t ®éng 4
* GV yªu cÇu HS nghiªn cøu tÝnh chÊt vËt lÝ (SGK).
 -HS nghiªn cøu SGK, cho biÕt c¸c tÝnh chÊt vËt lÝ ®Æc tr­ng cña amin vµ chÊt tiªu biÓu lµ anilin
II. TÝnh chÊt vËt lÝ
C¸c amin no ®Çu d·y (metyl,etyl) lµ nh÷ng chÊt khÝ cã mïi khai khã chÞu , dÔ tan trong n­íc. C¸c amin ®ång ®¼ng cao h¬n lµ nh÷ng chÊt láng hoÆc r¾n, ®é tan trong n­íc gi¶m dÇn theo chiÒu t¨ng cña khèi l­îng ph©n tö.
Anilin lµ chÊt láng , s«i ë 1840C, kh«ng mµu r¸t déc, Ýt tan trong n­íc , tan trong etanol, benzen. §Ó l©u trong kh«ng khÝ, anilin chuyÓn sang mµu n©u ®en v× bÞ oxi hãa bëi oxi kh«ng khÝ.
 Heát tieát
Ho¹t ®éng 1
* GV yªu cÇu:
-HS ph©n tÝch ®Æc ®iÓm cÊu t¹o cña c¸c amin, so s¸nh víi ammoniac,dù ®o¸n tÝnh chÊt hãa häc cña c¸c amin.
- HS quan s¸t GV biÓu diÔn thÝ nghiÖm t¸c dông cña CH3NH2 víi dd HCl, nªu c¸c hiÖn t­îng x¶y ra. ViÕt PTHH.
- HS nghiªn cøu SGK cho biÕt t¸c dông cña metylamin, anilin víi quú tÝm hoÆc phenolphtalein.
- HS so s¸nh tÝnh baz¬ cña metylamin, amoni¨c, anilin. Gi¶i thÝch.
Ho¹t ®éng 2
* GV lµm thÝ nghiÖm cho etylamin t¸c dông víi axit nitr¬ (NaOH + HCl )
HS nghiªn cøu SGK cho biÕt hiÖn t­îng x¶y ra khi cho etylamin t¸c dông víi axit nitr¬ (NaOH + HCl )
* GV nªu: muèi diazoni cã vai trß quan träng trong tæng hîp h÷u c¬ vµ ®Æc biÖt tæng hîp phÈm nhuém azo.
Ho¹t