Bài 15: Cacbon

*Trần Thị Ái MyGiáo viên:SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO PHÚ YÊNTRƯỜNG THPT NGUYỄN VĂN LINHChµo mõng c¸c thÇy c« gi¸o vµ c¸c em *Hình ảnh sau các em nghĩ đến nguồn nguyên liệu nào?*Cacbon ®­îc con ng­êi biÕt ®Õn tõ rÊt símKhi con ng­êi biÕt c¸ch lµm ra löa vµ gi÷ löa th× cacbon lu«n lµ ng­êi b¹n ®ång hµnhCacbon còng lµ nguyªn tè ®Æc biÖt trong b¶ng tuÇn hoµn. Nã cã kh¶ n¨ng t¹o rÊt nhiÒu hîp chÊt, ®a d¹ng vÒ thµnh phÇn, tÝnh chÊt vµ cÊu t¹o.CACBON - SILICChương 3:Bài 15:CACBON(BAN CƠ BẢN)NĂM HỌC: 2009 - 2010I- VỊ TRÍ VÀ CẤU HÌNH ELECTRON NGUYÊN TỬ 1. Nhìn vào bảng HTTH, em hãy xác định vị trí (ô nguyên tố, chu kì, nhóm) của nguyên tố Cacbon? 2. Viết cấu hình electron nguyên tử và cho biết số electron ở lớp ngoài cùng của nguyên tử cacbon?Bài 15 CACBON – GV TRẦN THỊ ÁI MY*I- VỊ TRÍ VÀ CẤU HÌNH ELECTRON NGUYÊN TỬThí dụ: Các số oxi hoá của cacbon :-4, 0, +2, +4.CH4COCO2C-4+2+40 Cấu hình electron nguyên tử:1s22s22p2 Trong hợp chất nguyên tử cacbon có thể tạo được tối đa 4 liên kết cộng hoá trị với các nguyên tử khác 4. Cho biết các số oxi hoá có thể có của cacbon, giải thích và cho ví dụ minh hoạ?3. Từ cấu hình electron của cacbon, hãy cho biết C chủ yếu tạo loại liên kết hoá học nào và tối đa bao nhiêu liên kết ?Bài 15 CACBON – GV TRẦN THỊ ÁI MY*II. TÍNH CHẤT VẬT LÍCấu trúc tinh thể kim cươngCấu trúc tứ diện đềuCấu trúc lớpCấu trúc hình cầu rỗngCấu trúc tinh thểthan chìCấu trúc fulerenQuan sát mô hình cấu trúc các tinh thể trên, kết hợpthông tin SGK (mục II và IV), thảo luận theo bàn hoàn thành các phiếu học tập sau: Bài 15 CACBON – GV TRẦN THỊ ÁI MYBảng 01. Em hãy quan sát mô hình cấu trúc mạngtinh thể kim cương, than chì, fuleren. Thù hình của CacbonTính chất vật lýCấu trúc Hình dạng Kim CươngThan chìFulerenTứ diện đềuCấu trúc lớpCác lớp liên kết yếu với nhauHình cầu rỗngTrong suốt Ko màu Ko dẫn điện, dẫn nhiệt kémRất cứngXám đen Dẫn điện, dẫn nhiệt tốt Mềm, các lớp dễ tách ra khỏi nhauĐang nguyên cứu đăc tính của nóBài 15 CACBON – GV TRẦN THỊ ÁI MYMột số dạng thù hình khácCacbon vô định hìnhFulerrenThan gỗThan muộiC-60C-70ống NanoBài 15 CACBON – GV TRẦN THỊ ÁI MYCacbonKim c­¬ngThan ch×FulerenCacbon v« ®Þnh h×nhBÒn nhÊtkÐm bÒn nhÊtBài 15 CACBON – GV TRẦN THỊ ÁI MY`*+20- 4+4CCO2COCH4Tính khửTính oxi hoáKhi C phản ứng với các chất oxi hoá mạnh (O2, Oxit, HNO3 )Khi C phản ứng với các chất khử (H2, kim loại)III-TÍNH CHẤT HOÁ HỌC :Bài 15 CACBON – GV TRẦN THỊ ÁI MY`*1.Tính khử2. Tính oxi hoáIII-TÍNH CHẤT HOÁ HỌCa. Tác dụng với oxi:+40+40+2b.Tác dụng với hợp chất:a. Tác dụng với hiđrob. Tác dụng với kim loạiNhôm cacbua0-4C + H2CH42 C + AlAl4C3 