Bài giảng Bài 1: Este (tiết 5)

 to cấu trúc phân tử protein cho HS quan sát, so sánh với hình vẽ trong SGK.
 HS : Nghiên cứu SGK cho biết cấu tạo phân tử protein
 Ž Hoạt động 3 : 
 GV : Các em hãy nghiên cứu SGK và cho biết những tính chất đặc trưng của protein ?
 HS : Đọc SGK và suy nghĩ trả lời.
 HS : Xem phản ứng hoá học phần peptit
HS : Đọc sgk để hiểu vai trò của protein trong đời sống.
  Hoạt động 4 : 
 GV : Các em hãy nghiên cứu SGK và cho biết :
 - Định nghĩa về enzim.
 - Các đặc điểm của enzim.
 HS : Nghiên cứu SGK và trả lời.
GV : Các em hãy nghiên cứu SGK và cho biết đặc điểm chính của axit nucleic.
 HS : Cho biết sự khác nhau của phân tử AND và ARN khi nghiên cứu SGK ?
I. Peptit :
 1. Khái niệm :
 Peptit là loại hợp chất chứa từ 2 đến 50 gốc a - amino axit liên kết với nhau bởi các liên kết peptit.
 Liên kết peptit : –CO–NH– 
 liên kết peptit
 Những phân tử peptit chứa 2, 3, 4,  gốc a - amino axit được gọi là đi, tri, tetrapeptit,  còn những phân tử peptit chứa trên 10 gốc a - amino axit được gọi là polipeptit. Và người ta thường biễn như sau : Ala – Gly hoặc Gly – Ala, 
 2. Tính chất hoá học :
 a) Phản ứng thuỷ phân : 
 Khi đun nóng dung dịch peptit với axit hoặc kiềm, peptit bị thủy phân thành hỗn hợp các a- amino axit. 
 b) Phản ứng màu biure : 
 Peptit + NaOH + Cu(OH)2 màu tím
II. Protein :
 1. Khái niệm :
 Protein là những polipeptit cao phân tử có phân tử khối từ vài chục ngàn đến vài triệu đvC.
 Protein được chia làm 2 loại : protein đơn giản và protein phức tạp.
 - Protein đơn giản : khi thủy phân chỉ cho hỗn hợp các a- amino axit. 
 Như : anbumin của lòng trắng trứng, fibroin của tơ tằm, 
 - Protein phức tạp : được tạo thành từ protein đơn giản cộng với thành phân phi protein : như nucleoprotein chứa axit nucleic, lipoprotein chứa chất béo, 
 2. Cấu tạo phân tử :
 Phân tử protein được cấu tạo từ một hay nhiều chuỗi polipeptit kết hợp với nhau.
 3. Tính chất :
 a) Tính chất vật lí : (sgk)
 b) Tính chất hoá học :
 Khi đun nóng protein với dung dịch axit, dung dịch bazơ hoặc nhờ xúc tác của enzim, các liên kết peptit trong phân tử protein bị phân cắt dần, tạo thành cá chuỗi polipetit và cuối cùng thành hỗn hợp các a - amino axit. 
 4. Vai trò của protein đối với sự sống : sgk
III. Khái niệm về enzim và axit nucleic :
 1. Enzim :
 Enzim là những chất hầu hết có bản chất protein, có khả năng xúc tác cho các quá trình hoá học, đặc biệt trong cơ thể sinh vật.
 Xúc tác enzim có 2 đặc điểm :
 + Có tính chọn lọc cao, mỗi enzim chỉ xúc tác cho một sự chuyển hoá nhất định.
 + Tốc độ phản ứng nhờ xúc tác enzim rất lớn gấp 109 – 1011 tốc độ phản ứng nhờ xúc tác hoá học.
 2. Axit nucleic :
 - Axit nucleic là polieste của axit photphoric và pentozơ (monosaccarit có 5 C) mỗi pentozơ lại có một nhóm thế là một bazơ nitơ.
