Giáo án Đại số 9 - Tuần 12 - Tiết 24: Đường thẳng song song và đường thẳng cắt nhau - Nguyễn Hùng Minh

Nd: 6/11/2014
Ns: 28/10/14
Tuần 12 – Tiết 24: ĐƯỜNG THẲNG SONG SONG VÀ
 ĐƯỜNG THẲNG CẮT NHAU 
I/ Mục tiêu:
- Trả lời được khi nào thì hai đường thẳng y=a x+b và y= a/ x+b/ song song với nhau, trùng nhau ,cắt nhau. 
-Vẽ được đồ thị hàm số y=a x+b ,y=a / x+b/ xác định được a, a/ ; b và b/
-xác định được mối liên quan của a và a/ ; b và b/ để hai đường thẳng song song , trùng nhau ,cắt nhau
- Nhận biết và làm được một số bài tập đơn giản.
II/ Chuẩn bị: Chuẩn bị cho mỗi nhóm: 
01 bảng phụ,thước thẳng.
 GV :máy chiếu ,thước thẳng,phấn màu,bảng phụ.
III/ Hoạt động dạy và học:
	1/ HĐ 1: Kiểm tra bài cũ (8/)
	- Đồ thị hàm số y= a x +b (a = o) là gì ?
 -Vẽ trên cùng một mặt phẳng tọa độ đồ thị hàm số :y=2x +3 ; y=2x-2	
 	2/ HĐ 2: Tạo tình huống.
	- Khi nào hai đường thẳng trên song song ,cắt nhau, trùng nhau ?
	3/ HĐ 3: (20/) Các trường hợp hai đường thẳng song song,cắt nhau, trùng nhau .
HĐGV
HĐHS
GHI BẢNG
GV chiếu máy lên bảng cho HS quan sát.
Gợi ý quan sát hệ số a và a/ của hai hàm số,b và b/
Của hai hàm số khi hai đường thẳng song song.
 Quy định viết gọn hai đường thẳng là (d) và (d/)
Xem hình và cho biết khi b= b/
Thì hai đường thẳng trên sẽ như thế nào với nhau?
Gv nhắc lại : khi a=a/ thì hai đường thẳng song song với nhau ,nếu a =a/ và b=/ thì hai đường thẳng trùng nhau
Gv chiếu hình lên bảng cho học sinh quan sát làm bài tập áp dụng .
Vậy hai đường thẳng cắt nhau khi nào? Chuyển ý sang phần 2
Gv chiếu hình lên bảng 
Tìm các cặp đường thẳng cắt nhau trên hình vẽ ? 
GV Chốt lại các câu trả lời của HS
-GVvậy nếu a khác a/ và b =b/ thì hai đường thẳng đó như thế nào ?
-Gv nhấn mạnh lại câu trả lời để HS khắc sâu
Củng cố từng phần
Nêu các điều kiện để hai đường thẳng song song ,trùng nhau ,cắt nhau ?.
- Cho HS làm bài tập 20/54 sgk 
-Cho học sinh đọc đề bài toán ở sgk
-Gv chiếu đề bài lên bảng cho HS quan sát 
Hãy xác định a và a/ ; b và b/ của hai đường thẳng ?
 Giáo viên gọi học sinh dân, học sinh yếu để giúp đỡ đối tượng này
-Điều kiện để (d) và (d/) là hàm số bậc nhất là gì ?
(d)cắt (d/) khi nào ?
(d) (d/) khi nào ?
Gv hướng dẫn ,kết hợp điều kiện bài toán để xác định giá trị m cần tìm.
Cũng cố: Chọn phương án trả lời đúng (10 phút )
 Đồ thị hàm số y=a x+3 song song với đường thẳng y=-2x khi hệ số a như thế nào?
A. a=2 ; B.a=-2; C.a=2;D.a= -2
Bài tập hoạt động nhóm
1)y= -3x+2 và y= -3x+5
 A. song song
 B. cắt nhau 
 C. trùng nhau
2)y=a x+3 song song với
 y=-2x+1 khi và chỉ khi :
 A. a= -2 B. a= 2 
 C. a=2x D. a= x
-HS lắng nghe,quan sát xác định hệ số của a và a/; b và b/ 
-Trả lời ; khi a= a/ thì hai đường thẳng (d) và (d/) song song với nhau 
Trả lời khi b =b/ thì hai đường thẳng như thế nào với nhau?
HS nhắc lại điều kiện hai đường thẳng song song , hai đường thẳng trùng nhau .
HS chọn y=-0,5 x+2 song song với đường thẳng có đồ thị hàm số : 
A. y=1-0,5 x
B. y=I-0,5Ix +2
C. y=0,5x +2
HS chọn A
HS quan sát và phát biểu.....
 HS khác phát biểu ........