4 30-4→ cacbua kim loại(oxit, H2SO4 đặc, HNO, KClO3)Kết luận:+4+50+4C thể hiện tính khử hoặc tính oxi hoá, nhưng tính khử là tính chất chủ yếu (các phản ứng thường xảy ra khi đun nóng) Nªn sö dông bÕp than ë n¬i tho¸ng khÝ (d­ O2) ®Ó h¹n chÕ khÝ CO t¹o ra.Bài 15 CACBON – GV TRẦN THỊ ÁI MY`C + O2CO2CO2 + CCO2C + KCLO3 KCL + CO2C + CuOCO2 + Cu+4+50-10+20+4Canxi cacbua0-1C + Ca CaC2 Dïng lµm chÊt ®én cao su, mùc in, xi ®¸nh giµyNÖm than ho¹t tÝnhMÆt n¹ phßng ®écthan ho¹t tÝnhThan muéiFuleren Mµng nano C60 bÒn h¬n thÐpLµ vËt liÖu dÉn nhiÖt tèt nhÊt. Cã kh¶ n¨ng mang dßng diÖn línBé phËn t¶n nhiÖtThiÕt bÞ chèng sÐt*IV-ỨNG DỤNG*V- TRẠNG THÁI TỰ NHIÊN :Dạng tự doDạng hợp chất-Khoáng vật-Than mỏ, dầu mỏ..-Tế bàoCanxitCaCO3Đolomit CaCO3.MgCO3MagiezitMgCO3Than antraxitThan đáKim cươngThan chìMàng tế bàoTế bàoBài 15 CACBON – GV TRẦN THỊ ÁI MY`VI- ĐIỀU CHẾ :Than ch×Kim c­¬ng nh©n t¹o 20000C, 50-100 ngh×n atmXt( Fe, Cr, Ni )Than cècThan ch× nh©n t¹o2500-30000CLß ®iÖn, kh«ng cã KKThan mìThan cèc10000CLß cèc, kh«ng cã KKGçThan gç§èt, thiÕu O2CH4C muéi + 2H2t0C , xtBài 15 CACBON – GV TRẦN THỊ ÁI MY`*Cho sơ đồ phản ứng:Chọn sản phẩm đúng:A. SO2 , CO, H2OB. H2S, CO2, H2OC. S, CO2, H2D. SO2, CO2, H2OC + H2SO4 đặc C + 2H2SO4 đặc2SO2+ CO2 +2H2O0+6+4+4BÀI TẬP CỦNG CỐBÀI TẬP CỦNG CỐ*	Câu 2. Tính khử của C thể hiện ở phản ứng nào trong các phản ứng sau:C + 2CuO → 2Cu + CO22C + Ca → CaC2C + 2H2 → CH43C + 4Al → Al4C3C + 2CuO → 2Cu + CO20+2+40C0 → C+4 + 4e→C là chất khửBài 15 CACBON – GV TRẦN THỊ ÁI MY`Lập các phương trình hoá học sau (biết phản ứng xảy ra ở nhiệt độ cao). Nêu vai trò của cacbon trong mỗi phản ứngC +SAlCaH2OCuOCaOSiO2C + 2StOCCS2 (C là chất khử)3C + 4 AltOCAl4C3(C là chất oxi hoá)2C + CatOCCaC2(C là chất oxi hoá)C + H2OtOCCO + H2(C là chất khử)C + CuOtOCCu + CO2(C là chất khử)3C + CaOtOCCaC2 + CO(C vừa là chất khử, vừa là chất oxi hoá)2C + SiO2tOCSi + 2CO(C là chất khử)Bài tập về nhà: 2, 3, 4, 5 (SGK)/trang 70Bài 15 CACBON – GV TRẦN THỊ ÁI MY`H·y ghÐp c¸c th«ng tin trong 2 b¶ng sau sao cho phï hîp:Kim c­¬ngThan ch×Fuleren C60TÝnh chÊt vËt lÝ..(1)...(3)...(5).CÊu t¹o..(2)...(4)...(6).B¶ng 2:aTinh thÓ mµu x¸m ®enbCÊu tróc hình cÇu rçngcD¹ng tinh thÓ ®á tÝadCÊu tróc tø diÖn ®ÒueTinh thÓ trong suèt, kh«ng mµu, kh«ng dÉn ®iÖn, dÉn nhiÖt kÐm fCÊu tróc lípB¶ng 1:EACDFBBÀI TẬP CỦNG CỐH·y ghÐp c¸c øng dông ë cét (II) cho phï hîp víi c¸c d¹ng thï h×nh cña Cacbon ë cét (I) (I)(II)1. Kim c­¬ngA. LuyÖn kim2. Than chìB. Mùc in3. Than cècC. ®iÖn cùc, chÊt b«i tr¬n4. Than gçD. Dao c¾t thñy tinh5. Than muéiE. MÆt n¹ phßng ®écF. ChÕ t¹o thuèc næFDCBACảm ơn các thầy cô và các em đã cùng tham gia tiết học!