 + Nếu pentozơ là ribozơ : tạo axit ARN.
 + Nếu pentozơ là đeoxiribozơ : tạo axit ADN.
 + Khối lượng ADN từ 4 –8 triệu đvC, thường tồn tại ở dạng xoắn kép. Khối lượng phân tử ARD nhỏ hơn ADN, thường tồn tại ở dạng xoắn đơn.
 - Vai trò : sgk
  Hoạt động 5 : 
- Củng cố : 1, 2, 3/55 sgk
- Dặn dò : 5,6/55 sgk
- Đọc và làm trước bài tập trong bài luyện tập.
----------------------------
- Tuaàn 10 -
- Tieát 19 -
- Ngaøy soaïn : 22/10/2008 -
Baøi 12. Luyeän taäp
CAÁU TAÏO VAØ TÍNH CHAÁT CUÛA
AMIN, AMINOAXIT, PROTEIN.
I. MUÏC TIEÂU :
 1. Kieán thöùc :
Naém ñöôïc toång quaùt veà caáu taïo vaø tính chaát hoaù hoïc cô baûn cuûa amin, amino axit, protein.
 2. Kó naêng :
Laøm baûng toång keát veà caùc hôïp chaát trong chöông.
Vieát phöông trình phaûn öùng ôû daïng toång quaùtcho caùc hôïp chaát: amin, amino axit.protein.
Giaûi caùc baøi taäp veà phaàn amin,amino axit vaø protein.
II. CHUAÅN BÒ :
Sau khi keát thuùc baøi 9, GV yeâu caàu hoïc sinh oân taäp toaøn boä chöông vaø laøm baûng toång keát theo qui ñònh cuûa GV.
Chuaån bò theâm moät soá baøi taäp cho hoïc sinh ñeå cuûng coá kieán thöùc trong chöông.
III. CAÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOÏC :
HOAÏT ÑOÄNG CUÛA THAÀY VAØ TROØ 
NOÄI DUNG GHI BAÛNG
 ◊ Hoaït ñoäng 1 : 
 GV : Caùc em ñaõ nghieân cöùu vaø hoïc lí thuyeát cuûa caùc baøi trong toaøn chöông em haõy cho bieát :
CTCT chung cuûa amin, amino axit vaø protein ?
HS : Cho bieát ñaëc ñieåm caáu taïo cuûa caùc hôïp chaát amin, amino axit, protein vaø ñieàn vaøo baûng sau ?
HS : Traû lôøi vaø ghi vaøo baûng.
HS : Töø baûng treân vaø baûng sgk, hs ruùt ra nhaän xeùt veà nhoùm ñaëc tröng vaø t/c hh cuûa caùc chaát.
GV : Caùc em haõy cho bieát tính chaát hoaù hoïc ñaëc tröng cuûa amin, aminoaxit vaø protein ?
HS : Em haõy cho bieát nguyeân nhaân gaây ra phaûn öùng hoaù hoïc cuûa caùc hôïp chaát amin, aminoaxit vaø protein ?
HS : Em haõy so saùnh tính chaát hoaù hoïc cuûa amin vaø aminoaxit ?
HS : Em haõy cho bieát nhöõng tính chaát gioáng nhau giöõa anilin vaø protein ? Nguyeân nhaân cuûa söï gioáng nhau veà tính chaát hoaù hoïc ñoù ? 
 ◊ Hoaït ñoäng 2 : 
Gv : Hs laøm baøi taäp 1, 2
Hs : Giaûi baøi taäp baêng phöông phaùp töï luaän, choïn phöông aùn ñuùng khoanh troøn.
Gv vaø hs nhaän xeùt boå xung.
 ◊ Hoaït ñoäng 3 : 
GV : Caùc em haõy thaûo luaän nhoùm giaûi caùc baøi taäp 3, 4,5 SGK
GV : Goïiï 3 em hoïc sinh ñaïi dieän 3 nhoùm leân baûng giaûi 3 baøi taäp treân.