- 
- HS trả lời -> Lớp nhận xét
-hai đường thẳng đó có cùng tung độ gốc,do đó chúng cắt nhau tại một điểm có tung độ là b
-HS lần lượt trả lời.........
HS thảo luận hình thức đôi bạn học tập
 Đại diện từng nhóm trả lời cho lớp nhận xét đúng ,sai ?
 -HS đọc đề bài ở sgk 
 _cả lớp quan sát ở bảng
HS lần lượt trả lời:............
 HS trả lời : .............
HS tính và trả lời ...........
lớp nhận xét.................
HS lên bảng giải:................
.
Hoạt động nhóm (4 phút)
Thực hiện đôi bạn học tập
1) chọn A
2) chọn A
I. Đường thẳng song song
?1. a) vẽ đồ thị
 b)giải thích (sgk)
Kết luận
 (d) (d/) ó a=a/; b =b/ (a=0)
 (d) (d/) ó a =a/ ; b=b/ (a/ =0)
II .Hai đường thẳng cắt nhau :
?2 (sgk)
Kết Luận : 
 (d) cắt (d/) ó a=a/
Chú ý : nếu hai đường thẳng có a=a/, b=b/ thì hai đường thẳng đó cắt nhau tại một điểm có tung độ bằng b.
III.Bài toán áp dụng:
 (sgk)
-Cho hai hàm số bậc nhất
Y= 2m x +3 (d) 
Y= (m+1) x+2 (d/)
Điều kiện để (d )và (d/) là hàm số bậc nhất là : m=0 và m= -1 (1)
a) (d) cắt (d/) ó a=a /
 hay 2m = m+1 ó m= 1 (2)
Kết hợp (1) và (2) ta có :
m=0;m=1;và m=-1
b) (d) (d/) óa=a/,b=b/
 hay 2m=m+1,
 3=2 (luôn đúng)
 ó m=1 
Kết hợp điều kiện (1) ta có:
 Với m=1 thì (d) (d/) 
	Hoạt động 4: (5/) Bài tập 22 sgk hướng dẫn :
 Y=ax+3 và
 Y= -2x 
a) song song khi a = -2
b) khi x=2 ; y=7 thì phương trình y=a x+3 ó 7=a.2+3 => a=2.
 Dặn dò : về nhà làm các bài tập 21,23,sgk và 18,19 sách bài tập
 Xem trước bài mới: Hệ số góc của đường thẳng y=a x+b (a=0)
IV) Giáo dục thực tiễn : (2 /) khi học xong bài này vận dụng vào thực tế: - Hình ảnh đường thẳng song song : Đường ray xe lửa , các lam cửa ở nhà xây, các trụ cột bê tông nhà ở .... Đường thẳng trùng nhau như : sắt chảy vào khuôn trong lò luyện thép......
 Đường thẳng cắt nhau như: các ngã tư đường đi .....
VI) Rút kinh ngiệm:
	4/ HĐ 4: Tìm hiểu khái niệm trọng lượng riêng
- GV thông báo trọng lượng riêng, đơn vị trọng lượng riêng.
- Trả lời C4 ?
- Kí hiệu của trọng lượng là gì?
- Kí hiệu của thể tích là gì ?
- Kí hiệu của trọng lượng riêng là d.
- Hướng dẫn HS từ P= 10.m => d = 10.D
- Nghe giảng và trả lời câu C4.
- Kí hiệu của trọng lượng lă Pì 
- Kí hiệu của thể tích là V
II. Trọng lượng riêng:
+ Trọng lượng của một mét khối của một chất gọi là trọng lượng riêng chất đó.
+ Đơn vị trọng lượng riêng là N/m3.
+ Công thức:
d = 10.D
5/ HĐ 5: Xác định trọng lượng riêng của một chất
- Cho HS nêu cách thực hiện theo yêu cầu của câu C5. Bổ sung và hướng dẫn các bước thực hiện xác định trọng lượng riêng một vật.
- Cho HS ghi kết quả thu được vào bảng kẻ sẵn trên bảng phụ
- So sánh kết quả thực hiện của các nhóm chỉ cho HS thấy được sai sót khi thực hiện.
- Xác định trọng lượng riêng của vật:
+ Đo trọng lượng của vật (P).
+ Đo thể tích của vật (V) bằng bình chia độ (hoặc bình tràn)
+ Thực hiện tính d theo công thức 
III. Xác định trọng lượng riêng của một chất
	6/ HĐ 6: IV. Vận dụng
* Cho HS trả lời câu C6 
IV/ Củng cố - Dặn dò:
* Hướng dẫn HS giải bài tập: 11.2 và 11.3 sbt
	* Bài tập về nhà: Các bài tập còn lại sbt và hoàn thành câu C7
* Mỗi nhóm mang theo 5 viên bi chai và chuẩn bị kẻ trước mẫu bảng báo cáo thực hành trang 40 sgk
V/ Rút kinh nghiệm:
.