Gv vaø hs nhaän xeùt boå xung.
I. KIEÁN THÖÙC CAÀN NHÔÙ :
 1. Caáu taïo phaân töû : 
 Amin a - amino axit 
 Peptit 
 2. Tính chaát :
a) Tính chaát cuûa nhoùm NH2 :
 - Tính bazô : RNH2 + H2O ® [RNH3]+OH-
 RNH2 + HCl ® [RNH3]+Cl-
b) Amino axit coù tính chaát cuûa nhoùm COOH :
 - Tính axit : RCH(NH2)COOH + NaOH ® RCH(NH2)COONa + H2O
 - Phaûn öùng este hoùa :
 RCH(NH2)COOH + R’OH 
 RCH(NH2)COOR’ + H2O
c) Amino axit coù phaûn öùng giöõa nhoùm COOH vaø NH2 :
 Taïo muoái noäi (ion löôõng cöïc) :
 H2N - CH(R) - COOH®H3N+ - CH(R) - COO- 
 Phaûn öùng truøng ngöng cuûa caùc e - vaø w - amino axit taïo poliamit :
 nH2N - [CH2]5 - COOH 
 ( NH - [CH2]5 CO )n + nH2O 
d) Protein coù phaûn öùng cuûa nhoùm peptit CO–NH :
 e) Anilin coù phaûn öùng theá deã daøng 3 nguyeân töû cuûa voøng benzen :
 II. BAØI TAÄP :
 Baøi taäp 1, 2 sgk – trang 58.
 Baøi taäp 3, 4, 5 sgk – trang 58.
 ◊ Hoaït ñoäng 4 : 
	1, 2, 3/80 sgk
 	Hs: Chuaån bò kieán thöùc chöông polime
--------------------------------------------
- Tuaàn 10, 11 -
- Tieát 20, 21-
- Ngaøy soaïn : 26/10/2008-
Chöông 4. POLIME VAØ VAÄT LIEÄU POLIME
Baøi 13. ÑAÏI CÖÔNG VEÀ POLIME
I. MUÏC TIEÂU CUÛA BAØI HOÏC :
 1. Kieán thöùc :
- Bieát ñöôïc khaùi nieäm chung veà polime :Ñònh nghóa, phaân loaïi, caáu truùc, tính chaát.
- Hieåu phaûn öùng truøng hôïp, truøng ngöng vaø nhaän daïng ñöôïc polime ñeå toång hôïp ñöôïc polime.
 2. Kyõ naêng :
- Phaân loaïi, goïi teân caùc polime.
- So saùnh phaûn öùng truøng hôïp vôùi phaûn öùng truøng ngöng.
- Vieát phöông trình phaûn öùng toång hôïp ra caùc polime.
II. CHUAÅN BÒ :
- Nhöõng baûng toång keát sô ñoà, hình veõ lieân quan ñeán tieát hoïc.
- Heä thoáng caâu hoûi cuûa baøi.
III. CAÙC HOAÏT ÑOÄNG DAÏY HOÏC :
HOAÏT ÑOÄNG CUÛA THAÀY VAØ TROØ 
NOÄI DUNG GHI BAÛNG
 ◊ Hoaït ñoäng 1 : 
GV: Em haõy tìm hieåu SGK vaø cho bieát theá naøo laø polime?
Hs: Ñoïc sgk vaø cho moät vaøi ví duï veà polime 
GV : Caùc em haõy nghieân cöùu SGK vaø cho bieát caùch phaân loaïi polime ?
Hs : cho vd minh hoaï veà polime naøo thuoäc polime thieân nhieân, polime toång hôïp, baùn toång hôïp.
 ◊ Hoaït ñoäng 2 : 
Hs: Ñoïc saùch giaùo khoa trang 60, ruùt ra kieán thöùc quan troïng veà ñaëc ñieåm caáu truùc polime.
Hs: Ñoïc saùch giaùo khoa trang 61, ruùt ra kieán thöùc quan troïng veà lí tính polime.
 ◊ Hoaït ñoäng 3 : 
Hs: Vieát ptpö theå hieän caùc tính chaát hoaù hoïc cuûa polime
Phaân caét, giöõ nguyeân vaø taêng maïch polime.
Hs: Choïn ví duï minh hoaï.
 ◊ Hoaït ñoäng 4 : 
GV: Em haõy cho bieát phaûn öùng naøo coù theå ñieàu cheá ñöôïc polime töø monome?(Hs)
HS: Nhö vaäy, ñieàu kieän veà caáu taïo monome tham gia phaûn öùng truøng hôïp laø phaûi coù noái ñoâi.
HS: Vieát phöông trình phaûn öùng
Gv: Giôùi thieâu phaûn öùng truøng ngöng hoaëc xaûy ra giöõa 2 loaïi monome coù caáu taïo khaùc nhau, hoaëc töø cuøng moät loaïi monome.
Nhö vaäy, ñieàu kieän caàn veà caáu taïo monome tham gia phaûn öùng truøng ngöng laø phaûi coù töø 2 nhoùm chöùc trôû leân trong phaân töû .
Hs: Vieát ptpö.
I- KHAÙI NIEÄM :
 Polime laø nhöõng hôïp chaát höõu cô coù khoái löôïng phaân töû raát lôùn do nhieàu ñv cô soû (goïi laø maéch xích) lieân keát vôùi nhau taïo neân.
 Vd : PE, Tinh boät...
Phaân loaïi Polime :
 - Thieân nhieân 
 - Toång hôïp ( truøng hôïp, truøng ngöng)
 II. ÑAËC ÑIEÅM CAÂU TRUÙC :
Caùc polime thieân nhieân vaø toång hôïp coù theå coù 3 daïng caáu truùc cô baûn:
 - Daïng maïch thaúng : PE, PVC, xenlulozô
 - Daïng phaân nhaùnh : amilopectin cuûa tinh boät ...
 - Daïng maïng löôùi khoâng gian :
VD : Cao su löu hoùa (caùc maïch thaúng trong cao su löu hoùa gaén vôùi nhau bôûi nhöõng caàu noái ñisunfua -S-S-).
 III. TÍNH CHAÁT VAÄT LÍ : 
 - Caùc polime laø nhöõng chaát raén, khoâng bay hôi, t0nc coù khoaûng khaù roäng.
 - Ña soá polime khoâng tan trong caùc dung moâi thoâng thöôøng. 
 - Nhieàu polime coù tính deûo (PE, PVC) coù tính ñaøn hoài (cao su), caùch nhieät, caùch ñieän(PE, PVC..).
IV. TÍNH CHAÁT HOAÙ HOÏC :
 1. Caùc pöù phaân caét maïch polime : 
 - Phaûn öùng thuûy phaân : Tinh boät, xenlulozô
 - Phaûn öùng nhieät phaân : (giaûi truøng hôïp)
 2. Caùc phaûn öùng giöõ nguyeân maïch polime : ñoù laø phaûn öùng theá vaø coâng vaøo maïch polime.
 3. Caùc phaûn öùng laøm taêng maïch polime : phaûn öùng khaâu maïch cacbon. 
V. PHÖÔNG PHAÙP ÑIEÀU CHEÁ :
 1. Phaûn öùng truøng hôïp :
 Phaûn öùng truøng hôïp laø quaù trình keát hôïp lieân tieáp nhieàu phaân töû nhoû (monome) gioáng nhau hay töông töï nhau thaønh phaân töû lôùn (polime).
VD :
nCH2=CH -CH2-CH-n
 ÷ ÷ PVC
 Cl Cl
 2. Phaûn öùng truøng ngöng :
 Phaûn öùng truøng ngöng laø quaù trình coäng hôïp lieân tieáp nhieàu phaân töû nhoû thaønh phaân töû lôùn ñoàng thôøi taïo ra nhöõng phaân töû nhoû.: (H2O)
VD